Morgunblaðið - 07.12.2002, Blaðsíða 36
LISTIR
36 LAUGARDAGUR 7. DESEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Hundrað og ein –
Ný vestfirsk þjóð-
saga, 5. hefti, eft-
ir Gísla Hjartarson
er komin út. Í inn-
gangi segir m.a.:
„Menn skyldu ekki
taka þessum sög-
um sem sagn-
fræði á nokkurn
hátt. Sumar eru sannar, aðrar lognar
og fótur fyrir enn öðrum. Flestar hafa
gengið manna á meðal á Vestfjörðum
í mismunandi langan tíma. Reglan í
þessum skemmtisögum er sú að
reynt er að segja frá skemmtilegum
atburðum og tilsvörum, sagan sé
fyndin og nöfn viðkomandi persóna
séu nefnd og öll sagnfræði látin lönd
og leið sem áður segir.“
Útgefandi er Vestfirska forlagið á
Hrafnseyri. Bókin er 120 bls., prentuð
í Ásprenti – POB ehf.
Frásagnir
Litla blómabókin
er eftir Sigríði
Ólafsdóttur. Á
annarri hverri síðu
eru vatnslitateikn-
ingar af íslensku
blómi eftir lista-
konuna Önnu Sig-
ríði Björnsdóttur.
Á hinni síðunni eru
vísbendingar í ljóðum, orðum og
myndum sem gefa til kynna sérkenni
og nafn hvers blóms. Vísurnar eru eft-
ir Ólaf Björn Guðmundsson. Bókin er
hugsuð fyrir börn sem skoða mynd-
irnar, lesa textann sjálf eða lesa með
aðstoð fullorðinna og finna út nöfn
blómanna og ætlað að læra að
þekkja blómin á einfaldan, mynd-
rænan og hátt.
Sigríður er sérkennari í Flataskóla.
Útgefandi er Hjalli. Bókin er 67
bls., prentuð í Prentment ehf.
Börn
Vitfirringur keis-
arans eftir Jaan
Kross. Hjörtur
Pálsson þýddi.
Bókin er ástar- og
sakamálasaga en
jafnframt dæmi-
saga um eðli og
afleiðingar valds
og harðstjórnar.
Höfundurinn er einn virtasti höfundur
Eistlendinga.
Hvernig fer fyrir þeim sem segir
harðstjóranum sannleikann? Getur
verið að keisarinn álíti hann geðveik-
an? Vitfirringur keisarans er þrungin
spennu.
Margar skáldsögur hafa komið út
eftir Kross, þekktust þeirra er Vitfirr-
ingur keisarans sem þýdd hefur verið
á ótal tungumál og fært höfundi sín-
um fjölda verðlauna; t.d. bókmennta-
verðlaun Amnesty International og
verðlaun sem besta erlenda skáld-
sagan sem út kom í franskri þýðingu
1989.
Útgefandi er Bókaútgáfan Hólar.
Bókin er 384 bls.Verð: 3.890 kr.
Skáldsaga
Í fréttum er þetta
helst hefur að
geyma gam-
ansögur af ís-
lenskum fjölmiðla-
mönnum.
Ritstjórar eru Guð-
jón Ingi Eiríksson
og Jón Hjaltason.
Fjöldi mismæla
í beinni útsendingu, klúðurslegar
blaðaauglýsingar, fyrirsagnir og frétta-
greinar eru meðal efnistaka.
Ómar Ragnarsson situr í settinu –
með settið bert. Þorgeir Ástvalds finn-
ur 400 ára gamla íkorna. Ragnheiður
Ásta syngur með Pavarotti. Ævar
Kjartansson auglýsir svínarí. Þor-
grímur Gestsson eltir forsetann.
Agnes Braga hrellir Jónas Haralz.
Guðjón Guðmundsson – Gaupi – stíg-
ur ekki feilnótu, Ingólfur Hannesson
lýsir 4x400 metra stangarstökki og
Sigmundur Ernir minnir á ellefu-fréttir
sem hefjast stundvíslega klukkan
22:30.
Útgefandi er Bókaútgáfan Hólar.
Bókin er 184 bls. Verð: 2.980 kr.
Gamansögur
EDDA Hrund Harðardóttir sópran-
söngkona þreytir frumraun sína á
tónleikum í Salnum í dag kl. 16.00 en
meðleikari hennar er Richard Simm
píanóleikari. Tónleikana kallar
Edda Hrund Tóna Evrópu. Á efnis-
skránni eru verk eftir Händel, Mahl-
er, Jón Ásgeirsson, Ravel, Puccini,
Poulenc, Tchaikovsky og Bellini.
Edda Hrund nam söng í Söngskól-
anum í Reykjavík undir handleiðslu
Þuríðar Pálsdóttur, Ásrúnar Dav-
íðsdóttur og Jórunnar Viðar. 1998
hélt hún til framhaldsnáms við Kon-
unglegu tónlistarakademíuna í
Lundúnum og lauk BM prófi í söng
og söngkennslu þaðan í vor.
Edda var aðeins fjórtán ára þegar
systir hennar dró hana í inntökupróf
í Söngskólanum, þar sem hún sagð-
ist vera sextán, sem er aldurs-
takmark í skólann. Það er kannski
hæpið að segja að hún hafi verið
dregin í prófið, því sönglistin átti
þegar hug hennar allan. „Ég var
alltaf í sveit á sumrin í Neskaupstað
og var sísyngjandi úti á túni, og kon-
an sem ég var í sveit hjá var alveg
viss um að ég yrði einhvern tíma
söngkona. Ég var að uppgötva rödd-
ina mína, og söng til dæmis alltaf
með Diddú, þegar hún var að syngja
í útvarpinu. Mömmu fannst þetta
merkilegt og fylgdist með. En systur
minni fannst kominn tími til að ég
fengi almennilega útrás fyrir
sönginn og fór með mig í inntöku-
prófið.“
Edda segist ekkert hafa fundið
fyrir því að hún ætti að vera að
hlusta á eitthvað annað en klassík,
þótt hún væri svo ung; – hún hlust-
aði reyndar á poppið líka. „Ég hafði
mjög gaman af klassískri tónlist, al-
veg frá því ég var mjög lítil, og
hlustaði til dæmis á píanókonserta í
útvarpinu og fannst það mjög
spennandi. Það hafði enginn í fjöl-
skyldunni lagt tónlist fyrir sig nema
afi minn, Jóhann Eymundsson, sem
spilaði á harmónikkuböllum með
Jenna Jóns og Ágústi Péturssyni.
Amma mín, Þórhalla Karlsdóttir,
söng í grúppu með systrum sínum
og þær kölluðu sig auðvitað Sjö
systur, og var líka í Telpnakórnum
Svölunum og Samkór Reykjavíkur
með Þuríði Pálsdóttur sem varð svo
kennarinn minn löngu síðar.“
Allt getur gerst með röddina
Edda Hrund var búin að ljúka sjö
stigum á fjórum árum í Söngskól-
anum í Reykjavík þegar hún sótti
um í Konunglegu akademíuna í
London, og hún flaug inn þótt hún
væri aðeins átján ára og útskrifaðist
tuttugu og þriggja ára í vor. „Ég er
svo ung, að það er kannski erfitt að
segja til um hvernig röddin mín
verður. Í dag er ég létt-lýrískur
sópran, en það getur allt gerst þeg-
ar maður fer að nálgast þrítugt. Óp-
erutónlistin er það svið sem ég vildi
gjarnan fara inn á, óperan á vel við
röddina mína, en mér finnst líka
mjög gaman að halda einsöngs-
tónleika og er mjög hrifin af ljóða-
söng og frönskum lögum. Frönsku
lögin eru svo rómantísk og þau
henta röddinni vel.“ Edda Hrund
gefur sýnishorn af þessu, því hún
syngur Fimm grísk alþýðulög
Ravels og Mètamorphosis eftir
Poulenc. Hún syngur líka á rúss-
nesku; – þrjú lög eftir Tsjaíkovskíj,
en um þessar mundir er hún að læra
hlutverk Tatönju í óperu hans,
Évgeníj Onegin. Manon eftir
Massenet er líka hlutverk sem hún
er með í undirbúningi. „Mér finnst
hlutverk Therèse í óperunni Les
Mamelles de Tirésias eftir Poulenc
líka mjög skemmtilegt og er að
byrja að kíkja á það.“
Edda Hrund tók nýverið þátt í
masterklassa hjá Kristni Sigmunds-
syni í London, ásamt fleiri íslenskum
söngnemum, og ætla fjögur úr hópn-
um að efna til tónleikaraðar úti eftir
áramót með íslenskri tónlist. Til
þess hlutu þau styrk úr Egils sjóði
Skallagrímssonar, sem styrkir tón-
listarmenn til að kynna íslenska
tónlist á breskri grund. En eins og
aðrir ungir söngvarar er Edda
Hrund líka upptekin af því að syngja
áheyrnarpróf fyrir óperuhús. En nú
er komið að því að debútera hér
heima.
„Mér finnst þetta rosalega gaman
og spennandi og vona auðvitað að
undirtektirnar verði góðar. Þegar
maður er að koma að utan, og úr
dýru námi við virtan skóla, þá vill
maður auðvitað sýna sínar bestu
hliðar; – gömlu kennararnir mínir
verða líka þarna, fjölskyldan og vin-
ir. Maður vill auðvitað alltaf gera
sitt besta, en nú þarf maður að sýna
að allt þetta nám hafi borið einhvern
árangur. En ég hlakka bara til og
það er mjög gott að syngja í Saln-
um.“
Þegar með verðlaun í vasanum
Edda Hrund vinnur nú að
Postgraduate prófi í söng í sama
skóla, en því lýkur með útskrift-
artónleikum næsta vor. Edda hefur
sótt masterklassa hjá þekktum
söngvurum og píanóleikurum, þar á
meðal Margaret Honig, Robert Tear
og Rudolf Jansen. Edda hlaut Jenni-
fer Vyvian-verðlaunin í skólanum
fyrir söng sinn árið 2000 og hefur
komið víða fram á námsárunum,
meðal annars í Þúsaldarhvelfing-
unni í London og ýmsum kirkjum
þar í borg og víðar. Á óperusviði
söng hún hlutverk Barbarinu í
Brúðkaupi Fígarós sumarið 2002 í
The Little Theatre í Suður-
Frakklandi. Eftir áramót syngur
hún hlutverk Ännchen í Töfra-
skyttunni eftir Weber í óperu-
uppfærslu innan skólans og í Sálu-
messu Mozarts í kirkju Heilags
Leonards.
Richard Simm píanóleikari
fæddist á Englandi en settist að á Ís-
landi árið 1989. Hann hefur víða
komið fram og unnið með mörgum
helstu tónlistarmönnum landsins.
Hlustaði á píanó-
konserta í útvarpinu
og söng með Diddú
Morgunblaðið/Kristinn
Edda Hrund Harðardóttir sópransöngkona.
UP NORTH! heitir stór ný tónlist-
arhátíð sem haldin er í Dyflinni á Ír-
landi um þessar mundir, en markmið
hátíðarinnar er að kynna írska og
norræna samtímatónlist. Það eru
Crash kammersveitin og Project
Arts Centre, Music Network og út-
varpsstöðin Lyric FM sem standa
fyrir hátíðinni, en grundvöllur henn-
ar er ennfremur öflugt samstarf milli
norrænna og írskra tónskálda og tón-
listarmanna. Níu tónskáldum, fjórum
írskum og fimm norrænum, hefur
verið falið að semja verk fyrir hátíð-
ina og verða norrænu verkin flutt af
írskum listamönnum og þau írsku af
norrænum. Hátíðin var sett í fyrra-
dag og lýkur annaðkvöld. Fimmtíu
norræn og írsk tónverk verða leikin
og sungin, þar af eru þrettán verk að
heyrast í fyrsta sinn. Það vekur eft-
irtekt að meira en helmingur verk-
anna hefur verið saminn á þessum
fyrstu tveimur árum 21. aldar. Nor-
rænu tónskáldin fimm sem semja
verk fyrir írska tónlistarmenn eru
Ejnar Kanding frá Danmörku, sem
semur margmiðlunarverk fyrir
Crash sveitina, Hilmar Þórðarson
sem semur líka fyrir Crash; Kent
Olofsson frá Svíþjóð sem semur laga-
flokk fyrir einsöngsrödd, rafhljóð og
Concorde sveitina; Kimmo Hakola
frá Finnlandi sem semur þriðja
strengjakvartett sinn fyrir Callino
kvartettinn og Øyvind Torvund frá
Noregi sem semur verk byggt á
spuna og hávaða fyrir sveit sem kall-
ar sig Whispering Gallery. Írsku tón-
skáldin eru Donnacha Dennehy, sem
er jafnframt listrænn stjórnandi
Crash sveitarinnar, en hann semur
verk fyrir kammersveit og rafhljóð
sem danska sveitin Contemporánea
leikur; Kevin Volans semur sjöunda
strengjakvartett sinn fyrir norska
Cikada kvartettinn; Ian Wilson sem-
ur fyrir finnsku Avanti! sveitina og
Jennifer Walshe semur kórverk fyrir
sænska Rilke kammerkórinn.
Fjöldi annarra tónleika og tónlist-
arviðburða verður á hátíðinni, opnar
æfingar, fundir með tónskáldum og
fleira. Einar Jóhannesson klarinettu-
leikari lék Blik eftir Áskel Másson á
opnunartónleikum hátíðarinnar, írski
Callino strengjakvartettinn leikur
kvartett eftir Kjartan Ólafsson og
norski Cikada kvartettinn leikur ann-
an strengjakvartett Hafliða Hall-
grímssonar. Concordia kammersveit-
in leikur Vink 2 eftir Atla Ingólfsson
og Rilke kammerkórinn syngur verk
eftir Kjartan Ólafsson og Karólínu Ei-
ríksdóttur á tónleikum sínum á morg-
un.
Írska listráðið og Network North,
menningaráætlun norræna ráðherra-
ráðssins, styrkja hátíðina, en það er
írska listráðið og Nomus, tónlistar-
nefnd norræna ráðherraráðsins, sem
panta og greiða fyrir nýju tónverkin.
Írar og Norðurlandaþjóðirnar
Sameinast í nýrri
tónlistarhátíð
Morgunblaðið/Golli
Ærandi ástríður heitir verkið sem
Hilmar Þórðarson samdi fyrir írska
hópinn Crash.
Stórsöngv-
araveisla í
Kaplakrika
SPARISJÓÐUR Hafnarfjarðar
verður 100 ára nú í desember og af
tilefninu býður Sparisjóðurinn til
tónleikaveislu í
Kaplakrika á
morgun kl. 14.
Kristján Jó-
hannsson er í
fararbroddi
margra tónlist-
armanna.
Fram koma
m.a. Björgvin
Halldórsson,
Sigrún Hjálm-
týsdóttir, Borgardætur, Karlakór-
inn Þrestir, Kór Öldutúnsskóla,
Kvennakór Hafnarfjarðar, Tríó
Björns Thoroddsen, Kvintett
Kristjönu Stefánsdóttur, Lúðra-
sveit Hafnarfjarðar, Laddi, Hljóm-
sveit BSG, Bubbi Morthens og Sál-
in hans Jóns míns. Kynnir er
Guðrún Gunnarsdóttir.
Trúðar og furðuverur verða á
kreiki utan húss og innan.
Kristján
Jóhannsson
♦ ♦ ♦
Stuttsýning
í Galleríi Fold
ÓLÖF Kjaran opnar sýningu í
Rauðu stofunni í Galleríi Fold, Rauð-
arárstíg, kl. 15 í dag.
Sýninguna nefnir listakonan Und-
ir og ofan á og stendur hún til 13.
desember. Ólöf hefur verið að fást
við landslagsfantasíur og málar
hvort tveggja með vatnslitum og
olíumálningu.
JÓLASVEINAVÍSUR Jóhannes-
ar úr Kötlum hafa nú verið færðar í
leikbúning og munu nokkrir leik-
arar Borgarleikhússins bregða sér
í gervi nokkurra þjóðsagnapersón-
anna næstu tvo laugardaga og
sunnudaginn 15. desember kl. 15 á
Nýja sviðinu. Sýningin er stutt
enda ætluð yngstu aðdáendum
jólasveinanna. Í leikstjórn Guðjóns
Pedersen munu þau Edda Björg
Eyjólfsdóttir, Eggert Þorleifsson,
Guðrún Ásmundsdóttir, Hanna
María Karlsdóttir, Katla Margrét
Þorgeirsdóttir, Margrét Helga Jó-
hannsdóttir, Marta Nordal og Pét-
ur Einarsson bregða sér í líki þess-
ara þjóðsagnapersóna.
Brugðið á leik í gervi jólasveina