Morgunblaðið - 04.03.2003, Blaðsíða 6

JARÐSKJÁLFTI, upp á 1,3 stig á
Richterskvarða, kom fram á jarð-
skjálftamæli við Aðalból á virkj-
unarsvæðinu norðan Vatnajökuls
um klukkan 19:15 í fyrrakvöld. Þeg-
ar jarðfræðingar fóru að athuga
málið kom í ljós að um sprengingar
verktaka voru að ræða.
Að sögn Hjörleifs Sveinbjörns-
sonar, jarðfræðings á Veðurstofu
Íslands, var fyrst talið að þarna
væri náttúrulegur jarðskjálfti á
ferð. „Það hafði ekki komið nein til-
kynning um sprengingar og þetta
leit mjög skjálftalega út. Manneskj-
an sem var á bakvaktinni fór þá að
grennslast nánar eftir þessu og
komst svo að því að það voru
sprengingar þarna nákvæmlega á
þessum tíma.“
Hjörleifur segist ekki vita til þess
að skjálftar hafi orðið á þessu
svæði. „Það hafa verið skjálftar í
Kverkfjöllum, Öskju og Herðubrei-
ðalindum en ekkert þarna. Þess
vegna var þetta svolítið óvenju-
legt.“ Hann segir hins vegar al-
gengt að sprengingar við fram-
kvæmdir af þessum toga komi fram
á jarðskjálftamælum.
Virkjanasvæðið norðan Vatnajökuls
Jarðskjálfti
reyndist sprenging
FRÉTTIR
6 ÞRIÐJUDAGUR 4. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
AÐKOMUGÖNGIN sem Íslenskir
aðalverktakar eru að sprengja við
Innri-Kárahnjúk eru nú orðin um
408 metrar að lengd en sú tala
breytist fljótt vegna þess að verkið
gengur vel. Útskot er út í gilið sem
er 17 metrar á lengd þegar komið
er 260 metra inn í göngin. Alls er
því búið að sprengja 425 metra.
Heildarlengd ganganna verður
720 metrar með útskotum en aftur
verður opnað út í gilið þegar
göngin eru orðin 430 metrar.
Gangamunninn er í 522 metra hæð
yfir sjó og þau enda í 445 metra
hæð, halli ganganna er 13,5%.
Að sögn Guðmundar Sveins-
sonar Kröyers, jarðfræðings hjá
Hönnun Egilsstöðum, sem hefur
daglegt eftirlit með gerð gang-
anna, hefur ekkert komið á óvart
við gerð þeirra. Framkvæmdir
ganga vel og verklok eru áætluð
um miðjan apríl.
Gilveggur Dimmugljúfra
sýnir okkur jarðfræðina
Guðmundur segir jarðfræðina í
sjálfum göngunum frekar einfalda.
„Þær jarðfræðirannsóknir sem
gerðar hafa verið á þessu svæði
hafa gefið mjög góða mynd af því
sem við máttum búast við inn í
sjálfum göngunum, auk þess sem
gilveggur Dimmugljúfra sýnir
okkur beint þá jarðfæði sem þau
munu koma til með að liggja um.
Efsti hluti ganganna liggur um
mismunandi móbergsmyndanir, en
neðsti hluti þeirra mun liggja í
dyngjubasalti. Þetta eru jarðmynd-
anir frá ísöld. Móbergið myndaðist
undir jökli á jökulskeiði ísaldar, en
basaltið á hlýskeiði ísaldar“.
„Kárahnjúkar og Sandfell eru
móbergshnjúkar sem mynduðust í
eldgosi undir jökli fyrir um
20.000–40.000 árum í lok ísaldar.
Þetta eru yngstu gosmenjar á
þessu svæði. Eftir að ísöld lauk
hefur rofmáttur Jökulsár á Dal að-
allega tekið við að móta landið á
þessu svæði, það er gljúfrið sjálft
og sethjallana hér fyrir innan það.
Einnig er að finna í göngunum
setfylltar sprungur sem liggja að
mestu þvert á gangastefnuna.
Engar færslur eru sjáanlegar á
bergmassanum í tengslum við
þessar sprungur. Sprungurnar eru
mest áberandi í efri hluta gang-
anna, en þeim fækkar mikið eftir
því sem neðar er farið,“ segir Guð-
mundur.
Jarðfræðin í sjálfum
göngunum frekar einföld
Morgunblaðið/Sigurður Aðalsteins
Guðmundur Sveinsson Kröyer jarðfræðingur við Sandfell.
Norður-Héraði. Morgunblaðið.
KRISTJÁN Pálsson og stuðnings-
menn hans hafa ákveðið að bjóða
fram óháðan lista til Alþingis í Suð-
urkjördæmi og hefur Kristján sagt
sig úr Sjálfstæðisflokknum svo og
þingflokknum og mun hann starfa
sem óháður þingmaður á yfirstand-
andi þingi.
Kristján segir að verið sé að und-
irbúa framboð listans og það verk sé
raunar þegar hafið.
Lýðræðisreglur ekki virtar
í Sjálfstæðisflokknum
Kristján sagði að með ákvörðun
miðstjórnar Sjálfstæðisflokksins og
vegna ummæla framkvæmdastjóra
hans í Morgunblaðinu liti hann og
stuðningsmenn hans svo á að mið-
stjórnin og framkvæmdastjórinn
hefði lýst því yfir að ekki væri
ástæða til að virða lýðræðislegar
reglur og réttlætishugsjónir í mál-
inu. „Skoðanir mínar og annarra
flokksmanna, sem hafa undrast ólýð-
ræðisleg vinnubrögð síðustu mánaða
við val á lista í kjördæmunum, virð-
ast ekki skipta máli í augum mið-
stjórnar. Ég get ekki unað þeim
vinnubrögðum að réttur manna og
lýðræði sé fótum troðið og skiptir þá
engu hvar það er gert eða af hverj-
um,“ sagði Kristján.
Spurður um stefnumál sagði
Kristján að þar sem umsókn hans
um sérframboð undir merkjum
Sjálfstæðisflokksins hefði verið
hafnað yrði samin sérstök stefnu-
skrá sem yrði kynnt á næstunni og
þá hvaða stefnumál yrðu sett á odd-
inn.
Í samtali við Morgunblaðið sagðist
Kristján telja að hann og stuðnings-
menn hans hefðu þann stuðning sem
myndi skila honum á þing. „Það hafa
ýmsar kannanir verið gerðar á
stuðningi við mig. Það var stór fund-
ur í Stapanum fyrir þremur mánuð-
um þar sem 300 manns mættu og um
svipað leyti var gerð skoðanakönnun
á Suðurnesjum þar sem spurt var
hvorn menn vildu frekar sem leið-
toga Sjálfstæðisflokksins, mig eða
Árna Ragnar. Tæplega 70% töldu að
ég ætti að leiða listann. Síðan hafa
verið gerðar ýmsar netkannanir og
auk þess höfum við auðvitað heyrt í
mjög mörgum í kjördæminu öllu.
Þannig að við teljum að þetta fram-
boð hafi heilmikla möguleika.“
Kristján segir að auðvitað sé þetta
ekki staða sem hann hefði kosið sér.
„Það óskar sér enginn þess að þurfa
að yfirgefa flokkinn og fara í fram-
boð óháð honum. Þetta er neyðarúr-
ræði fyrir mig því ég sá enga aðra
leið til þess að mæta þeirri vanvirðu
sem mér hefur verið sýnd af
ákveðnum hópi manna innan Sjálf-
stæðisflokksins.“
Sérframboð Kristjáns
í Suðurkjördæmi
Morgunblaðið/Jim Smart
Jón Einarsson, Valþór Söring Jónsson og Kristján Pálsson.
Kristján Pálsson telur sig og stuðningsmenn hafa
fylgi til þess að fá mann kjörinn á þing
Davíð Oddsson
forsætisráðherra
Harmar
ákvörðun
Kristjáns
DAVÍÐ Oddsson forsætisráð-
herra segist harma þá ákvörð-
un Kristjáns Pálssonar alþing-
ismanns að fara í sérframboð
við alþingiskosningarnar í vor.
„Sjálfstæðisflokkurinn þarf
núna á öllu sínu að halda. Það
er mjög hart að honum sótt,
hann þarf svo sannarlega ekki á
þessu að halda,“ segir Davíð.
Svipað fylgi Sjálfstæðis-
flokks og Samfylkingar
lyndi flokkurinn 2,3%.
Miðað við þessar niðurstöður
fengi Sjálfstæðisflokkurinn 25
þingmenn og Framsóknarflokkur-
inn átta þingmenn, stjórnarflokk-
arnir því samtals 33 þingmenn,
Samfylkingin fengi 25, Vinstri
grænir fimm en Frjálslyndi flokk-
urinn engan þingmann ef kosið
yrði nú.
Úrtakið var 600 manns og var
könnunin framkvæmd símleiðis.
63,8% aðspurðra tóku afstöðu.
SJÁLFSTÆÐISFLOKKURINN
fengi 38,6% atkvæða ef kosið yrði
til Alþingiskosninga nú,
samkvæmt könnun Fréttablaðsins
sem birt var í gær. Samfylkingin
fengi 37,9% atkvæða. Munurinn er
að sögn Fréttablaðsins innan
vikmarka og því ómarktækur.
Framsóknarflokkurinn mældist
með 12,5% fylgi en í könnun
blaðsins fyrir viku mældist hann
með 14,3%. Vinstri grænir
mældust með 8,6% fylgi og Frjáls-
FULLTRÚI alþjóðlegu umhverfis-
verndarsamtakanna International
Rivers Network, IRN, sat fyrir
tveimur vikum fund með fjórum
fulltrúum Landsvirkjunar og Smára
Geirssyni, forseta bæjarstjórnar
Fjarðabyggðar, þar sem upplýsing-
um um efnahags- og umhverfisþátt
Kárahnjúkavirkjunar var komið á
framfæri. Þorsteinn Hilmarsson,
upplýsingafulltrúi Landsvirkjunar,
segir að ekkert hafi verið gert með
þessar upplýsingar í bréfi sem þessi
sömu samtök sendu svo til a.m.k. eins
fjármálafyrirtækis, líkt og greint var
frá í Morgunblaðinu sl. laugardag,
þar sem gerð er tilraun til að koma í
veg fyrir að lán fáist á alþjóðavettangi
til framkvæmdanna við Kárahnjúka.
Þorsteinn segir að fulltrúi samtak-
anna, Peter Bosshard, hafi haft sam-
band við Landsvirkjun og honum ver-
ið boðið til fundar er hann var hér á
ferðinni á dögunum á vegum Nátt-
úruverndarsamtaka Íslands. Í milli-
tíðinni hafi Smára Geirssyni verið
boðið að sitja fundinn, þar sem hann
var staddur í Reykjavík þennan dag,
20. febrúar. Að sögn Þorsteins var
þetta ekki síst gert í ljósi þess sem
fram komi á vefsíðu IRN að samtökin
vilja afla upplýsinga og starfa náið
með heimamönnum á þeim svæðum
sem vatnsaflsvirkjanir eru reistar.
Auk Þorsteins og Smára sátu á
fundinum með Bosshard þeir Stefán
Pétursson, fjármálastjóri Landsvirkj-
unar, Sigurður Arnalds, sem vann að
umhverfismati Kárahnjúkavirkjunar
fyrir Landsvirkjun, og Björn Stefáns-
son, yfirmaður virkjanadeildar fyrir-
tækisins.
,,Bosshard greindi okkur frá því
þegar hann kom að hann hefði hitt
Þorstein Siglaugsson, hagfræðing
sem unnið hefur fyrir Náttúruvernd-
arsamtök Íslands. Við fjölluðum sér-
staklega um þær fullyrðingar Þor-
steins að fyrirtækið tapaði 36
milljónum dollara á ári á Kárahnjúka-
virkjun og gáfum þessum manni okk-
ar skýringar, m.a. varðandi það
hvernig arðsemiskrafan á að vera,“
segir Þorsteinn Hilmarsson og telur
Bosshard hafa tekið undir þær at-
hugasemdir sem Landsvirkjun gerði
við útreikninga Þorsteins Siglaugs-
sonar.
,,Síðan sjáum við í bréfinu sem
Morgunblaðið greindi frá, að hann
segir frá því athugasemdalaust að ár-
legt tap af virkjuninni verði 36 millj-
ónir dollara, þrátt fyrir að hafa fengið
okkar skýringar.
Þorsteinn segir Bosshard hafa ver-
ið ánægðan með fundinn þó að hann
hafi tekið skýrt fram að hann hafi
ekki verið sammála öllu sem þar hafi
komið upp. Hann hafi haft efasemdir
um hversu skynsamlegt sé að ráðast í
gerð virkjunarinnar og sagt reynsl-
una vera þá að kostnaðaráætlanir
vatnsaflsvirkjana færu yfirleitt úr
böndum.
,,Við buðum honum allar nánari
upplýsingar. Um miðja síðustu viku
fékk ég svo tölvupóst frá manninum
þar sem hann spyr nokkurra spurn-
inga, meðal annars um við hvaða
banka við erum að skipta. Við höfum
ekki svarað þessu ennþá en það er
ljóst á bréfinu sem greint var frá í
Morgunblaðinu að hann hefur ein-
hverja bakleið að upplýsingum. Þetta
bréf ber vott um að hann nýtir sér á
engan hátt þær upplýsingar sem
hann var þó að sækja til okkar nokkr-
um dögum áður. Hann lítur greini-
lega framhjá þeim hlutum sem hann
var upplýstur um og vefengdi ekki á
fundinum. Það er líklegt að hann sæki
allan sinn fróðleik til Náttúruvernd-
arsamtaka Íslands. Ef að menn hafa
góðan málstað, sem náttúruvernd
vissulega er, þá eiga menn að vera
vandir að meðulum,“ segir Þorsteinn.
Landsvirkjun um samtökin
International Rivers Network
Gerðu ekkert
með upplýsingar
sem þau fengu