Morgunblaðið - 07.08.2003, Blaðsíða 4

NÆSTU daga hefst vinna við
að kanna hve margir einstak-
lingar eru heimilislausir í
Reykjavík og greina hvers kon-
ar þjónustu fólkið þarf. Jón
Kristjánsson, heilbrigðisráð-
herra, segir að tölur um fjölda
heimilislausra hafi verið á reiki
og því þurfi að ljúka þessari
vinnu áður en gripið verði til við-
eigandi ráðstafana.
„Tilgangur vinnuhópsins
verður að fara yfir umfangið og
greina hvers konar þjónustu
þetta fólk þarf sem getur verið
mismunandi,“ segir Jón og nið-
urstaðan á fundi með Björk Vil-
helmsdóttur, formanns félags-
málaráðs Reykjavíkur, og Láru
Björnsdóttur, félagsmálastjóra,
í gær hafi verið að vinna að
lausn þessa máls í samvinnu við
félagsmálaráðuneytið. „Ef þetta
er fólk sem er geðfatlað þarf
vistun inni á stofnunum þá snýr
það að okkur í heilbrigðisráðu-
neytinu,“ segir ráðherra. Eigi
það ekki í nein hús að venda þá
snúi það að Reykjavíkurborg.
Samstarf Reykja-
víkurborgar og ríkis
Kanna
fjölda heim-
ilislausra
FRÉTTIR
4 FIMMTUDAGUR 7. ÁGÚST 2003 MORGUNBLAÐIÐ
KONUR ættu að sýna meira frum-
kvæði í því að vilja vera leiðtogar,
sagði Vigdís Finnbogadóttir, fyrr-
verandi forseti Íslands, þegar hún
setti fyrstu alþjóðlegu ráðstefnu
Delta Kappa Gamma, alþjóða-
samtaka kvenna í fræðslustörfum,
hér á landi í gær, en Vigdís er heið-
ursfélagi samtakanna hér á landi.
Dr. Sigrún Klara Hannesdóttir,
landsbókavörður og einn af aðstand-
endum ráðstefnunnar, segir að í
ávarpi sínu hafi Vigdís sent boltann
til kvenna: „Hún sagði að það vær-
um við sjálfar sem ættum að leggja
okkar lóð á vogarskálarnar og passa
upp á að missa ekki kraftinn í
kvennabaráttunni.“
Delta Kappa Gamma eru al-
þjóðleg samtök kvenna í fræðslu-
störfum, stofnuð í Texas árið 1929.
Samtökin hafa landsdeildir í mörg-
um þjóðríkjum auk Bandaríkjanna,
og eru starfandi sex deildir hér á
landi, tvær á höfuðborgarsvæðinu
og ein í hverjum landshluta.
Í ávarpinu talaði Vigdís um að
konur hefðu komist upp í vissar
hæðir í baráttu sinni, t.d. eftir að
Kvennalistinn var stofnaður og það
voru komnar margar konur á þing.
Nú sagði hún að það væri kominn
svolítill slaki í baráttuna, til dæmis
væru nú færri konur á þingi en voru
eftir stofnun Kvennalistans. Eina af
ástæðunum sagði hún þá að ungar
konur hefðu ekki jafnmikinn áhuga
á pólitík og áður.
Yfirskrift ráðstefnunnar er
Gróska – hæfni – forysta. Sigrún
Klara segir að um 215 konur séu
skráðar á ráðstefnuna, og með þeim
séu um 30 makar, sem taka þó ekki
þátt í ráðstefnunni sjálfri.
Meðal þess sem fjallað verður um
á ráðstefnunni eru rannsóknir dr.
Sigrúnar Aðalbjarnardóttur og
fleiri á unglingum og viðhorfum
þeirra til siðfræði. Einnig segir
Gerður G. Óskarsdóttir frá rann-
sókn sinni á framtíð menntunar í
Evrópu, sem er stórt evrópskt verk-
efni sem hún hefur tekið þátt í. Svo
eru um 30 fræðslufundir um ýmis
málefni sem ráðstefnugestir geta
sótt.
Fyrsta íslenska Delta Kappa Gamma-ráðstefnan sett
Konur sýni meira frumkvæði
í að vilja vera leiðtogar
Morgunblaðið/Arnaldur
Vigdís Finnbogadóttir setti ráðstefnu Delta Kappa Gamma á Íslandi.
ÍBÚAR í Fljótum hafa afhent sveit-
arstjórn Skagafjarðar undirskrift-
arlista með mótmælum við ákvörð-
un sveitarstjórnarinnar um að flytja
burt eitt af þremur íbúðarhúsum
sveitarfélagsins á Lambanes-Reykj-
um til Sauðarkróks. Jafnframt hafa
íbúar óskað eftir fundi með sveit-
arstjórninni um málið.
Í yfirlýsingu sem 75 íbúar skrifa
undir segir m.a:
„Áframhaldandi staðsetning íbúð-
arhúsanna á Lambanes-Reykjum er
bráðnauðsynleg fyrir Fljótin, ekki
síst vegna nýrrar atvinnuuppbygg-
ingar sem þarf að koma á fót í kjöl-
far gjaldþrots fiskeldisfyrirtækisins
Máka ehf.
Sveitarstjórn Skagafjarðar ber að
taka tillit til þess að íbúar og vel-
unnarar Fljótanna lögðu fram á
annað hundrað milljónir króna í
uppbyggingu á Miklalaxi fyrir ca 10
til 15 árum og á Lambanes-Reykj-
um var til staðar ein fullkomnasta
klak- og seiðaeldisstöð landsins,
sem Máki ehf. yfirtók og hóf starf-
semi í eftir gjaldþrot Miklalax ehf.
Gríðarlegir hagsmunir eru í húfi
fyrir sveitarfélagið Skagafjörð og
samfélagið í Fljótum að ný atvinnu-
starfsemi geti hafist á ný að
Lambanes-Reykjum. Að því verk-
efni þarf að vinna af einurð og festu
og gefa því þann tíma sem þarf. Við
undirrituð óskum eftir almennum
fundi með sveitarstjórn um þetta
mál sem fyrst.“
Trausti Sveinsson, bóndi á Bjarn-
argili, stóð fyrir undirskriftasöfnun-
inni. Hann segir að ekki hafi verið
fullreynt hvort hægt sé að koma
starfsemi við fiskeldisstöðina aftur í
gagnið og því eigi ekki að flytja hús-
in burt fyrr en það hafi verið full-
reynt en þau voru reist á síðari
hluta níunda áratugarins. Trausti
bendir á að fiskeldisstöðin hafi áður
verið ein besta seiðastöð landsins og
því eigi að reyna til þrautar að reka
atvinnustarfsemi á staðnum.
Rekstur stöðvarinnar hefur tví-
vegis orðið gjaldþrota, í fyrra skipt-
ið var seiða- og laxeldi í stöðinni,
sem fyrirtækið Miklilax ehf. rak en
í það seinna barraeldi sem Máki
ehf. sá um, en barri er hlýsjáv-
arfiskur.
Trausti segir íbúa afar óhressa
með að þegar hafi verið hafist
handa við að flytja húsið þrátt fyrir
óskir þeirra um að því verði frestað
þar til haldinn hefur verið fundur
um málið en hann verður í næstu
viku. Hann segir íbúa á svæðinu
hafa hug á að stofna framfarafélag
enda telji þeir mikilvægt að at-
vinnulíf í Fljótum verði eflt.
Íbúðarhús við Fljót flutt til Sauðárkróks
Íbúar andmæla
flutningi
BANDARÍSK stjórnvöld lýsa yfir gríðarlegum vonbrigð-
um með þá ákvörðun íslenskra stjórnvalda að hefja
hrefnuveiðar í vísindaskyni síðar í þessum mánuði. Veidd-
ar verða alls 38 hrefnur í ágúst og september, en það er
minna en upphaflega var gert ráð fyrir. Í tveggja ára áætl-
un sem lögð var fyrir Alþjóðahvalveiðiráðið var gert ráð
fyrir að 100 hrefnur, 100 langreyðar og 50 sandreyðar
yrðu veiddar á hvoru ári. Árni M. Mathiesen sjávarútvegs-
ráðherra kynnti áform um vísindaveiðarnar í gær, en
hvorki hafa verið teknar ákvarðanir um framhald hrefnu-
veiða á næsta ári, né veiðar á öðrum hvalategundum.
Blaðafulltrúi bandaríska utanríkisráðuneytisins lýsti af-
stöðu ráðuneytisins í samtali við Morgunblaðið í gær og
sagði ákvörðun Íslendinga gríðarleg vonbrigði. „Allt frá
því Íslendingar tilkynntu fyrr á þessu ári að þeir hygðust
byrja dráp á hvölum, hafa Bandaríkin hvatt Íslendinga til
að láta ekki verða af þeim fyrirætlunum,“ sagði hann.
Ráðuneytið viðurkennir að vísindaveiðarnar séu „tækni-
lega löglegar“ samkvæmt alþjóðasáttmálanum um stjórn
hvalveiða, en telur samt að hvaladráp sé ónauðsynlegt og
rannsaka megi hvalina án þess að drepa þá.
Haft var eftir Philip Reeker talsmanni ráðuneytisins, á
fréttavef AFP í gær, að með ákvörðun sinni gætu Íslend-
ingar átt á hættu að sæta viðskiptaþvingunum af hálfu
Bandaríkjamanna á grundvelli svonefndra Pelly lagavið-
bóta. Viðbæturnar kveða á um að ríki sem veiða eða selja
hvalaafurðir án tillits til þess hvort veiðarnar fari fram
samkvæmt alþjóðasáttmálanum um stjórn hvalveiða, eða
hvort ríkið eigi aðild að sáttmálanum, eigi yfir höfði sér
viðskiptaþvinganir á hvers kyns útflutningi til Bandaríkj-
anna. Sagði Reeker að líkast til yrðu fyrirhugaðar veiðar
Íslendinga skoðaðar í ljósi þessara lagaviðbóta.
Ekki þörf á hvaladrápi í rannsóknaskyni
Richard Mott varaforseti náttúruverndarsamtakanna
World Wildlife Fund, fordæmdi vísindaveiðarnar í samtali
við Morgunblaðið í gær. „Við teljum að hrefnuveiðarnar
séu ekki vísindalegs eðlis og að markmið með veiðunum
séu ekki í takt við stefnu Alþjóðahvalveiðiráðsins,“ sagði
Mott. „Það væri hægt að taka tillit til mótmæla við vís-
indaveiðarnar með hvalarannsóknum sem ekki krefjast
þess að hvalirnir séu drepnir, eins og vísindaráð Alþjóða-
hvalveiðiráðsins hefur lagt til.“
Alþjóðleg samtök um verndun hvala og höfrunga
(WDCS) lýstu undrun sinni og gremju yfir ákvörðun sjáv-
arútvegsráðherra. „Þetta er heiftarlega svekkjandi
ákvörðun,“ sagði Mark Simmonds, vísindafulltrúi WDCS.
„Það er engin þörf fyrir vísindadráp af þessu tagi og það
eru okkur ákaflega mikil vonbrigði að Íslendingar hafi
kosið að fara þessa leið.“
Í gær var efnt til mótmæla fyrir framan íslenska sendi-
ráðið í Lundúnum, þar sem fulltrúar náttúruverndarsam-
takanna International Fund for Animal Welfare tóku sér
stöðu með mótmælaskilti með áletruninni „Björgum hvöl-
unum“.
Bandarísk stjórnvöld lýsa miklum vonbrigðum með
ákvörðun Íslendinga um vísindaveiðar á hrefnu
Telja hvaladráp
vera ónauðsynleg
Samtökin IFAW voru ekki lengi að bregðast við og
efndu til mótmæla við hvalveiðum Íslendinga við ís-
lenska sendiráðið í London í gær.
Viss hætta á viðskipta-
þvingunum vegna veiðanna
HJALTI Sæmundsson, aðalvarð-
stjóri hjá Landhelgisgæslunni, seg-
ir að æskilegra hefði verið ef Land-
helgisgæslan hefði fengið
upplýsingar um rútuslysið, sem
varð í Borgarfirði á laugardags-
morgun, um leið og fyrsta tilkynn-
ing hefði borist um það til Neyð-
arlínunnar.
Skv. upplýsingum Morgunblaðs-
ins tilkynnti bílstjóri rútunnar slys-
ið til Neyðarlínunnar um kl. 9.54 á
laugardagsmorgni, en Gæslan fékk
fyrst vitneskju um slysið kl. 10.08.
Hjalti segir að Gæslan hafi metið
það svo að þrjátíu manna rútuslys
væri næg ástæða til að kalla þyrl-
una út með forgangi.
Eins og fram hefur komið voru
28 tékkneskir ferðamenn í rútunni,
auk bílstjóra og tveggja leiðsögu-
manna.
Að sögn Hjalta bárust Gæslunni
upplýsingar um slysið frá starfs-
manni Tilkynningaskyldunnar kl.
10.08, eins og áður sagði, en að
sögn Hjalta fékk Tilkynningaskyld-
an SMS-skeyti frá Neyðarlínunni,
þar sem hún er á svokölluðum boð-
unarlista Neyðarlínunnar. Hann
segir að starfsmanninum hafi ekki
borið að hafa samband við Gæsluna
en hann hafi ákveðið það upp á eig-
in spýtur.
Nokkrum mínútum síðar, eða kl.
10.12 segir Hjalti, hafði Neyðarlín-
an samband við Gæsluna og bað um
að þyrlan yrði sett í viðbragðsstöðu.
Gæslan hafi þá tekið ákvörðun um
að kalla þyrluna út þegar í stað og
fór hún, segir Hjalti, í loftið um 23
mínútum síðar. „Við mátum það svo
að þrjátíu manna rútuslys væri full
ástæða til að kalla þyrluna út með
forgangi.“ Hann segir að það taki
að meðaltali um 30 mínútur að setja
þyrluna í loftið eftir útkall.
Nokkru eftir að þyrlan fór á loft
lenti hún, að sögn Hjalta, við Fer-
stiklu, þar sem tveir sjúkrabílar
voru á leið frá slysstað til Reykja-
víkur. „Í öðrum bílnum var alvar-
lega slösuð manneskja og var hún
flutt um borð í þyrluna sem fór með
hana til Reykjavíkur.“
Aðalvarðstjóri hjá
Landhelgisgæslunni
Æskilegra
að fá upp-
lýsingar fyrr
TALSVERT var um slys og
óhöpp á erlendum ferðamönn-
um í gær, en ekkert þó alvar-
legt. Tveir ferðamenn veltu bíla-
leigubíl á Biskupstungnabraut á
móts við bæinn Neðsta-Dal um
miðjan dag í gær. Þeir hugðust
leita sér læknishjálpar á eigin
spýtur, en bifreiðin er ónýt eftir
þrjár veltur. Þá féll erlend kona
á höfuðið við Gullfoss í gær um
klukkan 13 og var flutt á Land-
spítalann í Fossvogi. Hún var
sett í rannsóknir og ekki talin
eins alvarlega slösuð og í fyrstu
var haldið. Þá hlaut erlend kona
slæmt ökklabrot í gönguferð í
nágrenni Húsafells í gær. Hún
var flutt á Landspítalann þar
sem gert var að sárum hennar.
Erlendir ferða-
menn slasa
sig ítrekað