Morgunblaðið - 24.08.2003, Blaðsíða 10

10 SUNNUDAGUR 24. ÁGÚST 2003 MORGUNBLAÐIÐ
T
ÖLVUVÍRUSAR og
tölvuormar eiga það
sameiginlegt að valda
tölvunotendum um
heim allan ómældum
vanda. Þeir eru gerðir
út af örkinni af mönn-
um, sem virðast ein-
göngu vilja kanna
hvað þeir komast upp
með, því sjaldnast hafa þeir nokkurn hag af
hrekkjunum. Forritararnir eru nær und-
antekningalaust ungir karlmenn, sem sýna af
sér andfélagslega hegðun. Siðblindir að því
leyti að þeir sjá ekkert athugavert við að senda
skæða vírusa og orma um heimsbyggðina, en
njóta athyglinnar sem þeir vekja. Friðrik
Skúlason, hjá fyrirtækinu Friðriki Skúlasyni
ehf. sem þróar og framleiðir veiruvarna-
hugbúnað, líkir vírusa- og ormasendingum
þeirra við veggjakrot.
„Vírusar og ormar eru ekki eitt og hið sama,
þótt vandræðin sem snúa að almennum tölvu-
notendum séu hin sömu,“ segir Friðrik. „Orm-
urinn dreifir sér sjálfur, en vírusinn þarf hjálp.
Ormar eru því meiri vandi og geta náð heimsút-
breiðslu á klukkustund, á meðan vírus er hálft
ár að ná þeim árangri. Í báðum tilvikum þarf
notandi kannski að opna viðhengi í tölvupósti.
Ef þar leynist vírus, gerist kannski ekki annað
en að einhver skjöl í tölvunni smitast. Vírusinn
fer hins vegar ekki lengra fyrr en notandinn
sendir smitað skjal eitthvert annað. Ormarnir
eru með þeim hætti, að um leið og viðhengi með
honum er opnað sendir hann sjálfan sig um allt,
á öll póstföng sem leynast í tölvunni.“
Ormar og veirur angra fyrst og fremst Wind-
ows-notendur. Ástæðan er ekki sú að t.d. Lin-
ux-stýrikerfi sé svo miklu öruggara en Wind-
ows, heldur sú að forritararnir eyða ekki tíma í
að skrifa veirur eða orma fyrir kerfi sem hafa
litla markaðshlutdeild. Windows-kerfi Micro-
soft hefur margar gloppur í öryggismálum, eða
svokallaðar öryggisholur. Á þessu ári einu hef-
ur verið tilkynnt um 30 slíkar holur og enn leyn-
ast margar í kerfinu. „Microsoft er að reyna að
taka á þessu. Bill Gates sendi þá tilskipun til
starfsmanna Microsoft fyrir alllöngu að huga
betur að öryggismálum, en það hefur ekki enn
dugað. Microsoft er eins og risaeðla. Þótt haus-
inn ákveði að beygja af leið fylgir skrokkurinn
ekki strax á eftir, hvað þá ef taka á U-beygju.“
Friðrik segir að flestir tölvunotendur séu
með veiruvarnir af einhverju tagi. „Þessar
hefðbundnu veiruvarnir hafa ekki dugað upp á
síðkastið. Msblasterinn, sem fór eins og eldur í
sinu á dögunum, fór framhjá veiruvörnunum af
því að hann er ekki til sem skrá sem þær nema.
Hann lifir sem gagnastraumur á Netinu. Leiðin
til að varast hann er því annars vegar að loka
þeirri öryggisholu sem hann nýtir sér og hins
vegar að vera með eldveggi, sem loka fyrir net-
umferð á óskilgreind port og getur stöðvað
sendingar sem eru ekki réttar. Fyrir ein-
staklinga mæli ég hiklaust með eldvegg sem
heitir ZoneAlarm, en hann er hægt að sækja
ókeypis á Netið. Hann verndar gegn fyr-
irbærum á borð við Msblaster og er bestur af
þeim eldveggjum sem boðið er upp á endur-
gjaldslaust.“
Msblaster-ormurinn hafði þau áhrif að hægja
á Netinu, auk þess sem Windows XP-vélar
frusu eða fóru í endalaust endurræsingarferli.
Hann var einnig þeirrar náttúru, að allar vélar
sem smituðust af honum réðust gegn vefsíðunni
windowsupdate.com, sem rekin er af Microsoft.
Vefsíðan stóð þá atlögu að vísu af sér.
Gífurlegir gagnaflutningar
Á þriðjudag gerði nýr ormur vart við sig.
Hann ber heitið SoBig.F@mm og hefur farið
eins og eldur í sinu um allan heim. „Þar dugar
veiruvarnahugbúnaður ekki. Vandi notenda er
ekki sá að vélin þeirra smitist, heldur felst hann
í gífurlegum gagnaflutningum. Einn ein-
staklingur hafði fengið 44 þúsund pósta á mið-
vikudag og þá var enn að bætast við. Þetta get-
ur valdið gagnatapi, því þegar pósthólfið
yfirfyllist skila nýjustu skeytin sér ekki. Póst-
þjónar víða um heim hafa lent í vanda því þeir
anna þessu flóði hreinlega ekki. Ég er sjálfur á
póstlista á tölvu við háskólann í Hamborg. Á
Rafrænt veggja
Morgunblaðið/Jim Smart
Friðrik Skúlason segir öryggi og þægindi sjaldan fara saman þegar tölvupóstur er annars vegar.
Baráttan við tölvuvírusa og tölvuorma virðist endalaus. Undanfarna daga
hefur hver slík óværan á fætur annarri gert tölvunotendum lífið leitt. Frið-
rik Skúlason segir í samtali við Ragnhildi Sverrisdóttur að vopn þeirra
sem ráðist á tölvur verði sífellt öflugri, en það verði varnirnar líka.