Morgunblaðið - 25.09.2003, Blaðsíða 56

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 FIMMTUDAGUR 25. SEPTEMBER 2003 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
Lágmúla og Smáratorgi
opið kl. 8-24
alla dagaSími 588 1200
VÍKINGUR Heiðar Ólafsson pí-
anónemi ætlar ekki að láta sér
nægja að leika einn píanókons-
ert með Sinfóníuhljómsveit Ís-
lands í Háskólabíói í kvöld, pí-
anókonsert eftir Jón Nordal.
„Konsert Jóns er það stuttur,
að ég bað um að fá að spila
annan konsert með. Ég fékk að
spila Píanókonsert nr. 1 eftir
Prokofjev, en hann var nítján
ára þegar hann samdi konsert-
inn – jafngamall mér í dag,“
segir píanóleikarinn ungi.
Morgunblaðið/Kristinn
Einn
konsert
ekki nóg

Boðið að leika einn/24
HUGBÚNAÐUR frá íslenska hugbúnaðarfyrir-
tækinu Theriak hefur gert að verkum að lyfja-
kostnaður hefur lækkað um 15–20% á þessu ári
hjá St. Elisabeth-sjúkrahúsinu í Oberhausen í
Þýskalandi. Einnig hefur notkun þessa hugbún-
aðar leitt til þess að líðan sjúklinga hefur batnað
og legutími styst og útgjöld þar með lækkað.
Fyrirtækið Theriak er dótturfyrirtæki Tölvu-
Mynda hf. og hóf samstarf við St. Elisabeth-
sjúkrahúsið um þróun og notkun hugbúnaðarins
fyrir tveimur árum. Læknarnir skrá fyrirmæli á
stofugangi um lyfjagjöf og skammtastærð í þráð-
lausar handtölvur, sem nota íslenska hugbúnaðinn
Theriak Therapy Management. Tölvurnar veita
jafnframt læknunum greiðan aðgang að upplýs-
ingum varðandi lyfjameðferð sjúklinganna og yf-
irsýn yfir framgang meðferðarinnar.
Lyfjasérfræðikerfið Dax, sem Íslensk erfða-
greining þróaði, er tengt hugbúnaðinum til að auð-
velda læknum val á lyfjum. Um leið og lyf er valið
birtast á skjánum ábendingar um aukaverkanir,
ofnæmi, milliverkanir milli lyfja, skammtastærðir
og fleira sem máli skiptir og læknar þurfa að taka
tillit til við lyfjagjöfina.
Gunnar Hall, framkvæmdastjóri Theriak, sagði
í samtali við Morgunblaðið að hugbúnaðurinn væri
nú kominn í fulla notkun á St. Elisabeth-sjúkra-
húsinu. „Þetta hefur gengið það vel að þeir hafa
ákveðið að fjárfesta frekar í þessum hugbúnaði
fyrir önnur sjúkrahús sem þeir eiga líka. Í St. El-
isabeth er sjúkrahússapótek sem mun þjónusta
fleiri spítala á sama hátt á svæðinu þarna í kring,“
segir Gunnar.
Hann segir þetta ótrúlegar tölur varðandi
sparnað í lyfjakostnaði sem hann segir varlegt að
áætla 15–20%. Gunnar segir Theriak vera með
samskonar verkefni í gangi í Hollandi, Danmörku
og á Ítalíu. „Það eru auðvitað margir spítalar sem
fylgjast spenntir með þessu og menn eru orðnir
mjög áhugasamir í Þýskalandi,“ segir Gunnar.
Hann segir að starfsfólk á St. Elisabeth-sjúkra-
húsinu hafi tekið eftir því að legutími hafi styst á
þeim deildum sem nota hugbúnaðinn. Það hefur
bæði leitt til þess að líðan sjúklinga batnar auk
þess sem útgjöld lækka.
Íslenskur hugbúnaður
lækkar lyfjakostnað
LANDSPÍTALI – háskólasjúkrahús er nú að
prófa hugbúnaðinn. Náist sambærilegur árangur
og í Þýskalandi gæti lyfjakostnaður lækkað um
375 milljónir króna á ári miðað við áætlanir LSH
fyrir árið 2003 sem gera ráð fyrir um 2,5 millj-
örðum í lyfjakostnað, að sögn Gunnars Hall.
María Heimisdóttir, formaður nefndar um raf-
ræna sjúkraskrá LSH, segir ótímabært að leggja
mat á hugsanlegan ávinning en niðurstöður próf-
ana liggi vonandi fyrir á þessu ári.
LSH prófar búnaðinn
SÉRSVEIT ríkislögreglustjóra,
víkingasveitin svokallaða, fékk á
dögunum hús við Sölvhólsgötu,
sem áður tilheyrði Landssímanum,
til afnota. Þar æfir sérsveitin ýms-
ar aðferðir við að komast inn í hús
undir erfiðum kringumstæðum.
Stjórnarráð Íslands, sem hefur
eignast húsið, heimilaði afnot af
því, en húsið hefur staðið autt um
nokkurt skeið. Sérsveitin hefur
talsvert gagn af því að komast í yf-
irgefnar byggingar og segir Guð-
mundur Ómar Þráinsson, yfirmað-
ur sveitarinnar, að æfingaraðstaða
eins og þessi sé mikilvæg fyrir
sveitina. Í Símahúsinu fær sér-
sveitin t.d. tækifæri til að brjóta
upp glugga þegar hún ræðst til
inngöngu. Þess er jafnan gætt að
skilja vel við húsið að loknum æf-
ingum.
Morgunblaðið/Júlíus
Víkingar á vegg
Hrafnkell Eiríksson, fiskifræðing-
ur á Hafrannsóknastofnuninni, segir
að stofninn virðist áfram á niðurleið
og hafi minnkað um 12% frá því í apr-
íl. Hann segir það þó mun minni lægð
á stofnstærðinni en á sama tímabili á
síðasta ári. „Þetta eru engu að síður
mjög slæm tíðindi því að í sumar hafa
engar veiðar verið stundaðar úr
stofninum og sumarið er helsti vaxt-
artími skeljarinnar.“
Í árlegri stofnmælingu í apríl sl.
mældist hörpudiskstofninn í sögulegu
lágmarki og var stofnstærðin metin
um 32% af meðaltali áranna 1993–
2000. Rannsóknir sýna að náið sam-
band er milli minnkunar stofnsins og
aukinna dauðsfalla óháð veiðum. Eins
hafa rannsóknir staðfest umtalsverða
frumdýrasýkingu í skelfiskinum.
Hrafnkell segir að eftir stofnmæl-
inguna nú sé stofninn orðinn innan við
30% af því sem hann var að jafnaði
síðasta áratug.
„Ljósið í myrkrinu er að þrátt fyrir
þessa miklu minnkun í veiðistofni hef-
ur nýliðun verið eðlileg og yngstu ár-
gangarnir komið eðlilega fram í stofn-
mælingunni. Dauðsföllin virðast ekki
koma fram þar en það er verið að
kanna hvort sýkingin sjáist í ungvið-
inu. Það er síðan alltaf spurning
hvernig skelinni reiðir af þegar hún
nær veiðistofnsstærð. En við sjáum
ekki afkomu yngri árganganna fyrr
en í fyrsta lagi næsta haust, en þá ætti
elsti árgangurinn að vera kominn inn
í veiðistofn. Mæling að ári gæti því
sagt mikið til um hver þróunin hugs-
anlega verður en mér þykir sýnt að
ekki verði hægt að leyfa veiðar á
þessu fiskveiðiári,“ segir Hrafnkell.
Hörpudisk-
stofninn
minnkar enn
Er 30% af meðalstærð síðustu 10 ára
HÖRPUDISKSTOFNINN í Breiðafirði heldur áfram að minnka og hefur
minnkað um 12% frá síðustu mælingu í apríl sl. Stærð stofnsins er nú innan
við 30% af því sem hann var að jafnaði á síðasta áratug. Hafrannsóknastofn-
unin hefur nýlokið mælingum á hörpudiskstofninum í Breiðafirði.
Læknar nota þráðlausar handtölvur til að skrá
inn og fá upplýsingar um lyfjagjöf.
HLUTHAFI í Eimskipafélagi Ís-
lands hefur farið fram á það í bréfi
til stjórnar Fjármálaeftirlitsins
(FME) að forstjóri þess, Páll
Gunnar Pálsson, verði lýstur van-
hæfur til að taka þátt í rannsókn á
viðskiptum með bréf Eimskips,
þar sem hann er hluthafi í félag-
inu. Að auki segir í bréfi hluthaf-
ans, Vilhjálms Bjarnasonar, að
skoðunarmaður reikninga Eim-
skipafélagsins sé móðurbróðir Páls
Gunnars.
Fjármálaeftirlitið sendi frá sér
frétt í gær af þessu tilefni. Þar
kom m.a. fram að samkvæmt hæf-
isreglum, sem gilda fyrir starfs-
menn og stjórnendur FME, taki
þeir ekki þátt í meðferð máls er
snerta verðbréf sem þeir eiga, ef
ætla má að niðurstaða málsins hafi
veruleg áhrif á fjárhagslega eða
persónulega hagsmuni viðkomandi
eða draga megi óhlutdrægni þeirra
í efa með réttu.
Ekki tíma-
bært að taka
afstöðu til
vanhæfis

Farið fram á/B3
VERÐ á ýsukvóta hefur lækkað um
77% frá því á vorvertíð 2002 þegar
verðið náði hámarki. Í síðasta mánuði
var verðið að meðaltali aðeins um 30
krónur. Þetta kemur fram í útreikn-
ingum Útvegshússins á verðþróun
aflamarks síðustu fimm fiskveiðiár.
Fiskverð hefur mikil áhrif á verð á
kvóta og hefur verð á ýsu á fiskmörk-
uðum lækkað um 68% frá því vorið
2002. Lækkunina má fyrst og fremst
rekja til aukinnar ýsuveiði og meiri
ýsukvóta en undanfarin ár. Kvóta-
verð annarra tegunda hefur einnig
sveiflast mikið undanfarin fimm fisk-
veiðiár en þó hefur verð á karfakvóta
verið nokkuð stöðugt.
Ýsukvótinn
lækkað um 77%

Verð á/C1
♦ ♦ ♦