Morgunblaðið - 04.10.2003, Blaðsíða 56

56 LAUGARDAGUR 4. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ






 




    
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
UNDANFARIÐ hefur mikið verið
rætt um geðheilsu og vandamál sem
tengjast henni. Þar sem ég hef sjálfur
síðustu árin haft sálræna erfiðleika og
orðið að leita lækna finnst mér ekki
fráleitt að leggja orð í belg.
Ég hef undanfarna þrjá mánuði svo
að segja á hverjum degi lagt leið mína
á Túngötu 7, félagsmiðstöð Geðhjálp-
ar, og vil ég segja nokkur orð um
starfsemina þar. Hún er til húsa í
gömlu fallegu húsi sem gefið var rík-
inu af ekkju grósserans Gísla J. Jóns-
sonar en innbúið gaf Kiwanisklúbb-
urinn. Þetta er tvílyft hús með
kjallara, heimilislegt og vinalegt, en
nokkuð vantar á viðhald að utanverðu
en það stendur vonandi til bóta. Húsið
er opið frá klukkan 9 til 16 á virkum
dögum og frá 11 til 14 um helgar.
Hingað koma daglega 20 til 30 manns
í hádegisverð og sumir koma á
morgnana og borða hafragraut að
gömlum íslenskum sið. Umsjón með
matseldinni hefur Ingibjörg „okkar“
en svo er hún kölluð af gestum. Mat-
urinn er venjulegur íslenskur alþýðu-
matur en svo vel til búinn og bragð-
góður að ég hef aldrei heyrt nokkurn
kvarta sem er furðulegt þegar um svo
marga er að ræða. Enda segir Ingi-
björg að hún búi til matinn með hjart-
anu og noti aldrei matreiðslubækur.
Ingibjörg er líka félagsmálastjóri og
elskuð af öllum sem hingað koma.
Segja má að hún stjórni flestu er við-
kemur gestum hússins. Þess skal get-
ið að þótt maturinn sé með þessum
ágætum er ekki um neitt bruðl að
ræða. Afgangar eru notaðir seinna í
pottrétti og annað og eru bara ennþá
betri. Í eldhúsinu vinna þar að auki
einhverjir af gestunum og aðrir at-
vinnulausir á tímakaupi í samvinnu
við vinnumiðlun en einnig er mikið
um sjálfboðaliða. Starfsfólk eldhúss-
ins er sérlega vingjarnlegt og kurt-
eist: ávallt „gjörðu svo vel“ og „má
bjóða þér“ og borðhaldið fer fram
með kurteisi og vingjarnlegu spjalli
yfir réttum.
Á efri hæðinni er skrifstofurými
þar sem framkvæmdastjórinn Sveinn
og hundur hans Varði ráða ráðum sín-
um. Þar hefst líka við Jóhanna sem
sér um fésýslu, bókhald, sölu matar-
miða o.s.frv. Þessi tvö ásamt Ingi-
björgu stjórna heimilinu með þeim
hætti sem er aðeins gefið bestu
stjórnendum að stýra án þess að mik-
ið beri á. Allir borða við sama borð og
spjalla saman í reykherberginu eða
stofunni.
Um gestina er það að segja að
þetta er ósköp venjulegt fólk af öllum
stéttum. Þarna eru doktorar, prestar,
sjómenn, verkamenn, einstæðar
mæður o.s.frv. Flestir hafa það sam-
eiginlegt að þeir hafa orðið fyrir ein-
hverju sálarlegu hnjaski í lífínu og
það ásamt félagslegum vandamálum
gert það að verkum að flestir eru á ör-
orku eða einhverjum bótum. Því er
hinn ódýri og góði matur mikil búbót
og gerir jafnvel mörgum fært að
treina sína vesældarlegu örorku út
allan mánuðinn. Þetta fólk er yfirleitt
besta fólk og félagsskapurinn mjög
góður. Flestir sýna hverjir öðrum vel-
vild og umhugsunarsemi er oft vantar
úti í samfélagi hinna „heilbrigðu“.
Ekkert væri fjær mér en það að kalla
þetta fólk „geðsjúklinga“ þótt þeir
sumir hverjir hafi orðið að leita sér
hjálpar lækna eða leggjast inn á geð-
deild. Það er almennt álit geðlækna
að fólk sem hefur við geðröskun að
stríða sé fremur fyrir ofan en neðan
meðalgreind að jafnaði. Röskun
þeirra er mjög sambærileg við líkam-
lega sjúkdóma svo sem sykursýki,
mígreni, hjartveiki, magabólgu eða
aðrar kveisur sem teljast líkamlegar
enda mun oft erfitt að greina milli sál-
ar og líkama, jafnvel fyrir lækna.
Í húsinu er einnig starfandi fjöl-
menntaskóli í ýmsum greinum svo
sem íslensku, dönsku, ensku, tölvu-
fræði, stærðfræði, tölfræði, myndlist
og einnig er nýlega byrjað fjarnám í
samstarfi við Fjölbrautaskólann í Ár-
múla. Þar er í boði hægferðar- og
hraðferðaráfangar. Verkefnisstjóri er
Helgi Jósefsson. Um vandamál iðju-
þjálfunarinnar hefur nokkuð verið
rætt í fjölmiðlum og vonandi rætist úr
því máli enda er það mál manna að
heilbrigðisráðherra sé velviljaður
maður og sanngjarn og þess vegna
erum við bjartsýnir um að ekkert
verði hér skert sem vel er gert en
heldur hjálpi hið opinbera til að út-
víkka og auka þessa starfsemi. Ekki
er vafi á að þessi starfsemi borgar sig
þjóðfélagslega jafnvel í peningum
þegar til lengdar lætur fyrir utan að
bæta heilsu og rjúfa einangrun
margra einstaklinga í þjóðfélagi sem
virðist sigla hraðbyri inn í peninga-
hyggju og mannúðarleysi. Vonandi
rifa þeir seglin bráðlega.
HJÁLMAR HRAFN
SIGURVALDASON,
Torfufelli 27, 111 Reykjavík.
Gestur hjá
Geðhjálp
Frá Hjálmari Hrafni
Sigurvaldasyni:
ÉG vil lýsa óánægju minni yfir því
sem Skjár einn er að gera, þ.e.a.s. að
talsetja efnið sitt, t.d. Malcolm in the
Middle. Þetta er einmitt það sem
hefur pirrað Íslendinga mikið þegar
þeir fara til útlanda og horfa þar á
þekkt efni sem er talsett á þarlent
tungumál. Þetta er nokkuð sem ég
og fleiri teljum mjög slæma þróun.
Partur af því að horfa á skemmti-
efni eru auðvitað leikararnir sjálfir
og hver persóna hefur sinn sjarma
og sinn húmor. Með því að talsetja
efnið missir maður alveg tengslin við
persónurnar og húmorinn gjörsam-
lega hverfur. Þetta verður til þess að
maður horfir ekki á þetta efni með
sama hugarfari.
Leyfið okkur frekar að horfa á
þetta efni eins og það á að vera. Nú,
við vitum öll að börnin okkar eru vön
að horfa á myndir og þætti á ensku
og lesa textann. Af hverju haldið þið
að íslensk börn séu svona fljót að ná
enskunni?
KOLBRÚN ÓLAFSDÓTTIR,
Fellsmúla 4, Reykjavík.
Til Skjás eins
Frá Kolbrúnu Ólafsdóttur: