Morgunblaðið - 12.10.2003, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 SUNNUDAGUR 12. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Árleg ferðamálastefna Íslands á Mývatni
Markaðssetn-
ing Íslands
ÁRLEG ferðamála-stefna Ferðamála-ráðs Íslands verð-
ur haldin í 33. sinn dagana
16. og 17. október næst-
komandi í Skjólbrekku í
Mývatnssveit.
Meginþema er að þessu
sinni markaðssetning Ís-
lands, breyttar áherslur.
Elías Bj. Gíslason, for
stöðumaður upplýsinga-
og þróunarsviðs hjá
Ferðamálaráði Íslands,
segir að í fyrra hafi verið
farin ný leið við markaðs-
setningu Íslands.
„Ferðaþjónustufyrir-
tækjum var boðið að bjóða
í fjármagnið sem stofnunin
hafði til ráðstöfunar sem
voru 202 milljónir fyrir
markaðssetningu erlendis.
Þetta eru meiri fjármunir en
áður hefur verið varið til mark-
aðs- og kynningarmála í ferða-
þjónustu á vegum stjórnvalda á
einu ári.“
– Hvernig var staðið að þessu
útboði?
„Aðilum var boðið að ganga til
samstarfs við Ferðamálaráð Ís-
lands í markaðs- og kynningar-
málum, innanlands og erlendis og
var grundvöllur samstarfsins m.a.
að framlag samstarfsaðila yrði
a.m.k. jafnt framlagi Ferðamála-
ráðs til umræddra verkefna. Fjár-
munirnir skiptust á fjögur mark-
aðssvæði og á hverju svæði voru
til ráðstöfunar annars vegar 40
milljónir króna þar sem lág-
marksframlag til hvers verkefnis
var 20 milljónir króna og hins
vegar var hægt að sækja um
framlag í nokkur minni verkefni
þar sem lágmarksframlag hvers
samstarfsaðila var 1 milljón
króna. Til minni verkefnanna
voru samtals 8 til 18 milljónir
króna til ráðstöfunar á hverju
svæði. Alls bárust 146 umsóknir
innan auglýsts frests.“
– Verður þessi háttur hafður á
framvegis við að útdeila fjár-
magni til markaðssetningar?
„Það á eftir að koma í ljós, en
Ársæll Harðarson, forstöðumaður
markaðssviðs Ferðamálaráðs,
verður með framsögu á ráðstefn-
unni um hvernig til hefur tekist,
þá verða pallborðsumræður um
efnið og þá í framhaldi af því al-
mennar umræður.“
– Hvaðan fenguð þið hugmynd-
ina að útboðinu?
„Þessi leið var fyrst reynd á
innanlandsmarkaði í fyrrahaust
og hún gaf góða raun svo í fram-
haldi var ákveðið að fara sömu
leið með fjármagn fyrir markaðs-
setningu erlendis.“
– Hverjir sækja ferðamála-
stefnuna?
„Aðilar úr ferðaþjónustu alls
staðar af landinu og í einkageir-
anum, frá sveitarfélögunum og
hinu opinbera. Lengi vel var þetta
eini vettvangurinn þar sem aðilar
í ferðaþjónustu hittust og gátu
skipst á skoðunum. Það hefur þó
breyst mikið með tilkomu SAF
Samtaka Ferðaþjón-
ustunnar, Ferðamála-
samtaka Íslands og
landshlutasamtaka.“
– Hefur mikið áunn-
ist í markaðssetningu
landsins undanfarið?
„Það má segja að í seinni tíð
hafi mikið verið lagt uppúr að
lengja ferðamannatímabilið og sú
vinna er að skila sér. Gistinnátta-
tölur hjá Hagstofu Íslands sýna
að gistinóttum utan háannatíma
hefur fjölgað. Hins vegar hefur
ekki tekist sem skyldi að dreifa
ferðamönnum yfir landið á þessu
tímabili. Þeir halda sig aðallega á
höfuðborgarsvæðinu, Suðurnesj-
um, Suðurlandi og í auknum mæli
á Vesturlandi.“
– Er næg afþreying í boði á
vorin og haustin?
„Það er mjög misjafnt hvernig
svæði taka á þeim málum og sum-
ir eru ekki í stakk búnir til að taka
á móti ferðamönnum nema á
sumrin. Gott dæmi um hvernig
verið er að markaðssetja afþrey-
ingu á haustin eru fjár- og stóð-
réttirnar sem aldrei hafa verið
eins vel sóttar og undanfarin ár.“
– Nú eru margir farnir að
skipuleggja ferðir sínar sjálfir á
Netinu og vefsíður skipta miklu
máli í markaðssetningu. Standa
Íslendingar vel að vígi á þeim
vettvangi?
„Íslendingar hafa sem betur fer
verið fljótir að tileinka sér ágæti
Netsins og íslensk ferðaþjónustu-
fyrirtæki hafa mörg hver komið
sér upp ágætis heimasíðum. Þá er
ótalinn töluverður fjöldi af síðum
þar sem ákveðin landssvæði eru
kynnt og eins hefur Ferðamála-
ráð verið með öfluga og mikið
sótta vefi. En það er með þessa
þjónustu eins og aðra að þarna
eru aðilar að standa sig misvel og
mættu margir vera betur vakandi
yfir þeim upplýsingum sem þeir
eru að birta á sínum síðum og
uppfæra þær oftar. Kannanir
Ferðamálaráðs sýna að þessi
þáttur er að verða æ mikilvægari
og nú er svo komið að um helm-
ingur þeir erlendu ferðamanna
sem sækja okkur heim
leitar sér upplýsinga á
Netinu. Þannig að, já,
við teljum að við stönd-
um okkur nokkuð vel,
sérstaklega hvað varð-
ar upplýsinga- og kynningarþátt-
inn. Miklir fjármunir hafa verið
settir í bókunarsíður á Netinu og
þeir fjármunir hafa kannski ekki
skilað þeim árangri sem ætlast
var til í upphafi. Það er hins vegar
áleitin spurning hvort ekki sé
kominn tími til að sættast á eina
sterka og öfluga bókunarsíðu í
stað þess að margir séu að vasast
í þessu hver í sínu horni.“
Elías Bj. Gíslason

Elías Bj. Gíslason er fæddur
árið 1962 í Borgarnesi. Hann út-
skrifaðist árið 1988 með As-
gráðu í viðskiptafræði frá Webb-
er College í Bandaríkjunum, með
Bs-gráðu í hótelstjórnun frá
sama skóla árið 1990 og með
MBA-gráðu frá Florida Institute
of Technology árið 1993. Elías
hefur í rúma tvo áratugi starfað
við ferðaþjónustu bæði hér
heima og erlendis. Hann starfar
nú sem forstöðumaður upplýs-
inga- og þróunarsviðs hjá Ferða-
málaráði Íslands. Elías er kvænt-
ur Höllu Margréti Tryggva-
dóttur og eiga þau tvo syni.
Helmingur
leitar upplýs-
inga á Netinu
FJÓRÐUNGUR ferðamanna sem
fóru í hvalaskoðunarferð á vegum
þriggja fyrirtækja í fyrrasumar
hefði ekki komið hingað til lands
væru hvalveiðar stundaðar við Ís-
land, en 75% þeirra kváðu slíkt ekki
skipta sig máli.
Þetta kemur fram í niðurstöðum
rannsóknar sem Ferðamálasetur Ís-
lands og Rannsóknastofnun Háskól-
ans á Akureyri kynntu í gær en hún
fjallaði um hvalaskoðun, hvalveiðar
og og ferðamennsku. Könnunin var
gerð í júlí árið 2002 og náði íslenskra
og útlendra ferðamanna sem voru í
hvalaskoðunarferð hjá þremur fyr-
irtækjum, Hvalstöðinni, Norðursigl-
ingu og Sæferðum. Alls svöruðu
1.143 ferðamenn spurningalista sem
fyrir þá var lagður í upphafi ferðar,
en þeir Daníel Guðmundsson og
Arnar Guðmundsson höfðu frum-
kvæði að rannsókninni. Hjördís Sig-
ursteinsdóttir, sérfræðingur hjá
Rannsóknastofnun, vann úr niður-
stöðum og kynnti þær helstu í gær.
Ítarlega skýrsla um rannsóknina
kemur út í næstu viku. Hjördís sagði
mikilvægt að athuga að könnunin var
gerð áður en Íslendingar hófu að
stunda hvalveiðar sem var nú síð-
sumars. Hún sagði mjög mikilvægt
að svipuð könnun yrði gerð næsta
sumar, 2004 til samanburðar.
Tveir þriðju
vissu af banni
Þátttakendur voru spurðir hvort
þeir hefðu komið til Íslands ef hér
væru stundaðar hvalveiðar. Niður-
staðan er sú að 75% þeirra svöruðu
já en 25% svöruðu því til að þeir
hefðu ekki komið ef svo væri. Þá
voru ferðamennirnir spurðir hvort
þeir hefðu farið í hvalaskoðunarferð
ef hvalveiðar væru stundaðar á Ís-
landi og í ljós kom að 56% þeirra
kváðu svo vera.
Tveir af hverjum þremur vissu af
því að hvalveiðibann var í gildi þegar
könnunin var gerð í fyrrasumar.
Sama hlutfall var uppi á teningnum
þegar spurt var hvort fólk áliti að
hægt væri að veiða ákveðnar hvala-
tegundir án þá að stofna þeim í
hættu. Þá kom einnig fram í könn-
uninni að 80% svarenda sögðust
styðja aðgerðir gegn þjóðum sem
veiða hvali.
Töldu nálægð við náttúruna
skipa mestu máli
Þá kom einnig fram að flestir töldu
að nálægð við náttúruna skipti mestu
máli varðandi hvalaskoðunarferðir,
en yfir 90% svara var á þá lund.
Fast á hæla þess kom svo að fjöldi
hvala sem sæist í ferðinni skipti einn-
ig miklu máli. Flestir þeir sem fara í
hvalaskoðunarferðir hafa tekið þá
ákvörðun áður en komið er til Ís-
lands, eða 63% og langflestir hafa
fengið upplýsingar um slíkar ferðir
hjá ferðaskrifstofum eða í ferða-
bæklingum.
Sárafáir sögðust hafa fengið upp-
lýsingar um ferðirnar á Netinu og
kom það nokkuð á óvart. Ríflega
helmingur þátttakenda bókaði ferð
sína beint frá hvalaskoðunarfyrir-
tækinu.
Rannsókn meðal ferðamanna um hvalaskoðun og veiðar
Um 75% töldu hval-
veiðar ekki skipta máli
Akureyri. Morgunblaðið.
SÝSLUMANNINUM í Reykjavík
var í Héraðsdómi Reykjavíkur í gær
gert að setja lögbann á innflutning
AcoTæknivals á Appletölvum frá
Bandaríkjunum.
Hróbjartur Jónatansson, lögmað-
ur Apple Computer International,
sagði að úrskurður héraðsdóms væri
í raun stórfrétt því þetta væri í
fyrsta sinn sem reyndi á svonefnda
tæmingarreglu á Íslandi, þ.e. hve-
nær vörumerkjarétthafinn hafi
tæmt rétt sinn til að hafa áhrif á
meðferð vöru sinnar. „Á Evrópska
efnahagssvæðinu (EES) gildir sú
regla, samkvæmt úrlausn Evrópu-
dómstólsins, að vörumerkjarétthaf-
inn ræður með hvaða hætti og hve-
nær vara hans fer á markað á
svæðinu. Þegar hún er einu sinni
komin á markað á EES-svæðinu má
hún ferðast frjálst um svæðið,“ sagði
Hróbjartur.
Forsaga málsins er sú að Apple
Computer International vildi ekki
una því að Aco-Tæknival flytti inn
Apple-vörur frá Bandaríkjunum, inn
á Evrópska efnahagssvæðið, enda
væru þær vörur eingöngu ætlaðar til
sölu í Bandaríkjunum. Apple fór
fram á lögbann á innflutninginn við
sýslumann sem hafnaði því en þá
ákvörðun kærði Apple til héraðs-
dóms.
Lögbann sett með dómi á
innflutning Apple-tölva
NORRÆNA frímerkjasýningin,
Nordia 03, verður haldin á Kjarvals-
stöðum í október. Sýning sem þessi
er haldin árlega og til skiptis á Norð-
urlöndunum.
Ólafur Ragnar Grímsson, forseti
Íslands, er verndari sýningarinnar
en þrátt fyrir að þetta sé ekki
stærsta frímerkjasýning sem hefur
verið haldin hér á landi má ætla að
úrvalið á góðu sýningarefni hafi
sjaldan eða aldrei verið betra.
Sýningin hefst þann 16. október
næstkomandi og verður opin fram til
19. október
Norræn
frímerkja-
sýning