Morgunblaðið - 21.12.2003, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 SUNNUDAGUR 21. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Þ
ú veist að áberandi
myndarlegasti lög-
reglumaðurinn er
númer 0222, segir
gamall félagi að norð-
an. Innst á ganginum, handan við
skýrslugerðarherbergið, er kaffi-
stofa lögreglunnar. Þar sötrar
blaðamaður kaffi með lög-
reglumönnum á miðnætti á föstu-
degi. Einn gerðist lögreglumaður
til að losna af sjónum. Annar held-
ur því fram að hann myndi missa
geðheilsuna í venjulegu skrifstofu-
starfi.
Á næstu hæð fyrir ofan eru
fangaklefarnir. Það sitja tveir inni.
Aðrir klefar opnir.
Dæmigerður klefi
með steinbekk,
dýnu og litlum
rimlaglugga á
járnhurðinni.
Vatnsbrynning í
klefunum – „eins
og í beitarhúsunum“. Enginn lúx-
us.
– Nei, nei, það er miklu betra á
ganginum fyrir utan, segir lög-
reglumaðurinn. Enda koma marg-
ir bara einu sinni. Stundum er þó
bankað upp á, einkum ef kalt er
úti. Margir hafa haldið hér til í
marga áratugi, segir lög-
reglumaður og brosir hlýlega.
„Höfðingjarnir“ fá kaffi og jafnvel
samlokur, þannig að ég held að
menn geti ekki kvartað yfir þjón-
ustunni þegar þeir eru komnir inn
fyrir.
Yljar blaðamanni um hjartaræt-
ur að heyra þetta. Svona er and-
inn. Síðar um nóttina verður blaða-
maður vitni að því þegar
lögreglumaður heilsar síbrota-
manni, klappar kumpánlega á öxl-
ina á honum, ljóst að myndast hef-
ur kunningsskapur og viss
væntumþykja – á undarlegan hátt.
Um leið og blaðamaður er sestur
í stöðvarbílinn heyrist í talstöðinni
að maður hafi ógnað tveimur með
stórum hnífi. Skyndilega er byrjað
fyrirsát á Kringlumýrarbraut og
síðan hefst eftirför tveggja lög-
reglubíla, þar á meðal stöðvarbíls-
ins; talið er að sá grunaði geti verið
undir stýri á fólksbílnum – vopn-
aður. Beðið er eftir sérsveit-
arbílnum áður en gripið er til að-
gerða.
Skyndilega birtist sérsveitarbíll-
inn eins og risaeðla í bakspeglinum
og hlutirnir gerast hratt, hann
sveigir fyrir fólksbílinn. Í einu vet-
fangi er hurðinni svipt upp á fólks-
bílnum og ökumaðurinn og þrír
farþegar liggja á grúfu á grasbletti
við veginn. Sá grunaði reynist ekki
í bílnum. Þetta eru ungir menn.
Einn handtekinn fyrir að vera með
hass í fórum sínum. Öðrum sleppt.
Næsta stopp miðbærinn.
– Ertu til í að halda þessum
mönnum frá okkur, segir skelfdur
dyravörður og bendir á fámennan
hóp. Þeir eltu nokkra stráka, ógn-
uðu þeim og lömdu þá. Ég hleypti
strákunum inn til að hlífa þeim.
Ástandið versnar eftir því sem
lengra líður á nóttina. Slagsmál æ
meira áberandi. Enda flest „eðli-
legt“ fólk farið heim. Í ofanálag
fækkar lögreglumönnum eftir því
sem líður fram á morguninn vegna
vaktafyrirkomulags.
– Ég myndi forðast miðbæinn
eftir fimm á nóttunni, segir sessu-
nautur blaðamanns í stöðv-
arbílnum. Þá hefur lögreglan oft
ekki undan. Jafnvel okkur stendur
ekki á sama; við förum ekki út í
hvað sem er.
Tveir lögreglumenn úr bílnum
banka upp á í kjallara þar sem
kvartað hefur verið undan hávaða.
Húsráðanda finnst manndómur
felast í því að byrja strax að rífast.
Handarbrotnum manni haldið frá
lögreglunni, því hann vill endilega
rífast líka. Lögreglan lætur ekki
hafa sig út í vandræði og hverfur
aftur að lögreglubílnum. Húsráð-
andi kallar á eftir:
– Nú ef þið viljið endilega að ég
lækki, þá lækka ég! Þið þurfið bara
að biðja mig um það!
Blaðamanni blöskrar fram-
koman við lögregluna – vinnandi
menn, þessa nótt í Reykjavík.
Þetta eru menn að sinna skyldum
sínum. Í okkar þágu. En alltof oft
finnur almenningur þörf hjá sér til
þess að „láta þá heyra það“.
– Við erum svolítið svekktir yfir
neikvæðri umræðu upp á síðkastið,
segir yfirmaður stöðvarbílsins og
skírskotar til nýfallins dóms yfir
tveimur lögreglumönnum. Eftir
dóminn höfum við fundið að sam-
skipti við fólk eru mun erfiðari.
Því minna sem býr undir, þeim
mun meiri er æsingurinn. Það er
meiriháttar mál að lækka tónlist-
ina. Skömmu síðar leggur lög-
reglan hald á spýtu og skóflu hjá
hópi ungmenna, sem ætlar að slást
– og þá eru allir pollrólegir. Einn
alblóðugur í framan. Brosir kank-
víslega til blaðamanns. Veltir því
fyrir sér hvernig blaðamaður, sem
situr í aftursæti lögreglubílsins,
hafi unnið til þess að vera handtek-
inn. Annar lallar sér að lögreglu-
manni og spyr:
– Má ég fá spýtuna mína aftur?
Ástandið verður öllu kómískara
þegar allir lögreglumennirnir
hlaupa inn á skyndibitastað til að
stöðva slagsmál, en blaðamaður
situr einn eftir. Nokkrir bíræfnir
strákar úr múgnum stíga fram,
berja á rúðuna á lögreglubílnum
og hrópa á blaðamann:
– Hvað ertu að gera maður!?
– Ertu gjörsamlega heilalaus!?
Hlauptu!
Undir lok vaktarinnar rennir
lögreglubíllinn í bílskýlið við
bráðavaktina með dreng, sem hef-
ur áhyggjur af léttvægum bólgum
í andliti. Hann hefur sætt bar-
smíðum. Og er nokkuð ölvaður.
Ökklinn lítur þó mun verr út.
– Það gildir einu um ökklann;
það má fela hann í sokknum, segir
strákurinn borubrattur þegar hon-
um er ýtt í hjólastól inn í eina
læknastofuna. Læknirinn staldrar
við og skýtur glottandi að lög-
reglumönnunum:
– Ekki þegar ég verð búinn að
ljúka mér af.
Morgunblaðið/Kristinn
Má ég fá spýtuna
mína aftur?
Morgunblaðið/Kristinn
SKISSA
Pétur
Blöndal fór á
vakt með
lögreglunni.
KÆRA sem send var sýslumann-
inum í Keflavík í vor finnst ekki í
gögnum embættisins þrátt fyrir að
starfsmaður þess hafi á sínum tíma
kvittað fyrir móttöku hennar.
Sýslufulltrúi við embættið útilokar
ekki að mistök hafi átt sér stað en
segir að kæranda hafi verið bent á
að senda kæruna aftur en það hafi
hann ekki gert.
Mál þetta á sér talsvert langan
aðdraganda, en það tengist skiptum
á dánarbúi. Kærandi var ósáttur við
afgreiðslu sýslumannsembættisins í
Keflavík á málinu og krafðist þess
m.a. að sýslumaður viki sæti vegna
fyrri afskipta af málinu. Dómsmála-
ráðuneytið tók ekki undir það sjón-
armið. Málið var einnig borið undir
ríkissaksóknara sem ekki taldi efni
til saksóknar.
29. apríl var lögð fram ný kæra í
málinu þar sem byggt var á nýjum
gögnum og óskað eftir að sýslumað-
urinn í Keflavík tæki efnislega af-
stöðu til þeirra. Kæran var afhent
með ábyrgðarpósti 2. maí og kvitt-
aði starfsmaður embættisins fyrir
móttöku hennar.
15. júlí sendi kærandi sýslumann-
inum í Keflavík bréf þar sem óskað
var eftir upplýsingum um hvað liði
afgreiðslu embættisins á kærunni.
Sex dögum síðar barst kæranda
bréf frá sýslufulltrúanum í Keflavík
þar sem kemur fram að engin gögn
finnist um að kæran hafi borist
embættinu. Jafnframt er óskað eftir
að erindið verði sent að nýju. Kær-
andi hafði í kjölfarið samband við
dómsmálaráðuneytið sem taldi ekki
ástæðu til íhlutunar í málið, en
benti þó á að lögreglustjóra í Kefla-
vík beri að taka afstöðu til þess
hvort höfða beri refsimál á grund-
velli kærunnar frá 29. apríl og þá
ákvörðun beri að tilkynna sakborn-
ingi og brotaþola.
Hefur ekki sent gögnin aftur
Jón Eysteinsson, sýslumaður í
Keflavík, sagðist aðspurður ekki
geta tjáð sig um málið, en vísaði á
Ásgeir Eiríksson sýslufulltrúa sem
svaraði bréfi kæranda þegar hann
spurði hvað liði afgreiðslu kærunn-
ar.
Ásgeir sagði í samtali við Morg-
unblaðið að þessi kæra hafi ekki
verið skráð í bækur sýslumanns-
embættisins þótt það kunni að vera
að kæran hafi verið móttekin. „Við
áttum okkur ekki alveg á hvað verið
er að tala um. Það má vera að þetta
hafi eitthvað mislagst eða verið fært
undir eitthvað annað, en það væri
einfalt mál fyrir kæranda að tala við
okkur aftur og senda okkur afrit af
þessu bréfi. Það hefur hann ekki
gert.“
Ásgeir sagði að ef kærandi sendi
erindið aftur yrði það að sjálfsögðu
tekið til efnislegrar umfjöllunar og
afgreitt eins og öll önnur erindi sem
kærandi hafi beint að embættinu
vegna þessa máls.
Kæra týndist
hjá sýslumanni
HEIMSFERÐIR hafa tryggt sér
rúmlega 92% hlut í ferðaskrifstof-
unni Terra Nova-Sól. Kosin var
ný stjórn í fyrirtækinu í vikunni
og eiga sæti í stjórninni Andri
Már Ingólfsson, forstjóri og eig-
andi Heimsferða, sem er stjórn-
arformaður, Anton Antonsson,
sem verður framkvæmdastjóri
innanlandsdeildar Terra Nova-
Sólar og meðstjórnandi í fyr-
irtækinu, og Tómas J. Gestsson,
aðstoðarframkvæmdastjóri
Heimsferða.
Talið að ná megi 50 milljóna
kr. sparnaði á árinu 2004
Andri Már kveðst vera bjart-
sýnn á rekstur ferðaskrifstof-
unnar. „Það er búið að setja upp
sambærileg innri kerfi og ferli í
Terra Nova og við höfum unnið
með hjá Heimsferðum. Það gerir
að verkum að við getum framleitt
ferðir fyrir markaðinn með færra
starfsfólki og minni tilkostnaði en
verið hefur til þessa. Það er þeg-
ar búið að leggja fram drög sem
tryggja um 50 milljóna króna
sparnað hjá fyrirtækinu á næsta
ári. Miðað við þær forsendur sem
fyrir liggja og nýjar áherslur í
sölu, sem verða kynntar í febr-
úar, þá lítur árið vel út.
Sala hjá innanlandsdeild eru
þegar hafin og það liggja fyrir
stærri samningar en var fyrir ár-
ið 2003. „Það virðist vera mikil
aukning til Íslands,“ segir hann.
,,Innanlandsdeildin hjá Terra
Nova er ein öflugasta innanlands-
deildin í móttöku erlendra ferða-
manna á landinu. Þetta er því
mjög spennandi verkefni og það
hentar mjög vel í samnýtingu t.d.
leiguflug, bæði sjálfstætt innan
Terra Nova og með Heims-
ferðum,“ segir Andri Már.
Heimsferðir hafa tryggt sér 92%
hlut í Terra Nova-Sól
Útlit fyrir mikla
fjölgun ferðamanna
FRAMKVÆMDASTJÓRN Lands-
sambands eldri borgara hefur sam-
þykkt ályktun þar sem vinnubrögðum
Alþingis varðandi lífeyrisréttindi er
mótmælt. Þeir benda á að grunnlíf-
eyrir aldraðra hækki um 619 kr. á
mánuði á sama tíma og verið sé að
taka ákvörðun um hækkun lífeyris
þingmanna.
Á fundi framkvæmdastjórnar á
fimmtudag var fjallað um boðaðar
hækkanir á lífeyrisgreiðslum al-
mannatrygginga sem eiga að koma til
framkvæmda 1. janúar. Fram kom að
ákvörðun Alþingi um að hækka
grunnlífeyri um þrjú prósentustig,
það er úr 20.630 krónum í 21.249 kr. á
mánuði eða um 619 kr. á mánuði,
sýndist hvorki vera í samræmi við al-
menna launaþróun í landinu né þær
breytingar á lífeyriskjörum annarra
sem Alþingi hefði nýlega samþykkt.
Þessu var harðlega mótmælt og eft-
irfarandi ályktun samþykkt sam-
hljóða:
„Fundur framkvæmdastjórnar
Landssambands eldri borgara, hald-
inn 18. desember 2003, mótmælir og
lýsir vanþóknun sinni á þeim vinnu-
brögðum Alþingis, að samþykkja
stóraukin lífeyrisréttindi til þing-
manna, ráðherra og fleiri af æðstu
ráðamönnum ríkisins, á sama tíma og
stór hluti ellilífeyrisþega verður að
láta sér nægja lífeyri, sem er um og
undir lágmarks framfærsluþörfum“.
Grunnlífeyrir hækk-
ar um 619 krónur