Morgunblaðið - 10.03.2004, Blaðsíða 16

ERLENT
16 MIÐVIKUDAGUR 10. MARS 2004 MORGUNBLAÐIÐ
ÞEGAR kemur að því að sæma
Kim Jong Il, leiðtoga Norður-
Kóreu, nýjum tignarheitum eru
ímyndunaraflinu engin takmörk
sett. Á áróðursspjöldum, allt frá
efstu fjallatindum niður í dýpstu
dali, í skólabókum og í sjónvarpi,
er hann lofaður sem „Leiðtoginn
mikli“, „Hershöfðinginn him-
inborni“, „Mesti rithöfundur allra
tíma“ og „Gæslumaður jarð-
arinnar“.
Algengasti titillinn er „Leiðtog-
inn ástkæri“ en Kim, sem ríkir yfir
einangraðasta landi í heimi, hefur
alls um 1.200 titla að því er fram
kemur í ríkisútvarpinu í Pyon-
gyang, höfuðborg landsins. Meðal
þeirra eru „Frægasti hershöfðing-
inn“, „Dýrlingur allra dýrlinga“ og
„Leiðarstjarna 21. aldarinnar“.
„Blóðþyrstur einræðisherra“
Í öðrum löndum er Kim líka
kallaður ýmsum nöfnum. Eitt af
þeim er „blóðþyrstur einræð-
isherra“, heiti, sem John R. Bolt-
on, aðstoðarutanríkisráðherra
Bandaríkjanna, sæmdi hann ný-
lega. Sagði hann þá, að Kim héldi
„hundruðum þúsunda landa sinna í
fangabúðum og milljónum annarra
í óskaplegri örbirgð“.
Þúsundir manna flýja frá Norð-
ur-Kóreu á ári hverju en þeir, sem
eftir sitja halda áfram að kyrja
sönginn um hinn guðdómlega Kim.
Þeir hafa aldrei þekkt aðra yf-
irboðara en Kim og föður hans,
Kim Il Sung, „Leiðtogann mikla“,
sem náði völdum í landinu er Jap-
anir fóru þaðan eftir síðari heims-
styrjöld.
Óperumeistari
Í fyrstu var bara litið á Kim
yngra sem sérkennilegan glaum-
gosa en hann reyndist ekki allur
þar sem hann var séður og eftir
lát föður síns 1994 hefur honum
tekist að treysta stöðu sína með
því að hygla sumum en senda aðra
beint í gúlagið.
Fyrir utan alla titlana er Kim
lýst sem frábærri skyttu, hæfi-
leikaríkum kvikmyndagerðarmanni
og óperurnar hans eru allar meist-
araverk frá upphafi til enda.
Bregði hann sér á golfvöllinn slær
hann aldrei minna en fimm holur í
höggi. Að sögn n-kóreska útvarps-
ins var Kim sæmdur mörgum heið-
urstitlanna af „ráðamönnum í 160
löndum í fimm heimsálfum“ og í
fjölmiðlum er talað um hann sem
„mesta heimspekinginn“; mann,
sem slái stærstu alfræðiorðabók-
um við í þekkingu; „risa í bók-
menntum, listum og bygging-
arlist“; „mesta tónskáld allra tíma“
og „hinn eina sanna holdgerving
mannlegrar visku“. Stundum er
hann jafnvel kallaður „Guð vorra
tíma“.
Sentimetrarnir
segja ekki allt
Til að áróðurinn komist til skila
er skólabörnum gert að læra spak-
mæli Kims utan að en sagt er, að í
þeim felist hinn endanlegi sann-
leikur. Meðal þeirra eru: „Það eru
ekki peningar eða kjarnorku-
sprengja, sem skipta sköpum,
heldur mikil hugsjón“ og „Mikil-
leiki hvers manns felst ekki í
fjölda sentimetranna, heldur í
hugsun hans“.
Kim, sem nú er 62 ára, er ekki
hár í loftinu, aðeins 160 sm, en á
áróðursmyndunum gnæfir hann
jafnan yfir aðra. Notar hann alltaf
skó með mjög þykkum sólum og
undarlega stór sólgleraugu.
Hinn eiginlegi titill Kims er að-
alritari Kóreska verkamanna-
flokksins og formaður varnarmála-
nefndarinnar en hún ræður yfir
hernum, þeim fimmta stærsta í
heimi, 1,1 milljón manna. Í allri
titlasúpunni er heldur hvergi að
finna heitið forseti. Þegar gamli
Kim lést var stjórnarskránni
breytt og forsetanafnið aflagt í
virðingarskyni við hann.
„Gæslumaður jarðar“ og
„Holdgervingur viskunnar“
’Bregði hann sér ágolfvöllinn slær
hann aldrei minna
en fimm holur í
höggi.‘
Seoul. AP.
Kim Jong Il, hinn „ástkæri leiðtogi“ Norður-Kóreu, hefur alls 1.200
titla og er stundum að auki kallaður „Guð vorra tíma“
AP
Kim Jong Il. Þegar hann kemur
fram er þess ávallt gætt að enginn
skyggi á hann svo ekki beri mikið á
því hve stuttur hann er.
„LANDIÐ þarfnast atkvæðis þíns!“
segir í dreifibréfi í rússnesku borg-
inni Kalíníngrad við Eystrasalt og
fólk er þar hvatt til að kjósa í for-
setakosningunum í Rússlandi á
sunnudaginn kemur.
Gengið er út frá því sem vísu að
Vladímír Pútín forseti sigri með
miklum yfirburðum en stuðnings-
menn hans óttast að lítil kjörsókn
varpi skugga á kosningarnar og
verði jafnvel til þess að þær verði
lýstar ógildar. Þessi ótti er einna
mestur í Kalíníngrad sem er umlukt
Litháen og Póllandi og einangruð
frá öðrum svæðum Rússlands.
„Við þurfum að koma þeim skila-
boðum til fólksins að ef það kýs ekki
gæti kjörsóknin orðið minni en 50%
og kosningarnar yrðu þá lýstar
ógildar,“ sagði Olga Dúbovaja,
æðsti embættismaður Kalíníngrad.
Búist er við að kjörsóknin í land-
inu öllu verði yfir 50% en áhuginn er
lítill á svæðum sem eru langt frá
höfuðborginni, einkum í Kalínín-
grad vegna einangrunarinnar. Kjör-
sóknin var aðeins 46,6% í Kalínín-
grad í þingkosningunum í
desember.
„Sofðu ekki“
Þetta varð til þess að yfirvöld
efndu til samkeppni um slagorð til
að hvetja fólk til að kjósa. Sigurveg-
arinn fær andvirði 20.000 króna í
verðlaun og bestu slagorðin verða
birt í dagblöðum og lesin í útvarpi.
Líkt og á tímum Sovétríkjanna,
þegar svipuðum aðferðum var beitt
í áróðursskyni, eru íbúar Kalínín-
grad sagðir hafa brugðist við af
miklum ákafa. Sumir hafa ort ljóð
um forsetakosningarnar og bréf og
skeyti hrannast upp á skrifstofum
yfirvaldanna.
„Enginn gefur þér það sem þú
vilt, ekki Guð, hvorki keisari né
hetja. Komdu og kjóstu verðugan
leiðtoga með eigin höndum,“ hljóm-
aði tillaga eftirlaunaþega.
Annar vildi senda einfaldari skila-
boð: „Kjósandi. Sofðu ekki. Kjóstu
forsetann þinn.“
Vasílí Zjúbanov, formaður kjör-
stjórnar Kalíníngrad, kvaðst vera
vongóður um að samkeppnin yrði til
þess að fólk flykktist á kjörstaði.
Kjörsóknin var einnig innan við
50% í austurhéruðum Rússlands og
yfirvöld þar hafa gripið til þess ráðs
að senda embættismenn í fyrirtæki
og háskóla. Fjölmiðlunum þóttu þeir
ganga of langt þegar skýrt var frá
því að frá 1. mars myndu sjúkrahús í
borginni Khabarovsk aðeins taka á
móti sjúklingum sem væru með
skriflegt leyfi frá yfirvöldum til að
kjósa á sjúkrabeðinum.
Tækniháskóli í Vladívostok færði
nokkrar kennslustundir á sunnudag
og námsmennirnir þurfa því að
mæta í skólann á kjördag og kjósa
þar. Námsmenn sem kjósa í Vladívo-
stok taka þátt í happdrætti og geta
unnið þriggja daga ferð til Kína.
Meðal yngstu kjósendanna í
Rússlandi er lítill áhugi á stjórnmál-
um og áróðursherferðin beinist því
einkum að þeim. Á brautarstöðvum í
Moskvu eru auglýsingar þar sem
unga fólkinu eru boðnir ókeypis mið-
ar á teknódansleiki fyrir að mæta á
kjörstað.
Murat, nítján ára laganemi í Kal-
íníngrad, telur ekki að herferðin
beri mikinn árangur. „Unga fólkið á
eigin áhugamál og það að fara á fæt-
ur að morgni kjördags og mæta á
kjörstað er ekki eitt af þeim. Ef við
gætum kosið á Netinu eða með því
að senda textaskilaboð með farsím-
anum myndu fleiri nenna að kjósa.“
Engin spenna
Rússneska ríkissjónvarpið sýnir
daglega auglýsingar frá yfirkjör-
stjórninni í Moskvu þar sem fólk er
hvatt til að nýta lýðræðislegan rétt
sinn. Vinsældir Pútíns eru hins veg-
ar svo miklar að mótframbjóðendur
hans eiga enga möguleika á sigri og
margir telja því litla ástæðu til að
kjósa.
„Þegar Borís Jeltsín [fyrrverandi
forseti] og Gennadí Zjúganov [leið-
togi kommúnista] voru í framboði
gátum við valið á milli tveggja
kosta,“ sagði Dúbovaja, embættis-
maðurinn í Kalíníngrad. „Nú er eng-
in spenna.“
Sovéskum aðferðum beitt
til að auka kjörsóknina
Reuters
Vladímír Pútín Rússlandsforseti heldur á ísknattleikskylfu með eiginhand-
aráritun bestu ungu íþróttamanna austurhéraða Rússlands og Síberíu í
íþróttahöll í borginni Khabarovsk í Austur-Rússlandi. Pútín og samstarfs-
menn hans leggja nú allt kapp á að vekja áhuga fólks á komandi forseta-
kosningum, einkum unga fólksins, til að tryggja næga kjörsókn.
Kalíníngrad. AFP.
Reynt að vekja áhuga
unga fólksins
’Enginn gefur þérþað sem þú vilt, ekki
Guð, hvorki keisari
né hetja. Komdu og
kjóstu verðugan
leiðtoga. ‘
VON var á fimm breskum rík-
isborgurum, sem verið hafa
fangar Bandaríkjamanna í Gu-
antanamo á Kúbu, til Bretlands
í gærkvöld. Voru þeir allir grun-
aðir um að vera talibanar eða fé-
lagar í al-Qaeda, hryðjuverka-
samtökum Osama bin Ladens,
en var sleppt að beiðni bresku
stjórnarinnar. Hugsanlegt var
þó, að þeir yrðu handteknir við
komuna til Bretlands. Sam-
kvæmt bresku hryðjuverkalög-
unum getur lögreglan haft
menn í haldi í hálfan mánuð án
þess að ákæra þá.
Í Guantanamo eru eftir fjórir
breskir ríkisborgarar og hefur
breska stjórnin fallist á, að þeir
verði dregnir fyrir rétt í Banda-
ríkjunum svo fremi þeim verði
skipaður verjandi og gefinn
kostur á að áfrýja.
Ekki
geðveikur
MIJAILO Mijailovic, morðingi
Önnu Lindh, utanríkisráðherra
Svíþjóðar, er ekki geðveikur.
Hafa geðlæknar komist að þess-
ari niðurstöðu og því er ekkert í
vegi fyrir því, að hann verði
dæmdur í lífstíðarfangelsi í stað
þess að vera lokaður inni á geð-
sjúkrahúsi. Sjálfur hélt Mijailo-
vic því fram, að hann hefði heyrt
rödd Jesú Krists í höfði sér er
hann framdi ódæðið.
Ferju saknað
YFIRVÖLD á Madagaskar
sögðu í gær, að ferju með 113
manns um borð væri saknað.
Ekkert hefði heyrst frá henni
síðan á sunnudag en þá gekk
mikill fellibylur yfir eyna. Varð
hann sjö manns að bana og eyði-
lagði heimili tugþúsunda
manna. Ferjan kom inn í Mahaj-
anga-flóa á sunnudag en vegna
þess, að tollverðir vinna ekki á
sunnudögum, var henni vísað
frá. Hélt hún þá út aftur og síð-
an hefur ekkert til hennar
spurst.
Prófraun í
Serbíu
HAFIN eru í Serbíu réttarhöld
yfir sex manns, Serbum, sem
sakaðir eru um ein mestu
grimmdarverkin í stríðunum í
Júgóslavíu fyrrverandi. Eru
þeir ákærðir fyrir að hafa drepið
200 óbreytta borgara í króatísku
borginni Vukovar 1991, aðallega
fólk, sem var rúmfast á sjúkra-
húsi í borginni. Ný stjórn í Serb-
íu, undir forsæti Vojislav
Kostunica, er andvíg stríðs-
glæparéttarhöldunum í Haag og
talsmenn mannréttindasamtaka
segjast óttast, að niðurstaða
réttarhaldanna nú verði sú, að
einstakir hermenn hafi framið
grimmdarverkin en engin skip-
un hafi verið gefin um þau.
Líftími Mars-
vagna lengist
NASA, bandaríska geimvísinda-
stofnunin, telur nú, að Mars-
vagnarnir muni geta stundað
rannsóknir í 240 daga alls eða
150 dögum lengur en áður var
áætlað. Hafa þeir farið sparleg-
ar með orkuna en búist hafði
verið við, meðal annars vegna
þess, að hlýrra hefur verið í
veðri á Mars en gert hafði verið
ráð fyrir.
STUTT
Bretar heim
frá Guant-
anamo