Morgunblaðið - 20.03.2004, Page 14

VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
14 LAUGARDAGUR 20. MARS 2004 MORGUNBLAÐIÐ
ÞETTA HELST …
VIÐSKIPTI
● TOLLABANDALAG sunnanverðrar
Afríku, SACU, gerir ráð fyrir að með
samningi við EFTA, Fríversl-
unarsamtök Evrópu, muni fást betri
aðgangur að landbúnaðarmarkaði
Evrópu en áður var talið. Þetta kem-
ur fram í frétt blaðsins Business Day
í Suður-Afríku, þar sem sagt er frá
samningaviðræðum EFTA og SACU,
en í SACU eru Suður-Afríka, Botsv-
ana, Namibía, Svaziland og Lesotho.
Ætlunin er að gengið verði frá samn-
ingnum fyrir árslok.
EFTA að semja við
sunnanverða Afríku
● HOLLENSK-breski olíurisinn Royal
Dutch/Shell hefur lækkað mat á ol-
íu- og gasbirgðum sínum í jörðu í
annað sinn á þremur mánuðum. Í
fyrra skiptið lækkaði fyrirtækið mat
sitt um 20% og leiddi það til afsagn-
ar stjórnarformanns þess. Lækkun
matsins nú er að sögn The Wall
Street Journal mun minni en í janúar.
Að sögn Financial Times neitaði
nýr stjórnarformaður fyrirtækisins,
Jeroen van der Veer, í fyrsta sinn í
fyrradag að hann hafi vitað um hið
ranga birgðamat.
Mistökin nú komu í ljós þegar ut-
anaðkomandi eftirlitsaðili, sem
Royal Dutch/Shell réð fyrir tveimur
vikum, komst að því að fyrirtækið
hafði við birgðamatið notað tiltekna
þrívíddarmælitækni, sem ekki er
leyfð samkvæmt reglum bandaríska
verðbréfaeftirlitsins.
Birgðir Shell
lækkaðar aftur
● TAP varð af rekstri Sæplasts hf.
árið 2003 sem nam tæpum 269
milljónum króna. Árið áður skilaði
reksturinn 9 milljóna króna hagnaði.
Tap ársins má rekja til óreglulegra
gjalda á fjórða ársfjórðungi en þá féll
til mikill
kostnaður af
lokun verk-
smiðju Sæ-
plasts Norge
í Norður-
Noregi. Nam
kostnaður
vegna lok-
unarinnar og
niðurfærslur
rekstr-
arfjármuna
Sæplasts
Norge um 170 milljónum króna.
Rekstur samstæðunnar skilaði
hins vegar hagnaði fyrir afskriftir og
fjármagnsliði (EBITDA-hagnaði) sem
nam 256 milljónum og lækkaði um
tæp 9% frá fyrra ári. Sala dróst sam-
an hjá dótturfélögunum í Noregi og
Kanada en rekstur dótturfélaga á Ís-
landi, Spáni, Indlandi og í Hollandi
gekk vel á árinu.
Fjárfestingarfélagið Atorka var
langstærst hluthafa í Sæplasti um
áramót, átti 43,3% hlutafjár.
Mikið tap Sæplasts af
starfsemi í Noregi





 


 
 !
"#$$
% &'
(')
*)  LANDSFRAMLEIÐSLAN á árinu
2003 varð 806 milljarðar og óx að
teknu tilliti til verðbreytinga um 4%
frá fyrra ári en árið áður hafði hún
dregist saman um 0,5% eftir 2,7%
vöxt á árinu 2001. Síðustu fimm ár þar
á undan var hagvöxturinn 4–5% á ári.
Þetta er nokkuð umfram það sem
flestir höfðu gert ráð fyrir en fjár-
málaráðuneytið spáði 2,5% hagvexti
og Seðlabankinn 2,75%. Þá spáði
greiningardeild Íslandsbanka 3,1%
hagvexti, greiningardeild KB banka
spáði 3,25% og greiningardeild
Landsbankans spáði í september í
fyrra að hagvöxtur ársins yrði 4,2%.
Áætlanir OECD benda til þess að á
árinu 2003 hafi orðið 2% hagvöxtur í
aðildarríkjunum í heild.
Vöxtur landsframleiðslunnar á sl.
ári var borinn uppi af 6,4% raunvexti
einkaneyslu og 19% vexti fjárfesting-
ar, að því er segir í Hagtíðindum Hag-
stofu Íslands. Þjóðarútgjöldin hafi því
vaxið langt umfram landsframleiðsl-
una, eða um 8,1%, og það hafi leitt til
verulegs viðskiptahalla sem nam tæp-
um 45 milljörðum króna, eða 5,6% af
landsframleiðslu.
Mikill vöxtur fjárfestingar kemur í
kjölfar mikils samdráttar tvö ár á
undan. Uppsveiflan á síðasta ári var
kröftugust í atvinnuvegafjárfestingu,
eða 24%, og fjárfesting á vegum hins
opinbera óx um 12%.
Útgjöld heimila til
tómstunda aukist mikið
Fram kemur í Hagtíðindum að
hlutfall einkaneyslu af landsfram-
leiðslu hafi verið nokkru hærra en
undanfarin tvö ár, eða 55,6%. Þá hafi
hlutfall samneyslu verið 26,4% af
landsframleiðslu og hefur það aldrei
verið hærra. Samneyslan óx um 3% á
árinu sem er svipað og undanfarin ár.
Samsetning einkaneyslunnar er
sögð hafa breyst talsvert á síðustu
áratugum, m.a. hafi vægi matvæla
minnkað í útgjöldum heimilanna, far-
ið úr röskum 30% árið 1970 niður í
tæpan fjórðung auk þess sem vægi
fatnaðar hefur helmingast. Hins veg-
ar hafi útgjöld til tómstundaiðju og
skemmtana nær tvöfaldast og útgjöld
erlendis vaxið enn meira.
Þjóðartekjur uxu nokkru minna en
landsframleiðslan á árinu, eða um
2,6%, vegna lakari viðskiptakjara
gagnvart útlöndum. Verð á bæði út-
fluttum og innfluttum vörum lækkaði
á árinu, útflutningur um tæp 10%, en
vöruinnflutningur um tæp 3%. Þetta
er sagt skýrast að hluta af því að verð
á erlendum gjaldeyri lækkaði um
6,1% frá fyrra ári.
Hlutur sjávarútvegs minnkar
Þegar litið er til hlutfallslegrar
skiptingar landsframleiðslu eftir at-
vinnugreinum kemur í ljós að hlutfall
fiskveiða og fiskvinnlu hefur farið
lækkandi, úr 11,6% í 9,6% landsfram-
leiðslu. Hlutfall landbúnaðar er 1,4%,
áls og kísiljárns 1,3% og hlutfall ann-
ars iðnaðar er 8,2%. Þá hefur hlutfall
byggingarstarfsemi hækkað, úr 8% í
9,5%. Hlutur verslunar- og veitinga-
reksturs er 11,7%, samgangna og
flutninga 7,7% og annarrar þjónustu
25,5%.
Mun meiri hagvöxtur
2003 en spáð hafði verið



  +))% +)))   +

 !
,
 - 
. -/+))% !
'/
&/
0/
!/
/
+/

+/
1
23
3 
4
&/'4
0/4
&/'4
/54
( /&4
0/ 4
● MARIO Monti, sem fer með sam-
keppnismál í framkvæmdastjórn
ESB, leggur til tekin verði ákvörðun
vegna yfirburðastöðu Microsoft á
hugbúnaðarsviði. Framkvæmda-
stjórnin hefur um nokkurt skeið vilj-
að sekta Microsoft fyrir að nýta sér
yfirburðastöðu sína á markaði og
staðið í viðræðum við fyrirtækið.
Monti segir að Microsoft hafi sýnt
mikinn samningsvilja, en samningar
ekki tekist. Hann vilji því að ESB taki
fordæmisgefandi ákvörðun í málum
er varða hugbúnaðarrisann.
Ákvörðun ESB
vegna Microsoft
BOGI Pálsson hefur keypt 6,6%
eignarhlut í Medcare Flögu og
var á aðalfundi félagsins í gær
kjörinn í stjórn þess.
Bogi, sem er fyrrum forstjóri
P. Samúelssonar, greiddi 6 krón-
ur fyrir hvern þeirra 31,5 milljón
hluta sem hann keypti og nam
kaupverðið því alls 189 milljónum
króna.
Hann sagðist í samtali við
Morgunblaðið telja að þetta væri
verulega góður fjárfesting-
arkostur, á þeirri forsendu að
fyrirtækið hefði mjög sterka
markaðsstöðu á heimsmælikvarða
í sinni grein, á markaði sem færi
mjög hratt stækkandi. Nú þegar
félagið hefði verið skráð á hluta-
bréfamarkaði ætti það meiri
vaxtarmöguleika en áður. Hann
telur að þarna sé góð blanda af
sterkri stöðu á markaði, miklum
vaxtarmöguleikum og góðu
starfsfólki með góðan grunn.
Lokaverð hlutabréfa í Medcare
Flögu var 5,4 krónur á hlut í gær
og nam hækkunin frá deginum
áður 14,2%.
Bogi Pálsson
kaupir 6,6% í
Medcare Flögu
AÐALFUNDUR Medcare Flögu fór friðsamlega
fram og engar athugasemdir voru gerðar við 1,5 millj-
óna dollara (yfir 100 milljóna króna) frávik í reikn-
ingum félagsins frá áætlunum þess, sem upplýst var
um í afkomuviðvörun fyrir einum mánuði.
Hluthöfum var á fundinum boðið upp á að gera at-
hugasemdir við reikninga félagsins og bera upp fyr-
irspurnir varðandi hann. Enginn fundarmanna kvaddi
sér hljóðs og voru reikningarnir samþykktir sam-
hljóða án athugasemda. Stjórn félagsins var sjálf-
kjörin en þær breytingar urðu að Pétur Guðjónsson
vék sæti sem aðalmaður og tekur Bogi Pálsson sæti
hans.
Aðrir stjórnarmenn eru eftir sem áður Eggert
Dagbjartsson, Peter Farrell, Rögnvaldur Sæmunds-
son og Sigurjón Kristjánsson. Varamenn voru kjörnir
Pétur Guðjónsson og Sveinbjörn Höskuldsson.
Stjórnin hefur kjörið Boga Pálsson formann stjórnar.
Morgunblaðið/Árni SæbergEnginn kvaddi sér hljóðs Frá aðalfundi Medcare Flögu í gær.
Engar athugasemdir við frávik
KRISTINN Björnsson var kjörinn formaður
stjórnar Straums fjárfestingarbanka á stjórn-
arfundi sem haldinn var í framhaldi af aðal-
fundi félagsins í gær. Auk hans voru kjörnir í
stjórn þeir Gunnlaugur Sævar Gunnlaugsson,
stjórnarformaður SH, Magnús Kristinsson,
útgerðarmaður í Vestmannaeyjum, Orri
Hauksson, framkvæmdastjóri þróunarsviðs
Símans, og Þorsteinn Már Baldvinsson, for-
stjóri Samherja. Magnús er varaformaður
stjórnar.
Þorsteinn Már og Gunnlaugur Sævar koma
nýir inn í stjórn. Helgi Magnússon, framkvæmdastjóri Hörpu
Sjafnar og bankaráðsmaður í Íslandsbanka og Ólafur B. Thors,
fráfarandi stjórnarformaður Straums, gengu úr stjórninni.
Mörg spennandi verkefni
Kristinn Björnsson sagði í samtali við Morgunblaðið að mjög
mörg spennandi verkefni væru á borði stjórnarinnar og í vinnslu
hjá félaginu, sem yrðu kynnt eitt af öðru á næstu mánuðum. „Ég
lít mjög björtum augum til framtíðarinnar og tel að hér sé fyr-
irtæki með mjög öfluga stjórnendur og góðan hluthafahóp, sem
sér gnægð verkefna sem þarf að taka afstöðu til,“ sagði Kristinn.
Aðalfundur Straums
fjárfestingarbanka
Kristinn Björns-
son kjörinn
stjórnarformaður
Kristinn
Björnsson
SAMKVÆMT lauslegri könnun sem
Ólafur Nilsson endurskoðandi hjá
KPMG hefur gert, og hann kynnti
m.a. á ráðstefnu Verslunarráðs Ís-
lands um stjórnarhætti fyrirtækja,
hefur reglum Kauphallarinnar um
upplýsingagjöf, m.a. um launakjör
stjórnenda, verið vel tekið og íslensk
fyrirtæki standa sig almennt vel í
upplýsingagjöf, þótt enn megi gera
betur, eins og hann orðar það.
Könnun Ólafs var fólgin í samanburði á
birtum upplýsingum sem varða hinar nýju
reglur Kauphallar og tók til 10 af stærstu
félögunum í Kauphöllinni.
Slakari einkunn fyrir upplýsingar
um kaupréttarsamninga
Samkvæmt könnun Ólafs eru upplýs-
ingar um laun og hlunnindi stjórnenda yf-
irleitt nokkuð vel fram settar. Gaf Ólafur
félögunum einkunn á skalan-
um 0–10. Lægsta einkunn var
5 og tvö félög fengu 10. Með-
aleinkunn var 7,4.
Mat Ólafs á frásögn félag-
anna 10 af kaupréttarsamning-
um leiddi til lakari niðurstöðu.
Lægsta einkunn var 2 og
hæsta einkunn 10. Meðaltalið
var 6,6. „Það skortir nokkuð á
að nægilega greinargóðar upp-
lýsingar séu í skýringum ársreikninga fé-
laganna um meðferð kaupréttarsamninga
og meðferðin er mjög mismunandi,“ sagði
Ólafur.
„Kaupréttarsamningar við æðstu
stjórnendur eru þáttur í kjarasamningum
þessara aðila og ætti ekki að skipta máli í
hvaða formi greitt er. Raunveruleg umb-
un til starfsmanna er kostnaður félaganna
sem ætti að gjaldfærast.“
Ólafur Nilsson metur upplýsingagjöf
um laun og kauprétt stjórnenda
Skortir á upplýs-
ingagjöf um kaup-
réttarsamninga
Ólafur Nilsson