Morgunblaðið - 28.02.2004, Blaðsíða 47

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 28. FEBRÚAR 2004 47
Í dag kveðjum við elskulegan
móðurbróður okkar, Ragnar Jón
Jónsson. Dauða hans bar brátt að
og við ástvinir hans og samferðafólk
sitjum hnípin og finnst að dagsverk-
inu hafi ekki nærri verið lokið.
Margt var enn ósagt og mörgu
ólokið.
Lífssaga Ragnars frænda okkar
er falleg saga um traustan og heið-
arlegan mann. Hann fæddist á
Hvammeyri við Tálknafjörð hinn
30. júlí árið 1937, yngstur fjögurra
barna þeirra Jóns B. Ólafssonar og
Jóhönnu Jónsdóttur Steinhólm. Jón
var smiður og mikill hagleiksmaður
og Jóhanna hafði lokið kennaraprófi
frá Flensborg. Á þessum tíma voru
allar jarðir í firðinum í byggð og
stutt var á milli bæja. Hvammeyri
er lítil bújörð sem varð til þegar afi
Ragnars og amma hófu búskap og
fengu hluta af landi Lambeyrar til
ábúðar. Líklega telst bærinn til kot-
býla þar sem hann stendur á flat-
lendi við fjallsræturnar með fjöruna
steinsnar framan við bæjarhelluna.
Þegar Ragnar fæddist voru til
heimilis í litla bænum auk foreldra
hans og þriggja eldri systkina,
frændi hans Ólafur Kristinn og
amma hans Kristín. Landkostir
buðu ekki upp á mikinn búskap,
nokkrar kindur, þrjár kýr og hæn-
ur, en mikið var til af bókum og frí-
merkjum sem Jón faðir hans safn-
aði af kostgæfni. Sjórinn sá fyrir því
að alltaf var matur á borðum, fisk-
ur, selur og fugl.
Þegar Ragnar var fjögurra ára
gamall lést Jóhanna móðir hans frá
börnunum fjórum, Halldóru 9 ára,
Ólafi Bárði 7 ára, Kristínu 6 ára og
Ragnari 4 ára. Var þá áformað að
Halldóra og Ragnar færu suður til
Reykjavíkur til móðursystra sinna
með áætlunarskipinu Súðinni sem
sá um fólks- og vöruflutninga í
kringum landið. Einn góðviðrisdag í
september kom Súðin í Tálknafjörð-
inn og varpaði akkerum innan við
Sveinseyraroddann þar sem ekki
var þá komin höfn í fjörðinn. Jón afi
okkar flutti þau Ragnar og Hall-
dóru ásamt Ólafi Kristni frænda
þeirra á skektunni sinni yfir í skip-
ið. Illa gekk að koma Ragnari um
borð þegar hann áttaði sig á að
hann ætti að fara án pabba síns.
Hann vildi ekki yfirgefa átthagana
og grét svo mikið á skipinu að þeg-
ar lagst var að bryggju í Patreks-
firði, næsta áfangastað skipsins,
tóku þau Halldóra og Ólafur þá
ákvörðun að fara með hann í land. Í
kvöldhúminu gengu þau hönd í
hönd frá bryggjunni og lögðu á
fjallið milli Patreksfjarðar og
Tálknafjarðar. Hauströkkrið hvíldi
yfir landinu, veðrið var stillt og
hlýtt og sóttist þeim ferðin yfir fjall-
ið vel. Þegar heim var komið, undir
miðnættið, var þreyttur lítill dreng-
ur háttaður ofan í rúm hjá pabba
RAGNAR JÓN
JÓNSSON
✝ Ragnar Jón Jóns-son fæddist á
Hvammeyri í
Tálknafirði 30. júlí
1937. Hann varð
bráðkvaddur á heim-
ili sínu á Tálknafirði
19. febrúar síðastlið-
inn. Foreldrar Ragn-
ars voru Jóhanna
Jónsdóttir Steinhólm
húsmóðir og kenn-
ari, f. 12. nóvember
1893, d. í maí 1941,
og Jón Bjarni Ólafs-
son bóndi og smiður,
f. 4. júlí 1888, d. í júní
1974. Ragnar var yngstur af fjór-
um systkinum. Eftir lifa Halldóra,
f. 4. desember 1931, Ólafur Bárð-
ur, f. 16. mars 1933, og Kristín, f.
14. maí 1935.
Ragnar var með sjálfstæðan at-
vinnurekstur og átti eigin jarð-
vinnslutæki og verkstæði. Hann
vann fyrir einstaklinga og opin-
bera aðila í Tálknafirði og ná-
grannasveitum.
Útför Ragnars fer fram frá
Tálknafjarðarkirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
sínum í litla bænum. Í
Tálknafirði bjó hann
svo æ síðan og vildi
hvergi annars staðar
vera.
Þessi saga um
Ragnar frænda á
Tálknafirði hefur fylgt
okkur frá barnæsku.
Þetta er saga um ást
manns á landinu sínu
og átthögum. Saga um
mætan Íslending sem
mun lifa sem hluti af
fjölskylduminningun-
um og uppruna okkar.
Bæirnir í Tálknafirði
hafa í áranna rás lagst í eyði einn af
öðrum og íbúarnir og afkomendur
þeirra flust í þéttbýlið. Þegar Jón
afi okkar brá búi vegna veikinda og
fluttist til Reykjavíkur byggði
Ragnar sér veglegt einbýlishús í
þorpinu handan við fjörðinn. Varla
er þó hægt að segja að Hvamm-
eyrin hafi lagst í eyði þó enginn hafi
þar fasta búsetu, því Ragnar ásamt
Ólafi bróður sínum hafa haldið jörð-
inni við. Byggt upp og haldið við
húsakosti, haldið til haga amboðum
og munum fyrri tíma og ræktað
skóg. Síðastliðið sumar réðust þeir
bræður í að virkja lækjarsprænur
sem renna niður fjallshlíðina og er
nú á Hvammeyri myndarleg heim-
arafstöð. Þeir bræður hafa verið
einstaklega samhentir við að hlúa
að og varðveita bernskuheimilið.
Þarna er nú sælureitur og uppá-
halds sumardvalarstaður okkar
systrabarna Ragnars og fjölskyldna
okkar.
Ragnar keypti sér jarðvinnsluvél-
ar og skapaði sér atvinnu við þær í
Tálknafirði og nágrannasveitum.
Hann var laghentur, þúsund þjala
smiður og gerði við vélar sínar og
tæki sjálfur. Hann var mikill sjálf-
stæðismaður og áhugamaður um
pólitík og hafði ánægju af að ræða
um þjóðmálin og málefni lands-
byggðarinnar. Ragnar var mikill
áhugamaður um skógrækt og virk-
ur félagi í Skjólskógum Vestfjarða.
Á Hvammeyri og í Höfðadal hefur
hann á síðustu árum verið ötull við
skógrækt. Mun sú ræktun halda
nafni hans á lofti um ókomin ár og
bera vitni hugsjónum hans og elju
við að hlúa að og rækta landið sem
hann unni.
Ragnar kvæntist aldrei og eign-
aðist ekki börn, en við systrabörn
hans höfum notið umhyggju hans
og elskusemi. Honum var einstak-
lega umhugað um fjölskylduna og
fylgdist grannt með því sem hver og
einn tók sér fyrir hendur og hvernig
okkur vegnaði í lífinu. Hann gladd-
ist með okkur og vildi veg okkar
sem mestan og bestan. Þegar við
komum vestur tók hann á móti okk-
ur með útbreiddan faðminn og vildi
allt fyrir okkur gera. Við og börnin
okkar eigum öll ljúfar minningar úr
Tálknafirðinum. Í endurminning-
unni var alltaf gott veður fyrir vest-
an og fjörðurinn spegilsléttur fullur
af fiski sem var tilbúinn að bíta á
öngul ákafra veiðimanna. Minning-
ar um sjóróðra á gömlu skektunni
hans afa, skak á firðinum, hæðar-
merkingar á gamla eldhúsveggnum
á Hvammeyri, umræður um þjóð-
félagsmál og veisluborð hjá Ragnari
í Miðtúninu eru nú hluti af æsku-
minningum tveggja kynslóða.
Ragnar talaði kjarnyrta vest-
firsku og fyrir vestan vildi hann
vera. Hann kom þó alltaf suður um
jólin og fyrir okkur voru jólin ekki
komin fyrr en Ragnar var kominn í
bæinn. Hann eyddi jólahátíðinni
með fjölskyldunni, en svo var hann
farinn. Það lá alltaf á að fara vestur
sem fyrst. Fjörðurinn og verkefnin
þar kölluðu.
Nú er Ragnar frændi okkar
genginn á vit feðra sinna og tilvera
okkar sem eftir lifum er mun fátæk-
ari. Við kveðjum mætan mann með
virðingu og þakklæti.
Guð blessi minningu Ragnars J.
Jónssonar.
Jóhanna, Einar, Rannveig,
Jón Helgi og fjölskyldur.
Að fara „vestur“ hefur verið fast-
ur liður á hverju ári hjá fjölskyld-
unni. Að hitta þá bræður Óla og
Ragnar vestur á Tálknafirði og upp-
lifa með þeim fjölbreytt ævintýri í
fegurðinni fyrir vestan hefur veitt
okkur ómælda gleði og ánægju. En
nú er allt breytt, ekkert verður eins
og áður.
Ragnar var höfðingi heim að
sækja. Á keyrslunni vestur var oft
talað um það í gamni hvort það biði
okkar ekki örugglega hangikjöt. Og
aldrei brást það að ilmurinn barst
út á götu þegar við renndum í hlað.
Að vera hjá Ragnari var eins og að
vera á fimm stjörnu hóteli. Stjanað
við okkur og ekki við annað kom-
andi en ganga úr rúmi fyrir stórfjöl-
skylduna. Aldrei brást það heldur
að hringt væri í okkur nokkrum
sinnum á leiðinni vestur og spurt
hvernig gengi og hvað væri langt í
okkur. Nú verða þær hringingar
ekki fleiri.
Börnin dýrkuðu að vera hjá þeim
bræðrum enda mátti gera allt sem
ekki var hættulegt. Þeir höfðu
endalausan tíma og vilja til að gera
allt sem þeim datt í hug.
Þolinmæði og útsjónarsemi
Ragnars var einstök. Hvernig hann
gat spáð í hlutina tímunum saman,
hvernig ætti að gera þetta eða hitt
og ekki síst hvort hægt væri að nota
einhverja tækni við það þannig að
þetta yrði gert með sem minnstri
fyrirhöfn. Stundum þótti manni nóg
um eins og þegar hann fór á stærð-
ar gröfu út í móa til að koma niður
smá pottaplöntu.
Ragnar hafði mikið yndi af skóg-
rækt og er búinn að standa fyrir
gróðursetningu á þúsundum
plantna á Hvammeyri og í Höfða-
dal. Þolinmæði hans og lagni á gröf-
unum nýttist vel við það starf þar
sem búið er að gera vegslóða upp
og niður brattar hlíðarnar. Í fram-
tíðinni á þetta eftir að verða fagur
minnisvarði um verk Ragnars.
Ragnar var einstaklega skapgóð-
ur og glettinn. Hann var skemmti-
lega stríðinn og glotti þegar hann
fann að hann hafði fundið snöggan
blett hjá viðkomandi.
Samheldni og vinskapur þeirra
bræðra var einstakur. Þó ólíkir séu
þá áttu þeir svo einstaklega vel
saman. Þeim þótti svo ótrúlega
vænt hvorum um annan og báru svo
mikla virðingu hvor fyrir öðrum. Þó
Óli væri fyrir sunnan töluðu þeir
daglega saman og vissu ætíð allt
hvor um ferðir annars. Þeir bræður
er búnir að vinna mikið þrekvirki
við endurbyggingu og viðhald
mannvirkja á stórbýlinu Hvamm-
eyri. Nú síðast komu þeir upp
vatnsaflsstöð og var Ragnar búinn
að grafa þvers og kruss upp og nið-
ur hlíðarnar vegna vatnsöflunar.
Undanfarin ár höfum við farið
vetrarferðir vestur. Ein slík var fyr-
irhuguð með Óla í lok febrúar og
hafa börnin talið dagana þar til lagt
yrði af stað. Ferðin verður farin á
þeim degi sem til stóð en nú er til-
gangurinn allt annar, að kveðja
Ragnar í hinsta sinn.
Við snöggt og ótímabært fráfall
Ragnars er missir okkar allra mik-
ill. Óli frændi hefur misst sinn besta
vin og félaga.
Við minnumst Ragnars sem höfð-
ingja, glaðværs, stríðins, hugsandi
framkvæmdamanns. Guð blessi góð-
an dreng og gefi okkur öllum styrk
í þessari miklu sorg.
Jón Bjarni og Elín.
Ragnar frændi á Tálknafirði er
dáinn. Þessi frétt kom okkur systr-
um í opna skjöldu. Þetta gat bara
ekki verið. Á tímum sem þessum
streyma fram minningarnar, svo
hratt að þær varla staldra við held-
ur virðist flæðið endalaust en alltaf
verða þó fremst í minningaalbúm-
inu ferðirnar til Tálknafjarðar á
sumrin. Við fengum að gista hjá
Ragnari og komið var fram við okk-
ur eins og kóngafólk. Alltaf þegar
við komum til Ragnars tók á móti
okkur hangikjötsilmur út á tröppur
og við fífluðumst oft með það í bíln-
um á leiðinni hvort það hlökkuðu
ekki allir til að fá hangikjöt. Ragnar
var einn af þeim sem hægt er að
nota svo mörg falleg orð um. Hann
var örlátur, hjálpsamur, vinalegur,
hógvær, brosmildur, glettinn, barn-
góður, stríðinn og svo margt, margt
fleira. Að koma til Ragnars var eig-
inlega eins og að koma til afa. Hann
var svo hlýr og maður fann það allt-
af hvað maður var hjartanlega vel-
kominn.
Það var alltaf mikil eftirvænting
að fara vestur á sumrin. Það fannst
okkur systrunum eins og að komast
inn í ævintýraheim þar sem allt var
hægt og allt mátti þó að síðustu árin
væri farið að fækka í systrahópnum
því sumar voru farnar að vinna á
sumrin. Ragnar og Óli fóru með
okkur út á bát að skaka, við tíndum
skeljar í fjörunni, skoðuðum náttúr-
una, tíndum ber og Óli bakaði klatta
handa okkur á Hvammeyri og þar
fengum við líka oft að hjálpa til við
að kynda upp, setja spýtur og dag-
blöð í ofninn. Minningarnar um
Ragnar munu aldrei gleymast og
við erum ævinlega þakklátar fyrir
þær stundir sem við áttum með
honum.
Legg ég nú bæði líf og önd,
ljúfi Jesús, í þína hönd,
síðast þegar ég sofna fer
sitji Guðs englar yfir mér.
(Hallgrímur Pétursson.)
Trúðu á tvennt í heimi
tign sem æðsta ber:
Guð í alheimsgeimi,
Guð í sjálfum þér.
(Steingr. Thorsteinsson.)
Elsku Óli, Dóra, amma og fjöl-
skyldur, við sjáum á eftir góðum
dreng en minningarnar lifa með
okkur alla tíð.
Ella Björg, Kristín, Hrefna
Björk og Bryndís Helga.
Við bræðurnir viljum minnast
frænda okkar Ragnars Jónssonar
með nokkrum orðum.
Ragnar hefur frá því að við mun-
um fyrst eftir okkur skipað sér-
stakan sess í huga okkar. Hann
fylgdist alltaf vel með því sem við
vorum að fást við, hvort sem var í
leik eða starfi. Spurði okkur út í
frammistöðu okkar í körfubolta-
leikjum og hvernig gengi í skól-
anum. Ferðirnar vestur á Tálkna-
fjörð voru ógleymanlegar fyrir
borgarbörn eins og okkur bræð-
urna. Að fara úr ys og þys höf-
uðborgarinnar í frelsið fyrir vestan
voru forréttindi. Þar kenndi Ragnar
okkur báðum á traktor, í túnfæt-
inum á Hvammeyrinni. Eftirminni-
legustu stundirnar voru þó úti á
firði að dorga á gömlu skektunni.
Þegar við komum úr veiðinni blautir
og kaldir höfðu þeir bræður Ragnar
og Óli iðulega útbúið fyrir okkur
hressingu eins og veisluföngin voru
kölluð; flatkökur og hangikjöt,
sætabrauð og Prince polo í eftirmat.
En slíkum veitingum vorum við
bræður ekki vanir, enda var fiskur
á borðum hjá mömmu alla daga vik-
unnar, í minningunni. Við bræðurn-
ir þóttum nokkuð uppátækjasamir á
æskuárunum, en Ragnar hafði á
okkur sérstakt lag, og sjaldan vor-
um við prúðari en hjá Ragnari fyrir
vestan. Alltaf fann maður á viðmóti
Ragnars að honum þótti vænt um
okkur og vildi allt fyrir okkur gera.
Við bræður eigum hlýjar
bernskuminningar um Ragnar
frænda okkar á Tálknafirði og
kveðjum hann með söknuði og virð-
ingu.
Einar Hugi og Reynar Kári.
Komið er að óvæntri kveðjustund
og tímabært að þakka fyrir allar
ómetanlegu minningarnar sem
Ragnar móðurbróðir minn gaf okk-
ur.
Fyrstu minningarnar ná svo
langt aftur sem minnið nær því
koma Ragnars til Reykjavíkur fyrir
jólin var jafn nauðsynlegur þáttur í
jólaundirbúningnum og koma jóla-
sveinanna. Á aðfangadagskvöld var
ekki beðið eftir að klukkan yrði sex
heldur var beðið með óþreyju eftir
því að Ragnar og Óli, bróðir hans,
kæmu á heimili foreldra minna, því
með komu þeirra hófst jólahaldið.
Það sama má segja um sumar-
tímann. Það var ekkert sumar nema
farið væri vestur á Tálknafjörð til
Ragnars og dvalið á Hvammeyri,
æskuheimili Ragnars og systkina
hans. Fyrir okkur, börnin af mal-
bikinu, var ómetanlegt að komast í
frelsið í sveitinni þar sem leikið var
í fjörunni, drullumallað við bæjar-
lækinn á milli þess sem farið var á
sjó eða skroppið í Volvonum í sund-
laugina eða í Pollinn.
Fyrir allmörgum árum hóf Ragn-
ar mikla trjárækt á Hvammeyri.
Þar dugði ekkert minna en stórvirk-
ar vinnuvélar til að aðstoða við
gróðursetninguna, enda skógar-
bóndi þar á ferð. Hann hafði lag á
að smita gesti af áhuga sínum á
skógrækt, úthlutaði okkur reit til
gróðursetningar og nú er það fastur
liður að kippa með sér nokkrum
öspum þegar lagt er af stað vestur.
Það var þó ekki aðeins trjárækt
sem hélt honum uppteknum á
Hvammeyri því síðastliðin misseri
og ár hafa hamskipti orðið á þessum
ævintýrastað, þar sem þeir bræður
hafa staðið fyrir endurbótum bæði
innan dyra og utan.
Þegar líða tók að vori fór Ragnar
að kanna á hvaða tíma systrabörnin
og þeirra fjölskyldur væru vænt-
anleg vestur. Gestakomur voru tíð-
ar til þeirra bræðra yfir sumarmán-
uðina og oft tók hver hópurinn við
af öðrum, helgi eftir helgi, viku eftir
viku. Í þessum heimsóknum upplifði
maður sama spenninginn hjá börn-
unum við að komast út á sjó til að
veiða þorsk og ekki síður til að fá að
dunda sér með þeim bræðrum, Óla
og Ragnari.
Gestrisni Ragnars voru engin
takmörk sett og margar góðar
minningar eigum við frá eldhús-
borðsumræðum á kvöldin. Ragnar
var stríðinn og hafði gaman af því
að espa fólk upp í umræðum um
málefni líðandi stundar. Oftar en
ekki setti hann fram fullyrðingar
sem hann hefur líklega talið í and-
stöðu við skoðanir viðmælanda og
þegar hann hafði fleygt fram ein-
hverri staðhæfingunni eða spurn-
ingunni mátti sjá kíminn svip hans.
Að eiga móður- og ömmubræður
eins og Ragnar og Óla er ómet-
anlegur fjársjóður. Það er mikið
tómarúm sem Ragnar skilur eftir
sig, en minningarnar um yndislegan
frænda lifa með okkur öllum.
Hrefna Gunnarsdóttir.
Elsku Hallmar minn.
Ég trúði ekki þegar
Sigga sagði okkur að
þú værir dáinn. Ég
man eftir því þegar þú,
ég og Ragnhildur fengum okkur að
HALLMAR
ÓSKARSSON
✝ Hallmar Óskars-son fæddist í
Reykjavík 12. des-
ember 1979. Hann
lést á gjörgæsludeild
Landspítala við
Hringbraut 12. jan-
úar síðastliðinn og
var útför hans gerð
frá Seljakirkju 19.
janúar.
borða saman. Það sem
einkenndi þig var
hversu blíður þú varst
og hvernig þú komst
fram við okkur í félag-
inu.
Vertu Guð faðir, faðir minn
í frelsarans Jesú nafni,
hönd þín leiði mig út og inn
svo allri synd ég hafni.
(Hallgr. Pét.)
Hvíl í friði, elsku vin-
ur.
Þórey Rut
Jóhannesdóttir,
Björgvin
Björgvinsson.