Morgunblaðið - 03.04.2004, Page 32

Morgunblaðið - 03.04.2004, Page 32
LISTIR 32 LAUGARDAGUR 3. APRÍL 2004 MORGUNBLAÐIÐ SIGURVEGARAR tónlistarkeppn- innar Kammertónlist til framtíðar verða kynntir í Ráðhúsi Reykjavíkur kl. 17–18 á sunnudag. „Þessi dagskrá er í beinu fram- haldi af keppninni Kammertónlist til framtíðar sem KaSa hópurinn aug- lýsti sl. haust,“ segir Nína Margrét Grímsdóttir. „Það er Samstarfs- sjóður Nuuk-Reykjavíkur-Þórshafnar sem styrkir viðburðinn og er markmið KaSa hópsins að efla samstarf við efnilega tónlistarnema á Grænlandi, Íslandi og Færeyjum. Þónokkur fjöldi umsókna barst, fyrst og fremst frá Íslandi en einnig frá Færeyjum. Því miður bárust engar umsóknir frá Grænlandi þótt keppnin væri auglýst í fjölmiðlum þar á sama hátt og í hinum löndunum tveimur.“ Þrír tónlistarnemar urðu hlut- skarpastir: Jákup H. Lützen frá Færeyjum, sem er fimmtán ára fiðlunemi sem leikur jafnframt með Sinfóníuhljómsveit Færeyja, Arn- björg María Danielsen sópr- ansöngkona, sem stundar fram- haldsnám við Tónlistarskólann í Reykjavík, og Elfa Rún Krist- insdóttir sem er við framhaldsnám við Tónlistarháskólann í Freiburg í Þýskalandi. Þau starfa með KaSa hópnum um helgina við masterclass- kennslu og æfingar. Flutt verða verk eftir Händel, Haydn, Vivaldi, Jón Ásgeirsson og Schumann. Öll dagskráin er opin almenningi báða dagana frá kl. 10–18. Meðlimir KaSa hópsins eru, auk Nínu Margrétar, Sigrún Eðvalds- dóttir, Áshildur Haraldsdóttir, Þór- unn Ósk Marinósdóttir og Sigurður Bjarki Gunnarsson. Morgunblaðið/Ásdís Tveir sigurvegaranna, Arnbjörg María Danielsen og Elfa Rún Kristins- dóttir, með hluta KaSa hópsins. Á myndina vantar Jákup H. Lützen. Sigurvegarar í kammerkeppni KaSa Selið, Skólavörðustíg 16 kl. 16 Vera Sörensen opnar sýningu á olíu- málverkum máluð 2003 og 2004. Verkin eru öll til sölu. Vera málar ein- göngu með olíulitum. Hún hefur sér- hæft sig í landslagsmálun, ásamt dýra- og kyrralífsmyndum. Vera er íslenskur ríkisborgari fædd og uppal- in í Úkraínu. Hún stundað listarnám frá 1974– 1985, í Rússlandi áður en hún fluttist til Íslands. Í Bandaríkj- unum lauk hún kennaramenntun í landslagsmálun, kyrralífsmyndum og portrett. Vera hefur einnig sótt fjölda námskeiða í Myndlistaskólanum í Reykjavík og víðar. Hún hefur haldið nokkrar sýningar hérlendis og erlend- is Opin alla daga, nema sunnudaga, kl. 11–17. Sýningin stendur til 20. apríl. Gallerí Tukt, Hinu húsinu kl. 16 Nemendur frá Myndlistaskólanum í Reykjavík sýna keramikverk. Þeir eru þátttakendur í verkefninu „Grunnatriði í keramik“ sem er þró- unarverkefni milli Iðnskólans í Reykjavík, Menntaskólans í Reykja- vík og Myndlistaskólans í Reykjavík. Sýningin samanstendur af fyrsta hluta verkefnisins þar sem unnið var með ytra form hlutanna. Sýningin stendur til 24. apríl. Í DAG YFIRSKRIFT sýningarinnar frá Barcelona er Litið lengra – Horft í gegn, en listamennirnir sjö sem eiga þar verk eru allir samtímalistamenn, þó að á ólíkum aldri séu. Að sögn sýn- ingarstjórans David G. Torres, átti hann ekki í vandræðum með að velja hvaða sjö listamenn frá Barcelona hann fengi til að taka þátt í sýning- unni. „Þau sem ég valdi voru eðlilegt val, að minnsta kosti fyrir mig og mína sýningarstjórn,“ segir hann. Þeir sjö listamenn sem hann hefur valið eru Antonio Ortega, Martí An- son, Tere Recarens, Mabel Palacín, Ignasi Aballí, Daniel Chust Peters og Carles Congost. Torres segir þau eiga margt sameiginlegt í listsköpun sinni, fyrst og fremst vegna sameig- inlegs bakgrunns sem listamenn frá Barcelona. „Sterkasta aflið í list- sköpun þar í borg er konseptlist, og þannig hefur það verið lengi. Borgin á sér auðvitað langa sögu í nútímalist, eins og flestir þekkja, til dæmis með súrrealismanum og Dalí, Picasso og fólkinu í kring um hann og dadastefn- unni, en það má segja að Barcelona hafi verið ein af fjórum höfuðborgum hennar, og svo konseptlistinni, síðast en ekki síst. Þessi saga hefur haft mikil áhrif á listsköpun listamanna borgarinnar og þess ber enn merki,“ segir hann. Torres segir að sýninguna á Kjar- valsstöðum megi kalla konseptsýn- ingu á vissan hátt. Miðlarnir sem slík- ir sem listamennirnir vinna í skipti litlu máli, aðalmálið sé hugmyndir þeirra um samspil listar og umhverf- is, hvaða hugmyndir þau setji fram fremur en hvernig. Hann tekur sem dæmi eitt verkanna á sýningunni, þar sem myndlistarmaðurinn Antonio Ortega setur fram þrjár myndir, sem ekki eru eftir hann sjálfan. „Þetta eru ljósmyndir, sem myndlistarmaður nokkur í Barcelona tók til að mála eft- ir stór málverk. Bróðir hans fékk myndirnar hjá honum og lék sér svo- lítið að þeim í Photoshop og gerði þær að teikningum. Myndlistarmaðurinn varð svo hrifinn af útkomunni, að hann bað bróður sinn að hengja þær upp í stúdíói sínu. Þangað kom svo Ortega, sá þær og keypti þær af myndlistarmanninum á uppsprengdu verði. Nú er hann að hengja þessar myndir upp sem verk eftir sig á Kjar- valsstöðum á Íslandi. Þetta verk velt- ir upp afar áhugaverðum spurningum um hvenær list verði list, hvort þess- ar myndir sem ekki voru í raun list, verði núna list, og hvort að það sé vegna þess að þær hanga í sýning- arsal, eða vegna þess að það er þekkt- ur listamaður sem setur þær fram. Þetta er spurning um framsetningu, frekar en listsköpun.“ Torres tekur einnig sem dæmi verk sem nefnist Mistök, þar sem nokkrar myndir hafa verið algjörlega þaktar með Tipp-ex, og myndband, þar sem myndlistarmaðurinn sést „þrífa himininn“ – sem ekki er hægt að útskýra betur á prenti. „Konseptið er tvímælalaust sterkasta aflið hér á sýningunni, og það lýsir list frá Barcelona mjög vel, að mínum dómi. Að auki er hér góður skammtur af fá- ránleika, exístensíalisma og ekki síst, húmor,“ segir Torres að lokum. Silfrið er sálarlýsingarefni „Corpus lucis sensitivus er sá ljós- næmi líkami sem hefur orðið til úr lit- ardufti, línolíu, silfri og tíma. Hann á uppruna sinn að rekja til óefnis- kenndra þátta; sameiginlegrar und- irvitundar og nálgunar við það sem gerist innra með okkur. Hann tilheyrir einnig tilveru málverksins, er abstrakt og konkret og gerir ekki tilkall til þjóð- ernis. Ég hef leyft honum að koma í ljós með viðveru, treyst á tilveru hans, ýmist þjappað og þétt eða fylgt honum eftir. Líkaminn er viðkvæmur, hann umbreytist í ljósi í tíma og ótíma. Við áhorf bregst hann við…“ Þannig byrjar Erla Þórarinsdóttir að lýsa olíumálverkunum átta sem sett hafa verið upp í miðrýminu á Kjarvalsstöðum, en sýningin ber ein- mitt yfirskriftina Corpus lucis sensiti- vus. Í málverkum sínum notast Erla við oxunareiginleika blaðsilfurs. „Það má kalla silfrið einskonar „sálarlýs- ingarefni“, eins og Laxness hefur orðað það. Ég lít á það sem líf, ein- hverja viðkvæmni, það sem umbreyt- ist og ég fæ ekki ráðið við,“ segir hún. „Það sem hefur gerst í þessum mynd- um, er að olíuliturinn hefur haft áhrif á silfrið – það er misjafnt hvernig það oxast eftir því hvaða lit ég set hjá því og hvað ég set undir það. Þar sést greinilega hvaða áhrif mismunandi litur hefur á ferlin.“ Aðspurð hvort hægt sé að sjá mál- verkin breytast á meðan sýningin stendur yfir, segist Erla ekki viss. Breytingar á þeim eigi sér stað mjög hægt. „Þetta eru hæg ferli og allt í einu sér maður að myndin hefur breyst. Það er svipað því að taka skyndilega eftir því að einhver hafi elst. Það verða því engar dramatískar breytingar á verkunum frá degi til dags. Á mennskum tíma gerast því breytingarnar í málverkunum hægt. En ef við lítum á jarðartíma, þá er það auðvitað ekki hægt.“ Málverkin á sýningunni eru eins- konar framhald af gegnumgangandi viðfangsefni Erlu í listsköpun sinni undanfarin ár. „Oft þegar maður vinnur með eitthvað, veit maður ekki alveg hvert það fer,“ segir Erla. „Það var árið 1991 að ég vann verk fyrir Ráðhús Reykjavíkur og þar notaði ég spegla, sem eru úr silfri, þá fyrst og fremst til að varpa ljósi. Nokkru síðar fór ég að nota blaðsilfur með ljós- myndum, annars vegar sem end- urkast og hinsvegar sem útgeislun og einskonar ekki-efni – það var í raun leitin að slíku ekki-efni sem gerði það að verkum að ég fór út í þetta. Í fram- haldi af því fór ég að fikta með blað- silfur og olíuliti, á svipaðan hátt og verkin hér á Kjarvalsstöðum eru gerð. Í þeirri vinnu tók ég eftir því að silfrið umbreyttist og fór þá að þetta skoða nánar. Þetta hefur verið um 1996–7 og síðan þá hef ég unnið mjög mikið á þennan hátt.“ Þó að verk Erlu á sýningunni nú láti tímann vinna með sér með bein- um hætti, bendir hún á að málverk fjalli í raun alltaf um tíma. Það taki langan tíma að gera þau og þyki í raun klikkun á nú á dögum. „Það er ögrandi, en það er líka dálítið þakk- látt að tefja tímann á þann hátt sem gert er þegar verið er að mála mál- verk. Þeim fylgir einhver nærvera sem orkar mjög sterkt á okkur, og það stafar meðal annars af tímanum sem gefinn hefur verið í að vinna þau.“ Hvenær er list list? Morgunblaðið/Árni Sæberg „Ég lít á silfrið sem líf, það sem umbreytist og ég fæ ekki ráðið við,“ segir Erla Þórarinsdóttir um verkin á sýningu sinni, Corpus lucis sensitivus. „Konseptið er sterkasta aflið á sýn- ingunni,“ segir David G. Torres. ingamaria@mbl.is Tvær sýningar verða opnaðar á Kjarvals- stöðum í dag. Inga María Leifsdóttir ræddi við David G. Torres og Erlu Þórarinsdóttur. MYNDLISTARKONAN Mireya Samper opnar í dag sýninguna Man- asthihi – Hugarástand í Ingólfsnausti í Aðalstræti 2. Sýningin samanstend- ur af verkum þar sem tvær myndir eru rammaðar inn saman þannig að það verður ákveðinn samruni og þær virka fyrir vikið ýmist tví- eða þrívíð- ar. Auk þess má sjá innsetningu sem er efnisleg framlenging myndanna, en innsetningin er samsett af litlum plasthylkjum fullum af lituðu vatni í öllum regnbogans litum sem hanga í stórum glugga er snýr út að Vestur- götu vegfarendum til ánægju og ynd- isauka. Aðspurð segist Mireya hafa unnið myndirnar á sýningunni á Indlandi í fyrra fyrir einkasýningu sem hún hélt í Bombay, en Mireya hefur á síðustu fimm árum farið fjórum sinnum til Indlands enda segist hún hafa fallið kylliflöt fyrir landinu þegar hún kom þangað fyrst. Í myndunum er Mireya að vinna með indverska liti og pappír og í innsetningunni með sömu liti í fljótandi formi. „Á ferðalögum mínum erlendis, hvort sem það er í Japan, Chile eða Indlandi, reyni ég alltaf að finna fyrir áhrifum frá landinu bæði andlega og efnislega. Ég vil þannig vinna með það sem landið er að gefa mér og sýna. Litirnir sem ég nota í verkunum hér eru litir sem Indverjar nota í trúarathöfnum sínum, en mér vitandi er engin hefð fyrir því að nota þá liti í myndlist og það fannst mér mjög spennandi.“ Að sögn Mireyu er hins vegar býsna snúið að vinna með litina. „Þetta er púður sem samlagast vatni mjög illa, hins vegar er ekki hægt að blanda það olíu því það gengur ekki á pappírinn. En þótt það felist mikið sullumbull í því að vinna með litina, þar sem ég þarf að vinna þetta mest með puttunum, þá er það ofsalega skemmtilegt, ekki hvað síst sökum þess hve sterkir litirnir eru og vanda- samt er að hafa stjórn á þeim.“ Aðspurð segir Mireya yfirskrift sýningarinnar, Hugarástand eða Manasthihi á indversku, vísa til þess að við verðum öll stöðugt fyrir áhrif- um af hugarástandi fólksins í kring- um okkur, hvort sem við viljum það eða ekki. „Líkt og við höfum öll áhrif hvert á annað þá er t.d. ekki hægt að horfa á myndirnar í rammanum og sjá bara eina mynd, þú sérð hina líka alltaf í gegn. Í innsetningunni má sjá hið endalausa mannhaf og minna lit- irnir okkur á að allar manneskjur hafa ákveðinn lit sem umlykur þær, sem er áran, og sá litur hefur áhrif á lit annarra manneskna í samskiptum fólks.“ Aðspurð segist Mireya hafa byrjað að vinna að hugmyndinni um samruna fyrir fimm árum. „Hérna á sýningunni má þannig sjá myndir þar sem ég er að vinna með tengsl macro- cosmo og microcomso, þ.e. alheimsins og heimsins í hnotskurn, því mann- eskjan er í raun aðeins smækkuð mynd af alheiminum,“ segir Mireya og bendir á hvernig hún í myndum sínum reyni að samþætta þessa tvo heima. Spurð hvernig Ingólfsnaust hafi orðið fyrir valinu sem sýningarstaður segist Mireya strax hafa heillast af rýminu. „Ég sá strax að myndirnar myndu njóta sín vel í þessu bjarta og opna rými. Í framhaldinu leitaði ég til Borgarstofu og fór fram á að fá að sýna hérna, en mér vitandi hefur það aldrei verið gert áður og verður kannski aldrei aftur. Það gladdi mig því mjög mikið hve vel var brugðist við þessari undarlegu beiðni minni,“ segir Mireya og brosir. Myndlistin er fyrir fólkið En Mireya er ekki óvön því að sýna myndlist sína utan gallería á fremur óvenjulegum stöðum og hefur hún t.d. sýnt úti undir berum himni annars vegar í hótelgarði á eyjunni Nida í Litháen og hins vegar í japönskum skógi. Fyrir fjórum árum sýndi hún síðan í yfirgefnu fangelsi í Valparaiso í Chile. „Þetta fangelsi var eitt hrylli- legasta fangelsi í Suður-Ameríku og því ákveðin þversögn fólgin í því að það væri í Valparaiso sem þýðir para- dísardalurinn, enda notaði ég það sem konsept í sýningunni.“ Aðspurð segist Mireya hafa mjög gaman af því að sýna myndlist sína utan gallería og sýningarstaða. „Það hljómar kannski klisjulega, en mig langar að færa myndlistina nær al- menningi enda er listin fyrir fólkið, en ekki bara fyrir myndlistarmenn. Það er nefnilega fullt af fólki sem fer aldr- ei í gallerí bara af því það þorir það ekki eða kann ekki við það, þótt það hafi áhuga á myndlist. Þannig að þeg- ar maður sýnir í galleríi þá er maður ávallt að sýna fyrir ákveðinn hóp, en með því að sýna hérna nær maður til nýrra áhorfenda sem reka kannski bara óvart augun í verkin.“ Sýning Mireyu verður opnuð kl. 15 í dag og stendur til 18. apríl nk. Áhugasömum er bent á vef listakon- unnar á slóðinni: www.mireya.is. Morgunblaðið/Árni Sæberg „Langar að færa myndlistina nær almenningi,“ segir Mireya Samper. Hugarástand sem áhrifavaldur silja@mbl.is

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.