Morgunblaðið - 04.04.2004, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 SUNNUDAGUR 4. APRÍL 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Plúsfer›ir • Hlí›asmára 15 • Sími 535 2100
Co
sta
del Sol
53.942kr.
Sama sólin - sama fríi›
-en á ver›i fyrir flig!
á mann miðað við að 2 fullorðnir og 2 börn, 2ja-11ára, ferðist saman.
67.830 kr. á mann ef 2 ferðast saman.
Innifalið er flug, gisting í 14 nætur á St. Clara, 10.000 kr. bókunarafsláttur
og ferðir til og frá flugvelli erlendis.
Þ
að er allt að gerast. Fyrst gengur Sigmundur fréttamaður í átt
að jeppanum sínum á bílastæðinu við Útvarpshúsið. Svo byrj-
ar hann að hlaupa. Í útvarpinu heyrist Bogi Ágústsson lesa:
– Og í kvöld lítum við inn í Smáralind þar sem Borgarholts-
skóli og Verzlunarskólinn búa sig undir í úrslit Gettu betur.
Þegar blaðamaður mætir í Vetrargarðinn stendur Sigmundur þar.
Hann er að búinn að hóa saman spyrlinum Loga Bergmanni og dóm-
aranum Stefáni Pálssyni. Þeir bíða fyrir framan tökuvélina eftir að við-
talið hefjist. Stefán hefur verið settur ofan á bláan kistil.
– Í rauninni ætti ég að segja nei, ég er stoltur af hæð minni, segir hann
brosandi, lítur á Loga og bætir við, en einhverra hluta vegna …
– Þú getur líka setið í fanginu á mér og við tekið búktalaraatriðið, segir
Logi hlæjandi.
Lætin eru þegar orðin mikil í stuðningsmönnum, sem fjölmenna í Vetr-
argarðinn löngu fyrir keppni. Verslingar með rendur eins og ruðningslið;
stríðsmálningu hvíta mannsins. Þeir færa lóuna í nýjan ham:
Versló er kominn að kveða burt Borgó
að kveða burt leiðindin, það gerir hann.
Hann hefur sagt mér að senn komi sigur,
sólskin í Versló og blómstur á tún.
Stuðningshópur Borgarholtsskóla er í hvítum skyrtum með bindi og
syngur um „gellurnar“ í Versló:
Ein lítil, tvær litlar, þrjár litlar gellur.
Fjórar litlar, fimm litlar, sex litlar gellur.
Sjö litlar, átta litlar, níu litlar gellur.
Tíu litlar tapsárar gellur.
Hálftíma fyrir keppni situr Logi Bergmann sallarólegur á Friday’s
með blaðamanni, gæðir sér á kjúklingafingrum og frönskum og fer lof-
samlegum orðum um að vera spyrill:
– Stemningin og lætin, segir hann innblásinn. Í lokaspurningunni í
fyrra hélt allur salurinn niðri í sér andanum. Þegar MR
sigraði losnaði svo mikil spenna úr læðingi að það var
eins og við fengjum högg.
Þetta kvöld er mikið í húfi; tvö lið í úrslitum sem aldr-
ei hafa unnið áður. Þrátt fyrir ærslafullar ýfingar á milli
stuðningshópanna sameinast þeir í bylgju sem fer um
salinn. Það eru spjöld á lofti: „Áfram Borgó“, „Viva
Versló“ og „Halló mamma“. Spyrillinn fær líka kveðjur: „Logi, ég elska
þig“ og „Logi, ég er ólétt“. Merkilegt nokk, að strákar halda á spjöld-
unum.
Það er jafnt á öllum tölum og skólarnir skiptast á að hafa nauma for-
ystu. Þangað til í lokaspurningunni að Verzlunarskólinn þarf á öllum
þremur stigunum að halda til að jafna. Það tekst og stuðningsmennirnir
fagna ótæpilega.
– Shit maður, andvarpar stúlka fegin.
– Dúnk, dúnk, dúnk, segir vinkona hennar og líkir eftir hjartslættinum.
– Stress í gangi, segir strákur hressilega.
– Shit, segir stúlkan aftur.
Í annað sinn í sögu keppninnar ráðast úrslit í bráðabana. Það lið sigrar
sem nær tveimur svörum réttum. Eftir nokkrar spurningar, þar sem
stuðningsmennirnir eru með hjartað í lúkunum, dúnk, dúnk, dúnk, nær
Verzlunarskólinn sigri. Það gengur allt af göflunum og sviðið fyllist á
augabragði af fagnandi Verslingum.
– Getur þetta orðið eitthvað betra, spyr strákur í næstu sætaröð sjálfan
sig og hristir höfuðið vantrúaður. Blaðamanni finnst þetta líka ótrúlegt.
Þarna sitja framhaldsskólakrakkar og halda að mesta hamingjan í heim-
inum sé að sigra í Gettu betur. Standa ekki einu sinni sjálf á sviðinu; sitja
bara úti í sal. Og kannski hafa þau einmitt rétt fyrir sér! Verður þjóðin
nokkurn tíma hamingjusamari heldur en eftir sigur á stórþjóð í landsleik?
Framhaldsskólanemarnir eru að vinna sína fyrstu sigra á lífsleiðinni. Ef
til vill eru það sætustu sigrarnir.
Íslenskukennari úr Verzlunarskólanum brosir út að eyrum, enda fór
hann sjálfur á sínum námsárum fyrir klappliði skólans. Nú syngur það
önnur lög.
– Hin þykja víst forn og púkó, segir hann.
Eins og gefur að skilja liggur gríðarlegur undirbúningur að baki þátt-
töku í Gettu betur. Liðsmenn Verzlunarskólans tóku sér vikufrí fyrir
hverja keppni, þar sem þeir lásu á hverjum degi frá átta að morgni til tíu á
kvöldin, allt sem til er á bókasafni. Þeir munu því varla hvíla sig eftir
keppnina með bóklestri.
– Nei, við förum nú varla að lesa meira, segir Steinar Örn.
Björn Bragi er annar til að vinna tvöfalt, bæði Gettu betur og Morfís,
þar sem hann var raunar valinn ræðumaður Íslands. Hann segir sigurinn
nú sigur liðsheildarinnar; sigur viljans. Blaðamaður leggur fyrir hann
spurningu:
– Hvað eru margir tímar í sólarhringnum?
– Auðvitað eru 24 tímar í sólarhringnum, svarar hann. En í vetur hef ég
aðeins haft hálfan tíma á sólarhring fyrir sjálfan mig, bætir hann við og
hlær.
Í Verzlunarskólanum er kosningakvöld. Enn öskra nemendur, að þessu
sinni af skelfingu, og síga óttaslegnir ofan í sætin sín, sem stóðu fagnandi
uppi á stólum fyrr um kvöldið. Ástæðan er sú að verið er að sýna hroll-
vekjuna Veginn; sígilda mynd um morð á framhaldsskólanemum á afvikn-
um stað. Það getur verið að strákar dansi ekki, en þeir öskra.
Morgunblaðið/Golli
Mesta hamingja
í heiminum
SKISSA
Pétur Blöndal
fylgdist með
Gettu betur
HARÐUR áróður virkjunarand-
stæðinga var ein meginástæða þess
að stóru norrænu verktakafyrirtæk-
in hurfu frá því að taka þátt í til-
boðum í Kárahnjúkavirkjun, jafnvel
þó að eitt þeirra, NCC, væri þegar
að störfum á svæðinu sem undir-
verktaki við jarðgangagerð. Þetta
kom fram í heimsókn forsvarsmanna
fyrirtækisins til Landsvirkjunar, að
því er fram kom í ávarpi Jóhannesar
Geirs Sigurgeirssonar, stjórnarfor-
manns Landsvirkjunar, á samráðs-
fundi fyrirtækisins.
„Það er nú ljóst að ein megin-
ástæðan fyrir því að svona fór var að
harður áróður virkjunarandstæð-
inga hafði haft þau áhrif að þessi fyr-
irtæki ákváðu að halda sig til hlés í
þessu máli. Jafnvel þó annað þeirra,
NCC, væri þá þegar að störfum á
svæðinu sem undirverktaki við jarð-
gangagerð. Þetta kom í ljós í heim-
sókn forsvarsmanna þess fyrirtækis
til Landsvirkjunar. Þar kom fram að
eftir nánari athugun hafi þeir séð að
við undirbúning framkvæmdanna
hafi í einu og öllu verið farið að
ströngustu reglum, innlendum sem
erlendum, og á margan hátt verið
gengið lengra en þær segja til um.
Þess vegna hafi afstaða þeirra á eng-
an hátt verið eðlileg,“ sagði Jóhann-
es Geir meðal annars.
Óprúttinn áróður
Hann sagði að það hefði öðru
fremur verið hópur hörðustu virkj-
unarandstæðinga á Íslandi sem með
óprúttnum áróðri á erlendri grund
hefði orðið þess valdandi að einungis
barst viðunandi tilboð
frá einu fyrirtæki í verk-
ið.
„Það var út frá þess-
um forsendum einkenni-
legt að hlusta á þessa
sömu aðila tala, oft á tíð-
um með lítillækkandi
hætti, um „þetta ítalska
fyrirtæki“ með starfs-
feril „úr svörtustu Afr-
íku“ og annað í þeim dúr.
Gerðin var jú að veru-
legu leyti þeirra hvað
það snertir að við feng-
um ekki tilboð frá fyrir-
tækjum sem að þeirra
mati væru samboðin ís-
lenskum aðstæðum,“
sagði hann ennfremur.
Jóhannes Geir sagði einnig rétt að
Impregilo hefði átt í nokkrum byrj-
unarörðugleikum við að aðlaga sig
íslenskum aðstæðum. „Hvað þetta
snertir er alveg ljóst að samkvæmt
samningum Landsvirkjunar við það
eru skýr ákvæði um að farið skuli í
öllu að íslenskum lögum og reglum
hvað snertir framkvæmdina.
Vísa gagnrýninni á bug
Vegna orða Jóhannesar Geirs hafa
Náttúruverndarsamtök Íslands sent
frá sér yfirlýsingu en þar segir:
„Það gegnir furðu að forystumenn
Landsvirkjunar skuli enn – ári eftir
að framkvæmdir hófust við Kára-
hnjúkavirkjun – berja lóminn vegna
baráttu íslenskra og alþjóðlegra
náttúruverndarsamtaka gegn virkj-
uninni. Ásakanir hans á hendur nátt-
úruvenrndarfólki eru
tilhæfulausar og lág-
kúrulegar.
Staðreyndin er sú
að Kárahnjúkavirkj-
un er mjög umdeild
framkvæmd. Skipu-
lagsstofnun lagðist
gegn framkvæmdinni
með úrskurði sínum 1.
ágúst 2001 vegna um-
talsverðra umhverfis-
áhrifa og skorts á
upplýsingum. Öll um-
hverfis- og náttúru-
verndarsamtök á Ís-
landi lögðust gegn
framkvæmdinni. Það
gerðu einnig virt al-
þjóðleg umhverfisverndarsamtök.
Fyrirtæki á borð við NCC og
Skanska eru full fær að meta hvern-
ig hagsmunum þeirra er best borgið.
Að gera því skóna að harðir virkj-
unarandstæðingar á Íslandi, þó dug-
legir séu, geti með óprúttnum að-
ferðum komið í veg fyrir að slík
fyrirtæki bjóði í verk sem gefa mikið
í aðra hönd ber vott um mikla ein-
feldni og útkjálkahyggju.
Þó tekur steininn úr þegar stjórn-
arformaðurinn gefur í skyn að Imp-
regilo sé sett undir aðra mælistiku
en íslensk fyrirtæki og að það helgist
af ,,... þjóðernishroka og jafnvel mis-
munun eftir uppruna og kynþætti ...
“Helgast þá kröfur um öryggi á
vinnustað, sæmilegan aðbúnað
verkafólks, greiðslu mannsæmandi
launa og skilvísi á skattgreiðslum af
þjóðernishroka?“
Stjórnarformaður Landsvirkjunar
Jóhannes Geir
Sigurgeirsson
Virkjunarandstæðing-
ar hröktu verktaka frá
MENGAÐ frárennsli
er nú talið alvarlegt
hnattrænt umhverfis-
vandamál, þar sem það
ógnar lífríki á strand-
svæðum, en þar er um
að ræða miklar sjávar-
auðlindir. Siv Friðleifs-
dóttir umhverfisráð-
herra flutti á
miðvikudag á fundi um-
hverfisráðherra ríkja
heims í Jeju í Suður-
Kóreu, ávarp þar sem
hún fjallaði um mikil-
vægi hreinlætisaðbún-
aðar og hreins
drykkjarvatns í aðgerð-
um til að bæta kjör hinna verst settu
í heiminum.
Í málflutningi sínum vék um-
hverfisráðherra sér-
staklega að skaðlegum
áhrifum mengaðs frá-
rennslis frá þéttbýlis-
svæðum á lifandi sjáv-
arauðlindir
strandsvæða. Aðgerð-
ir til að koma böndum
á mengað frárennsli
væru óaðskiljanlegur
hluti nauðsynlegra úr-
ræða til að bæta hrein-
lætisaðbúnað og þar
með heilsu fólks víða
um heim. Sagði hún
hina hnattrænu fram-
kvæmdaáætlun frá
árinu 1995 um vernd
hafsins gegn mengun frá landi dæmi
um mikilvægt framlag til sameigin-
legra aðgerða ríkja heims til að
stuðla að bættum hreinlætisaðbún-
aði.
Á fundinum kom einnig fram að
næstum 150 „dauð svæði“ er að
finna í höfum heimsins, þar sem
ofauðgun næringarefna hefur valdið
þörungablóma sem eyðir öllu súrefni
úr sjónum. Næringarefnin, aðallega
köfnunarefni, koma aðallega úr til-
búnum áburði sem berst til sjávar,
útblæstri bifreiða og verksmiðja og
rusli. Búsvæði fjölda tegunda eru
þannig í hættu vegna ofmettunar
næringarefna í högunum.
Ferskvatnslindir
verði varðveittar
Kastljósi fundarins var beint að
aðgerðum til að knýja á um að mark-
miðum leiðtogafundarins í Jóhann-
esarborg um sjálfbæra þróun á sviði
ferskvatns- og hreinlætismála verði
náð. Þau eru í fyrsta lagi að sam-
hæfa og tengja aðgerðir til að varð-
veita og nýta ferskvatnsauðlindir
heims á heildstæðan hátt fyrir árs-
lok 2005. Í öðru lagi að draga saman
um helming fyrir lok ársins 2015
fjölda þess fólks sem ekki hefur að-
gang að lágmarks hreinlætisaðbún-
aði og hreinu drykkjarvatni og í
þriðja lagi að draga saman um helm-
ing fyrir lok ársins 2015 fjölda þess
fólks sem hefur minna en sem nem-
ur einum bandaríkjadal á dag sér til
lífsviðurværis eða býr við hungur.
Á fundinum lýstu ráðherrar sér-
stökum áhuga á nauðsyn fræðslu,
kynningar og aukinnar færni og
þekkingar til að gera fátækari ríkj-
um kleift að takast á við brýnustu
úrlausnarefnin. Jafnframt lýstu þeir
yfir áhyggjum af áframhaldandi só-
un takmarkaðra vatnsauðlinda og
stopulli fjárfestingu í bættum að-
búnaði í þróunarríkjunum.
Siv Friðleifsdóttir ræddi frárennslismál á fundi SÞ
Mengað frárennsli
skaðar strandsvæði
Siv Friðleifsdóttir