Morgunblaðið - 18.07.2004, Qupperneq 32

FRÉTTIR
32 SUNNUDAGUR 18. JÚLÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
|
Heimili fasteignasala - þinn hagur er okkar metnaður
Sími
530 6500
Finnbogi Hilmarsson,
Einar Guðmundsson og
Bogi Pétursson
löggiltir fasteignasalar
Opið mán.- fös. frá kl. 9-17
STÓRT SUMARHÚS VIÐ APAVATN
OPIÐ HÚS Í DAG FRÁ KL. 14-18
Vorum að fá í einkasölu mjög
gott rúml. 80 fm heilsárshús
með heitum potti í landi
Austureyjar. Húsið skiptist í 3
góð svefnherbergi, stóra stofu,
snyrtingu og baðherbergi. Hita-
veita hefur nýlega verið endur-
nýjuð. 3.140 fm eignarlóð. Hús-
ið selst með öllu innbúi og báti.
Frábær staðsetning á bökkum
Apavatns. Verð 14,9 millj.
Katla verður á staðnum í dag milli kl. 14 og 18 og sýnir
eignina. Nánari upplýsingar í síma 861 7693.
Vorum að fá 2ja herbergja íbúð á 3. hæð í húsi fyrir eldri borgara.
Út af stofu eru stórar suðursalir. Fallegt útsýni. Vönduð og snyrtileg
sameign er í húsinu. Þjónustumiðstöð er í húsinu. Skipulögð
félagastarfsemi er í þjónustumiðstöðinni. Hægt er að fá keyptan
heitan mat í hádeginu. V. 16,2 m. 4338
HÆÐARGARÐUR 35
Mjög fallegt endaraðhús á stórri og gróinni lóð í Fossvoginum. Eignin, sem
er á pöllum, er öll hin vandaðasta og skiptist m.a. þannig; forstofa, hol,
snyrting, eldhús, búr, tvær stofur, fjögur herbergi, baðherbergi, geymsla og
þvottahús. Bílskúr fylgir húsinu. Þak er nýlegt (4 ára). Nýtt eldhús. Nýtt raf-
magn á efri hæð. Trérimlagardínur í öllum gluggum. Lóðin er óvenjustór og
gróin. Teikn. fylgja með af lóðinni. Glæsileg eign í Fossvoginum. V. 34 m.
HULDULAND 2
GLÆSILEG EIGN Í FOSSVOGINUM
Fallegt raðhús á fjórum pöllum.
Húsið skiptist þannig. 1. hæð:
forstofa, snyrting, hol, borðstofa
og eldhús. 2. hæð: tvær stofur
(önnur stofan er herbergi skv.
teikningu). Jarðhæð: hol, tvö
herbergi (þrjú skv. teikningu),
baðherbergi og geymsla. Kjallari:
gangur, tvær geymslur, búr, her-
bergi (geymsla skv. teikningu), þvottahús og bakinngangur. Bíl-
skúr fylgir húsinu. Húsið stendur fyrir ofan götu. V. 28,5 m. 4219
GILJALAND - FOSSVOGI
Kristnin í þessu landiokkar hefur ávalltverið knýtt föstustumböndum við Skálholt,og er þó marga
rammhelga staði aðra að finna
hér. Jafnframt er það eitt elsta
höfuðból kristins siðar á Norð-
urlöndum. Þar var menntasetur
um aldir og auk þess miðja ver-
aldlegs og kirkjulegs valds.
Upphafið má rekja til þess, að
sonur landnámsmannsins í
Grímsnesi og Biskupstungum,
Teitur Ketilbjarnarson, reisti þar
bæ. Sonur hans var Gissur hvíti,
einn af brautryðjendum hins nýja
siðar og áhrifamaður við kristni-
tökuna árið 999 eða 1000. Þriðja
kona hans var Þórdís Þórodds-
dóttir, og sonur þeirra var Ísleif-
ur, fyrsti biskup á Íslandi, senni-
lega tilnefndur af landsmönnum á
Alþingi árið 1053, vígður í Brim-
um þremur árum síðar, 1056.
Hann settist að á föðurleifð sinni.
Kona hans var Dalla Þorvalds-
dóttir. Ísleifur hóf m.a. að kenna
þarna ungum mönnum klerkleg
fræði og var það upphaf elsta
skólans á Íslandi, Skálholtsskóla
hins forna. Ísleifur andaðist árið
1080 og einn þriggja sona hans,
Gissur, tók þá við embættinu og
gegndi því frá 1082–1118. Hann
lét gera dómkirkju á staðnum og
vígði hana Pétri. Eftir lát móður
sinnar átti hann jörðina einn og
ákvað þá að gefa hana áðurnefndu
musteri og kvað svo á að þar
skyldi vera biskupssetur meðan
kristni héldist í landinu. Hann er
því fyrsti stólbiskup landsins og
einna þekktastur fyrir að hafa
komið á tíundargreiðslum, en með
þeim skatti var lagður grundvöll-
ur undir íslensku kirkjuna.
Í um 750 ár var Skálholt höf-
uðstaður landsins. Vitað er að í
kringum árið 1200 hafi um 120
manns búið þar og húsin, lítil og
stærri, í raun og veru myndað
fyrsta þéttbýlið á Íslandi.
Í fjósinu í Skálholti hóf Oddur
Gottskálksson að þýða Nýja
testamentið úr þýsku og latínu, en
sú þýðing var prentuð fyrst bóka
á íslensku árið 1540.
Ekki eru samt allar minningar
bjartar þaðan. Síðasti kaþólski
biskup landsins fyrir siðbreyt-
ingu, Jón Arason, og synir hans
tveir, Björn og Jón, voru þar háls-
höggnir, nánar tiltekið á Forna-
stöðli, 7. nóvember 1550.
Eftir að Skálholtsstaður brann,
árið 1630, lét Brynjólfur Sveins-
son, þáverandi biskup (sat á ár-
unum 1639–1674), reisa nýja veg-
lega dómkirkju og staðarhús. En
árið 1784 reið mikill jarðskjálfti
yfir Suðurland og felldi 372 bæi,
þ.á m. öll hús á biskupsstólnum
nema kirkjuna. Upp úr því var
Skálholt formlega lagt niður sem
biskupssetur og embættið flutt til
Reykjavíkur, sameinað undir einn
biskup í Reykjavík 1801 (en Hóla-
stóll var stofnaður árið 1106). Alls
höfðu þá 43 biskupar, þ.e.a.s. 31
katólskur og 12 lúterskir, búið í
Skálholti. Hannes Finnsson var
þeirra síðastur, frá 1785–1796.
Jafnframt lagðist skólahald þar
af, en árið 1552 hafði það verið
endurreist, eftir að hafa legið í
dvala um nokkurn tíma.
Árið 1802 var kirkja Brynjólfs
rifin og ný kirkja, töluvert minni,
byggð í staðinn. Skálholt var þá
um tíma venjulegt bóndabýli með
sóknarkirkju. En þegar líða tók
að 1000 ára afmæli biskupsstóls á
Íslandi jókst áhugi manna fyrir
endurreisn staðarins. Upp úr því
var húsameistara ríkisins falið að
teikna nýja Skálholtskirkju á
grunni þeirrar, ,,er að réttu kall-
ast andleg móðir allra annarra
vígðra húsa á Íslandi,“ eins og
segir í Hungurvöku, að líkindum
elstu biskupasögu okkar, skráðri
á fyrri hluta 13. aldar. Á Skál-
holtshátíð 1956 var lagður horn-
steinn að kirkjunni, en hún þó
ekki vígð fyrr en 21. júlí 1963, af
biskupi landsins, dr. Sigurbirni
Einarssyni. Hún er 30 metra löng
og hæðin frá turni í gólf 24 metr-
ar.
Kirkjan fékk margar verðmæt-
ar gjafir frá Norðurlöndum, t.a.m.
orgel, ljósatæki, stóla, eina
kirkjuklukku, og steinda glugga
frá Dönum (hannaða þó af Gerði
Helgadóttur), og þeir kostuðu líka
að miklu leyti altaristöfluna, sem
Nína Tryggvadóttir gerði úr
ítölsku mósaíki, Norðmenn gáfu
byggingarefni, m.a. flísar á þak og
gólf og hurðir, og auk þess eina
kirkjuklukku, Svíar gáfu tvær og
Finnar eina (en í Skálholtskirkju
eru nú átta klukkur). Færeyingar
gáfu skírnarfont úr graníti, eftir
þarlendan listamann. Einnig kom
mikið inn og rann til kirkjunnar
úr fjársöfnun, bæði hér sem ytra.
Inni í kirkjunni eru svo gripir
frá eldri tíma, m.a. altari, stjakar
og predikunarstóll úr síðustu
dómkirkjunni, altari Brynjólfs
biskups Sveinssonar og predik-
unarstóll meistara Jóns Vídalíns.
Í Skálholti er mikið líf nú um
stundir allan ársins hring, nám-
skeiðahald af ýmsum toga og alls
kyns samverur, og ber þar eflaust
hæst sumartónleika og kyrrð-
ardaga.
Í gær, 17. júlí, hófst svo píla-
grímaganga að gömlum sið frá
Þingvallakirkju að Skálholts-
kirkju. Lagt var af stað kl. 10.00,
farið yfir Lyngdalsheiði að Vígðu-
laug á Laugarvatni og gist þar í
Héraðsskólanum. Í morgun var
ferðinni haldið áfram og komið til
Skálholts um miðjan dag.
Er þetta ágætt vitni um þá
grósku sem er við lýði á hinu
forna bóli og engin sjáanleg merki
eru um að þar verði nein lát á.
Sem betur fer.
Morgunblaðið/RAX
Skálholt
Skálholtshátíð er í dag, og eins og venjulega
haldin um sömu helgi og Þorláksmessa að
sumri er. Sigurður Ægisson ritar af því tilefni
nokkur orð um sögu þessa merka og víðfræga
kirkjustaðar.
sigurdur.aegisson@kirkjan.is
HUGVEKJA
ÞORSTEINN Gunnarsson, rektor
Háskólans á Akureyri, hefur verið
skipaður formaður stjórnar Vaxtar-
samnings Eyjafjarðarsvæðisins.
Valgerður Sverrisdóttir, iðnaðar-
og viðskiptaráðherra, hefur nú skip-
að í stjórnina, en aðrir eru Baldur
Pétursson, tilnefndur af iðnaðar-
ráðuneyti, Sigríður Stefánsdóttir,
tilnefnd af Akureyrarbæ, Guðmund-
ur Guðmundsson, tilnefndur af
Byggðastofnun, Valur Knútsson,
fyrir hönd sveitarfélaga í Eyjafirði,
Berglind Hallgrímsdóttir, tilnefnd af
Iðntæknistofnun Íslands, Impru Ný-
sköpunarmiðstöð, Benedikt Sigurð-
arson, tilnefndur af Kaupfélagi Ey-
firðinga, Ásgeir Magnússon, fulltrúi
skrifstofu atvinnulífsins á Norður-
landi, Björn Snæbjörnsson, tilnefnd-
ur af stéttarfélögum í Eyjafirði og
Hermann Ottósson, tilnefndur af Út-
flutningsráði Íslands.
Vaxtarsamningurinn er hluti af
byggðaáætlun stjórnvalda og þeirri
áherslu sem þar er lögð á Eyjafjarð-
arsvæðið. Vaxtarsamningurinn nær
til tímabilsins 2004 til 2007 og bygg-
ist á nýjum aðferðum við að styrkja
hagvöxt einstakra svæða með upp-
byggingu klasa. Heildarfjármagn til
reksturs samningsins þessi tæp 4 ár
er áætlað 177,5 milljónir króna og er
gert ráð fyrir að helmingurinn komi
frá sveitarfélögum á svæðinu, einka-
aðilum og stofnunum og um helm-
ingur af fjármunum sem veittir eru
til framkvæmda byggðaáætlunar
ríkisstjórnar.
Vaxtarsamningur
Eyjafjarðarsvæðisins
Þorsteinn
formaður
stjórnar
OG VODAFONE hefur tvöfaldað
fjölda farsímasenda félagsins í Eyja-
firði og mun af því tilefni gaf fyr-
irtækið Akureyringum og nærsveit-
ungum 500 nýja farsíma sl.
laugardag. Um er að ræða tilboð sem
er hluti af nýju áskriftartilboði fé-
lagsins, þar sem þeir sem gerast
áskrifendur til tólf mánaða og kaupa
farsíma fá þrjá aðra í kaupbæti.
Undanfarið ár hafa tæknimenn fé-
lagsins unnið að því að fjölga far-
símasendum á svæðinu og voru nýir
sendar teknir í notkun á Akureyri,
Vaðlaheiði og í Hörgárdal á síðasta
ári en nú í ár voru settir upp sendar á
Dalvík, á Hálsi og þá var sendum
fjölgað á Akureyri.
Og Vodafone
gefur farsíma
HILMAR Ágústsson hefur verið ráð-
inn útibússtjóri KB banka á Akureyri
og tók hann formlega við starfinu í lok
maímánaðar síðastliðins. Ásgrímur
Hilmisson, forveri hans í starfi, er að
flytja búferlum til Reykjavíkur. Þar
mun hann gegna störfum í höfuð-
stöðvum bankans en Ásgrímur var
útibússtjóri á Akureyri í 12 ár.
Hilmar Ágústsson er 32 ára að
aldri. Hann hefur verið búsettur á
Akureyri síðastliðin tvö ár og á rætur
á Norðausturlandi. Hann fluttist til
Akureyrar er hann hóf nám við
Menntaskólann á Akureyri en þaðan
útskrifaðist hann 1992. Hann lauk
BS-prófi í efnafræði frá Háskóla Ís-
lands árið 1996 og meistaraprófi í
rekstrarverkfræði frá Kaupmanna-
hafnarháskóla árið 1999.
Að námi loknu starfaði Hilmar sem
rekstrarráðgjafi hjá Pricewaterhouse
Coopers í Reykjavík á árunum 1999–
2002. Þá starfaði hann hjá Útgerðar-
félagi Akureyringa og Brimi um
tveggja ára skeið á sviði viðskiptaþró-
unar og erlendra verkefna. Þegar
Brim var selt í lok árs 2003 hóf Hilm-
ar störf hjá KB banka í Reykjavík.
Eiginkona Hilmars er Rósa Aðal-
steinsdóttir kennari.
Nýr útibússtjóri
KB banka
♦♦♦
♦♦♦