Morgunblaðið - 03.08.2004, Blaðsíða 28

MINNINGAR
28 ÞRIÐJUDAGUR 3. ÁGÚST 2004 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Nína Þórðardóttirfæddist á Kleppi í
Reykjavík 27. janúar
1915. Hún lést á heim-
ili sínu að morgni 25.
júlí síðastliðins. Hún
var dóttir hjónanna
Þórðar Sveinssonar
geðlæknis, f. á Geit-
hömrum í A-Húna-
vatnssýslu 20. desem-
ber 1874, d. 21.
nóvember 1946 og Ell-
enar Johanne Sveins-
son, fædd Kaaber, f. í
Kaupmannahöfn 9.
september 1888, d. 24. desember
1974. Nína átti sex bræður, þeir eru
Hörður sparisjóðsstjóri, f. 11. des-
ember 1909, d. 6. desember 1975,
Úlfar augnlæknir, f. 2. ágúst 1911,
d. 28. febrúar 2002, Sveinn eðlis-
fræðingur búsettur í Kanada, fv.
skólameistari á Laugarvatni, f. 10.
janúar 1913, Agnar rithöfundur, f.
11. september 1917, Gunnlaugur
hæstaréttarlögmaður, f. 14. apríl
1919, d. 20. maí 1998, og Sverrir
blaðamaður, f. 29. mars 1922.
Nína giftist 16. október 1937
Daníel Sumarliðasyni vagnstjóra
hjá SVR, f. 20. júní 1908, d. 6. júní
1950. Foreldrar hans voru Guðrún
Ingimundardóttir og Sumarliði
Bjarnason.
Hinn 20. janúar
1951 giftist Nína
Trausta Einarssyni,
prófessor við Háskóla
Íslands, f. í Reykjavík
14. nóvember 1907, d.
26. júlí 1984. Foreldr-
ar hans voru Einar
Runólfsson trésmiður,
f. 17. september 1885,
d. 10. mars 1961 og
Kristín Traustadóttir,
f. 22. október 1878, d.
2. febrúar 1960. Dótt-
ir Nínu og Trausta er
Kristín Halla líffræð-
ingur, f. 7. júlí 1951. Maður hennar
er Jón Ingimarsson verkfræðingur,
f. 21. september 1951. Þau eiga
þrjú börn: 1) Nína Björk blaðamað-
ur, f. 1. apríl 1975, 2) Ingimar
Trausti nemi, f. 6. júní 1977, dóttir
hans og Tinnu Jóhannsdóttur, f. 1.
júlí 1980, er Gabríela, f. 22. nóv-
ember 2001 og 3) Helga Vala nemi,
f. 11. janúar 1986.
Nína bjó alla sína tíð í Reykjavík.
Hún lærði tannsmíði og starfaði við
það árin 1931–1951. Hún var for-
maður Tannsmiðafélags Íslands ár-
in 1947–1950, en hafði áður verið
ritari félagsins.
Nína verður jarðsungin frá Dóm-
kirkjunni í Reykjavík í dag og hefst
athöfnin klukkan 10.30.
Við ráðum líklega mestu um val á
maka, en ungt fólk gerir sér oft ekki
mikla grein fyrir því að með makan-
um koma til sögu nýir foreldrar –
tengdaforeldrar. Ég var heppinn því
minni konu fylgdu þeir bestu tengda-
foreldrar sem hugsast gat. Ég leit á
það þá sem nánast sjálfsagðan hlut að
hjónaband kæmi bara mér og minni
kærustu við – allt annað væri auka-
atriði. Með árunum hefur mér lærst
að málið er stærra og til að vel takist
skiptir gott og náið samband við
tengdaforeldrana miklu máli.
Nína og Trausti, eiginmaður henn-
ar, tóku mér strax vel og það tók ekki
langan tíma að kynnast þeim. Einn af
fjölmörgum eiginleikum Nínu var að
eiga létt með að halda uppi efnisrík-
um samræðum um menn og málefni
og eftir að hafa setið með þeim í
kvöldkaffi í fáein skipti var eins og við
hefðum alltaf þekkst. Nína hafði
áhuga á nánast öllu og fylgdist með
því sem var að gerast bæði hér á landi
og erlendis og hafði vel mótaðar skoð-
anir á mönnum og málefnum. Auðvit-
að vorum við ekki alltaf sammála en
það skipti engu því það var ríkt í
hennar huga að hver maður ætti rétt
á að hafa sínar skoðanir. Af þessum
fundum okkar fór ég alltaf ríkari en
ég kom.
Heimili Nínu og Trausta var menn-
ingarheimili, en laust við allt prjál og
ónauðsynlega hluti. Þegar ég kynntist
þeim var t.d. ekki sjónvarp á heim-
ilinu og hafði ég á tilfinningunni að
þau teldu það óþarft auk þess sem það
myndi taka tíma frá rannsóknum sem
Trausti vann að langt fram á kvöld en
ekki síst notalegum samræðum.
Tengdamamma var meistari í mat-
argerð og í að halda skemmtileg boð.
Hún hélt alltaf upp á afmæli bæði
mömmu sinnar og tengdapabba eftir
að þau létust; hún efndi til ættarmóta;
boða þar sem yngsta kynslóðin var í
hásæti; frænkuboða; og síðast en ekki
síst lifrarpylsuboða fyrir bræður sína
eða þeirra syni. Hún vildi jú jafnrétti
og fylgdi því eftir. Síðustu árin naut
ég þess að komast í þann heiðurs-
mannaklúbb sem boðinn var í lifrar-
pylsu.
Þessum ólíku boðum var búin ólík
umgjörð sem hæfði tilefninu hverju
sinni. Börnin fóru að sjálfsögðu í leiki,
en hæst í huga þeirra ber þó forláta
barnabingó með myndum sem kom
frá Danmörku á fyrri hluta liðinnar
aldar. Í því bingói fengu allir vinning.
Í lifrarpylsuboðunum bar hins vegar
hæst málefni líðandi stundar auk þess
sem atburðir úr mannkynssögunni
voru krufnir til mergjar. Frá öllum
þessum boðum komu börn og full-
orðnir glaðir og reifir, en um leið and-
lega ríkari.
Tengdamamma lét verkin tala.
Ekki nægði að tala bara um að það
væri nú gaman að hittast fljótlega
þegar betur stæði á. Af þessu getum
við mikið lært. Á síðari árum þurfti
hún nokkrum sinnum að leggjast inn
á sjúkrahús og það voru augljós bata-
merki þegar hún var farin að tala um
boðin sem nú þyrfti að undirbúa, því
nú væri t.d. von á þessarri fjölskyldu í
heimsókn erlendis frá. Unga fólkið
þyrfti nauðsynlega að þekkja sinn
frændgarð.
Tengdamamma var líka mjög
hjálpsöm við samferðamenn sína.
Hún gerði þar ekki mannamun. Hún
hafði lært það í uppvexti sínum á
Kleppi að bera virðingu fyrir öllum og
tala aldrei niður til annarra. Eftir að
tendapabbi lést ákvað hún að nýta
þær stundir sem þá gáfust til að fara í
gönguferðir með tveimur blindum
einstaklingum sínum í hvoru lagi.
Annars vegar var eldri sjómaður sem
hafði orðið blindur eftir miðjan aldur
og hins vegar stúlka um tvítugt sem
hafði verið blind frá fæðingu. Þau
voru því afar ólík, en tengdamamma
náði góðu sambandi við þau bæði og
höfðu allir gagn og gaman af.
Tengdamamma bjó okkur Kristínu
afar góð skilyrði. Hún og tengdapabbi
bjuggu okkur hreiður á loftinu þegar
við giftumst. Þau greiddu kostnaðinn
en við, með dyggri aðstoð foreldra
minna, systkina og vina, sáum að
mestu um framkvæmdir. Eftir að
börn okkar fæddust hjálpaði hún okk-
ur ómetanlega með því að gæta þeirra
meðan við vorum að vinna, fórum í
ferðalög o.s.frv. Það var mikils virði í
skammdeginu að geta hlaupið út frá
sofandi börnum í góðum höndum.
Hún tók ríkan þátt í uppeldi barnanna
og hjálpaði þeim að komast til manns.
Hún náði vel til þeirra og tók þátt í lífi
þeirra af áhuga. Þau eru ólík, en hún
leitaði uppi sterkar hliðar og laðaði
fram hæfileika hvers og eins. Fyrir
þetta verður aldrei fullþakkað. Þegar
reynt var að þakka, sagði hún: „ég
geri þetta bara fyrir sjálfa mig“ og ég
trúi að hún hafi meint það. Ég segi þó
hjartans þakkir fyrir mig og mína.
Það er stórt skarð höggvið í okkar
fjölskyldu við andlát tengdamömmu.
Ég sakna hennar og það er erfitt að
hugsa til stórhátíða, mannfagnaða
eða hvunndagsins án hennar og þess
lífs sem henni fylgdi. Góðar minning-
ar lifa áfram.
Jón Ingimarsson.
Amma Nína var mér ekki eingöngu
sú allra besta amma sem hægt er að
hugsa sér, heldur einnig ein af mínum
bestu vinkonum og góður félagi. Ég
er svo rík að hafa átt hana fyrir
ömmu, fyrir allar góðu stundirnar
sem við áttum saman og að hafa feng-
ið að heita í höfuðið á henni.
Amma var svo kát og skemmtileg
og hafði svo mikið að gefa öðrum,
enda leituðu margir eftir félagsskap
hennar. Hún laðaði fólk á öllum aldri
að sér, það var t.d. varla sá iðnaðar-
maður sem kom inn til hennar, sem
ekki var orðinn trúnaðarvinur hennar
áður en viðgerðinni var lokið.
Þegar hún var í húsinu var eins og
það fylltist af gleði og kátínu, hún bar
með sér svo mikla stemmningu og líf.
Amma var duglegasta manneskja
sem ég þekki, svo sjálfstæð og sterk
og kvartaði aldrei þó ýmsir kvillar
væru að þjaka hana.
Þar til ég var að verða níu ára
bjuggum við fjölskyldan í risinu fyrir
ofan ömmu og afa Trausta. Meðan
pabbi og mamma voru í vinnunni
passaði amma okkur Ingimar og þá
var sko gaman. Ég held að betri æsku
sé ekki hægt að hugsa sér, því það
voru forréttindi að fá að alast upp í
sama húsi og afi og amma.
Ég á ótal góðar minningar frá þess-
um tíma. Amma kenndi okkur svo
margt, t.d. að meta íslenska náttúru,
fjölskylduna og var okkur góð fyrir-
mynd.
Við systkinin gengum í ömmuskóla,
eins og fleiri börn í húsinu höfðu gert.
Eftir matinn hringdi amma skóla-
bjöllunni og við þustum til hennar í
tíma þar sem amma kenndi okkur að
lesa, skrifa, prjóna og reikna. Síðan
var lokapróf og afi var prófdómari.
Við lásum saman blöðin á morgn-
ana. Ætli við systkinin höfum ekki
fengið ansi pólitískt uppeldi, því
amma lét okkur slá á myndirnar af
þeim sem hún var ósammála. Þannig
sátum við saman og fussuðum yfir
morgunkaffinu. Hún var ekki flokks-
pólitísk en hafði ætíð sterkar og vel
grundaðar skoðanir á öllu sem var að
gerast í þjóðfélaginu.
Fyrstu árin eftir að við fluttum í
Reynihlíðina kom amma Nína til okk-
ar á hverjum degi meðan Helga Vala
var lítil, en síðar einu sinni í viku.
Amma beið eftir okkur systkinunum
með heitan mat þegar við komum
heim úr skólanum. Það var svo gott að
sitja og spjalla saman, leita hjá henni
ráða og trúa henni fyrir leyndarmál-
um. Hún sýndi öllu sem við tókum
okkur fyrir hendur áhuga og kynntist
vinum okkar vel. Því fleiri sem komu
með okkur heim í mat, því betra.
Amma gekk í gegnum hin ýmsu
skeið með okkur systkinunum, eins og
unglingaskeiðið þegar ég var nú ekki
alltaf auðveld viðureignar og þunga-
rokkstímabilið þegar Ingimar lét hár-
ið vaxa í hanakamb, en amma hafði
bara gaman af öllu saman. Hún var
svo opin, lét skoðun sína alltaf í ljós og
var hrein og bein, en var um leið um-
burðarlynd og dæmdi fólk ekki fyrir
fram.
Amma var frændrækin og mikill
gestgjafi. Hún var svo sannarlega höf-
uð stórfjölskyldunnar og vissi fátt
skemmtilegra en að undirbúa veislur.
Eftir að hún lærbrotnaði um síðustu
jól, var útlitið dökkt en brúnin á okkur
fjölskyldunni fór að lyftast þegar
amma var farin að skipuleggja veislur
– þá vissum við að hún var að ná sér.
Þegar ég flutti að heiman og fór að
búa, flutti ég aftur á Sundlaugaveginn
og í þetta skipti leigði ég hjá Rögnu í
kjallaranum. Það var dásamlegt að
búa aftur í sama húsi og amma. Ég fór
oft upp til hennar í hádegismat og í
kaffi til að spjalla og hún kíkti í heim-
sókn til mín.
Þó 60 ár hafi skilið okkur að náðum
við svo vel saman, gátum talað um allt
og hún tók virkan þátt í mínu lífi. Ég
man t.d. eftir því þegar ég og vinkona
mín fengum það verkefni að taka við-
tal við Jóakim prins og Alexöndru
prinsessu fyrir Morgunblaðið og við
vildum æfa okkur í dönskunni. Amma
tók okkur fagnandi og æfði okkur í að
segja „deres kongelige højheder“ og
hjálpaði okkur að orða þær spurning-
ar sem við höfðum áhuga á að leggja
fyrir kóngafólkið, svo við gætum nú
talað við þau „på flydende dansk“.
Ég á svo ótal góðar minningar um
ömmu Nínu og það er ómögulegt að
reyna að lýsa jafn stórbrotinni konu
og hún var í örfáum orðum. Ég er
henni þakklát fyrir allar stundirnar
sem við áttum saman og allt það sem
hún gaf mér og kenndi. Hún mun allt-
af lifa í hjarta mér.
Hvíl í friði, elsku amma mín, þín
saknandi dótturdóttir og nafna,
Nína Björk.
Kær mágkona mín Nína Þórðar-
dóttir hefur kvatt þennan heim, eftir
langt og farsælt líf.
Við áttum samleið frá því að ég gift-
ist bróður hennar, Gunnlaugi Þórðar-
syni, 1945 og vinskapur okkar hefur
staðið alla tíð síðan. Það sem mér dett-
ur fyrst í hug, þegar ég hugsa til Nínu,
er örlæti hennar og vinátta. Hún var
aldrei rík af efnislegum gæðum, en
enginn var örlátari og gjafmildari en
hún. Hún var eina systirin í hópi sjö
systkina og þegar bræður hennar
eignuðust sín börn, var Nína alltaf bú-
in að prjóna fallega og listilega gerða
flík á litla frændann eða frænkuna.
Gjafir hennar voru alltaf ríkulegar.
Hún bar hag fjölskyldunnar fyrir
brjósti og lagði sig fram um að halda
henni saman, eftir að foreldrar henn-
ar létust. Hún hélt til dæmis alltaf
veislu á afmæli móður sinnar, hinn 11.
september og ræktarsemi hennar
náði jafnt til allra afkomenda systkina
hennar, ekki bara barna og barna-
barna, heldur einnig barnabarna-
barna.
Kristín Halla, einkadóttir þeirra
hjóna, Nínu og Trausta var mikill ljós-
gjafi í þeirra lífi. Hún var á svipuðum
aldri og dætur mínar tvær, Snædís og
Tinna og áttu þær oft góðar stundir á
heimili Nínu og Trausta. Sérstaklega
eru þeim minnisstæð afmælisboðin á
Sundlaugarveginum, þar sem Trausti
fór á kostum í söguleikjum, sem allir
tóku þátt í og svo var spilað bingó og
enginn fór heim án þess að hafa fengið
einhvern vinning.
Þegar Kristín Halla eignaðist síðar
sína eigin fjölskyldu og börn, var Nína
þeirra stoð og stytta og samband
þeirra mæðgna var alla tíð ákaflega
náið og fallegt.
Það var mér alltaf sérstök ánægja
að koma í heimsókn til Nínu.
Gestrisni hennar og einlæg gleði yf-
ir heimsókninni var smitandi og
ánægjan yfir að geta boðið upp á kaffi
og eitthvert gott meðlæti. Oftar en
ekki var maður leystur út með gjöfum
og þá gjarnan eitthvað sem hún hafði
búið til sjálf og vildi deila með öðrum.
Ég naut þess að eiga með henni slíka
stund á heimili hennar nýlega. Við
skemmtum okkur við rabb um gamlar
endurminningar og kunningja og hún
hafði engu gleymt. Nína var í fullu
fjöri andlega og líkamlega, þó hún
hefði orðið níutíu ára næsta vetur.
Hennar verður saknað af fjölskyldu
og vinum, en við munum ylja okkur
yfir góðum minningum og þökkum
henni ómetanlegar stundir á langri
ævi.
Ég votta Kristínu Höllu, dóttur
hennar og fjölskyldu hennar mína
innilegustu samúð.
Herdís Þorvaldsdóttir.
Dídí frænka fagnaði með okkur
fyrir nokkrum dögum í stuttri heim-
sókn Ísoldar dóttur okkar að utan.
Það var í síðasta skiptið sem við sáum
hana.
Hún var sumarlega klædd, í hvítu
pilsi, ljósri blússu og blómamunstruð-
um jakka með hvíta perlufesti um
hálsinn. Grátt, fínlegt hárið bylgjaðist
stuttkippt um höfuðið. Hún var glöð í
bragði, grönn og kvik í hreyfingum og
tók fullan þátt í gleðinni. Að skilnaði
þegar við kvöddumst á tröppunum
hjá henni á Sundlaugavegi 22 var ekki
að sjá að þar færi tæplega 90 ár kona.
Hún hafði, að vanda, komið færandi
hendi með heimagert marmelaði sem
hún hafði töfrað fram úr sínu gamla
og viðkunnanlega eldhúsi. Þannig var
Dídí, alltaf að hugsa um aðra, greið-
vikin og bóngóð, vildi leysa hvers
manns vanda.
Frá fyrstu tíð hefur Dídí verið einn
af burðarásunum í stórfjölskyldunni.
Nánast ekkert markvert gerðist án
þess að hún kæmi þar að, með ráðum
og dáð og veislur hennar og boð, sem
ég og fjölskyldan hafa tekið þátt í, eru
nánast óteljandi, gestrisni hennar var
endalaus. Jólaboð, páskaboð, afmæl-
isveislur, minningarveislur, lifrar-
pylsuboð og frænda- og frænkuboð,
alltaf stóð eitthvað til. Dídí eldaði góð-
an mat og bakaði bestu kökur og hélt í
heiðri danska matargerð og siði
ömmu Ellenar.
En Dídí gerði fleira en að halda
veislur. Hún var stóra systir föður
míns, eina stelpan í barnahópi frá
Kleppi og var vön að fást við fyrir-
ferðarmikla eldri bræður og duttl-
ungafulla og stundum dálítið uppá-
tækjasama yngri bræður.
En þeir komust ekki upp með allt,
hún setti reglur sem fara varð eftir, sá
til þess að allir héldu hópinn. Var pab-
bastelpa og stoð móður sinnar.
Minningar úr æsku eru margar svo
sem bíltúrar á jeppanum hans
Trausta, sem tók ótrúlega marga far-
þega. Trausti gerði þá stundum jarð-
fræðilegar athuganir en Dídí tók upp
nestistöskuna og við gerðum nestinu
góð skil. Í þá daga var alltaf gott veð-
ur, nema þegar það hellirigndi en það
gerði ekkert til því við vorum í vað-
stígvélum.
Kristín Halla, dóttir Nínu og
Trausta, var þeirra gæfa og uppfyllti
allar þeirra vonir og væntingar. Hún
er gift Jóni Ingimarssyni og börnin
Nína Björk, Ingimar og Helga Vala
augasteinar ömmu sinnar. Amma
eins og Dídí er vandfundin.
Dídí ræktaði góð samskipti við ætt-
menni og tengdafjölskyldur og var sí-
fellt að gera fólki greiða og uppskar
með sama hætti. Hún prjónaði og gaf
fínustu peysur sem sést hafa. Flest
lék í höndum hennar. Hún hélt dag-
bók um áratugaskeið, skráði ýmsan
fróðleik, veður og árferði. Dídí var
fróð um stjörnufræði og benti okkur
oft á Venus, Mars og Júpiter, þegar
vel sást til.
Okkur Margréti og börnum okkar
var Dídí einkar góð, örlæti hennar
þekkti engin takmörk. Að leiðarlok-
um viljum við þakka Dídí frænku fyr-
ir liðnar stundir og sendum þeim
Kristínu, Jóni, Nínu Björk, Ingimari,
Helgu Völu, Tinnu og Gabríelu litlu
okkar innilegustu samúðarkveðjur.
Dídí frænka er horfin en ljós henn-
ar og minning mun lýsa langt fram á
veginn til stjarnanna.
Uggi og Margrét.
NÍNA
ÞÓRÐARDÓTTIR
 Fleiri minningargreinar um Nínu
Þórðardóttur bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu daga.
Höfundar eru: Hildigunnur Hjálm-
arsdóttir, Hanna G. Jónsdóttir, Unn-
ur Úlfarsdóttir, Þórður Harðarson,
Úlfur Agnarsson, Sveinn Agnarsson,
Ásta G. Briem, Steinunn Þórðar-
dóttir, Nína, Anna og Hannes,
Hafdís, Pétur, Berglind og Soffía.
Í PERLUNNI
Erfidrykkjur
Upplýsingar og pantanir í síma 562 0200
Á fallegum og notalegum
stað á 5. hæð Perlunnar.
Aðeins 1.250 kr. á mann.
Minningarkort
Hjartaverndar
535 1825
Gíró- og greiðslukortaþjónusta
Minningarkort
Krabbameinsfélagsins
540 1990
krabb.is/minning