Morgunblaðið - 07.12.2004, Page 34

34 ÞRIÐJUDAGUR 7. DESEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
MEÐFYLGJANDI tafla, 3.1.14.
úr skýrslu Hafrannsóknastofnunar,
sýnir stærð þorskstofnsins. Skyggð-
ar tölur eru stærð hvers árs fyrir
sig. Tölur til hægri við skyggða tölu
eru spá næstu þriggja ára – með
25% aflareglu.
Árið 1999 mælist stærð þorsk-
stofnsins 1031 þús. tonn. Stofninn
átti að stækka í 1.150 þús. tonn árið
2002 – með 25% aflareglu.
Árið 2002 mældist stærð þorsk-
stofnsins hins vegar aðeins 680 þús-
und tonn (sjá mynd). Frávik varð
1150-680 = 480 þús. tonn í mínus.
Hvað fór úrskeiðis?
„Stærðfræðileg fiskifræði“ var
notuð til að skýra frávik. Þá er mæld
stofnstærð ársins 2002 lögð til
grundvallar – 680 þús-
und tonn – og bakreikn-
uð með 20% dánarstuðli
aftur til 1999 sem gefur
þá nýja stofnstærð 717
þús. tonn árið 1999 í
stað 1031! Mismunur er
314 þús. tonn í „tap“ í
stað stækkunar um 119
þús. tonn til að ná 1.150
þús. tonn skv. áætlun.
Ég tel þessa endur-
skoðun blekkingu. Það
er bara fölsun á frum-
gögnum að breyta
mældri stofnstærð árið
1999–1031 þús. tonn –
án villu í frumgögnum þess árs.
Samanburðardæmi I: Jón Jóns-
son á 5 milljónir í sparifé sem hann
ætlar að ávaxta í 6 milljónir eftir tvö
ár fyrir utan arðgreiðslur. Þegar
Jón gerir skattframtal tveim árum
síðar fær hann yfirlit frá verð-
bréfasjóði sínum um að höfðustóll-
inn sé bara 3 milljónir! Jón fær
meðf. skýringu með „stærðfræðilega
endurskoðun“ fyrri ára um að sjóð-
urinn hafi „ofmetið“ eignir í hitti-
fyrra og árin á undan! Kyngir Jón
þessu?
Samanburðardæmi II: Skip siglir
úr Ísafjarðardjúpi
vestur á Halamið í
sunnan roki og stýrt
er á útreiknaðan stað.
Rokið og straumar
bera skipið miklu
norðar en ætlað var.
Með aðferð Hafrann-
sóknastofnunar má
ekki viðurkenna að
„stýrð stefna“ hafi
breyst í „haldin
stefna“. Þess í stað er
upphafsstað skipsins
breytt með „stærð-
fræðilegri sigl-
ingafræði“ – aftur í tímann! Skipið
lagði þá ekki upp úr Djúpinu. Skipið
lagði af stað ofan af Drangajökli!
Hafrannsóknastofnun kemst ekki
upp með skilgreininguna „ofmat“
því það er sams konar blekking.
Rökrétt og trúverðug skilgreiningin
– hvað fór 1998–2000 getur aldrei
orðið önnur en að dánarstuðull hafi
tvöfaldast. Umræða og viðurkenn-
ing á þessu verður að fara fram – að
dánarstuðull þorsks hafi tvöfaldast
við notkun 25% aflareglu þessi ár!
Þorskurinn sem týndist – át fyrst
upp allan rækjustofninn fyrir Norð-
urlandi – og virðist hafa drepist að
mestu eftir hrygningu fjögurra til
sex ára árin 1988–2000! Tjónið er
stjarnfræðileg upphæð – étin rækja
plús týndur þorskur – samtals yfir
milljón tonn!
Væri hækkaður dánarstuðull við-
urkenndur – og hækkaður í stærð-
fræðilegu módeli ráðgjafa þá skeður
hið óvænta sem ekki má segja nema
í trúnaði. Þorskstofninn stækkar í –
jafnvel 1.200 þúsund tonn í dag! 25%
aflaregla gæfi 300 þúsund tonna
þorskkvóta! Það sem ég skil alls
ekki. Af hverju er bannað að ræða
þessa – rökréttari og miklu betri
niðurstöðu?
Betri niðurstaða?
Kristinn Pétursson fjallar um
stofnstærðarmælingar
’Tjónið er stjarn-fræðileg upphæð – étin
rækja plús týndur
þorskur – samtals yfir
milljón tonn!‘
Kristinn
Pétursson
Höfundur er fiskverkandi
á Bakkafirði.
ÍSLENSKA þjóðkirkjan hvetur
til aðgerða og umræðna um það of-
beldi sem beinist að konum og börn-
um. Þessi viljayfirlýs-
ing kemur skýrt fram í
bókinni Kirkjan mót-
mælir ofbeldi gegn
konum. Fram-
kvæmdaáætlun fyrir
kirkjuna, sem nýlega
kom út hjá Skálholts-
útgáfunni. Þetta gerir
kirkjan í samræmi við
tilmæli Heimsráðs
kirkna sem helgar
fyrsta áratug 21. ald-
arinnar baráttunni
gegn ofbeldi svo og
Lúterska heims-
sambandsins sem einn-
ig tekur þátt í þessu átaki og beinir
sjónum sérstaklega að ofbeldi karla
gegn konum.
Áratugur Heimsráðs
kirkna gegn ofbeldi
Á þingi Heimsráðs kirkna sem hald-
ið var í Harare í Zimbabve árið 1998
var ákveðið að nú væri tími til kom-
inn að hvetja til mótspyrnu gegn öllu
því ofbeldi sem herjar í heiminum.
Þingið hvatti kirkjurnar, sam-
kirkjuleg samtök, svo og allar mann-
eskjur sem vilja hið góða til baráttu
fyrir friði og réttlæti. Áratuginn
gegn ofbeldi (2001–2010) á að skilja
sem ákall og tilboð um að vinna sam-
an að friði. Hér er um að ræða vilja-
yfirlýsingu kirknanna um að þær
vilji taka höndum sam-
an við aðra hópa og fé-
lagasamtök og vinna að
friðarmenningu.
Heimsráðið leggur
áherslu á þrjú meg-
inatriði á þessum ára-
tug:
1) Vinnu gegn of-
beldinu. Í henni felast
að sjálfsögðu margs-
konar aðgerðir sem
kirkjurnar sjálfar velja.
2) Þekkingu á hinum
margslungnnu orsök-
um ofbeldis. Þessar or-
sakir eru af pólitískum,
efnahagslegum, sálrænum, menn-
ingarlegum og félagslegum toga.
3) Friðarstarf kirknanna. Því er
beint til kirknanna að þær leiti friðar
í brotnum heimi, að þær fari gegnum
feril sjálfskoðunar og noti kraft
sköpunargáfunnar til að kljást við
„rök“ ofbeldisins og hinar ýmsu birt-
ingarmyndir þess.
Íslenska kirkjan er stolt af því að
vera þátttakandi í 16 daga átaki
gegn kynbundnu ofbeldi sem UNI-
FEM í Íslandi hefur umsjón með.
Hún óskar af heilum hug eftir sam-
vinnu við alla þá sem vilja vinna að
þessu mikilvæga málefni og fagnar
hverju nýju skrefi sem tekið er í
nafni Krists í öllu kirkjustarfi til að
styrkja stöðu kvenna og barna.
Starfshópur kirkjunnar gegn of-
beldi mun kynna bókina „Kirkjan
mótmælir ofbeldi gegn konum“ í
Hallgrímskirkju í dag kl. 12 og eru
allir innilega velkomnir.
Kirkjan mótmælir ofbeldi
gegn konum og börnum!
Sólveig Anna Bóasdóttir fjallar
um baráttu gegn ofbeldi
’Íslenska kirkjan erstolt af því að vera þátt-
takandi í 16 daga átaki
gegn kynbundnu ofbeldi
sem UNIFEM á Íslandi
hefur umsjón með.‘
Sólveig Anna
Bóasdóttir
Höfundur er guðfræðingur og situr í
starfshópi kirkjunnar um ofbeldi.
ÉG VERÐ að viðurkenna að
fátt kemur mér á óvart núorðið en
þó lét ég segja mér þrisvar að við
Íslendingar værum komnir í stríð
og á ég þó, eftir því sem ég best
veit, engar ættir að rekja á Berg-
þórshvol. Við fórum sem sagt í
stríð við Saddam þann fúla skratta
á öxli illræðismann-
anna. Það er sann-
arlega verðugt að við,
Íslendingar, skipum
okkur í lið góðu gæj-
anna eftir megni. Og
það er það sem skipt-
ir máli, við höfum
ekkert megin til að
fara í stríð, það eru
jafnvel langar hefðir
fyrir því að við förum
ekki í stríð, a.m.k. við
aðrar þjóðir.
Þess vegna er und-
arlegt að heyra að
tvístjóraveldi lýðveld-
isins ákvað að fara í
stríð, ræddi málið
ekki við nokkra sálu,
kúventi eina prins-
íppinu sem þjóðin
hélt að hún hefði sem
sagt að vera friðelsk-
andi, vopnlaus og fyr-
irmynd annarra að
því leyti. Auðvitað
vita þeir sem vilja að
við erum vopnlaus og þar með
friðelskandi vegna þess að það er
dýrt að gera út her og sérstaklega
ef hann á að vera að stríða.
Það er að sjálfsögðu góð og gild
röksemd gegn svona skvaldri að
þetta sé búið og gert og ekki vil
ég vera meinfýsistittur af einu eða
öðru tagi en samt hlýtur þjóðin,
fólkið í þessu landi, að velta því
fyrir sér hvaðan tvístjórunum kom
umboð til að „registrera“ þjóðina í
þetta leikrit fáránleika og fífl-
skapar. Samúð okkar er með
írösku þjóðinni sem á um sárt að
binda, annars vegar vegna áratuga
einræðis og ógnarstjórnar og hins
vegar vegna þess að hún skilur
ekki að Hollívúdd lýðræðið er það
sem blívur.
Ég sem manneskja og Íslend-
ingur er hlynntur því að við hjálp-
um fólki til frelsis og sjálfs-
bjargar, en ég skammast mín fyrir
að tilheyra einhverri ríkustu þjóð í
heimi þegar ég lít á þá ömurlegu
staðreynd að við leggjum, af af-
lögufærum þjóðum heims, einna
minnst af mörkum til þróun-
arhjálpar. Það ætti að vera blettur
á samvisku okkar sem vorum í
svipuðum sporum og
þessar þjóðir fyrir
tæplega einni öld.
Ég trúi því að það
beri brýna nauðsyn til
að koma stjórnvöldum
í lýðveldinu í skilning
um að við höfum aldr-
ei gefið neinni rík-
isstjórn umboð til að
fara í stríð, það hefur
enginn það umboð.
Hins vegar held á að
það sé skikkanlegt að
við gerum það sem við
getum til að hjálpa
Írökum, ég sé hins
vegar enga ástæðu til
að hjálpa Banda-
ríkjunum, hvorki á
heimavelli né annars
staðar. Talið um stað-
festu skil ég ekki
nema með því sé vitn-
að til þvergirðings-
háttar og þrjósku
gegnvart tröllslegum
rökum um eitthvað
allt annað.
Nú hefur Þjóðarhreyfingin tekið
það upp á sína að koma um-
heiminum í skilning um að við,
þjóðin, vorum ekki með í ráðum.
Auðvitað eru margir á því að þetta
sé allt hið besta mál og syrgja
sjálfsagt undarlega fjarveru okkar
í Víetnam, það breytir samt sem
áður ekki þeirri staðreynd að sá
hluti þjóðarinnar sem er á móti fái
að láta í sér heyra á sama vett-
vangi og tvístjórarnir. Ég held
þess vegna að New York Times sé
ekki síðri vettvangur en hver ann-
ar. Þess vegna hringi ég oft, eða
eins og efnin leyfa, í 902-0000.
Ég, Íslendingur
Kristófer Már Kristófersson
fjallar um Íraksstríðið
Kristófer Már
Kristinsson
’Ég held þessvegna að New
York Times sé
ekki síðri vett-
vangur en hver
annar.‘
Höfundur er atvinnulaus.
LANDSFEÐURNIR sýndu rausn er
þeir slepptu að mestu sauðburðar- og
heyannafríi sínu og eyddu þeim tíma í
spunaleik. Spuni landsfeðranna sýndi
reyndar litla víðsýni og engan raun-
verulegan áhuga á margnefndri
stjórnarskrá þótt hún kæmi oft fyrir í
spunanum. Þar stendur einhvers stað-
ar að sé mál lagt fyrir þjóðina skal það
lagt fyrir allt kosningabært fólk. Allir
slepptu að spinna hvernig mætti full-
nægja þessu ákvæði. Meðleikarar
voru í spunaþættinum, þeir nefndu
kórinn þjóðarhreyfingu, hvernig sem
á að skilja það? Æskilegt væri að
landsfeðurnir auðguðu leik sinn t.d.
með meiri frumleika og framsýni. Svo
virðist miðað við frammistöðu að ekki
væri slæmt að breyta samsetningu
leikenda, þannig mætti losa sig við for-
setann, fækka ráðherrum verulega og
helminga hóp þingmanna. Það er dýrt
að halda uppi svona leikhúsi, skatt-
borgarar borga aðgangseyri hvort
sem þeim líkar betur eða verr. Enn er
í gangi spunahreyfing til dýrðar
áhugamálum Stalíns heitins, reyndar
er kominn önnur guðleg persóna sem
er tilbeðin af sömu alúð og Stalín fyrr-
um. Fjölmiðlar eru virkir þátttak-
endur í útbreiðslu fagnaðarerindisins
m.a. höfðu þeir ásamt mörgum spuna-
leikurum áhyggjur af kosningum vest-
an hafs, en 59 milljónir kosningabærra
manna þar tóku ekkert mark á ís-
lensku pressunni. En nú á að bæta úr
þessu og frumkvæði hefur svo nefnd
þjóðarhreyfing sem hefur birt heilsíðu
sníkjuauglýsingu í dagblöðum. Vissu-
lega eru margar skoðanir til, sem er
eðlilegt og við því er ekkert að segja,
en er þörf á að troða þeim upp á aðra?
STEINAR STEINSSON,
Holtagerði 80,
Kópavogi.
Síðbúinn leikdómur
um leikhús
landsfeðranna
Frá Steinari Steinssyni
BRÉF TIL BLAÐSINS
Morgunblaðið, Kringlunni 1, 103 Reykjavík  Bréf til blaðsins | mbl.is
mbl.is
smáauglýsingar
Fáðu úrslitin
send í símann þinn