Morgunblaðið - 17.02.2005, Blaðsíða 26
26 FIMMTUDAGUR 17. FEBRÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
DAGLEGT LÍF
Glæsilegar vörur úr marmara og granít
Opnum á morgun sýningarsal í Síðumúla 13 og
bjóðum nú allt að 50% afslátt næstu daga.
Granítflísar frá 2.890m2
Síðumúla 13, S: 517-0077
www.granithusid.is
tilboðsverð 25.750
Granítflísar frá 2.890
Opnunartími:
11-18:30 mán-fös
10-18 lau / 13-17 sun.
Skútuvogi 2, sími 522 9000 • www.expert.is
Tri-band
262.000 lita TFT
1.3 Megapixel myndavél
Myndbandsupptaka með hljóði:
Allt að 60 mínútur
Email client
3GP og MPEG4 spilari
96MB innbyggt minni
Þyngd: 99 grömm
T9 með íslenskri orðabók
...og margt fleira.
Stereo handfrjáls búnaður
og auka hátalari fylgja
*Nýjung - Einangrun á umhverfishljóðum
Samsung SGH-D500
Svartur Benz!
Opið: Mán - fös. 11-18 • Laugard. 12-16 • Síðumúla 31 • 108 RVK • Sími: 553 1020
Um helgina var í fyrstaskipti boðið upp á svæð-isbundinn matseðil áveitingastað hér á landi, í
anda þess sem nefnt er „Slow Food“
í útlandinu. Það er Friðrik kokkur á
veitingastaðnum Friðriki V á Ak-
ureyri sem reið á vaðið og setti sam-
an fimm rétta matseðil með eyfirsku
hráefni, sem hann segist afar stoltur
af; á seðlinum var bláskel, saltfiskur,
nautakjöt, ostar og skyr.
Friðrik er félagi í hreyfingunni
Slow Food, en það eru alþjóðleg
samtök sem stofnuð voru árið 1986 á
Ítalíu. Í stuttu máli beitir Slow Food
sér fyrir því að vernda bragðgæði
gegn hraðvirkum framleiðsluaðferð-
um og skyndibitamenningu; vill við-
halda gömlum hefðum í matargerð
og færa neytandann nær framleið-
andanum, eins og Friðrik orðar það í
samtali við Morgunblaðið. Vert er að
geta þess að starfsemi umræddrar
hreyfingar teygir sig nú til um það
bil 100 landa.
Friðrik segir Eyfirðinga geta ver-
ið sérstaklega ánægða með þá mat-
vöru sem framleidd er á svæðinu.
Og hann dreymir um að svæðis-
bundinn matur verði þar í öndvegi í
framtíðinni. „Lambakjöt er ekki
bara lambakjöt; lúða ekki bara lúða.
Ef ég veit ekki hvaða hráefni ég er
með höndunum get ég ekki vitað að
það sé í hæsta gæðaflokki, þó að ein-
hver segi mér að svo sé. Bændur
leggja sig alla fram um að búa til
toppvöru og framtíðardraumur
minn er að geta, á veitingahúsi
mínu, haft á matseðlinum lamba-
hrygg frá Jóni bónda á einhverjum
ákveðnum bæ. Jafnvel að vera með
nafnið á kartöflubóndanum líka á
seðlinum. Það þarf ekki að fara
lengra en til Noregs til þess að sjá
slíkt.“
Þegar Friðrik er spurður hvers
vegna hann sé í „Slow food“-
samtökunum og hvers vegna hann
bryddi upp á þessum matseðli nú,
svarar hann:
„Það er líklega bara vegna
þrjósku!“ En bætir svo við: „Ég hef
upplifað svona staðbundna matseðla
á skemmtilegan hátt erlendis, hef í
talsverðan tíma hugsað um að bjóða
upp á svona seðil og ákvað bara að
kýla á það. Mér finnst líka allt of lítil
umræða um það sem er að
gerast í matreiðslu utan höf-
uðborgarsvæðisins; þar er
meiri sérhæfing en í borg-
inni, meiri svæðismat-
reiðsla.“
Úti á landi geri menn
meira af því að afla hrá-
efnis í næsta nágrenni en
annars staðar. „Ég er ekki
bara með íslenskan veit-
ingastað heldur norð-
lenskan. Við eigum að
vera stolt af því sem hér
er vel gert og hampa
því,“ segir hann.
Friðrik nefnir að
hann hafi notið matar
af svæðisbundnum
matseðli í Asti á Ítalíu
síðastliðið haust, en
svæðið er m.a. frægt
fyrir góða sveppi. En
hvað er sérstakt við
eyfirskt hráefni? Friðrik svarar því
að eitt heilli hann framar öðru; blá-
skelin. „Bláskelin úr Eyjafirði er
mikil gæðavara. Ég hef sýnt hana
fagmönnum frá miklum bláskelja-
þjóðum, Belgíu, Noregi, Spáni og
Ítalíu, og menn eiga hreinlega ekki
orð yfir gæðin. Vöðvinn í skelinni
hér er miklu stærri en þeir eiga að
venjast.“
Bláskelin var sem sagt einn fimm
rétta á helgarseðli Friðriks, en þar
var einnig að finna sólþurrkaðan
saltfisk frá Hauganesi. „Ektafiskur
á Hauganesi er risi í framleiðslu
gæðasaltfisks; fiskurinn þeirra er
eins og Rolls Royce í bílaiðnaðinum
enda fimmti ættliðurinn í sögu fyr-
irtækisins sem er nú að vinna með
afurðina, sem er línufiskur veiddur
úti í fjarðarmynni, við Ólafsfjörð. Ég
er stoltur af því að bjóða upp á slíka
vöru.“
Nautgriparækt er líka mjög öflug
í Eyjafirði, segir Friðrik, og vegna
nýrrar tækni hjá Norðlenska er
rekjanleiki vörunnar orðinn þannig
að hann getur sagt gestum sínum af
hvaða bæ kjötið á diskinum er og
meira að segja af hvaða skepnu, hafi
einhver áhuga á því. Mjólkurfram-
leiðsla í firðinum er einnig til fyr-
irmyndar, en hann segist samt sem
áður sakna þess að geta ekki fengið
ferskosta hérlendis, osta gerða úr
ógerilsneyddri mjólk.
„Bændur geta ekki framleitt eigin
osta hér á landi, sem mér finnst
slæmt eftir að hafa flakkað um Ítalíu
og Spán þar sem maður getur labb-
að inn á mjólkurbýli og keypt
ost beint af bóndanum.“
Slíkir heimatilbúnir ost-
ar eru miklu bragðmeiri
en venjulegir og hver
hefur sín sérkenni, seg-
ir hann. Friðrik segist
reyndar á þeirri skoðun
að ekki sé ráðlegt að
hver sem er fari að
fikta við ostagerð en
bændum sem áhuga
hafi á því eigi endilega
að leyfa það.
Nautakjöt var í aðal-
rétt, ostar þar á eftir
„og svo enda ég að
sjálfsögðu á skyri“.
Það er eitt áhuga-
mála Friðriks að „vita
allt um hráefnið sem
ég nota og ég veit að
kúnninn hefur gaman
af því. Upplýsingarnar
eru ef til vill ekki sér-
lega hagnýtar en þær eru skemmti-
legar. Þegar ég ber skyrið fram get
ég til dæmis sagt gestunum hvar að-
albláberin sem fylgja með voru tínd,
hvenær og af hvaða konu!“
MATARKISTAN | Friðrik V býður upp á svæðisbundinn matseðil enda stoltur af eyfirsku hráefni
Og konan sem
tíndi aðalblá-
berin heitir …
Morgunblaðið/Kristján
Friðrik V. Karlsson, matreiðslumeistari á Friðriki V á Akureyri, með há-
gæðabláskel, sem hann bauð upp á um síðustu helgi.
1 kg bláskel
1 x 330 ml Víking-bjór
3 dl sjór
1 stór gulrót, söxuð í teninga
1 laukur, saxaður í teninga
3 hvítlauksgeirar,
smátt saxaðir
100 g smjör
1 bolli söxuð steinselja
1 sítróna
Aðferð: Bláskelin er hreinsuð,
smjörið er brætt í djúpum
potti. Hvítlaukurinn, laukurinn
og gulrótin eru brúnuð létt, þá
er bláskelinni hellt út í pottinn
og honum lokað. Látið krauma
í smástund áður en bjórnum og
sjónum er hellt út í og látið
sjóða þar til bláskelin opnast
vel, sítrónan er þá kreist yfir
allt saman í pottinum og stein-
seljunni sáldrað yfir. Berið
fram strax með góðu brauði.
Bláskel í
eyfirskum
sjó og bjór
skapti@mbl.is
Bláskel úr Eyjafirði, soðin í sjó og eyfirskum bjór.