Morgunblaðið - 30.03.2005, Blaðsíða 34

34 MIÐVIKUDAGUR 30. MARS 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Daníel Guðmund-ur Guðmundsson
fæddist á Bíldudal 10.
ágúst 1916. Hann
andaðist á Hrafnistu í
Hafnarfirði 22. mars
síðastliðinn. Foreldr-
ar hans voru hjónin
Þorbjörg Guðmunds-
dóttir ljósmóðir og
Guðmundur Arason
verkamaður. Þau
voru langan aldur
búsett á Bíldudal og
bæði Vestfirðingar
langt í ættir fram. Ættir Þorbjargar
voru einkum í Breiðafjarðareyjum
en ættir Guðmundar í Austur-
Barðastrandarsýslu. Daníel var
sjötti í röð tíu systkina, sem öll kom-
ust upp, en að auki tóku foreldrar
hans stúlkubarn í fóstur og ólu upp
sem eigið barn væri.
Daníel kvæntist árið 1952 Ástu
Jónsdóttur frá Lækjartungu á Þing-
eyri við Dýrafjörð og bjuggu þau
hann gerðist vélstjóri á ms. Skelj-
ungi og síðan á varðskipum. Lengst
var hann vélstjóri á olíuskipinu
Þyrli eða til 1959. Þá hóf hann störf
hjá Tollgæslunni í Reykjavík og var
tollvörður og formaður á tollbát allt
til starfsloka sjötugur að aldri árið
1986.
Félagsmál og trúnaðarstörf áttu
veigamikinn sess í lífi Daníels G.
Guðmundssonar. Þannig var hann
lengi í stjórn Mótorvélstjórafélags
Íslands og var formaður þess 1958–
1968 eða þangað til það sameinaðist
Vélstjórafélagi Íslands (VSFÍ) en þá
varð hann varaformaður þess fé-
lags. Hann átti sæti í stjórn og vara-
stjórn Farmanna- og fiskimanna-
sambands Íslands (FFSÍ) frá 1958
og var varaforseti sambandsins um
skeið. Hann var fulltrúi vélstjóra í
stjórn Sjómannadagsráðs, formað-
ur stjórnar Styrktar- og sjúkrasjóðs
VSFÍ og í atvinnuleysisbótanefnd
FFSÍ og VSFÍ. Daníel hlaut heið-
ursmerki Sjómannadagsráðs 1993
og var kjörinn heiðursfélagi Vél-
stjórafélags Íslands. Hann starfaði
lengi í Frímúrarareglunni.
Útför Daníels verður gerð frá
Kópavogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 15.
fyrst í Reykjavík en
lengst af í Kópavogi.
Ásta lifir mann sinn.
Börn þeirra eru tvö:
Þorbjörn Daníelsson,
fluggagnafræðingur,
kvæntur Önnu Jónu
Guðjónsdóttur sjúkra-
liða og eiga þau sex
börn; og Guðrún Daní-
elsdóttir, skurðhjúkr-
unarfræðingur, gift
Herði Reimari Óttars-
syni iðnaðarmanni og
eiga þau þrjú börn.
Barnabörn Daníels heitins og Ástu
eru níu talsins og barnabarnabörn-
in tvö.
Daníel lærði ungur járnsmíði og
vélsmíði. Hann lauk minna mótor-
vélstjóraprófi 1938, hinu meira
prófi 1944 og viðaukaprófi fáum ár-
um síðar. Hann var í fyrstu vélstjóri
á bátum frá Akranesi en starfaði
síðan á Vélaverkstæði Sigurðar
Sveinbjörnssonar í Reykjavík uns
Þá er tíminn kominn til að kveðja
elsku afa minn. Þau eru mörg minn-
ingabrotin sem koma upp í huga minn
þegar ég hugsa um afa.
Minning um sex ára afmælisdaginn
minn þegar ég fékk að gista hjá
ömmu og afa, eitt af þeim mörgu
skiptum sem ég gisti hjá þeim. Þegar
ég vaknaði um morguninn fékk ég
rautt armbandsúr í afmælisgjöf og afi
fylgdi mér í skólann sem var við sömu
götu. Minning um föstudagana góðu
þegar afi mætti heim til okkar í Kópa-
voginum með fullan poka af kókó-
mjólk, ávöxtum, frostpinnum og fleira
góðgæti. Mér fannst hann besti afi í
heimi. Minning um taflið sem hann
gaf mér, en þá hafði afi látið skera út
nafnið mitt í rúnaletri á kassann.
Minning um sumardaginn fyrsta
og 17. júní á ári hverju í barnæsku
minni. Afi hafði keypt blöðrur og fána
og átti sérstaka pumpu til að blása
upp blöðrurnar fyrir okkur. Sömu-
leiðis höfðu þau amma keypt handa
okkur skemmtilegar sumargjafir.
Minning um það þegar afi heimsótti
okkur í Vogana og fékk að prófa hest-
inn minn. Afi, þessi virðulegi maður í
jakkafötum með hatt, skellti sér á bak
og þeysti af stað á harðaspretti með
hattinn sem auðvitað fauk af um leið.
Minning um það þegar ég bjó hjá
afa og ömmu fyrsta árið mitt í
menntaskólanum og afi var að kenna
mér hvernig væri best að keyra bílinn
hans í snjónum sem safnaðist fljótt í
götunni hjá þeim. Minning um það
þegar hann leigði fyrir mig, ungling-
inn, sumarbústað og lánaði mér bílinn
sinn til ferðarinnar.
Já, elsku afi, hann vildi mér og okk-
ur systkinunum allt það besta. Ég
mun sakna hans, en veit þó að hann
var feginn að fá að sofna.
Ég bið góðan Guð að blessa minn-
ingu afa míns og bið þess að við mætt-
um hittast á ný við endurkomu Frels-
ara okkar.
Elsku amma, pabbi, mamma, Guð-
rún, Hörður og aðrir aðstandendur,
megi okkar kærleiksríki Faðir blessa
fjölskyldu okkar um alla framtíð.
Helga Magnea.
Okkur langar með nokkrum orðum
að minnast Daníels afa okkar sem lést
hinn 22. mars síðastliðinn. Öldur
minninganna eru háar og breiðar og
því er af mörgu að taka. Afi var góður,
gjafmildur, hreinskilinn, sanngjarn
og við erum öll sammála um að hann
hafi verið sannkallaður herramaður.
Það voru ófáar ferðirnar sem hann
kom til okkar með ávexti, íspinna og
kókómjólk í poka. Við vorum eins og
heimalningar á Álfhólsveginum í upp-
vextinum og sváfum þá oftar en ekki á
milli ömmu og afa. Afi fór líka með
okkur á jólaböll og þar var hann í sínu
fínasta pússi. Hann var alltaf snyrti-
lega til fara og oft sáum við hann
pússa skóna sína. Hjá afa var alltaf
allt í röð og reglu og þar má helst
nefna bílinn hans. Hann var alltaf
tandurhreinn jafnt innan sem utan og
í hanskahólfinu lumaði hann á brjóst-
sykri í sérstöku boxi. Afi var mjög
vanafastur þegar kom að matarvenj-
um. Við munum eftir sykruðu gúrk-
unum, pönnukökunum, rjómanum,
silfurhnífapörunum sem hann borðaði
alltaf með og 25 cl kókflöskunum.
Afi var mjög barngóður og ljómaði í
návist barna. Seinna þegar barna-
barnabörnin komu gat hann ekki beð-
ið eftir því að fá þau í fangið. Þegar að
jólapökkunum kom sagði amma okk-
ur eitt sinn að hún hefði átt í mestu
erfiðleikum með að setja afa mörk í
jólainnkaupum fyrir barnabörnin.
Hann vildi alltaf vera að troða einu og
einu til viðbótar í pakkana. Hann var
óspar á peninga við okkur barnabörn-
in og sjaldan fór maður frá þeim öðru-
vísi en með seðil í vasanum.
Við bárum mikla virðingu fyrir afa
og erum þakklát fyrir þann tíma sem
við áttum með honum, við eigum eftir
að sakna hans sárt. Á þessari
páskahátíð höfum við öðlast dýpri
skilning á fórn Frelsarans, sem gaf líf
sitt fyrir okkur mennina. Vegna Jesú
eigum við von um að við mættum öll
sameinast á ný.
Anna Margrét, Þorbjörg Ásta,
Marinó Muggur, Guðjóna Björk
og Sigríður Ósk.
Daníel móðurbróðir minn var einn
af traustum hornsteinum síns ættar-
garðs. Hann var maður af því tagi
sem aldrei virtist liggja neitt á en
gegndi þó fjölbreyttum viðfangsefn-
um og trúnaðarstörfum af samvisku-
semi og nákvæmni. Aldrei sá ég Daní-
el Guðmundsson óþolinmóðan, hvað
þá vanstilltan og allra síst reiðan.
Hann var léttur í lund og gamansam-
ur, oft meinhæðinn á ljúfan hátt sem
ekki meiddi, en fyrst og fremst hlýr
og góður maður. Auk þess var hann
einstaklega myndarlegur og fallegur
með hreinan og bjartan svip. Höfð-
inglegur í fasi og ljúfmenni í dagfari.
Eðliseiginleikar Daníels heitins
einkenna líka Ástu konu hans. Þau
hjónin reyndust mér betri en enginn,
bæði þegar ég var ungur drengur og
síðar. Fyrstu sjóferð mína fór ég sex
ára gamall með Daníel frænda mínum
á olíuskipinu Þyrli vestur á firði.
Samskipti okkar Daníels voru mikil
og náin framan af ævi minni, sem og
samband þeirra hjóna og móður
minnar. Síðustu áratugina voru
tengslin slitróttari þegar vegalengdir
aðskildu okkur.
Barnahópur afa og ömmu á Bíldu-
dal var stór og miseldri lítið. Móðir
mín var elst systkinanna, en Daníel,
sem var sjötta barnið í röðinni, var að-
eins liðlega sjö árum yngri en hún.
Heimilið var þungt og börnin urðu
snemma að fara að vinna og bjarga
sér. Systkinahópurinn reyndist dug-
mikið, fjölhæft og vel gefið fólk.
Allrar veraldar vegur víkur að
sama punkt, sagði séra Hallgrímur.
Nú lifir sú góða kona Rebekka móð-
ursystir mín ein eftir af systkinahópn-
um stóra frá Bíldudal. Afkomendur
afa og ömmu eru hins vegar orðnir
svo margir, að líklega getur enginn
vitað tölu þeirra núna, nema þá helst
þeir Kári Stefánsson og höfuðsmið-
urinn hæsti.
Að leiðarlokum í örskammri vist
þessa heims hugsa ég til Daníels Guð-
mundssonar með þakklæti, hlýju og
virðingu. Meira en hálfrar aldar
gæfuríkum samvistum hans og Ástu
konunnar hans er lokið um stundar-
sakir. Ég er þess fullviss að hún tekur
missinum með æðruleysi. Þau heið-
urshjónin voru lánsöm í einkalífi og
eignuðust góð og farsæl börn.
Hlynur Þór Magnússon.
Móðurbróðir minn, Daníel Guð-
mundur Guðmundsson vélstjóri og
tollvörður, er látinn á 89. aldursári.
Þar er góður maður genginn. Þakk-
látum huga vil ég minnast hans örfá-
um orðum.
Hann var fæddur í Hólmarahúsinu
á Bíldudal, sjötti í röðinni af tíu barna
hópi þeirra Þorbjargar Guðmunds-
dóttur ljósmóður og Guðmundar Ara-
sonar bónda og verkamanns. Af sjálfu
leiddi að snemma varð hann að sjá sér
farborða og standa á eigin fótum.
Enda einkenndi það lífshlaup hans
síðar á ævinni að leggja sig fram um
að verða öðrum að liði.
Elstu minningar mínar um Daníel
eru frá þeim tíma, er hann var við
nám hjá Magnúsi Jónssyni og Axel
syni hans í Járnsmiðjunni á Bíldudal.
Þá völunda báða mat hann alla tíð
mikils og það vegarnesti, sem hann
hjá þeim hlaut. Einstakur hagleikur
og vandvirkni voru þar í fyrirrúmi.
Eftir að Daníel var fluttur suður til
frekara náms og starfa kom hann
gjarnan í sumarleyfum heim á Bíldu-
dal í heimsókn til foreldra og vensla-
fólks. Mér eru enn í barnsminni höfð-
inglegar gjafir hans, sem hann færði
okkur öllum við slík tækifæri. Þar var
DANÍEL GUÐMUND-
UR GUÐMUNDSSON
✝ Jón Sigtryggs-son fæddist á
Hömrum í Laxárdal í
Dalasýslu 2. septem-
ber 1917. Hann lést á
LSH á Landakoti
mánudaginn 21.
mars síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
Sigtryggur Jónsson,
hreppstjóri, kennari
og bóndi á Hrapps-
stöðum í Laxárdal,
og Guðrún Sigur-
björnsdóttir, hús-
freyja og ljósmóðir.
Systkini Jóns eru
Sigurbjörn, f. 1918, d. 2003, fyrrv.
aðstoðarbankastjóri Landsbank-
ans, kvæntur Ragnheiði Viggós-
dóttur, f. 1920, og Margrét, f.
1925, húsmóðir, hennar maður var
Eggert Emil Hjartarson, f. 1912, d.
skrifstofu tollstjórans í Reykjavík
1941–1953 og síðan aðalbókari og
skrifstofustjóri Iðnaðarbanka Ís-
lands hf. frá 1953 til ársloka 1981
er staðan var lögð niður vegna
gagngerra breytinga á skipulagi
bankans. Þá starfaði hann eftir
það að sérstökum verkefnum fyrir
bankann til ársloka 1987 er hann
hætti störfum fyrir aldurs sakir.
Jón sat í stjórn Ungmenna-
félagsins Ólafs pá í Laxárdal
1933–1934, í stjórn Breiðfirðinga-
félagsins í Reykjavík 1950–1953,
sat í stjórnskipaðri nefnd er
fjallaði um ráðstafanir til aukning-
ar sparifjársöfnunar 1954, gekk í
Oddfellowregluna á Íslandi 1943
og var virkur í starfi hennar síðan.
Hann átti sæti í yfirstjórn reglunn-
ar frá 1971 og var yfirmaður henn-
ar hér á landi frá 1981 til 1989.
Jón var ritstjóri tímaritsins
Breiðfirðings 1944–1946 og skrif-
aði ýmsar greinar í blöð og tíma-
rit.
Útför Jóns verður gerð frá Foss-
vogskirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.
1988, vélsmiður.
Hinn 1. desember
1946 kvæntist Jón
Halldóru Jónsdóttur,
f. 1922, húsmóður.
Hún er dóttir Jóns
Kristmundssonar, f.
1886, d. 1952, sjó-
manns í Reykjavík og
konu hans Magneu
Tómasdóttur, f. 1889,
d. 1974, húsmóður.
Sonur Jóns og Hall-
dóru er Sigtryggur, f.
24.3. 1949, fram-
kvæmdastjóri Lífeyr-
issjóðs bankamanna.
Synir hans eru Jón Haukur, f. 17.1.
1978, og Halldór Emil, f. 3.10.
1982.
Jón lauk stúdentsprófi 1941 og
stundaði um skeið nám í viðskipta-
fræði við HÍ. Hann var bókari á
Það var undarlegt að upplifa það
að vera nýbúin að tala um Jón
tengdapabba eins og ég alla tíð hef
kallað hann, við konu út í bæ, og
koma svo heim eftir það samtal og fá
fréttir af láti hans. Samtal mitt og
ónefndrar konu var um barnaupp-
eldi. Ég hafði sagt að sem betur fer
hefðu synir mínir alla sína barnæsku
verið það lánsamir að fá að vera með
afa sínum og ömmu á hverjum degi.
Það sæist í dag á hvern hátt það hefði
skilað sér í uppeldi þeirra.
Að hafa fengið að vera samferða
Jóni í rúma tvo áratugi er gott vega-
nesti sem ég mun alla tíð búa að.
Hann var rólegur maður að eðlisfari,
vel máli farinn og mjög vel lesinn.
Hann var eins og alfræðibók, það var
sama hvað ég spurði hann um, hann
vissi allt. Meira að segja hélt ég
stundum að ef ég hefði spurt hann
um veðurfar einhvern ákveðinn dag
þá hefði hann verið fljótur að láta mig
fá lýsingu.
Ég man enn hve heitt og þétt
handtak hans var í fyrsta skiptið er
við vorum kynnt hvort fyrir öðru. Ég
hafði verið með hnút í maganum all-
an daginn sem ég fann að ég hefði al-
veg getað sleppt. Því þar sem ég stóð
fyrir framan hann íklædd gráum
flauelisbuxum og rauðri peysu, þá
tók hann utan um mig og sagði:
„Mikið er gaman að fá að kynnast
þér.“ Og sendi mér svo þetta líka
heillandi bros, sem bræddi mig á
sama andartaki. Upp frá þessu
augnabliki urðum við vinir, ég gat
talað við hann um alla hluti sem og ég
gerði er við lá og þess utan. Það var
notalegt að hitta hann hvort heldur
var á kontórnum í bankanum eða á
kontórnum heima hjá honum.
Eftir að synir okkar fæddust sá ég
enn aðra hlið á tengdapabba. Hann
var alger barnagæla og hafði enda-
lausa þolinmæði hvað varðar að
hlusta og útskýra fyrir spurulum
peyjum. Það mátti heyra oft á dag:
Afi segir.
Jón var með mikið þykkt hár og
oftar en ekki þá voru strákarnir bún-
ir að setja rúllur í hár afa síns, eða
eitthvert skraut og svo til að ljúka
verkinu náðu þeir í einhvern af hött-
um ömmu sinnar til að skella á afa
sinn. Og á meðan á öllu þessu stússi
stóð var Jón hinn rólegasti og kom
með uppástungur til þeirra eða
hreinlega var bara að hlusta á sjón-
varpsfréttirnar á meðan.
Synir okkar fengu alla þá athygli
sem þeir vildu og gott betur en það,
og þeir fengu aldrei svar við spurn-
ingum sem byrjaði á: Þú veizt það
þegar þú verður stór.
Það góða við það er að það sem
hann sagði hafði mikil áhrif á strák-
ana og markaði þá fyrir lífstíð til
góðs. Þegar ég hlusta og horfi á syni
mína þá sé ég hversu mikið þeir líkj-
ast afa sínum. Sá eldri og nafni hans
Jón Haukur er rólegur, talar hægt og
les mikið sama efni og afi hans gerði,
hann er meira segja með sama
göngulag og hendurnar hans líka.
Yngri sonurinn Halldór Emil er
með höfuðlag afa síns, skipulagshæfi-
leika og talnagleggni, á auðvelt með
að blanda geði við fólk og læra. En
báðir hafa þeir þó erft frá afa sínum
það sem mér þótti vænst um í fari
Jóns, það var hlýjan og einlægnin í
fari hans.
Við bjuggum í sama húsi alla tíð og
strákarnir gátu farið að vild á milli
hæða og gerðu óspart.
Ég vil þakka Jóni og forsjánni fyr-
ir þau forréttindi að hafa fengið að
vera tengdadóttir hans frá 1975–
1997. Hann gaf mér aukinn þroska og
skilning á mannlegu eðli og kenndi
mér að þolinmæði þrautir vinnur all-
ar.
En ég þakka honum þó mest og
bezt fyrir góðu genin sem synir mínir
hafa fengið frá honum, fyrir allar
góðu minningarnar sem ég og synir
mínir eigum eftir að hugga okkur við.
Með Guðs blessun og minni. Megir
þú hvíla í friði.
Þín tengdadóttir,
Anna Lín Steele.
Á himni sínum hækkar sól
um heiðblá loft og tær,
hún lýsir enn þitt land í náð
og ljóma sínum slær
um hina mjúku, hljóðu gröf.
Og hljóta loks þú skalt
eitt kveðjuljóð, svo litla gjöf,
að launum fyrir allt.
(Guðmundur Böðvarsson.)
Jón Sigtryggsson mágur minn
hvarf okkur úr þessari tilveru á sinn
kyrra og hljóðláta hátt. Stundvísi og
trúmennska voru hans aðalsmerki
alla tíð. Hann var því tilbúinn að
hlýða kallinu þegar brottfararstund-
in rann upp. Hann lét ekki bíða eftir
sér frekar en endranær.
Mér er það í fersku minni er ég
hitti hann í fyrsta sinn. Dóra systir
hafði kynnst honum í ferð með Breið-
firðingakórnum vorið 1945. Í þeirri
ferð voru einnig þrjú önnur systkini
mín, svo hann var þeim ekki
ókunnugur.
Ég var ekki laus við feimni við
þennan fríða mann, sem var að auki
háskólagenginn. Feimnin fór þó fljót-
lega af mér er hann tók í hönd mína
þéttu, hlýju handtaki, sem eins og
bæri í sér fyrirheit um vináttu. Sú
reyndist líka raunin.
Jón og Dóra gengu í hjónaband 1.
desember 1946. Þau bjuggu fyrstu
árin heima hjá okkur í Eyvík á
Grímsstaðaholtinu. Það hafði verið
byggð við húsið stór stofa, nokkrum
árum áður, sem við kölluðum meyj-
arskemmu, en hún hafði verið reist
fyrir okkur systurnar. Nú var stof-
unni skipt í tvö minni herbergi og
mamma hliðraði til í eldhúsinu og
hagræddi sem best fyrir ungu hjónin.
Þarna fæddist þeim einkasonur-
inn, Sigtryggur, 24. mars 1949 sem
varð okkur öllum mikill gleðigjafi.
Fór nú að þrengjast um fjölskyld-
una þótt ekki væru gerðar háar kröf-
ur, þetta var jú á þeim árum sem erf-
itt reyndist að fá húsnæði í
Reykjavík. Þá vildi svo til að góð íbúð
losnaði í nýlegri hæð við Fálkagötu
22. Þar bjuggu þau fjölskyldunni fal-
JÓN
SIGTRYGGSSON