Morgunblaðið - 30.03.2005, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 30. MARS 2005 49
MENNING
ÞETTA er í fyrsta skipti sem Sunna
Gunnlaugsdóttir treður upp eftir
heimkomuna frá New York. Hún
hefur ekki haft mörg tækifæri til að
halda sér í fullkomnu formi und-
anfarið, en þessi efnisskrá hentaði
henni vel og má segja að nafnið á
fyrsta laginu, Inn í draumheim (bæði
lag og ljóð eru eftir Sunnu), hafi get-
að verið yfirskrift laganna fimm er
þau fluttu sem heild og tengdu með
millispili. Þessi lög voru öll dálítið
keimlík, minntu um sumt á það sem
söngkonur á borð við Rödku Toneff
voru að gera fyrir áratugum – eins-
konar Sylvíu Plath-djass. Þó er fátt
líkt með Ragnheiði Gröndal og
Rödku, heldur var það vegna þess
sérstaka andblæs er Sunnu tekst svo
oft að skapa að Radka og Sylvía
komu mér í hug. Ragnheiður var
kannski ekki í sínu besta formi þessa
hádegisstund á Háskólatónleikum
og á stundum örlaði á tilgerð í Nóru
Jones-stíl, en flestum lögunum gerði
hún þó ágæt skil. Love me og Colour
eftir hana eru ekki mjög eft-
irminnileg eftir fyrstu heyrn enda
söng hún milli þeirra eina bestu
djassballöðu íslenska, Serenity eftir
Hilmar Jensson, sem var eina verkið
sem ekki var nýtt af nálinni á tón-
leikunum – en hér var það sungið við
texta Tenu Palmer, hinnar frábæru
kanadísku söngkonu er yljaði ís-
lenskum tónleikagestum oft um
hjartarætur þann tíma er hún bjó
hérlendis. Það er einhver blær yfir
þessu lagi er minnir á Lonely Wom-
an eftir Ornette Coleman án þess að
hann rýri sjálfstæði verksins. Kom
þú hin fagra eftir Sunnu við ljóð
Nínu Bjarkar er fín melódía og var
vel flutt af þremenningunum og
tókst Ragnheiði vel að koma til skila
þeirri ógn er býr í ljóðinu og tónlist-
inni jafnframt. Það verður gaman að
heyra þremenningana að nýju með
margbreytilega efnisskrá og kannski
tekst þá að fytja lokalag tónleikanna,
Birtingu eftir Sunnu, sem hefur yfir
sér norrænan blæ, á skemmtilegri
hátt. Textalaus söngur Ragnheiðar
hitti ekki í mark en kannski Sunna
semji bara texta við lagið sjálf.
Þrátt fyrir ýmsa annmarka voru
þetta eftirminnilegir tónleikar og
Serenity og Kom þú hin fagra sann-
kallaðar perlur, bæði lögin og flutn-
ingurinn. Fátt var um sólóa hjá
Sunnu og Hilmari Jenssyni, en leik-
ur hans var einsog jafnan gallalaus.
Ragnheiður blúsar og poppar
Nú hefur verið stofnuð Jazzaka-
demía við Háskóla Íslands sem ætlar
að bjóða upp á djass síðdegis á föstu-
dögum og var það söngkonan unga,
Ragnheiður Gröndal, sem reið á vað-
ið með félögum sínum í Black Coffie
þeim Sigurði Þór Rögnvaldssyni á
gítar, Pétri Sigurðssyni á kontra-
bassa og að þessu sinni Birgi Bald-
urssyni á trommur, en trommari
tríósins, Kristinn Snær Agnarsson,
átti ekki heimangengt. Páll Skúla-
son, fráfarandi Háskólarektor,
hleypti föstudagsdjassinum af stokk-
unum með tölu og síðan upphóf
Ragnheiður sönginn. Þetta voru lög
sem hún hefur verið að syngja með
Black Coffie lengi og var hún feiki-
örugg í söng sínum og allt annar
blær á túlkuninni en í Norræna hús-
inu. Hún byrjaði á blús samnefndum
hljómsveitinni og blúsar settu sterk-
an svip á dagskrána, enda hefur hún
góða tilfinningu fyrir blúsnum eins-
og allir sannir djassmenn. Tríóið var
vel samspilað og Birgir Baldursson
féll strax inní grúfið, enda þaul-
reyndur í flestum ryþmískum tón-
listarstefnum. Óvæntur glaðningur
var altósaxófónleikur bróður Ragn-
heiðar, Hauks Gröndals, en hann var
hér í stuttri heimsókn – býr og starf-
ar í Kaupmannahöfn. Haukur, sem
minnir marga á Bud Shank, var
kraftmikill í blúsnum og vældi meira
að segja í falsettu í Evil gale blues.
Ragnheiður söng þónokkur popplög
frá síðari hluta síðustu aldar eftir
snillinga á borð við Tom Waits, Paul
Simon, Joni Mitchell og Leonard
Choen og fór vel með þau. Það er
eðlilegt að djassistar okkar tíma
túlki söngdansa er þeir ólust upp við
alveg einsog gömlu meistararnir
túlkuðu dansa Gershwins, Porters,
Rodgers, Berlins og annarra snill-
inga söngleikjanna. I can’t stop lov-
ing you og Moon river Manchinis
voru líka á dagskrá og eitt er víst að
þetta var góð skemmtun og sterk
rödd söngkonunnar, skemmtilega
hrjúf á köflum, býr yfir miklum töfr-
um sem hæfði vel þessari blönduðu
efnisskrá.
Drottningin Andrea Gylfa
Dóri Braga stóð fyrir mikilli
blúshátíð um páskana. Ég hlustaði á
tvenna tónleika á skírdag í glæsi-
legum salarkynnum VOX á Nordica
hótelinu. Jón Skuggi skilaði hljóðinu
með glæsibrag og ágætlega sást á
sviði allstaðar í salnum sem var
pakkaður.
Andrea Gylfadóttir er engum lík
hvað sem hún syngur. Röddin er
sterk, blæbrigðarík og spannar vítt
tónsvið og túlkunin þroskuð. Hún er
samt ekki blússöngkona í klassískri
Chicago-merkingu. Til þess hefur
hún of mikla reynslu af öðrum tón-
listarstefnum og djassinn er sjaldan
fjarri í blústúlkun hennar. Hún söng
tvö Billie Holliday-lög þetta kvöld,
Fine and mellow og Lady sings the
blues. Ólíkari söngkonur getur vart.
Billie blæðandi kvika, brostin rödd
og þröngt tónsvið. Andrea raddsterk
hvort sem hún söng dimmri röddu
eða sveiflaði sér í sópraninn. Black
Coffie var einnig frábærlega sungið
og á Ragnheiður langt í land, sem
eðlilegt er, að ná hæðum dívunnar.
Andrea skellti sér í ryþmablúsinn
inná milli, Hound dog var betra en
hjá Prestley og Einar Rúnarsson
spann fínan sóló á hammondið. Ann-
ars var það Guðmundur Pétursson
sem var helsti einleikari Blúsmanna
Andreu og sýndi að venju glæsitakta
hvort sem það var á djassaðri nótum
í Lady sings the blues eða syngjandi
og sjóðandi einsog í I put a spell on
you. Jóhann Ásmundsson á rafbassa
og Jóhann Hjörleifsson á trommur
voru réttir menn á réttum stað og
kjölfestan í hrynsterkum blúsnum.
Chicago-blús nútímans
Það eru tólf ár síðan Deitra Farr
var hér síðast í boði Halldórs Braga-
sonar og hún er jafn spræk sem forð-
um. Vinir Dóra léku með henni á
VOX. Dóri og Gummi Pé á gítara,
Einar Rúnarsson á hammond, Jón
Ólafsson á bassa og Jóhann Hjör-
leifsson á trommur, en trommari
Vinanna, Ásgeir Óskarsson, var að
troða upp í Royal Albert Hall þetta
kvöld. Lágvaxin og hnellin steig
Deitra á svið eftir að Dóri og Gummi
höfðu hellt úr tilfinningaskjólum
Mississippidelta-blússins yfir okkur
og hægasta tempóið hjá henni var
medíum. Hún hefur fína blúsrödd,
sterka og grófa einsog Bessie og all-
ar Smith-stelpurnar, afturá móti er
túlkunin grunn einsog gjarnan hjá
nútíma blúslistamönnum. Það er
keyrt meira á hlátur en grát. Þetta
er kannski ekkert skrítið. Blúsinn er
ekki lengur helsta epíska tjáning-
arform hins svarta Bandaríkja-
manns. Þar hafa aðrar tónlist-
arstefnur tekið við.
Það voru tíu blúsar á dagskránni
hjá Deitru og flestir trúlega eftir
hana. Sumir með kryddi úr öðrum
tónlistarstefnum einsog hinn gosp-
elmettaði ópus My turn, my time.
Titillagið af nýja disknum hennar,
Let it go, var einnig sálarkennt.
Deitra hreif mig mest þegar hún
söng í klassískum blússtíl eins og Je
me souviens og Black nights þar sem
hún og Dóri fóru á kostum, bæði með
hatta á höfði horfðust þau í augu
meðan Dóri þandi gítarinn í ekta
Chicago-blússóló og kyssti Deitru
svo við dúndrandi gítartrillur.
Gummi Pé var pottþéttur í sólóum
sínum og hrynsveitin gaf aldrei eftir.
Þetta var góð skemmtun þótt
meiri fjölbreytni og listrænni bragur
hafi verið á tónleikum Andreu – en
jarðsambandið hjá Deitru var fyrsta
flokks.
Söngkvennaseiður
Vernharður Linnet
Deitra Farr á Blúshátíð: Jarðsambandið fyrsta flokks.
Andrea Gylfadóttir Ragnheiður Gröndal Sunna Gunnlaugsdóttir
TÓNLIST
Norræna húsið
Sunna Gunnlaugsdóttir, Ragnheiður Grön-
dal og Hilmar Jensson
Miðvikudaginn 16.3. 2005.
Stúdentakjallarinn
Ragnheiður Gröndal og Black Coffie
Föstudaginn 18.3. 2005.
Hótel Nordica
Blúsmenn Andreu
Fimmtudagskvöldið 24.3. 2005 kl. 21.
Hótel Nordica
Deitra Farr og Vinir Dóra
Fimmtudagskvöldið 24.3. 2005 kl.
22.30.
Morgunblaðið/Eggert
ÞAÐ væri ekki ónýtt ef „unga fólk-
ið“, sem sinfóníuhljómsveitin á fjöl-
sóttu tónleikunum í Neskirkju á
miðvikudag kenndi sig við, væri al-
mennt á klassískum buxum. Svo
mun því miður ekki, enda var hér
um að ræða tónlistarnema er flestir
stefna að atvinnumennsku í list
listanna. Á frábærum debút-
tónleikum sínum í desember sl. var
sveitin aðeins 35 manna, en að
þessu sinni nærri helmingi stærri
eða 65. Þar af hafði strengjum
fjölgað úr 21 í 30 (7-6-6-7-4) og
veitti raunar ekki af á móti 35 í
slagverki og blásurum (þar af 14
lúðrum) – og hefðu að ósekju mátt
vera enn fleiri. Engu að síður
heyrðist furðuvel í strokdeildinni,
burtséð frá skæðustu lúðrahrin-
unum í sinfóníu Francks er hefðu
þurft a.m.k. 50 strengi til mótvægis.
Það eina sem tengdi hin annars
ólíku tónskáld kvöldsins var París.
Efstur á blaði var svissneski með-
limur „Les Six“, Arthur Honegger,
er skírði sinfóníska
þátt sinn frá 1923,
Pacific 231, í höfuðið á
bandarískri hraðlest. Í
anda þáverandi fútúr-
ista og frumsovézkrar
„traktors“-tónlistar
vegsamaði nótnapenni
Honeggers örar fram-
farir samtímans í véla-
tækni. Mátti hér
greina skýran inn-
blástur af gufuhvæsi
og neistaflugi eim-
reiða, útfærðan með
nákvæmu „kompó-
neruðu accelerandói“
er ljáði tonnafergðu
tregðulögmáli stáls við stál vængi í
litríkri jörmunorkestrun (kolólíkri
hinni krúttlegu brazílsku sveitasmá-
lest Villa-Lobosar), enda lék allt á
reiðiskjálfi áður en yfir lauk. Gáfu
ungu spilendurnir sig gunnreifir
gufuaflinu á vald og hefðu án efa
hrifið Valtý Guðmundsson upp úr
skónum.
Í Óbókonsert Bohuslavs Martinu
frá 1955 birtist nýr liðsmaður SUF
í einleikshlutverki, Matthías Birgir
Nardeau, og kominn af góðkunnu
blásaraslekti. Enda blés hann hátt-
lægu sólóröddina í þessu fallega
elliverki af að virtist nærri
áreynslulausum þokka. Konsertinn
minnti annars nokkuð
á sveitasæluhlið
sænska nýklassísist-
ans Lars-Erik Lars-
sons, með hóflegu ívafi
af Canteloube, og
leiddi Gunnsteinn
Ólafsson samspilið til
farsælla lykta með
markvissri festu og
ljóðrænni yfirvegun.
Með allri virðingu
fyrir einu sinfóníu
(1888) Césars Franck,
þá hefur hún oft slegið
mig sem á köflum
kaldhamrað verk og fí-
nallinn – nema í úr-
valsflutningi – sem heldur lopa-
teygður. Þrátt fyrir kraftmikla
spilamennsku og glæstan lúðraþyt
tókst ekki heldur að þessu sinni að
jafna þar misfellur nógu vel í mín-
um eyrum. Frammistaðan var
hvorki eins samtaka né dýnamískt
sveigjanleg og í hinni glæsilegu
frumraun SUF sl. desember og
vantaði alla þá dulúð og spennu sem
þá sperrtu hlustir. Trúlega er það
þó aðeins spurning um tíma og æf-
ingu áður en hin núverandi stór-
sveit smellur jafn vel saman og
kammer-frumútgáfan.
Helmingsstækkuð SUF
TÓNLIST
Neskirkja
Honegger: Pacific 231. Martinu: Óbó-
konsert. Franck: Sinfónía í d. Matthías
Nardeau óbó; Sinfóníuhljómsveit unga
fólksins u. stj. Gunnsteins Ólafssonar.
Miðvikudaginn 23. marz kl. 20.
Sinfóníutónleikar
Ríkarður Ö. Pálsson
Gunnsteinn Ólafsson
H
rin
gb
ro
t
BRAUÐBÆR - SÍMI 511 6200 - FAX 511 6201
ODINSVE@ODINSVE.IS - WWW.ODINSVE.IS
af fingrum framHANASTÉLSBOÐ
Heiti Potturinn
Trompmiði er auðkenndur með bókstafnum B en einfaldir miðar með E, F, G
og H. Gangi vinningar ekki út bætast þeir við Heita pott næsta mánaðar.
Birt með fyrirvara um prentvillur.
3. flokkur, 29. mars 2005
6002 B kr. 9.335.000,-
6002 E kr. 1.867.000,-
6002 F kr. 1.867.000,-
6002 G kr. 1.867.000,-
6002 H kr. 1.867.000,-