Fréttablaðið - 01.05.2004, Blaðsíða 42

■ Nafnið mitt
30 1. maí 2004 LAUGARDAGUR
…með allt á einum stað
LILLI, LÁKI EÐA STORMSKER
Sverrir hefur sjaldan eða aldrei verið kall-
aður því nafni. Samkvæmt Hagstofunni
bera 626 menn nafnið Sverrir sem fyrsta
eiginnafn en 112 sem annað.
Sverrir,
kallaður Lilli
Ég var ekki skírður fyrr en égvar orðinn fimm ára og fékk
þá að velja nafnið sjálfur. Mér
fannst nafnið henta mér afskap-
lega vel,“ segir tónlistarmaður-
inn Sverrir Stormsker um nafn
sitt. „Ég komst síðar að því að
það þýðir fjandmaður eða óvin-
ur og hefur eiginlega sömu
merkingu og Satan. Það er ekki
leiðum að líkjast. Ég er að vísu
með hala að framan en hann að
aftan og svo er ég með minni
horn.“
Fyrstu fimm árin var tónlist-
armaðurinn kallaður Lilli en eft-
ir skírnina bjóst hann við að
hann yrði kallaður Sverrir. „Þá
tók fjölskylda mín upp á því að
kalla mig Láka eftir myndasög-
unni um Láka jarðálf af því að
ég var svo stríðinn og hrekkj-
óttur. Svo um fimmtán ára aldur
tók ég upp Stormskersnafnið og
hef því eiginlega aldrei verið
kallaður Sverrir.“
Stormskersnafnið tók Sverrir
upp en það er annað orð yfir Ís-
land. „Mér datt fyrst í hug að
kalla mig Vindland en það var of
þjált. Bróðir minn hafði líka
stungið upp á nokkrum nöfnum
til dæmis Dritvík og Klakan,“
segir Sverrir, sem er afar sáttur
við nafn sitt. Hann segir útlend-
inga eiga erfitt með að segja
nafn hans. „Þá nota ég yfirleitt
Storm eða Stormy. Þetta er samt
svo skrýtið því útlendingar geta
bæði sagt storm og scary en
ekki Stormsker,“ segir Sverrir,
sem hefur ekki séð ástæðu til
þess að fá nafnið samþykkt af
mannanafnanefnd. „Dóttir mín
var reyndar skírð Hildur Storm-
sker en það var ekki samþykkt í
þjóðskrá. Ég held samt að það
fengist í gegn í dag því það er
búið að breyta lögunum varð-
andi nafngift. En ég er ekki að
fárast yfir þessu,“ segir Sverrir.
Sverrir hefur haft fregnir af
skipafyrirtæki sem heitir
Stormsker og það finnst honum
skrýtið. Ekki síst ef það kæmist
upp um ólöglegt athæfi hjá því.
„Þá yrði því skellt upp í fjöl-
miðlum að Stormsker hefði stað-
ið í einhverju ólöglegu,“ segir
Sverrir. „Þetta er eitthvað sem
ég þarf að athuga hjá lögfræð-
ingum.“ ■
Hlín Hólm hafði hvorki sér-stakan áhuga á flugumferðar-
stjórn né flugmálum yfirleitt þeg-
ar hún af hálfgerðri rælni sótti
um námið eftir að stúdentspróf-
inu var náð. „Ég sá þetta auglýst
og vissi í raun ekkert um starfið.
Ég vissi heldur ekki hvað ég vildi
verða þegar ég yrði stór en sótti
um og komst inn,“ segir hún og
bætir við að svona sé saga margra
flugumferðarstjóra. En hvað
vakti áhuga hennar? „Námið var í
útlöndum, allt var borgað og þetta
var bara mjög spennandi.“ Hún
segir það vera að breytast í flug-
heiminum að fólk sé ekki endilega
haldið áhuga á flugi eða tengdum
málum, frekar sé litið á flugum-
ferðarstjórn, flugstjórn og fleiri
slík störf sem hefðbundna vinnu.
Hlín þekkti engan flugumferð-
arstjóra þegar hún hóf nám og
ekki var fjöldi kynsystra hennar
það mikill í stéttinni að starfið
gæti talist aðlaðandi af þeim sök-
um. „Það voru þrjár konur starf-
andi við flugumferðarstjórn á
þessum tíma,“ en þeim hefur
snarfjölgað síðan og eru nú hátt í
30.
Stíf skilyrði
Það tekur tvö ár að læra flug-
umferðarstjórn og eftir að námið
er hafið er lært sleitulaust í allan
þann tíma án sérstakra sumar-,
jóla- og páskaleyfa. „Þetta hefst á
bóklegu grunnnámi sem tekur
hálft ár og hefur undanfarin ár
verið kennt í útlöndum. Eftir það
tekur við þjálfun hér heima, bók-
leg og verkleg.“
Inntökuskilyrðin eru ströng og
taka á hæfni og heilsu. „Fólk þarf
að hafa stúdentspróf og búa yfir
góðri enskukunnáttu því við vinn-
um í raun á ensku. Sjónin þarf að
vera góð og fólk þarf að standast
ítarlegt viðtal, meðal annars við
sálfræðing. Þá gengst það undir
tvö próf. Í öðru þeirra er rökhugs-
un athuguð og þar kemur í raun í
ljós hvort fólk á erindi í starfið.
Hitt er streitupróf þar sem kann-
að er hversu vel fólk vinnur undir
álagi.“
Að þessu samanlögðu er vert
að spyrja hvort flugumferðar-
stjórar séu almennt afburðafólk.
„Já, það má hiklaust segja það. Af-
burðafólk í þetta tiltekna starf,“
segir Hlín. Hún bendir á að vegna
eðlis starfsins bíði ekki endilega
mikilli frami þeirra sem kjósa að
verða flugumferðarstjórar né
heldur mikil starfsþróun. Fólk
sem velji sér þennan vettvang viti
það.
En Hlín lætur vel af starfinu.
„Þetta er gríðarlega skemmtilegt
starf. Ég tala nú ekki um þegar
mikið er að gera. Það er frábært
þegar atgangurinn er mikill og
þér tekst að leysa úr flækjunni.
Því fylgir kikk.“
Mikið álag
Sú mynd sem blasir við mörg-
um er þeir hugsa um flugumferð-
arstjórn sýnir fólk sitjandi við
tölvuskjái talandi í talstöðvar. Þó
að vissulega séu margir í slíkri
stöðu eru það ekki einu verk flug-
umferðarstjóra. „Það eru 113
félagar í Félagi flugumferðar-
stjóra en þeir vinna ekki allir á
borðunum, eins og það er kallað.
Sumir sinna kennslu, aðrir eru í
þróun tölvukerfa og enn aðrir
vinna við að setja starfsreglur.“
Sjálf starfar Hlín við rannsókn
frávika sem kunna að verða í flug-
inu og eins og gengur er í mörg
horn að líta í þeim efnum. Annars
starfa flugumferðarstjórar í fjór-
um flugturnum á Íslandi. Tuttugu
til þrjátíu manns starfa í Kefla-
vík, tólf á Reykjavíkurflugvelli,
fimm á Akureyri og þrír í Vest-
mannaeyjum. Fjörutíu og fimm
manns vinna svo í „salnum“ þar
sem allri flugumferð yfir Norður-
Atlantshafi er stjórnað en flugum-
ferðarsvæðið er eitt það stærsta í
heiminum.
„Þetta er mjög mikið álag,“
segir Hlín spurð út í þá hlið mála.
„Það birtist t.d. með þeim hætti að
þú ræður aldrei áreitinu. Þú ert að
stjórna flugvélum, t.d. hleypa
þeim í loftið, þegar allt í einu kalla
fimm vélar á einni og sömu mínút-
unni. Þá verður þú bara að gjöra
svo vel að sinna þeim. Þetta er
ólíkt mörgu þar sem fólk getur
beðið með ákveðin verkefni og
sinnt þeim síðar. Þú stjórnar
þessu ekki sjálfur heldur verð-
urðu að bregðast við þegar kallið
kemur og því fylgir mikið álag.“
Tæknin hefur þróast í áranna
rás en Hlín er ekki viss um að hún
hafi auðveldað flugumferðar-
stjórum vinnuna. „Tæknin hefur
vissulega breytt ýmsu í störfum
okkar en ekki endilega auðveldað
þau.“ Og mögulega er tækniþró-
unin ekki alltaf af hinu góða. „Hér
áður fyrr þurftum við að hafa
samband við aðra flugumferðar-
stjóra sem sinntu öðrum svæðum
til að láta þá vita ef flugvél var að
færast inn á þeirra svæði. Nú ger-
ist þetta allt sjálfkrafa og í kjöl-
farið missum við ákveðna yfirsýn.
Það er reyndar varað við þessu í
þróun kerfa í dag, aukin sjálf-
virkni er ekki alltaf af hinu góða.“
Rík ábyrgð
Ofan á álag flugumferðar-
stjóra leggst mikil ábyrgð sem
þeim ber að axla og flugumferðar-
stjórum hefur verið gert að taka
pokann sinn, þeir hafa fengið
áminningar í starfi og hlotið dóma
vegna mistaka. Hlín liggur tals-
vert á hjarta þegar kemur að
þessu málum en hún hefur nýlok-
ið mastersnámi í svonefndri
mannþáttafræði sem snýst um
hvernig haga beri öllu í kringum
starf með það fyrir augum að
maðurinn geri sem fæst mistök.
Er þá tekið tillit til þjálfunar,
reglna, þeirra kerfa sem unnið er
Þá tók fjölskylda
mín upp á því að kalla mig
Láka eftir myndasögunni
um Láka jarðálf af því að
ég var svo stríðinn og
hrekkinn.
,,
Hlín Hólm var nýlega kjörin formaður Félags íslenskra flugumferðarstjóra, fyrst kvenna. Hún segir mikið álag
fylgja starfinu en íslenska flugumferðarsvæðið er eitt það stærsta í heimi.
Kikk að vera
flugumferðarstjóri
Á VAKTINNI
Hlín Hólm við hefðbundna starfsstöð flugumferðarstjóra.
Þetta er gríðarlega
skemmtilegt starf. Ég tala
nú ekki um þegar mikið er
að gera. Það er frábært
þegar atgangurinn er mikill
og þér tekst að leysa úr
flækjunni. Því fylgir kikk.
,,
FRÉTTAB
LAÐ
IÐ
/VILH
ELM