Fréttablaðið - 08.10.2004, Blaðsíða 7

8 8. október 2004 FÖSTUDAGUR
Írakar græddu hundruð milljarða á ólöglegri olíusölu:
Tugir þáðu mútur
BANDARÍKIN, AP Nokkur ríki og fjöl-
di embættismanna högnuðust á
því að láta Íraka komast upp með
að selja meiri olíu en þeim var
heimilt samkvæmt viðskiptabanni
Sameinuðu þjóðanna. Féð sem
Írakar fengu með þessu hætti not-
uðu þeir meðal annars til að kaupa
búnað til vopnaþróunar. Þetta er
meðal þess sem kemur fram í
skýrslu bandarísku vopnaeftir-
litssveitanna í Írak.
Charles Dulfer, yfirmaður
vopnaeftirlitssveitanna, ályktar
að ríkisstjórn Saddams Hussein
hafi grætt andvirði um 800
milljarða króna með ólöglegri
olíusölu á árunum 1990 til 2003.
Hluta segir hann hafa farið í að
borga embættismönnum mútur
fyrir að láta þetta viðgangast.
Meðal þeirra sem nefndir eru til
sögunnar er Benon Sevan, fyrr-
um yfirmaður áætlunar Samein-
uðu þjóðanna sem sett var á fót
til að heimila Írökum olíusölu
gegn því að tekjur af henni færu
í að kaupa lyf og matvæli. Tugir
til viðbótar eru sakaðir um að
þiggja mútur, flestir kínverskir,
rússneskir og franskir embætt-
ismenn.
Talsmenn Sameinuðu þjóðanna
neituðu að tjá sig um þetta og vís-
uðu til þess að rannsókn fari fram
innan samtakanna. ■
Skálmöldin í Írak breiðist út
Á einum mánuði hafa vígamenn gert um 2.400 árásir í nær öllum landshlutum Íraks.
Vart verður séð að orð Davíðs Oddssonar utanríkisráðherra um að átökin séu bundin við
fimm sveitarfélög fái staðist.
ÍRAK Ekkert lát virðist vera á of-
beldinu í Írak. Sá dagur líður ekki
að ekki látist einhverjir, hvort
sem er í aðgerðum fjölþjóðahers-
ins í Írak og íraskra öryggissveita
eða af völdum árása vígamanna á
óbreytta borgara, íraskar örygg-
issveitir og erlenda hermenn.
Tugir árása eru gerðar dag hvern
víðs vegar í landinu.
Davíð Oddsson utanríkisráð-
herra sagði í umræðum um
stefnuræðu forsætisráðherra á
mánudag að friði hefði verið kom-
ið á í 795 af 800 sveitarfélögum í
Írak. Átök væru aðeins bundin við
fimm sveitarfélög. Þegar litið er á
kort sem sýnir hvaða árásir víga-
menn gerðu í Írak á 30 daga tíma-
bili, frá 30. ágúst til 28. septem-
ber, sést að árásir hafa verið gerð-
ar í nær öllum landshlutum, og
voru þær 2.368 talsins.
Vissulega má draga nokkrar
borgir út úr fyrir sakir þess hver-
su tíðar árásir eru þar á tímabil-
inu sem úttektin tekur til. Tvær af
hverjum fimm árásum voru gerð-
ar í eða við höfuðborgina Bagdad.
Mikið var um árásir í Mosul,
Kirkuk og Tikrit. Ekki var minna
um árásir í grennd Falluja sem er
á valdi vígamanna. Þá má ekki
gleyma tíðum árásum í og við
Basra, fyrst og fremst á olíuleiðsl-
ur. Rólegt hefur verið í Najaf í
rúmlega mánuð en þar hefur tvis-
var komið til stórfelldra átaka
sem hafa staðið vikum saman og
valdið miklu mannfalli.
Því fer hins vegar fjarri að
hægt sé að segja að aðrir landshlut-
ar séu friðsamlegir. Árásir eru tíð-
ar á þjóðvegum þar sem ráðist er á
birgðalestir og herbílalestir. Árásir
eru einnig gerðar í minni sveitarfé-
lögum. Í gær lést einn bandarískur
hermaður þegar ráðist var á hann í
bænum Beji. Komið var í veg fyrir
sprengjuárás í Tal Afar þar sem oft
hefur komið til átaka síðasta mán-
uðinn. Síðustu daga hafa banda-
rískir og íraskir hermenn gengið
hart fram gegn vígamönnum í
Haswah og Iskandariyah sem hafa
staðið fyrir árásum.
brynjolfur@frettabladid.is
Fangelsisdómur:
Sviðsetti
umferðarslys
DÓMSMÁL Hæstiréttur staðfesti
fimm mánaða fangelsisdóm Hér-
aðsdóms Austurlands, yfir manni,
fyrir að hafa sett á svið umferðar-
slys í því skyni að svíkja út trygg-
ingabætur.
Umferðarslysið setti maðurinn á
svið í Vattarnesskriðum á milli Fá-
skrúðsfjarðar og Reyðarfjarðar
þar sem hann lét bifreið renna nið-
ur bratta fjallshlíð. Ekki var talið
að það ylli vanhæfi að annar hinna
sérfróðu meðdómenda í héraðs-
dómi hafi fyrir rúmum áratug, þeg-
ar hann var skólastjóri í framhalds-
skóla, rekið manninn úr skólanum
sökum áfengisneyslu. ■
■ ASÍA
SVONA ERUM VIÐ
FJÖLDI EINKASKÓLA
OG NEMENDA Í ÞEIM:
Ár Skólar Nemendur*
1998 5 655
1999 6 659
2000 6 677
2001 6 625
2002 6 562
2003 8 563
HEIMILD: HAGSTOFA ÍSLANDS
* FIMM ÁRA BÖRN ERU MEÐ Í TÖLUNUM
Annþór fyrir
dómi í gær
– hefur þú séð DV í dag?
Barði mann
á sjúkrabeði
með stálröri
Jógakennari
trylltist hjá
sýslumanni
30 DAGAR - 2.368 ÁRÁSIR
BIRT MEÐ LEYFI POLITIKEN
Til hliðsjónar
Kortið sýnir ekki árásir síðustu daga, til
dæmis ekki árásirnar sem kostuðu 35 börn
lífið í síðustu viku og nær tuttugu manns líf-
ið á miðvikudag.
Þjóðvegur
Stór hluti árásanna á sér stað við þjóðveg-
ina þar sem birgðalestir og ökutæki hersins
eru viðkvæm fyrir heimatilbúnum sprengj-
um sem er komið fyrir í vegkantinum.
Upplýsingar sem öryggismálafyrirtæki safnaði
saman um árásir þrjátíu daga fram til 28. sept-
ember sýna að gerð var minnst ein árás í hverju
einasta íraska héraði á tímabilinu. Þetta tímabil
hefur hvorki verið það ófriðlegasta né friðsam-
legasta síðasta árið. Öryggisfyrirtækið hefur
aðgang að upplýsingum heryfirvalda og
hefur auk þess notast við eigið net
íraskra heimildarmanna.
Falluja
Árásir eru skráðar í nágrenni Falluja
en ekki í borginni sjálfri. Hún er
undir stjórn uppreisnarmanna og
litið er á hana sem bannsvæði fyrir
bandaríska og íraska hermenn.
Najaf
Ofbeldi braust síðast út
í ágúst. Þá greip helsti
trúarleiðtogi Íraka, Ali
al-Sistani, inn í og
tryggði vopnahlé.
Bagdad
Meira en 42 pró-
sent allra árása
áttu sér stað í
eða við Bagdad.
Hver punktur táknar eina
árás uppreisnarmanna á
því þrjátíu daga tímabili
sem úttektin tekur til.
Svæði þar
sem súnní-
múslimar
búa
Tegund árása
Heimagerðar sprengjur ásamt
sprengjuvörpu-, eldflauga- og
handvopnaárásum eru notuð
í stærsta hluta árásanna
2.368. Bílasprengjur eiga sér
fyrst og fremst stað í borgum.
Árásir í Bagdad
799 heimatilbúnar
sprengjur
664 sprengjuvörpur
og eldflaugar
527
handvopn
272 eldflaugar
40 bílasprengjur
39 handsprengjur
27 jarðsprengjur
MOSUL
IRBIL
KIRKUK
TIKRIT
SAMARRA
AL FAW
UMM QASR
BASRA
AR RUTBAH
TREBIL
Tigris
Eufrat
DÓMSMÁL Hæstiréttur dæmdi tví-
burabræðurna Jökul og Ægi Ísleifs-
syni í tveggja ára fangelsi annars
vegar og eins árs fangelsi hins veg-
ar fyrir innflutning og vörslu fíkni-
efna. Hæstiréttur mildaði dóm
Héraðsdóms sem dæmdi bræðurna
í tveggja og hálfs árs fangelsi og
tuttugu mánaða fangelsi.
Bræðurnir voru dæmdir fyrir
smygl á fíkniefnum með Arnarfelli,
skipi Samherja, þar sem Jökull var
háseti. Fyrsta tilraun bræðranna til
innflutnings fór út um þúfur því
leitarhundur lögreglunnar fann
rúmt kíló af amfetamíni í skipinu
áður en bræðurnir komust til þess
að sækja það. Þetta var í ágústbyrj-
un árið 2003. Bræðurnir ákváðu að
reyna fíkniefnasmygl á nýjan leik
og var ætlunin að kaupa eitt kíló af
amfetamíni í Hollandi. Í Amster-
dam kom hins vegar babb í bátinn
vegna þess að öðrum bræðranna og
vitorðsmanni þeirra var selt am-
fetamín sem síðar reyndist vera
koffín. Efninu var ásamt kílói af
hassi smyglað til landsins þar sem
annar bróðirinn var handtekinn eft-
ir að hann vitjaði efnanna. ■
STUÐNINGSMENN KERRY
Fyrstu kappræður forsetaframbjóðendanna
virðast geta skipt sköpum.
Skoðanakannanir:
Kerry bætir
stöðu sína
BANDARÍKIN, AP John Kerry, for-
setaefni demókrata, hefur tvegg-
ja til fjögurra prósenta forskot á
George W. Bush Bandaríkjafor-
seta samkvæmt tveimur könnun-
um sem birtust í gær.
Samkvæmt skoðanakönnun
Ipsos fyrir AP-fréttastofuna fengi
Kerry helming atkvæða líklegra
kjósenda ef kosið yrði nú en Bush
fengi 46 prósent. Skekkjumörkin
eru þrjú prósent. Minna munar á
þeim í skoðanakönnun ABC, sam-
kvæmt henni fengi Kerry 49 pró-
sent en Bush 47 prósent.
Bush getur hins vegar glaðst
því ný könnun í Flórída mælir
hann með fjögurra prósenta for-
skot á Kerry. ■
REIÐAR VÆNDISKONUR Tæplega
þrjú þúsund vændiskonur og dólg-
ar efndu til mótmæla fyrir fram-
an þinghúsið í Seúl, höfuðborg
Suður-Kóreu. Fólkið lýsti óánægju
sinni með áform stjórnvalda um
að skera upp herör gegn vændis-
iðnaðinum þar sem mikill upp-
gangur hefur átt sér stað.
FUNDU OLÍULINDIR Olíufyrirtæki
sem unnið hefur að rannsóknum
nærri Brúnei hefur uppgötvað áður
óþekktar olíulindir nærri fursta-
dæminu auðuga. Að sögn tals-
manns fyrirtækisins er hægt að
dæla hundrað milljón fötum af olíu
úr nýuppgötvuðu olíulindunum.
SAKAÐUR UM MÚTUÞÆGNI
Benon Sevan var yfirmaður áætlunar sem
átti að gera Írökum kleift að kaupa lyf með
fé af olíusölu. Hann er sakaður um að
hafa látið Íraka komast upp með að selja
olíu framhjá kerfinu og nota féð til hern-
aðaruppbyggingar.
Reyndu að smygla amfetamíni, hassi og koffíni:
Dómur var mildaður