Fréttablaðið - 08.10.2004, Blaðsíða 25
Sætar kartöflur eru upprunnar í
Suður-Ameríku og er getið í perúsk-
um heimildum frá 750 fyrir Krist.
Þær eru ólíkar venjulegum kartöfl-
um í útliti og minna meira á ofvaxn-
ar brúnar gulrætur en nokkuð ann-
að. En látið útlitið ekki blekkja ykk-
ur því sætar kartöflur eru einstak-
lega bragðgóðar og næringarríkar
og innihalda færri kolvetni en
venjulegar kartöflur. Svo eru þær
fullar af trefjum og bætiefnum,
einkum þó A- og C-vítamínum.
Bandaríkjamenn borða mikið af
þessum gómsæta rótarávexti og
geta til dæmis ekki haldið Þakkar-
gjörðarhátíðina án þess að sætar
kartöflur komi þar við sögu.
Hér eru nokkur holl ráð við
kaup, geymslu og neyslu á sætum
kartöflum.
-Kaupið þykkar og þéttar kart-
öflur sem eru lausar við bletti eða
önnur merki um ofþroska.
-Geymið sætar kartöflur á svöl-
um, dimmum og þurrum stað en
varist að geyma þær í ísskáp þar
sem kuldinn gæti skemmt þær.
-Neytið þeirra innan tveggja
vikna frá innkaupum.
-Hreinsið sætar kartöflur vel
og skrúbbið fyrir neyslu.
-Hægt er að borða sætar kart-
öflur soðnar eða í mús eins og
venjulegar kartöflur en einnig er
gott að rista þær og baka í ofni.
Svo er líka gott að baða þær í hun-
angi, kanil og engifer og borða
þær sem eftirrétt.
Sætar kartöflur með ristuðum
fennel og tarragon
2 sætar kartöflur, afhýddar
1 fennelstilkur
1 matskeið fínt saxað tarragon
1 matskeið rauðvínsedik
Ólífuolía
salt og pipar
Uppskriftin nægir fyrir tvo
Hitið ofninn í 200˚C. Skerið
fennelinn í litla bita og steikið í olí-
unni og kryddið með salti og pipar.
Ristið fennelinn síðan á bökunar-
plötu inni í ofni í um 20 mínútur
þar til hann tekur lit og ilmar vel.
Takið fennelinn þá út. Skerið sætu
kartöflurnar í teninga og ristið í
ofninum í 40-50 mínútur eða þang-
að til teningarnir eru orðnir mjúk-
ir. Blandið svo saman sætu kart-
öflunum, fennelnum, edikinu og
fersku tarragoni og bjóðið sem
óvenjulegt meðlæti.
Sætar sætar kartöflur
1 kíló sætar kartöflur, flysjaðar og rifnar
1/3 bolli púðursykur
1/4 bolli bráðið smjör
1/4 bolli kókosmjöl
1/4 bolli ristaðar, brytjaðar pecanhnetur
1/4 teskeið kanill
1/4 teskeið kókosmjólk
1/4 teskeið vanilludropar
Setjið saman í pott kartöflurn-
ar, sykur, smjör, kókosmjöl, hnet-
ur og kanil. Setjið þétt lok og látið
malla við vægan hita í 6-8 klukku-
stundir. Bætið svo í kókosmjólk
og vanilludropum. ■
Þegar smákökur eru bakaðar er gott að hafa í huga að
nota ekki hart og kalt smjörlíki. Kalt smjörlíki kremast ekki
eins vel þegar sykri er bætt út í deigið og því verða kök-
urnar frekar flatar. Notið smjörlíki við stofuhita.
• Fyrir 25 árum keypti fólk ekki tún-
fisk nema handa kettinum sínum.
Þá kostaði hálft kíló nokkra aura.
Nú borgar fólk 4.000 krónur fyrir
hálft kíló af túnfiski og engum
dytti lengur í hug að kaupa hann
handa kettinum.
• Túnfiskur er sneisafullur af
próteinum, vítamínum og stein-
efnum og vinnur gegn of háum
blóðþrýstingi og of háu kólester-
óli.
• Fyrirtækið Snæfiskur hóf fyrst ís-
lenskra fyrirtækja að flytja inn
frystan túnfisk til Íslands. Fiskur-
inn fæst í stórmörkuðum og er
seldur í 180-200 gramma pakkn-
ingum.
• Túnfiskurinn frá Snæfiski er
veiddur á Indlandshafi, en fiskur-
inn veiðist líka í Atlantshafi og
hefur veiðst úti fyrir suðurströnd
Íslands.
• Túnfiskurinn hefur heitt blóð.
• Stærsti túnfiskur sem veiðst hefur
var 1.496 pund og veiddist í
Nova Scotia 26. október 1979.
• Kílóið af túnfiski kostar milli
2.500 og 3.000 krónur út úr búð.
• Fjölmargra tegundir eru til af tún-
fiski. Guli túnfiskur er mjög al-
gengur og sú tegund sem fæst á
Íslandi.
[ STAÐREYNDIR ]
Til hnífs og skeiðar
GUÐRÚN JÓHANNSDÓTTIR ELDAR HANDA
MINNST FJÓRUM FYRIR 1000 KR. EÐA MINNA.
Ýsa og kartöflur
Ótrúlegt hvað hægt er að gera ólíka rétti úr sama hráefninu. Þessi
réttur er formbylting. Hér er sem sagt kominn þjóðarréttur Íslend-
inga, ýsa og kartöflur, framreiddur á afar ljúffengan en framandi hátt
miðað við það sem við eigum að venjast. Afraksturinn er meiriháttar.
Byrjið á því að rífa kartöflurnar með rifjárni (hýðið með) og þerra
þær svo mjög vel með eldhúsbréfi eða hreinu stykki. Saxið laukinn
smátt (ath.: Trixið til að losna við táraflóðið sem gjarnan fylgir lauk-
skurði er að afhýða laukinn og láta hann liggja í köldu vatni um stund
áður en hann er saxaður). Saxið hvítlaukinn og blandið því næst lauk,
kartöflum og hvítlauk vel saman í skál.
Skerið ýsuflakið í strimla. Hitið ólífuolíu á pönnu og takið helming-
inn af kartöflublöndunni og þekið botn pönnunnar vel með henni og
þjappið niður. Saltið og piprið. Setjið fiskinn ofan á kartöflulagið og
stráið saxaðri steinselju og rifnum sítrónuberki yfir. Saltið og piprið
og þekið síðan vel með afgangi kartöflublöndunnar. Lokið pönnunni
vel með álpappír og látið réttinn malla á mjög lágum hita í um 25 til 30
mínútur. Að því búnu er álpappírinn tekinn af og pönnunni stungið
undir grill í ofni og rétturinn grillaður þar til hann verður gullinn og
girnilegur. Skerið bökuna í sneiðar og berið fram með sítrónufleyg,
grænu salati og sósu úr sýrðum rjóma, sítrónusafa, salti og pipar.
Kostnaður um 600 kr.
450 g kartöflur (rifnar með rifjárni, hráar) 100 kr.
450 g ýsa (flökuð,roðflett og skorin í strimla) 400 kr.
1 stór laukur (saxaður smátt)
2-3 hvítlauksgeirar (saxaðir smátt)
rifinn börkur af 1/2 sítrónu
1 msk. söxuð steinselja
salt og pipar
ólífuolía til steikingar
Víngerðarefni- verðlækkun
Áman - víngerðarverslunin þín
Afgreiðslutími: Bæjarlind 6: virka daga 11-18
Skeifunni 11: virka daga 10-18, laugardaga 10-15
Gríðarlegt úrval af ekta vínþrúgum.
Undirbúðu jólin í tíma
og lagaðu þitt eigið jólavín.
Verð pr. flösku frá kr. 100
sími 568 6440
Allt í
eldhúsið
Borgartúni 24
Opið virka daga kl. 10–20
laugardaga kl. 10–16
Heilsuvörur
og matstofa
Túnfiskur
Bragðgóður og næringarríkur kostur:
Sætari kartöflur en
við eigum að venjast
Sætar kartöflur og fennel
eru óvenjuleg en afar
bragðgóð samsetning.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/P
JE
TU
R
Smáauglýsingasíminn er 550 5000
auglysingar@frettabladid.is