Fréttablaðið - 11.12.2004, Qupperneq 76

Elín Torfadóttir er ein fárra kvenna
sem fengið hafa verkalýðsbaráttu
þjóðarinnar beint í æð, þar sem hún
var gift verkalýðsleiðtoganum
Guðmundi jaka. Það er síður en svo
að sú kona hafi aðeins verið skuggi
sem lét lítið fyrir sér fara. Hún var
sjálf hörð og ákveðin baráttukona
sem þurfti að berjast fyrir flestu
því sem hún ætlaði sér í lífinu.
Fyrir stuttu kom út saga Elínar,
skráð af Kolbrúnu Bergþórsdóttur,
þar sem Elín segir frá uppvexti sín-
um, stormasömu tilhugalífi þeirra
Guðmundar, námi og fjölbreyttum
starfsferli. Þegar Kolbrún er spurð
hvers vegna hún ákvað að skrifa um
Elínu, segir hún: „Ég var beðin um
að skrifa þessa bók. Elín hafði skráð
hjá sér hluti og hefur átt ýmsar
færslur um líf sitt og starf í gegnum
árin. Það var ákveðið að gefa út
sögu hennar og ég var fengin í
starfið. Þetta var mikil og góð sam-
vinna og við erum báðar mjög
sáttar við útkomuna.“
Það fyrsta sem Kolbrún segir að
hafi vakið forvitni sína sé að Elín
hafi verið frumkvöðull í fóstru-
starfinu. „Hún hafði á sínum tíma
nýjar hugmyndir og ruddi þeim
braut. Síðan er hún merkilegur
persónuleiki; sérkennileg blanda af
viðkvæmri konu og hörkutöffara.
Svo er hún ekkert að draga undan
með baslið. Þetta var ekki rík kona
að veraldlegum auði.
Elín var auðvitað gift manni sem
var mjög áberandi. Hún tók alla
ábyrgð á heimilinu, börnunum fjór-
um, fjármálunum, eins og þá þótti
sjálfsagt - og vann úti. Karlinn var
alltaf úti á vellinum að berjast fyrir
bættum kjörum. Svona konur eiga
það skilið að saga þeirra sé skrifuð.“
Kolbrún segist ekki hafa þekkt
Elínu mikið áður en hún hóf ritun
sögu hennar. „Ég þekkti Guðmund
vel og hef alltaf verið mikilli aðdá-
andi hans,“ segir hún. „Mér þótti
hann ákaflega skemmtilegur mað-
ur. Elínu kynntist ég minna en var
alltaf viss um að það væri mikill
töggur í henni og hún hefði áhuga-
verða sögu að segja.“
Þrátt fyrir kynnin segir Kolbrún
það hafa komið sér á óvart hvað
líf þeirra hjóna var mikil barátta.
„Elínu var, til dæmis, tvisvar sinn-
um sagt upp vinnu vegna þess að
hún var ólétt. Hún vann á barna-
heimili og það sýnir kannski hversu
mikil barnagæskan var. Annað sem
kom mér á óvart var baráttan þegar
hún vildi giftast Guðmundi. Pabbi
hennar vildi ekki að hún giftist
þessum bolsa. Hann vildi að dóttirin
væri borgaraleg og stillt og hún
þurfti að flytja að heiman til þess að
giftast þeim manni sem hún valdi.
Og þar var Guðmundur heppinn,
enda sagði hann einu sinni við mig:
„Ég held að ég væri ekkert án henn-
ar.“ Ég held að hann hafi haft alveg
rétt fyrir sér. Ég held að hann hefði
orðið æði bjargarlaus án hennar.
Elín sótti stöðuga símenntun og
hefur verið alveg ótrúlega dugleg.
Hún hefur ríka þörf fyrir að fræð-
ast – þótt hún hafi ekki þorað í próf
hjá Ólafi Ragnari Grímssyni í fé-
lagsvísindadeildinni, vegna þess að
hún var viss um að hann myndi fella
hana. Og þar sem við erum að tala
um hvað hafi komið á óvart, verð ég
að segja að það sem kom mér einna
mest á óvart var heiftin í Guðmund-
armálinu svokallaða, sem var tengt
Hafskipsmálinu á óskiljanlegan
hátt – þar sem vegið var að saklaus-
um mönnum. Það sem ekki kom
mér á óvart, hins vegar, er að Elín
er geysilega skemmtileg kona.“
sussa@frettabladid.is
64 11. desember 2004 LAUGARDAGUR
EKKI MISSA AF…
… Samtali
við listaverk
í Listasafni
Íslands á
morgun,
sunnudag,
milli klukkan
15.00 og 16.00. Þrír listamenn,
Helgi Hjaltalín, Pétur Örn Frið-
riksson og Þóroddur Bjarnason,
sem eiga verk á sýningunni, Ný ís-
lensk myndlist – um veruleikann,
manninn og ímyndina, ræða um
verk sín við safngesti.
… KaSa fjölskyldutónleikum í
Salnum í Kópavogi á morgun,
sunnudag, klukkan 16.00, þar sem
gestir eru Unglingakór Digranes-
kirkju, Strengjasveit Listaháskól-
ans og Xibei Zhang sigurvegari
EPTA keppninnar 2003.
Jólasöngvar Vox Academica verða í Háteigs-
kirkju í dag, laugardag, kl. 17.00.
Í kórnum er nú 31 söngvari og starf kórsins
með miklum blóma. Skemmst er að minnast
tónleika kórsins með Caput-hópnum í nóv-
ember síðastliðnum þar sem, meðal annars,
var frumflutt hér á landi The Lincoln Mass eftir
Úlfar Inga Haraldsson. Þá kom út núna í vik-
unni nýr geisladiskur þar sem kórinn flytur
ásamt Diddú og Rússíbönunum verkið Hjört-
urinn skiptir um dvalarstað, eftir Hróðmar Inga
Sigurbjörnsson.
Á efnisskrá tónleikanna í dag verða þekkt jóla-
lög eins og Hátíð fer að höndum ein, Nú
kemur heimsins hjálparráð, Kom þú, kom vor
Immanúel, Söngur kerúbanna og Slá þú hjart-
ans hörpustrengi en einnig t.d. Agnus Dei úr
The Lincoln Mass eftir Úlfar Inga Haraldsson
Þá mun einn kórfélaga, Margrét Einarsdóttir
sópran, syngja Ombra mai fu eftir G. F.
Händel og Kvöldbæn eftir Björgvin Guð-
mundsson en Margrét stundar nám í Söng-
skólanum í Reykjavík.
Stjórnandi tónleikanna verður Hákon Leifs-
son og orgelleikari Jörg Sondermann.
Kl. 21.00
Graduale Nobili
heldur jólatónleika
við kertaljós í Lang-
holtskirkju. Á efnis-
skrá eru tvö verk
fyrir kvennakór og
hörpu eftir John
Rutter og Ceremony of Carols eftir Benja-
min Britten. Stjórnandi er Jón Stefánsson.
menning@frettabladid.is
Jólasöngvar Vox Academica
Viðkvæm en
líka töffari
Saga Elínar Torfadóttur er saga konu sem sá um heimili og
börn, var útivinnandi og stöðugt sækjandi sér símenntun –
auk þess viðamikla verkefnis að vera gift Guðmundi jaka.
!
Þjóðmenningarhúsið við Hverfis-
götu býður gestum og gangandi
upp á ókeypis aðventudagskrá í
allan dag undir yfirskriftinni
Stórfjölskyldan í fyrirrúmi - eitt-
hvað fyrir alla. Auk þess verður
jólamarkaður í anddyri hússins,
þar sem hægt er að fá handgerð
kóngakerti, jólakort Þjóðmenn-
ingarhússins, tónlist, kort, bækur,
járnlist, aðventublómvendi, kon-
fekt og annað til jólanna – og rjúk-
andi heitt súkkulaði og smákökur
verða til sölu á veitingastofunni.
Dagskráin hefst klukkan 12.30
með því að Þóroddur Bjarnason
myndlistarmaður veitir leiðsögn
fyrir börn og unglinga um sýn-
ingu Braga Ásgeirssonar mynd-
listarmanns mánaðarins. Klukkan
13.00 gengur Gísli Sigurðsson,
vísindamaður á Stofnun Árna
Magnússonar , með gestum um
handritasýninguna Þjóðarger-
semi Íslendinga og Þorvaldur Þor-
steinsson rithöfundur les úr bók-
inni Blíðfinnur og svörtu tening-
arnir, við jólatréð og bakar Blíð-
finnslummur með börnunum á
veitingastofu. Klukkan 13.30
gengur Þór Magnússon, fyrrver-
andi þjóðminjavörður, með gest-
um um sýningu Þjóðminjasafns-
ins í risinu og hálftíma síðar geng-
ur Vésteinn Ólason, forstöðumað-
ur Stofnunar Árna Magnússonar,
með gestum um handritasýning-
una. Klukkan 14.00 heldur lestur
við jólatréð áfram þegar Hjalti
Rögnvaldsson leikari les kafl-
ann Draumaspegilinn úr bókinni
Harry Potter og viskusteinninn.
Klukkan 14.30 opnar sýning á
Tónlistararfi Íslendinga, Silfur-
plötum Iðunnar, þar sem kvæða-
menn Iðunnar kveða nokkrar
stemmur. Eftir klukkan 15.30 leik-
ur Lúðrasveitarkvintett Tónlistar-
skólans á Seltjarnarnesi jólalög á
tröppum Þjóðmenningarhússins
og boðið verður upp á heitt
súkkulaði úti.
Eftir kl. 15.30 leikur Lúðra-
sveitarkvintett Tónlistarskólans á
Seltjarnarnesi jólalög á tröppum
Þjóðmenningarhússins. ■
Aðventudagskrá í Þjóðmenningarhúsi
KOLBRÚN BERGÞÓRSDÓTTIR Þetta var mikil og góð samvinna og við erum báðar
mjög sáttar við útkomuna.
76-77 (64-65) menning 10.12.2004 19:43 Page 2