Tíminn - 24.08.1975, Blaðsíða 7
Sunnudagur 24. ágúst 1975
TÍMINN
7
Guðmundur Ólafsson,
fornleifafræðingur:
ÞINGBÚÐ
HINS
FORNA
HEGRANES-
ÞINGS
FUNDIN
Síöastliöið sumar var vega- aö beiðniþjóöminjavarðar, og gat
geröin i Skagafiröi að ýta upp þá slegiö þvi föstu, áöur en ég
jarövegi i' nýjan veg, sem liggja varöfrá að hverfa vegna veöurs,
skyldi upp með hamrabelti á að þama var fundin hdsarúst,
noröaustanverðu Hegranesi i sem ekki var áöur vitað um.
Skagafiröi.
í sumar hélt ég svo áfram rann-
sóknum þarna, þar sem frá var
horfið, ásamt' Mjöll Snæsdóttur,
oggrófum við þá upp það sem eft-
ir var af áðurnefndri tóft. Það
kom nefnilega i ljós, aö tóftin var
mjög sködduð, trúlega af völdum
jaröýtunnar. Vantaöi allan norð-
urgaflinn og nær alla austurhlið-
ina á tóftina. Það sem eftir stend-
ur er 7 metra langur suðurgafl og
7 metrar af vesturveggnum, sem
hefur þó sennilega verið um 2—S
metr. lengri. Þá mátti og fylgja
innri brún austurhliðarinnar á
stuttum en mikilvægum kafla,
sem gerði okkur kleift að mæla
breidd tóftarinnar mjög nákvæm-
lega.
Af veggjunum, sem hafa veriö
úr torfi eingöngu, var ekkert eft-
ir, annað en undirstöðurnar, sem
voru hlaðnar úr einfaldri grjótröð
við ytri og innri veggjabrún.
Sýndu þessar undirstöður, að
þykkt veggjanna hefur veriö hálf-
ur annar metri, neðst. Að innan-
máli reyndist tóftin vera réttir 4
metrar á breidd og milli 5—7
metrar á lengd. Tvær stólparaðir
hafa boriö uppi þakið. Virtust
stólparnir svo mjóir, að ekki er
sennilegt að þeir hafi staðið undir
þunga venjulegs torfþaks, heldur
hafi verið tjaldaö yfir húsið.
A miðjum suðurgafli var rof i
undirstöðurnar, sem bendir til
inngangsá þeim stað.Þegarkomið
er inn úr dyrum, er á vinstrihönd
mjó, aflöng þró, og hægra megin
er þröngur bás. Aldrei hefur verið
þama svo löng samfelld búseta,
að nokkur gólfskán, sem hægt er
að kalla þvf nafni, hafi náð aö
myndast. Einungis var um aö
ræða dreifða flekki með viðar-
kolasalla og brenndum beinum.
Einnig var i tóftinni allmikið
magn af kindabeinum, sem höfðu
verið brotin til mergjar.
Tóftinber öllmerki þess, að þar
hafi ekki verið búið langdvölum,
heldur aðeins skamman tima i
einu. Þannig bendir marg til þess,
að hér sé fundin þingbúð frá hinu
foma Hegranesþingi, þótt sködd-
uð sé.
Þegar þess er gætt, að þaö hefði
ekki tekið jarðýtu meira en fimm
minútur að ryðja gjörsamlega
burtu allri tóftinni, þá eiga vega-
geröarmenn miklar þakkir skild-
ar fyrir að hafa brugðið svo skjótl
við, að ekki urðu meiri skemmdir
en raun varð á.
Þegar jafnaátti úr nefi, sem
gnæföi yfir veginn f miðri brekk-
unni, tók flokksstjórinn, Alfreö
Jónsson, eftir þvi, að bein lágu i
flaginu, þar sem jarðýtan hafði
farið yfir. Taldi hann að um forna
gröf væri að ræða, lét þvi stöðva
verkið þarna þegar i stað og til-
kynnti fundinn.
Nokkrum metrum sunnar er
allstórt svæði, sem þjóðminja-
vöröur hefur friðað. Það er forn-
frægur þingstaður, Hegranes-
þing, sem m.a. er getið i Grettis-
sögu og Biskupasögum. Þar má
enn sjá móta fyrir mörgum tóft-
um.
Þá um haustið rannsakaði ég
fundarstað beinanna litilsháttar
Electrolux
m
Frystikista
410 Itr.
é:
jffir'rifhíft.
W
Electrolux FrystlKista TC 145
410 lítra Frystigeta
28 kg á dag. Sjálfvirkur hitastill-
ir (Termostat). Öryggisljós með
aðvörunarblikki. Hraðfrystistill-
ing. Plata með stjórntökkum,
Lás á loki. Tvær körfur. Skilrúm.
Útbúnaður, sem fjarlægir vatn
úr frystihólfinu. Segullæsing.
Fjöður, sem heldur lokinu uppi.
Vörumarkaöurinn hf.
r
Horft I suðausturátt.
Undirstöður vesturveggsins sjást fremst á myndinni. Einnig sést vel hve tæpt á brekkubrúninni tóftin er staðsett.
Enn ein sending
heyhleðsluvagna á
sérlega hag-
stæðu verði —
Gerið góð kaup og eignist
Welger heyhleðsluvagn strax
Þurrkurinn bíður ekki!
Vandlátir
bændur velja
heyhleðslu-
vagna frá
5ÍMI 8150a-ÁRMÚLA11
il/V ////
EL 41 - 18 rúmm
EL 70 - 24 rúmm