Réttur - 01.02.1927, Blaðsíða 9

Rjettur]
GEORGE BERNHARD SHAW
11
hefir jafnaðarstefnan yfirleitt miðað að því, að gera
miðstöð þjóðlífsins sení styrkasta.
Enginn maður á Englandi hefir verið eins óþreytandi
prédikari jafnaðarmensku eins og Shaw. Hann hefir
haldið fyrirlestra hundruðum saman víðsvegar út um
England. Og ávalt endurgjaldslaust. Það stendur sjald-
an á honum, þegar hann er beðinn að koma eitthvað og
flytja ræðu. Hann áskilur það eitt að mega sjálfur velja
umræðuefni sitt og að þriðja flokks járnbrautarfarrými
sé greitt fyrir ferðina. »Hann skortir snilligáfu Charles
Bradlaugh eða Annie Besant til ræðuflutnings, en hann
sameinar rósemi og jafnvægi Sidney Webbs og fyndni
Oscar Wildes«, segir einn rithöfundur um hann. Hann
er skjótráður og aldrei eins í essinu sínu, eins og þegar
gripið er fram í fyrir honum í ræðum, því að sá hefir
jafnan verra af, er reynir að koma honum í bobba. Eitt
aðalvopn hans er að hneyksla áheyrendur: »Segið að eg
sé óþægilegur, dónalegur, segið að eg sé eitthvað, því að
þá veit eg að eg hefi hrist yður upp úr heimskum dvala
og fengið yður til þess að hugsa nýja hugsun«.
Shaw tók að rita fyrir alvöru skömmu fyrir 1890.
Hann hefir reynt sig við flestar tegundir af bókmenta-
legu starfi. Framan af bar mest á honum sem listadóm-
ara. Hann var um tíma bókmentadómiari við »Pall Mall
Gazette«, sem W. T. Stead var ritstjóri við, ritaði um
listir í »World«, »Tiuth« og »Star«. Það þótti bera of
mikið á jafnaðarménskutilhneigingum hans í »Star« og
fyrir þá sök var hann gerður hljómlistadómari blaðs-
ins. Hann var jafnvígur á flest og segja söngfræðing-
ar, að ritgjörðir hans um Wagner (síðar gefnar út und-
ir nafninu: »The perfect Wagnerite«), séu eftirtektar-
verðar. Hann fann sjálfur þessa meginreglu til að fara
eftir sem blaðamaður: »Neyttu alilrar orku til að kom-
ast að því sem! rétt sé að segja; segðu það svo með esp-
andi léttúð, eins og þetta væri það fyrsta, sem þér hefði
dottið í hug«. Hann hélt því fram, að góð blaðamenska