Réttur - 01.02.1927, Page 17

Rjettur] GEORGE BERNHARD SHAW 19
sína eftir fyrirmælum, heldur nautnin við að þjóna líí-
inu í manninum sjálfum,’. Siðferðileikinn er ekki sjálfs-
afneitun, heldur trygð, hollusta við lífið, sem leitar að
framrás og nýjum fullkomnari formjum til þess að
birtast í.
Þó ekki sé annað greint, en þessi fáu atriði, þá má
skjótt af því marka, að í þeim er falið »nýtt mat allra
hluta«. Enda er flestum ljóst, eftir að hafa lesið bækur
Shaw og séð hvernig hann heimfærir þetta upp á ýmsar
hliðar mannlífsins, að flestir hlutir standa á höfði, en
ekki réttum fótum, í stofnunum þjóðfélagsins.
En í engu efni er hugmyndabyltingin róttækari, held-
ur en í þeim efnum, er snerta samband manns og konu,
eða í því, sem venjulega er nefnt ástamál.
Shaw varð eitt sinn að bíða í átta ár eftir því að leyft
yrði að sýna eitt leikrit hans: Mrs. Warrens Profession.
Það var bannað að sýna það vegna þess, að ósæmilegt
þótti að tala um það á leiksviði, að kona hefði þá at-
vinnu að reka pútnahús. Shaw bendir á, að ef hann
hefði dregið léttkilæddar skækjur inn á leiksviðið, lýst
ábyrgðarleysi lífs þeirra og innihaldslausri kátínu, og
látið þær svo deyja á leiksviðinu úr tæringu, þá hefði
áhorfendahópurinn hágrátið af samúð og leikritinu ver-
ið vel tekið. En það var bannað af því, að hann sýndi
fram á, að atvinna vændiskvenna vœri bein afleiðing af
kjöruml og uppeldi fátækra kvenna í stórborgum. En
Shaw hefir aldrei haft nokkura tilhneigingu til þess, að
fara með það inn á leiksviðið, er sýndi hina ytri hlið
ástalífsins eða þess aðdráttarafls, er kynin hafa hvort
á annað. Eg held naumast að karl og kona kyssist á
leiksviði í leikritum hans, hvað þá að dregnar séu upp
rómantiskar myndir af samdrætti kynjanna. En þó er
honum tíðræddara um það efni, en nokkuð annað, vegna
þess að hann veit, að þetta er einn sterkasti þátturinn
í einkalífi manna, og ein af undirstöðunum, sem þjóð-
2*