Réttur - 01.02.1927, Side 60

62 KOMMÚNISMINN OG EÆNDUE [Rjettur
nema takmörkuðu af kjöti og fiski. — Eigi að ósekju
kvað sr. ólafur Einarsson:
Útlendir, sem yfir oss bjóða
eru höfuðið, hálmurinn vjer.
Þessu hótar guðs orð góða,
gengur oss nú, sem maklegt er.
Og með rjettu kvað Grímur Thomssen. seinna:
Keislan var bogin og lóðið var lakt
og ljett reyndist alt sem hún vo.
En útnesja fólkið var fátækt og- spakt,
og flest mátti bjóða því svo.
Samt sem áður var alþýða manna ánægð með kjör sín,
svo mjög var hún þjökuð orðin, og öruggasta vígi kaup-
manna í baráttunni við Skúla Magnússon landfógeta og
aðra brautryðjendur í málefnum íslendinga, var þekking-
arleysi og menningarleysi fólksins. Bókmentirnar voru
kross-skólareglur og píslarsálmar, lofsöngvar um fátækt-
ina og aumingjaháttinn. Enda ber Skúli kaupmönnum ó-
spart á brýn, að þeir leggi snörur á veg íslenskra stúdenta,
svo að þeir geti ekki stundað nám í Kaupmannahöfn, því
að þeir viti sem er, að ef þjóðin mannaðist og vitkaðist,
mundi kúgunarvaldi þeirra vera lokið.
Þegar losað var um einokunarhöftin tók framtakssemi
islendinga til óspiltra málanna. íslenskum vörum var út-
vegaður markaður erlendis og menn tóku nú að vanda
framleiðsluna á öllum sviðum. Landsmönnum fjölgaði ört
og hagur manna batnaði stórum. Frá því árið 1886 til
1915 óx landbúnaðarframleiðslan um helming, en þó hafa
aðrar atvinnugreinar eflst svo mjög, að 1910 voru aðeins
51% af íbúum landsins bændur. Árið 1800 voru bændur
85%. Á síðustu árum hefir svo komið upp hjer nútíma-
auðvald með togaraútgerðinni, og er nú svo komið að
rúmur helmingur landsmanna hefir flutst til borga og
kauptúna.