Réttur - 01.01.1952, Side 43
RÉTTU R
43
Vér háðum slíka baráttu við aðalsveldi Norðmanna og Dana,
(feudalismann) á síðari hluta miðalda. Það réðst með konungs-
valdið að forustu, kaþólskuna að andlegu og veraldlegu vopni,
latínuna að drottnandi máli, stéttartengslin við höfðingja íslands
að hættulegasta tæki, á hið gamla bændaþjóðfélag vort. Því tókst
að ræna oss sjálfstæðinu, en í þrjár aldir veitti þjóðin viðnám,
áður en pólitísk mótspyrna hennar yrði brotin á bak aftur. Kjark
^ínum og tungu hélt hún, andi og orð íslendingasagnanna lifðu
hjá vopnuðu fólki, sem vóg embættismenn útlendra yfirdrottnara,
er því fannst kúgunin of hörð.
Vér háðum slíka baráttu við konungs- og kaupmannavald Dana
alla nýju öldina. Það benti á byssustingi og beitti öxi, það rændi
jörðum og afvopnaði þjóðina, það læsti einokunarklónum um at-
vinnulíf vort, það gerði „siðabótina," að svefnlyfi fólksins, það
hafði næstum útrýmt tungu vorri fyrir dansk-þýzkt hrognamál,
næstum eytt land vort að íslendingum. En vér sigruðum að lokum í
þeirri viðureign, með samfelldri sókn á öllum sviðum þjóðlífsins:
Skáldin kváðu kjarkinn í þjóðina, brautryðjendur efnahagslegra
framfara brutu hlekki hins útlenda arðránsvalds og pólitískir
forustumenn, þeir beztu, er ísland hefur eignazt, sameinuðu þjóð-
ina til sóknar á grundvelli réttar vor sjálfra, vor einna, til að ráða
landinu og þeim grundvelli var aldrei vikið frá.
Nú heyjum vér íslendingar slíkt einvígi við ægilegasta veldið,
sem nokkru sinni hefur ógnað þjóð vorri með andlegri og líkam-
legri tortímingu. Ameríska auðmannavaldið sækir nú að oss, með
einokunarfjötra sína herta um allt atvinnu- og viðskiptalíf vort,
með her sinn í landi voru, með ríkisstjórn íslands í þjónustu
sinni, með fjögur dagblöð landsins starfandi að áróðri í þágu
bess, með útvarpið einokað fyrir fréttir þess, með spillandi kvik-
myndir þess daglega eyðileggjandi smekk og siðferði ungra og
gamalla. Aldrei höfum vér átt í slíku návígi við óvin þjóðar vorrar
sem nú. Hið ameríska auðvald hefur með aðstoð íslenzkrar lepp-
stjórnar þegar leitt atvinnuleysið og neyðina aftur yfir þjóð vora,
sem hafði bægt þeim vágestum frá dyrum sínum. Laun verkalýðs
hafa lækkað um helming fyrir „aðstoð“ hins ameríska auðvalds
við íslenzkt afturhald. í fyrsta skipti í sögu landsins er íslendingum
oheimilt að byggja þak yfir höfuð sér, nema spyrja íslenzka leppa
leyfi, sem aftur leita til amerískra eftirlitsmanna, til að vita
hvort leyfa skuli „hinum innfæddu" slíkt. í fyrsta skipti í sögu
Alþingis er frumvarp, um að gefa íslendingum byggingarfrelsi,
stöðvað við 2. umr. í síðari deild, eftir að vera samþykkt í neðri
deild samhljóða, stöðvað að undirlagi erlends valds. Á þeim stað