Réttur - 01.01.1952, Síða 92
92
RÉTTUR
fjárbannið og lánsfjárkreppan, afleiðing þeirrar stefnu, að draga
sem mest fé út rekstri fyrirtækja, svo að rekstrarfé skortir til
að bíða svo lengi eftir andvirði hráefnanna að hægt sé að vinna
úr þeim fullkomnar iðnaðarvörur og auka gjaldeyristekjurnar
um helming um leið.
Þá skal athuga lítilsháttar ástandið í öðrum atvinnugreinum.
Birt hefur verið skýrsla frá iðnaðinum, þar sem sýnt er með
tölum hvernig iðnaðurinn dregst saman og atvinnuleysi eykst
að sama skapi. Nær skýrslan yfir 40 verksmiðjufyrirtæki í Reykja-
vík einni, er höfðu í þjónustu sinni 699 manns við áramótin
1950-51. En við síðustu áramót var þessi tala komin niður í
221, og því fækkað á árinu um 478. Af þeim 221 er eftir voru,
voru þó 63 á uppsögn svo e. t. v. er talan nú komin niður í
160. Af þessum 40 fyrirtækjum höfðu átta hætt störfum á ár-
inu. Þar á meðal voru t. d. Ullariðjan og Feldurinn. Af hinum
er að nafninu til starfa enn er t. d. Álafoss með fækkun starfs-
fólks úr 70 niður í 12. Ullarverksmiðjan Framtíðin með fækkun
úr 32 niður í 13. Ofnasmiðjan, fækkun ur 20 niður í 9. Þrjár skó-
verksmiðjur með fækkun samtals úr 89 niður í 27, og svo má halda
tölunni áfram. Það er sannarlega dýrkeypt Marshallfé, sem þannig
leikur íslenzkt atvinnulíf. Og vinnuafl þess fólks, sem þannig er
hrint út í atvinnuleysi er tapað fé fyrii þjóðarheildina. En þessi
meðferð á iðnaðinum er bein afleiðing Marshallstefnunnar á
tvennan hátt. í fyrsta lagi þannig að rekstrarfé skortir til að
reka fyrirtækin og í öðru lagi, að neitað hefur verið um innflutn-
ingsleyfi fyrir nauðsynlegum hráefnum. en í þess stað veitt inn-
flutningsleyfi fyrir fullunnum iðnaðarvörum, sem verzlunum
er heimilt að selja með ótakmarkaðri álagningu, meðan sams-
konar iðnaðarvörur innlendar eru háðar verðlagseftirliti og há-
marksálagningu. Afleiðing þess hefur orðið sú, að verzlanir hafa
blátt áfram ekki viljað hafa hina innlendu vöru á boðstólum,
vegna þess að gróðinn á sölu hennar er minni. Þannig ber allt að
sama brunni: Erlendar vörur fluttar inn fyrir Marshallgjafir, inn-
lend framleiðsla brotin niður, atvinnulcysi skapað, svo verðmæt-
asta eign þjóðarinnar, vinnuafl fólksins notast ekki, framleiðslu
tekjur þjóðarinnar verða þannig minni en ella og möguleikar eru
til.
Þannig hrúgast upp þær staðreyndir, er sanna það, að sú þjóð,
sem tekur að lifa á gjöfum, malar jafnt niður sitt eigið atvinnulíf
og skapar sjálfri sér þá hættu að verða ölmusubarn og styrkþegi
um ófyrirsjáanlegan tíma.