Réttur - 01.01.1953, Side 31

RÉTTUR
31
var lagt fram nærri samhliða hinu fyrrnefnda. Og var um breyt-
ingu á jarðræktarlögum, og er þar lagt til:
„Styrkur sá til jarðræktar og húsabóta, er 9. gr. ákveður skal
þessum breytingum háður:
a) Býlum, sem hafa minna en 8 ha. af véltæku túni greiðist til
túnræktar samkv. 9. gr. 100% hærri styrkur en sú grein ákveður.
b) Býlum sem hafa fengið minna en 2000 kr. greiðist til húsabóta
30% hærri styrkur en sú grein ákveður.
Þá var einnig gert ráð fyrir að þegar heildarupphæð hefði náð
vissu marki skyldi styrkupphæð fara lækkandi fyrir hvert verk,
og hverfa, þegar býlið væri orðið vel lífvænlegt til ábúðar.
Tillögur þær, sem í þessum frumv. fólust um breytingar í sam-
ræmi við hinar gífurlegu verðlagsbreytingar, er orðið höfðu, voru
hinar fyrstu, er fram komu á Alþingi. Ekki fengust þær afgreidd-
ar, þótt síðar væri farið inn á þessa braut, þegar ósamræmið fór
vaxandi.
Þegar tíminn leið og styrjöldin með öllum sínum afleiðingum
færðist í algleyming komu fleiri vandamál í ljós. M. a. leit mjög út
fyrir, að hernaðarvinnan, sem hér skapaðist upp úr hernámi
Breta mundi draga svo mikið vinnuafl frá landbúnaðinum að
beinlínis mundi valda samdrætti í framleiðslunni.
Á þinginu 1941 fluttu því þingmenn sósíalista tillögu til þings-
ályktunar um ráðstafanir til að tryggja framleiðslu á landbúnaðar-
afurðum handa landsmönnum. Fól tillagan í sér þessi þrjú atriði:
1. „Að leggja fé fram úr ríkissjóði til þess að hægt sé að greiða
kaup um heyskapartímann í sveitum landsins, sem fyllilega
er samkeppnisfært við það, er brezka setuliðið greiðir.
2. Að styrk þeim, sem á þennan hátt er veittur sé varið til að
lækka útsöluverð á landbúnaðarvörum á innlendum markaði og
bæta upp verðið til bænda.
3. Tekin upp skömmtun á þeim vörutegundum sem hættast væri
við að skortur yrði á.“
í greinargerð tillögunnar er svo komizt að orði:
„Þessi ráðstöfun, sem gerð yrði til þess að tryggja matvæla-
framleiðslu landsins á hinum háskalegustu tímum, myndi í senn
verða til mikilla hagsmuna fyrir bændur og neytendur. Jafnframt
því, sem útsöluverð á þessum vörum gæti orðið stórum lægra en
ella, vegna þessara aðgerða, myndi verða hægt að greiða bændum
mun betra verð fyrir vörur sínar.“
Þessi tillaga varð ekki útrædd, en að nokkru leyti var efni