Réttur - 01.01.1953, Blaðsíða 45

RETTUR
45
kampfe in Frankreich . . . .) „Valdrán Loðviks Bonaparte
(Die achtzente Brumaire des Louis Bonaparte) o. s. frv,
Einkum er þó það að telja, að í Lundúnum hóf hann að
semja aðalrit sitt Auðmagnið (Das Kapital), og kom fyrsta
bindið út 1867.
Útlegðarárin í Lundúnum voru hin frjósömustu í ævi
Marx, að því er tók til vísindaafreka, en jafnframt tímabil
sárasta efnaskorts og persónulegra þjáninga. 1 bréfi til
Weydemeiers 27. febrúar 1852 farast Marx orð á þessa
leið: „Það er nú vika síðan ég komst á það stig að verða
að halda mig inni við, af því að frakkinn er hjá veðmang-
aranum, og hætta að borða kjöt, sökum skorts á láns-
trausti.“
Marx átti nú sjálfur við sjúkdóma að stríða, kona hans
var oft veik af skorti og þrengingum og þrjú barna þeirra
létust á fimm árum. Eftirfarandi línur, sem frú Marx
skrifaði í dagbók sína, lýsa átakanlega skorti þeim og
persónulegu andstreymi, sem mesti snillingur þýzku þjóð-
arinnar átti við að búa:
„Á páskunum 1852 sýktist blessunin litla hún Franziska
okkar af slæmu lungnakvefi. Veshngs bamið barðist við
dauðann í þrjá sólarhringa. Það þjáðist svo mikið. Blessað,
smávaxna líkið var lagt til í litla þakherberginu, en við
fluttum okkur öll saman í fremri stofuna. Og sem nóttin
nálgaðist, bjuggum við xrnri okkur á gólfinu. Börnin þrjú,
sem lifa, vom þama hjá okkur, og við grétmn yfir litla
englinum okkar, sem hvíldist kaldur og bleikur þarna rétt
til hliðar. Blessað barnið dó í það mund, sem fátækt okkar
var hvað sárust. Ég leitaði þá til fransks flóttamanns sem
bjó í grendinni og hafði heimsótt okkur fyrir skömmu.
Hann samhryggðist okkur eins og vinur og gaf mér tvö
sterlingspund. Þau notuðum við til að borga með litlu kist-
una, þar sem veshngs bamið mitt blundar nú í friði. Það
átti enga vöggu þegar það var í heiminn borið og síðasta