Réttur - 01.07.1974, Blaðsíða 16

Hæðir og lægðir kjarabaráttunnar
af pólitiskum orsökum
Línuritið sýnir þcer meginsveiflur
sem orðið hafa á kjörum daglauna-
manna á Islandi síðustu 30 árin, eða
síðan lýðveldi var stofnað árið 1944■
Samkvæmt þessu urðu kjörin verst
snemma á „viðreisnarárunum", 1961
og 1962, en langbest hafa þau verið á
nýliðnum vinstristjórnartíma. Lág-
markið er 13% ttndir stöðunni 1944,
en hámarkið er 23% betra en lýðveld-
isstofnunarárið.
Fyrsti toppurinn er árin 1947—49 og
nutu launamenn þá ávaxta nýsköpunar-
stjórnarinnar og ávinninga sem berjast þurfti
fyrir með verkföllum að henni fallinni.
(Raunar var nokkur lægð árið 1948 en hún
sést ekki á línuritinu).
Síðan tóku við íhaldssinnaðar ríkisstjórnir
sem hrifsuðu verðmæti frá launamönnum og
færðu auðstéttinni. Aðferð: gengislækkun og
atvinnuleysi. Fyrir snarpa kjarabaráttu vænk-
aðist hagur strympu nokkuð 1953 og áfram
(raunar þurfti til tvö af hörðustu verkföllum
íslenskrar verkalýðssögu, desemberverkfallið
1952 og langa verkfallið á útmánuðum
1955), en 1956 tók við 2ja ára vinstri stjórn-
ar tímabil þegar stjórnvöld sáu til þess að
kaupmætti var haldið hærra en áður.
Avaxtanna af starfi vinstri stjórnarinnar
152
J