Réttur - 01.08.1980, Blaðsíða 20
o. fl. Störfum þessum munu örtölvukerf-
in gjörbreyta á næstu 5-10 árum og hér
verða breytingarnar sennilega meiri og
örari en í öðrum atvinugreinum. Ég vil
taka nærtækt dæmi um breytt vinubrögð,
sem eru á næsta leiti. Þessi texti er skrif-
aður með ritvél jafnóðum og hann er
saminn. Eftir að fyrsta útgáfa hans er
fullskrifuð þarf að breyta textanum veru-
lega. Ég skrifa þá á milli lína, klippi út
kafla, skýt öðrum inn, krota á spássíuna.
Loks þegar textinn er svo til fullunninn
verð ég að vélrita hann að nýju, bæði
vegna þess að ég get ekki skilað svona
slæmu handriti í prentsmiðjuna og vegna
þess að erfitt er að fá örugga heildarmynd
af svo illa frágengnu handriti. Ég les svo
hinn hreinskrifaða texta yfir, geri síðustu
breytingarnar og sendi svo handritið í
prentsmiðjuna. Þar er textinn skrifaður
að nýju með setningavél prentsmiðjunn-
ar, sem um þessar mundir er að öllum
líkindum tölvuvædd, og enn verður text-
inn tvílesin vegna villuleitar. j\feð svo-
kallaðri textavinnslutölvu er textinn
skrifaður á skjárita og fer í minni tölv-
unnar í stað þess að festast á pappír. Þeg-
ar ég hef lokið við að semja frumútgáfu
textans læt ég hraðvirkan prentara gefa
mér útskrift af honum. Ég skrila á blað-
ið ýmsar athugasemdir varðandi breyt-
ingar, sest síðan aftur við skjáritann og
get nú kallað fram á skjáinn hvaða kafla
greinarinnar sem vera skal. Ég mundi
ekki þurfa annað en að skrifa: f: Égskrifa
(hér táknar f: skipunina ÉINN) og Jrá
fengi ég þennan kafla, sem liér stendur, á
skjáinn. Ég get nú skotið inn orðum,
setningum eða fellt niður. Ég get flutt til
kafla og yfirleitt bylt til textanum að
vild og að því loknu tekið nýja útskrift
eins og textinn er þá orðinn. Þegar þessu
er öllu lokið gæti ég sent greinina beint
inn í setningartölvu prentsmiðjunnar á
nokrum mínútum gegnum venjulegan
síma án Jress að einn einasti bókstafur
brenglaðist. Setning og prófarkalestur (ef
mér er treyst) hverfa. Kerfi líkt Jressu er
þegar í notkun hér á landi. Þegar prenta
skal nýja símaskrá þarf aðeins að senda
rúllur með gataræmum í prentsmiðjuna.
Engin setning, enginn prófarkalestur.
Lítum á annað hversdagslegt dæmi.
Það er mikil þolinmæðisvinna að fylla út
tollskýrslur vegna innflutnings. Þegar
skýrslan kemur á tollstjóraskrifstofuna
þarf að flytja ýmsar tölur af skýrslunni
ylir í upplýsingakerfi tollskrifstofunnar.
Eftir 5-10 ár mun vinna þessi taka aðeins
brot af þeim tíma, sem hún krel'st nú.
Pöntunin er þá sennilega geymd í tölvu
innflutningsfyrirtækisins svo jrar sparast
strax mikil vinna. Þessar upplýsingar eru
ffuttar beint ylir á skýrsluna. Tölvan
getur sjálf séð um tollflokkunina að
mestu leyti, en sé einhver vali Jrá verður
tollskráin geymd i tölvunni, í segulskífu-
minni hennar. Þá er nóg að gefa upp lyk-
ilorð og á skjáinn koma þær greinar toll-
skrárinnar sem innihalda þessi orð.
Þegar þessu er lokið er skýrslan send
beint inn í tölvu tollskrifstofunnar í
gegnum síma, en fylgiskjöl þarf þó vænt-
anlega að senda í pósti. Á tollskrifstof-
unni sparast svo til öll pappírsvinna.
Dæmi sem þessi mætti lengi rekja, en
ég læt Jressi nægja.
Langmestur hluti jreirra tækja, sem
notuð verða við vinnu af þessu tagi verða
sennilega innflutt. Hins vegar er vélbún-
aðurinn, það er tækin sjálf, oft ekki nema
um fjórðungur af heildarverði tækjanna,
þrír fjórðu hlutar verðsins liggja í hug-
búnaðinum, ]). e. þeim forritum sem
148