Morgunblaðið - 29.01.2006, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 29. JANÚAR 2006 49
UMRÆÐAN
TILEFNI greinar minnar eru
áform menntamálaráðherra um
styttingu náms til stúdentsprófs
um eitt ár.
Stærsti hluti þeirra íslensku
námsmanna sem stunda nám er-
lendis er í skólum á Norð-
urlöndum. Tölur frá Lánasjóði ís-
lenskra námsmanna
sýna að þangað er
ásóknin margföld
miðað við önnur lönd,
og eykst hún með ári
hverju. Þannig sóttu
fyrir skólaárið 2002–
03 998 einstaklingar
um lán til náms í
Danmörku, árið 2003–
04 voru umsækjend-
urnir 1.066 talsins og
árið 2004–05 var þessi
tala 1.216. Sömu tölur
fyrir Noreg og Sví-
þjóð eru 209 (02/03),
214 (03/04) og 230 (04/05). Sam-
anlagt er þetta stór hópur sem
þjóðin hefur átt kost á að mennta
án þess að þurfa að greiða him-
inhá skólagjöld eins og tíðkast víð-
ast hvar utan Norðurlandanna. Til
samanburðar eru sömu tölur þessi
ár fyrir Bandaríkin 507, 412 og
374 og England 228, 223 og 244.
Fyrir margar sakir eru Norð-
urlönd fýsilegur kostur fyrir ís-
lenska námsmenn. Þar telst það,
eins og á Íslandi, bæði sjálfsagt og
eðlilegt að fólk í námi stofni fjöl-
skyldur og eigi aðgang að dagvist-
un og skólum fyrir börnin. Þetta
líta margar aðrar Evrópuþjóðir,
sem við berum okkur gjarnan
saman við, öðrum augum. Nor-
rænu samfélögin eru lík og því
hefur flest okkar fólk verið nokk-
uð fljótt að „læra að synda“ hinum
megin Atlantsála.
Óþarft er að tíunda menning-
arleg og söguleg tengsl Íslands og
Danmerkur, sem og hinna Norð-
urlandanna. Hins vegar er það
staðreynd að við Íslendingar höf-
um notið sérstakrar velvildar, átt
forgang fram yfir námsmenn ann-
ars staðar að úr heiminum, í skóla
hjá frændum okkar á Norð-
urlöndum. Þetta á sér margar
ástæður, en ein er sú, að til þessa
hefur verið hægt að ganga að því
vísu að í samræmi við íslensku
námsskrána búi íslensk ungmenni
yfir góðri undirstöðuþekkingu á
einu norðurlandamáli.
Allt útlit er nú fyrir að mögu-
leikar íslenskra ungmenna til að
stunda nám í hinum Norð-
urlandaþjóðunum muni breytast.
Með nýrri námsskipan til stúd-
entsprófs fækkar kennslustundum
í dönsku verulega, eða um þriðj-
ung hjá málabrautanemendum og
um helming hjá öðrum nem-
endum, miðað við nú-
verandi tímafjölda.
Með þetta veganesti
mun enginn venjuleg-
ur íslenskur nýút-
skrifaður stúdent geta
staðist „Den Store
Danskprøve“ sem aðr-
ir námsmenn en ís-
lenskir hafa þurft að
taka áður en þeir hafa
fengið inngöngu í há-
skóla í Danmörku og
samsvarar eins árs
námi í málaskóla í
Danmörku.
Í fyrirhuguðum breytingum er
gert ráð fyrir að færa hluta af
námsefni framhaldsskólanna í
dönsku yfir í efri bekki grunnskól-
ans. Slík ákvörðun er tekin af
þekkingarleysi um tungumála-
kennslu og málþroska barna. Það
er á framhaldsskólaaldrinum sem
reynsluheimur ungmenna stækkar
og málþroskinn fylgir því ferli.
Það er ekki hægt að tala „fullorð-
insmál“ á útlensku ef þú talar
„barnamál“ á þínu eigin móð-
urmáli.
Margir telja, að til að stunda
nám á Norðurlöndum þurfi menn
ekki að kunna dönsku, bara ensku,
því flestir skólar sem eftirsókn er
í bjóði námsbrautir á bæði dönsku
og ensku. Þetta er að vissu leyti
rétt, en eftir sem áður gera skól-
ar, eins og t.d. Copenhagen Bus-
iness School og Danmarks Tekn-
iske Universitet, þar sem margar
námsbrautir eru á ensku, líka
kröfu um að nemendur hafi undir-
stöðuþekkingu á einu norð-
urlandamáli.
Til þessa hefur íslenskum stúd-
entum ekki verið hafnað fyrir of
litla tungumálakunnáttu fyrir
danska háskóla en þetta er að ger-
ast núna. Stúdentar af nátt-
úrufræðibrautum hafa ekki lært
nægilega mikið í tungumálum og
stúdentar af málabrautum hafa
ekki lært nógu mikla stærðfræði.
Hugtök sem hvað mest hafa
verið til umræðu undanfarið eru
alþjóðavæðing og útrás. Ég leyfi
mér að draga það stórlega í efa að
útrás Íslendinga í fyrirtæki og
samsteypur á Norðurlöndum sl.
tvö ár hefðu gengið jafn vel ef
þeir sem unnið hafa hið innra
starf fyrirtækjanna hefðu ekki
lagt sig eftir að læra tungumál
þarlendra. Samningar og fyr-
irlestrar eru undantekningalítið á
ensku, en hin mannlegu tengsl og
traustið sem verður að vera í við-
skiptum, það „gerist“ á tungumál-
inu sem tengist okkar sameig-
inlegu norrænu rótum.
Ég vil að endingu leyfa mér að
hafa eftir það sem Svavar Gests-
son, sendiherra Íslands í Dan-
mörku, sagði um samskipti okkar
við hinar Norðurlandaþjóðirnar en
áður var hann sendiherra Íslands í
Svíþjóð (Mbl. sun. 15. jan. bls. 2):
„Svavar sagði að Danmörk væri
landið sem Íslendingar leituðu
fyrst til, enn þann dag í dag, þrátt
fyrir liðlega sextugt lýðveldi. Í
Danmörku væru um eitt þúsund
íslenskir stúdentar í námi – en um
150 í Svíþjóð og um 70 í Noregi.
„Hér búa um tíu þúsund Íslend-
ingar, hingað koma fjórar til fimm
flugvélar á dag fullar af fólki og
hér eru íslenskir menningar-
viðburðir svo algengir að það er
ekki nokkur leið að hafa tölu á
þeim. Svo má kannski bæta því
við, eins og til skýringar, að fjár-
festing íslenskra aðila er alltaf til
orðin í góðri samvinnu við fyr-
irtæki og banka.““
Ég vona að yfirvöld menntamála
á Íslandi beri gæfu til að endur-
skoða stefnu sína varðandi stytt-
ingu náms til stúdentsprófs.
Menntun til framtíðar
Auður Leifsdóttir
fjallar um styttingu náms
til stúdentsprófs ’Til þessa hefur íslensk-um stúdentum ekki verið
hafnað fyrir of litla tungu-
málakunnáttu fyrir
danska háskóla en þetta
er að gerast núna. ‘
Auður Leifsdóttir
Höfundur er dönskukennari við
Kvennaskólann í Reykjavík og
formaður Félags dönskukennara.
Glæsileg 90 fm íbúð á 7. hæð,
íbúð 0702, í nýlegu lyftuhúsi auk
30 fm bílskúrs sem er innbyggður í
húsið. Íbúðin skiptist í flísalagða
forstofu með skápum, geymslu við
forstofu, hol, eldhús með hvítum/
beykiinnréttingum, rúmgóða og
bjarta stofu með útsýni til vesturs,
tvö herbergi, annað með góðum
skápum, og baðherbergi með
sturtuklefa. Parket á gólfum. Suð-
vestursvalir út af stofu. Húsvörður.
Verð 29,9 millj.
Íbúðin verður til sýnis í dag,
sunnudag, frá kl. 14.00-16.00.
Verið velkomin.
FASTEIGNA-
MARKAÐURINN
ÓÐINSGÖTU 4, SÍMI 570 4500, FAX 570 4505. OPIÐ VIRKA DAGA KL. 9–17.
Netfang: fastmark@fastmark.is - Heimasíða: http://www.fastmark.is/.
Jón Guðmundsson, sölustjóri og lögg. fasteigna- og skipasali.
Snorrabraut 56
3ja herb. íbúð fyrir 55 ára og eldri ásamt bílskúr
Opið hús í dag frá kl. 14.00-16.00
Baugakór 1-3 er þriggja hæða hús með kjallara og lyftu. Í húsinu eru 18 íbúðir, tólf þeirra eru þriggja herbergja og sex fjögurra herbergja. Gengið er inn í
íbúðirnar af svalagangi. Stæði í bílageymslu og geymsla fylgja íbúðum. Úr bílageymslu er innangengt í kjallara og lyftuhús. Bílaplan og aðkeyrsla að bíla-
geymslu er upphitað. Húsið er steinsteypt og klætt að utan með báruáli og sléttu áli. Íbúðirnar afhendast fullbúnar án gólfefna með vönduðum innréttingum
frá Axis. Afhending á íbúðum verður í júní. Verð frá 21,7 millj. EINKASALA.
Nýtt í
sölu
Opið mán.-fim. frá kl. 9–18, fös. frá kl. 9-17
Snorri Egilsson, lögg. fasteignasali, sölustjóri. Magnús Geir Pálsson, sölufulltrúi.
Björn Stefánsson, sölufulltrúi. Sigríður Gunnlaugsdóttir, lögg. fasteignasali.
Ægir Breiðfjörð, lögg. fasteignasali.
Netfang: borgir@borgir.is • www.borgir.is
Ármúla 1, sími 588 2030 – fax 588 2033
BAUGAKÓR - RÚMGÓÐAR ÍBÚÐIR
Jóhannes Ásgeirsson hdl., lögg. fasteignasali
F A S T E I G N A S A L A
SUÐURLANDSBRAUT 10, 2. HÆÐ F. OFAN BLÓMASTOFU FRIÐFINNS, 108 REYKJAVÍK
SÍMI 533 1616 FAX 533 1617
BJARTAHLÍÐ 6 – MOSFELLSBÆ
OPIÐ HÚS Í DAG FRÁ KL 14-16
OPIÐ Á LUNDI MILL I KL. 12 OG 14 Í DAG
Gott og vel staðsett 113 fm raðhús á
einni hæð með innbyggðum bílskúr.
Húsið skiptist í ; fremri forstofu með
skápum, hol, opið eldhús með vand-
aðri innréttingu og tækjum, stóra stofu
með útgengi á vesturverönd, 2 góð
svefnherbergi með skápum, flísalagt
baðherbergi og inn af því þvottahús
með innréttingu. Flísar á aðalgólfum.
Innihurðir og skápar eru af vandaðri gerð og mikil lofthæð er yfir stofu og eldhúsi en
að hluta til eru loft tekin niður og nýtt sem geymsla. Góð timburverönd er austan við
húsið við hlið inngangs og að vestan þ.e. garðmegin er stór timburverönd í fallegum
grónum garði. Verð 29,9 millj.
Fáðu úrslitin
send í símann þinn