Morgunblaðið - 06.04.2006, Blaðsíða 10

Morgunblaðið - 06.04.2006, Blaðsíða 10
10 FIMMTUDAGUR 6. APRÍL 2006 MORGUNBLAÐIÐ FRÉTTIR ÞINGMENN stjórnarandstöð- unnar gagnrýndu á Alþingi í gær stjórnvöld fyrir ónógt samráð við utanríkismála- nefnd þingsins um gang varnar- viðræðna við Bandaríkjamenn. Geir H. Haarde utanríkisráðherra svaraði því hins vegar til að gagn- rýnin væri ósanngjörn og vísaði henni á bug. „Það hefur ekkert gerst í þessu máli sem er þess eðlis að það kalli á ásakanir af þessu tagi hér enda er þetta mál í þeim farvegi sem það er núna – á frumstigi.“ Össur Skarphéðinsson, þingmað- ur Samfylkingarinnar og málshefj- andi umræðunnar, sagði að ríkis- stjórninni bæri lögum samkvæmt að hafa samráð við utanríkismála- nefnd þingsins um meiriháttar mál sem vörðuðu utanríkisstefnuna. „Síðastliðinn föstudag hófust samn- ingaviðræður á milli Bandaríkja- manna og Íslendinga. Það hafa komið mjög misvísandi skilaboð úr þeim viðræðum. Utanríkisráðherra kvaðst mjög bjartsýnn eftir þær viðræður en forsætisráðherra sagði að ekkert nýtt hefði komið fram.“ Össur sagði einnig ljóst að skoð- anamunur væri á milli forsætisráð- herra og utanríkisráðherra um það hvert bæri að stefna. Við slíkar að- stæður væri nauðsynlegt að viðhorf ríkisstjórnarinnar og stefna eða eft- ir atvikum stefnuleysi væri kynnt utanríkismálanefnd. Í tvígang á fund utanríkismálanefndar Geir H. Haarde sagðist í andsvari sínu hafa mætt í tvígang persónu- lega á fundi utanríkismálanefndar á undanförnum tveimur mánuðum til að fara yfir þetta mál. „Það hefur ekkert vantað upp á það af minni hálfu að mæta á fundi nefndarinnar til að gera grein fyrir þessum mál- um og ég mun að sjálfsögðu halda því áfram.“ Hann bætti því við að umræða um utanríkismál myndi aukinheldur fara fram á Alþingi í dag. Halldór Blöndal, þingmaður Sjálfstæðisflokks og formaður utan- ríkismálanefndar, sagði að utanrík- isráðherra hefði sýnt það með verk- um sínum að hann hefði haft mjög náið og gott samráð við utanrík- ismálanefnd. Ögmundur Jónasson, þingflokksformaður Vinstri grænna, kom næstur í pontu og sagði að á þeim tímamótum sem Íslendingar væru nú, ætti að fara fram þver- pólitísk umræða um þá kosti sem væru í stöðunni. Eðlilegt væri að sú umræða færi fram á vettvangi Al- þingis og utanríkismálanefndar þingsins. Jón Gunnarsson, þingmaður Samfylkingarinnar, sagði að sér hefði komið á óvart að staðan í varnarviðræðunum hefði ekki verið á dagskrá utanríkismálanefndar fyrr um morguninn. Engu væri lík- ara en formaður nefndarinnar teldi það sitt hlutverk að sitja og bíða eftir því að utanríkisráðherra þókn- aðist að hafa samráð við nefndina. Og helst liti út fyrir að utanrík- isráðherra biði eftir því hvað Bandaríkjamenn gerðu. „Það er í raun búið að mynda keðju manna sem sitja og bíða og ekkert gerist,“ sagði hann. Magnús Þór Hafsteinsson, þing- flokksformaður Frjálslynda flokks- ins, sagði að það hlyti að vera sjálf- sögð og eðlileg krafa stjórnar- andstöðunnar að hún fengi aðgang að upplýsingum um gang mála á hverjum tíma. Og Össur Skarphéð- insson sagði að það þýddi ekkert fyrir utanríkisráðherra að halda því fram að haft hefði verið eðlilegt samráð við nefndina. Geir vísaði því hins vegar á bug. Síðar sagði hann: „Það er rétt sem forsætisráðherra sagði og eftir honum var haft: það gerist ekkert nýtt í þessu máli – eft- ir fundinn á föstudag – fyrr en eftir u.þ.b. mánuð eða svo, eða eftir ein- hverjar vikur.“ Halldór Blöndal tók fram í lok umræðunnar að hann hefði á fundi utanríkismálanefndar fullvissað nefndarmenn um að hugur hans og utanríkisráðherra stæði til þess að hafa samráð um þessi mál. Málið væri hins vegar á því stigi að ekki væri tímabært að taka upp umræð- ur um það innan nefndarinnar. Það yrði gert á þeim tíma sem málið yrði þroskað. Þingmenn vissu að umræður í utanríkismálanefnd væru oft viðkvæmar og að ekki væru til neinar nákvæmar og skýr- ar reglur um það hversu mikið af því sem þar væri sagt mætti fara í almennar umræður í þjóðfélaginu, þó svo skýrt væri kveðið á um það að algjör trúnaður skyldi ríkja í nefndinni. „Ég álít að við þingmenn séum allir sammála um að það sé nauðsynlegt að vinna að þessu máli með gát. Við hljótum að bera ríkar skyldur til þess að gæta öryggis lands og þjóðar í hvívetna. Þess vegna skulum við ekki á þessu stigi vera að brigsla mönnum um óheið- arleika í vinnubrögðum eins og hér hefur verið gert.“ Stjórnvöld gagnrýnd fyrir ónógt samráð við utanríkismálanefnd Geir H. Haarde segir gagnrýni ósanngjarna Geir H. Haarde SÓLVEIG Pétursdóttir, forseti Al- þingis, og þingmennirnir Rannveig Guðmundsdóttir, Þórunn Svein- bjarnardóttir og Guðlaugur Þór Þórðarson áttu m.a. fundi með forsetum beggja deilda írska þingsins, ráðherrum og forystu- mönnum stjórnmálaflokka á Írlandi á síðasta degi opinberrar heimsókn- ar sendinefndar Alþingis til Írlands í gær. Hneigja sig í átt að forseta áður en farið er úr þingsalnum Fylgst var með fundi í neðri deild írska þingsins í gærmorgun, þar sem forsætisráðherra Írlands sat fyrir svörum. „Það var áhugavert að fylgjast með þingfundi í írska þinginu. Þennan stutta tíma sem við vorum þar mátti sjá ýmislegt sem er öðruvísi þar en heima. Til dæmis hneigja þingmenn sig í átt að forseta áður en þeir yfirgefa þingsalinn,“ segir Sólveig. Fyrir hádegi í gær áttu þing- mennirnir fundi með forseta efri deildar írska þingsins, aðstoðarfor- sætisráðherra, sem jafnframt er heilbrigðisráðherra, og Evrópu- nefnd þingsins. Aðstoðarutanríkis- ráðherra á sviði Evrópumála hélt sendinefndinni síðan hádegisverð en um eftirmiðdaginn hittu þing- mennirnir forystufólk í stjórnar- andstöðuflokkunum, Fine Gael og Verkamannaflokknum. „Söguleg og menningarleg tengsl landanna voru bæði okkur og við- mælendum okkar ofarlega í huga,“ segir Sólveig. „Við vorum öll sam- mála um að samskipti landanna væru mjög góð en auka mætti sam- starf á mörgum sviðum. Við tókum eftir því að konur eru fámennar á írska þinginu en viðmælendur okk- ar töldu almennt að það væri vegna þess hversu lítið fjölskylduvænt þingstarfið er.“ Á fundinum með Mary Harney aðstoðarforsætisráðherra tók Sól- veig einnig upp málefni kjarn- orkuendurvinnslustöðvarinnar í Sellafield. „Írar hafa eins og Íslend- ingar miklar áhyggjur af stöðunni en þeim hefur lítið orðið ágengt í viðræðum við Breta, þó að eitthvað hafi lítillega verið tekið betur á í ör- yggismálum. Þetta er mál sem Íslendingar og Írar þurfa að eiga áfram samvinnu um í framtíðinni, því mengunarslys yrði báðum þjóðunum skelfilega dýrkeypt,“ segir hún. Sólveig segist einnig hafa rætt um framboð Íslands til Öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna. „Tóku allir viðmælendur okkar mjög vel í að skoða það mál. Írar voru sjálfir í Öryggisráðinu 2001–2002 og voru okkur sammála um mikilvægi þess að smáþjóðir fái aðkomu að ráðinu og jafnframt þjóðir úr norðrinu,“ segir hún. Lagði áherslu á mikilvægi EES-samningsins Fór Sólveig ennfremur yfir stöðu Íslands gagnvart Evrópusamband- inu á fundinum með Evrópunefnd þingsins og lagði áherslu á mik- ilvægi EES-samningsins. „Við átt- um mjög góðan fund með líflegum umræðum um Evrópumál,“ segir hún. „Írar eru meðal fárra þjóða í ESB sem ekki settu neinar tak- markanir á frjálsa fólksflutninga frá nýjum aðildarríkjum sam- bandsins. Á fundinum voru menn almennt mjög jákvæðir gagnvart þessari ákvörðun og töldu lífsnauð- synlegt fyrir efnahag þeirra að fá erlent vinnuafl til landsins. Vissu- lega væri það rétt að í einhverjum tilvikum væri verið að borga þessu fólki lægri laun og því væri mik- ilvægt að passa upp á að erlent vinnuafl þekkti réttindi sín. Tekið var fram að Írar hefðu sjálfir leitað mikið til annarra landa eftir vinnu hér áður fyrr og því væri það ný reynsla fyrir þá að vera viðtakend- ur.“ Sólveig segir að flestir viðmæl- endur þeirra hafi talað um hversu miklar breytingar hafi átt sér stað á Írlandi á síðustu 20 árum. Írland hefði brotist úr fátækt og væri nú eitt af ríkustu löndum Evrópu. „Eru Írar eðlilega stoltir af því hvað þeim hefur orðið ágengt. Þeim hefur tekist að laða til sín mikið af erlendri fjárfestingu með lágri skattastefnu sinni og fengum við að heyra í Evrópunefndinni að Írar hafi engan áhuga á samræmdum sköttum í ESB,“ sagði Sólveig að lokum. Ýmis mál bar á góma á fundum forseta Alþingis með þingmönnum og ráðherrum á Írlandi í gær Sammála um að auka megi samstarfið Ljósmynd/Patrick Bolger Noel Treacy, aðstoðarutanríkisráðherra Írlands á sviði Evrópumála, bauð sendinefnd Alþingis til hádegisverðar í Iveagh House, aðsetri utanríkis- ráðuneytisins, í gær. F.v. Belinda Theriault, forstöðumaður alþjóðasviðs Alþingis, Kristinn Björnsson, eiginmaður Sólveigar Pétursdóttur, Þórunn Sveinbjarnardóttir alþingismaður, Guðlaugur Þór Þórðarson alþingis- maður, Sólveig Pétursdóttir, forseti Alþingis, Noel Treacy aðstoðar- utanríkisráðherra, Rannveig Guðmundsdóttir alþingismaður og Helgi Bernódusson, skrifstofustjóri Alþingis. GEIR H. Haarde utanríkisráðherra sagði á Alþingi í gær að undirbún- ingur málsóknar gegn Noregi vegna Svalbarðadeilunnar væri vel á veg kominn. Tuttugu mánuðir eru liðnir frá því ríkisstjórnin tók ákvörðun um að hefja undirbúning málsóknar gegn Noregi, fyrir Alþjóðadómstóln- um í Haag, vegna deilu Íslendinga og Norðmanna um aðgang að hafsvæð- inu umhverfis Svalbarða. Magnús Þór Hafsteinsson, þing- maður Frjálslynda flokksins, og Jón Gunnarsson, þingmaður Samfylking- arinnar, spurðu m.a. á Alþingi í gær hvað tefði málið. Geir svaraði því til að mál sem þetta væri ekki hrist fram úr erminni. Það kallaði á tímafrekan undirbúning og unnið væri að því með aðild alþjóðlegra sérfræðinga. „Það var í ágúst 2004 sem ríkis- stjórnin ákvað að hafinn skyldi und- irbúningur málsóknar gegn Noregi fyrir Alþjóðadómstólnum í Haag vegna hins svokallaða Svalbarða- máls,“ sagði ráðherra. „Ákvörðun þessi var tekin vegna þess að að mati íslenskra stjórnvalda hafa Norð- menn ítrekað brotið gegn ákvæðum Svalbarðasamningsins frá 1920 á undanförnum árum.“ Geir sagði að norsk stjórnvöld hefðu á árinu 2004 komið í veg fyrir endurnýjun samningsins um veiðar úr norsk-íslenska síldarstofninum með m.a. ósanngjörnum og óraun- hæfum kröfum um stóraukna hlut- deild Noregs í heildaraflanum. Norsk stjórnvöld hefðu einnig tekið einhliða ákvörðun um hækkun afla- hlutar síns í fyrra sem og í ár. „Þessi óábyrga afstaða norskra stjórnvalda, sem stefnir sjálfbærni veiða úr hin- um mikilvæga norsk-íslenska síldar- stofni í hættu, hefur valdið okkur miklum vonbrigðum. Því miður eru engin teikn á lofti um að hún muni breytast. Útlit er fyrir að norsk stjórnvöld muni áfram virða viðeig- andi ákvæði Svalbarðasamningsins að vettugi. Málsókn virðist því vera eina leiðin til að vernda lögmæta ís- lenska hagsmuni á Svalbarðasvæð- inu.“ Svalbarðadeilan Undirbúningur mál- sóknar gengur vel HÉRAÐSDÓMUR Reykjavíkur kvaddi í gær til sérfræðinga til að fara yfir útreikninga samkeppnisyf- irvalda sem lagðir voru til grund- vallar við ákvörðun um fjársektir yf- ir stóru olíufélögunum þremur. Var það gert að beiðni lögmanna Olíu- verzlunar Íslands (Olís) og Skelj- ungs, en áður höfðu verið kvaddir til matsmenn til sambærilegrar vinnu að beiðni Kers (Olíufélagsins). Eyvindur Sólnes hdl., lögmaður Olís, sagði tölur Samkeppniseftir- litsins um ávinning olíufélaganna ekki taka tillit til mikilvægra þátta. Segir hann að dómkvaddir mats- menn muni því kanna þær aðferðir sem Samkeppniseftirlitið beitti við útreikningana á ávinningi félaganna, og í framhaldi þess meta sjálfir hver ávinningurinn var. Heimir Örn Herbertsson hdl., lögmaður íslenska ríkisins og Sam- keppniseftirlitsins, lagði fram bókun í dómsal í gær, þar sem fram kom að hans umbjóðendur myndu ekki taka nokkra afstöðu til umbeðinna mats- gerða. Lögmenn olíufélaganna náðu samkomulagi um að þeir Heimir Haraldsson, löggiltur endurskoð- andi, og Guðmundur Magnússon prófessor yrðu kvaddir til að vinna matsgerð vegna Olís og Skeljungs. Það eru sömu sérfræðingar og dóm- urinn hafði áður falið að gera sams konar matsgerð að beiðni lögmanna Kers. Dómari frestaði að lokum málinu þar til matsgerðir matsmannanna verða tilbúnar, sem lögmenn sögð- ust í gær reikna með að yrði í vor. Dómkvaddir mats- menn í olíumálinu
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.