Morgunblaðið - 26.09.2006, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 26. SEPTEMBER 2006 31
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐINU hefur bor-
ist eftirfarandi greinargerð frá Sókn-
arnefnd Skálholtssóknar vegna upp-
sagnar organista:
„Árið 1989 var ákveðið að ráða
organista til starfa í Skálholts-
prestakalli. Sama ár var gengið til
samninga við Hilmar Örn Agn-
arsson. Hefur sú ákvörðun reynst
vera hið mesta heillaspor fyrir sam-
félagið. Sr. Guðmundur Óli Ólafsson,
þáverandi sóknarprestur vann hug-
myndinni brautargengi og hafði for-
göngu um ráðninguna. Gert var sam-
komulag um greiðslu launa
organistans, þannig að Skálholts-
staður greiddi sem nemur 10 mán-
aðalaunum árlega, sóknirnar fjórar í
Skálholtsprestakalli greiða ein mán-
aðalaun og Biskupstungnahreppur
ein. Þetta samkomulag hefur sér-
stöðu í íslenskum sveitakirkjum; al-
mennt standa sóknir straum af laun-
um organista. Í ljósi sérstöðu
Skálholts sem dómkirkjustaður,
biskupssetur og móðurkirkja kristni
á Íslandi, en um leið fámennt og
tekjulítið prestakall var sú ákvörðun
tekin á sínum tíma og hefur ríkt full-
ur skilningur á því fyrirkomulagi,
sem nú er komin löng og farsæl hefð
á.
Kirkjulegt tónlistarstarf í Skál-
holtsprestakalli var fram undir 1990
líkt því sem gerðist í íslenskum
sveitakirkjum. Glúmur Gylfason org-
anisti við Selfosskirkju kom þó öðru
hvoru í Tungurnar og æfði hóp söng-
fólks svo syngja mætti yfir moldum
manna o.þ.h. Í kirkjunum reyndu
forsöngvarar að leiða safnaðarsöng
líkt og þekktist í íslenskum sveita-
kirkjum alla síðustu öld.
Í Skálholtsdómkirkju var tónlist-
arstarf einnig heldur fátæklegt ef
undan eru skildir Sumartónleikar í
Skálholti, sem voru þá og raunar enn
reknir sem sjálfseignarstofnun sem
fékk inni í kirkjunni. Enginn eig-
inlegur kór starfaði eftir að þáver-
andi sóknarprestur lagði niður starf-
andi sönghóp. Kirkjulegt
tónlistarstarf barna og unglinga var
nær ekkert.
Ráðning organista sannaði fljótt
gildi sitt fyrir kirkjustarfið. Pípuor-
gel Skálholtskirkju tók að hljóma oft-
ar og organistinn fékk því framfylgt
með þrautseigju að það var stækkað
til muna og telst nú vera afbragðs-
hljóðfæri. Ekki leið á löngu þar til
hann hafði stofnað öflugan kór, Skál-
holtskór, sem söng í kirkjunum fjór-
um og víðar. Kórinn vakti fljótt at-
hygli fyrir vandaðan flutning og
skemmtilegt efnisval og laðaði til sín
landsþekkt söngfólk og hljóðfæra-
leikara. Í dag er Skálholtskór einn
virtasti kirkjukór landsins og nýtur
bæði Skálholtsstaður, Skálholtsskóli
og allur söfnuðurinn góðs af fjöl-
breyttu starfi hans.
Barna- og kammerkór Bisk-
upstungna var stofnaður af Hilmari
Erni fljótlega eftir að hann kom til
starfa. Kórinn hefur ekki formleg
tengsl við Skálholtsstað heldur er
hann rekinn af sjálfsaflafé. Samt
njóta sóknarbörn, Skálholtsstaður og
Þjóðkirkjan þess í ríkum mæli
hversu stórkostlegt starf þar fer
fram. Álit tónlistarfólks er að hann sé
í hópi albestu barna- og unglingakóra
á landinu. Það vekur sérstaka athygli
vegna þess hve fámenn en víðfeðm
sveit Biskupstungur er. Einnig er
haft á orði hversu kirkjumennt ung-
menna í Skálholtsprestakalli er
þroskuð. Foreldrum barna í Bisk-
upstungum þykir að auki sérstaklega
vænt um kórinn vegna tómstunda-
og forvarnargildis hans. Án þess að
rekja ótal verkefni og útgáfur geisla-
diska má geta þess að kórinn fyllir
þann flokk sem var fulltrúi Íslands á
Heimssýningunni í Japan 2005. Sér-
legur verndari Barna- og Kamm-
erkórs Biskupstungna er Arndís
Jónsdóttir skólastjóri, eiginkona
vígslubiskupsins í Skálholti.
Nú ber svo við að stjórn Skálholts,
þar sem vígslubiskup er í forsæti,
kallar formenn sóknarnefnda á sinn
fund þann 14. september sl. Á þeim
fundi tilkynnti stjórnin að Hilmari
Erni hafi verið sagt upp störfum frá
1. október að telja með 3 mán. upp-
sagnarfresti. Um leið sagði stjórn
Skálholts upp, fyrir sitt leyti, sam-
starfssamninginum sem fyrr er get-
ið. Skýringin sem fylgdi var að
stjórnin hafði ákveðið að leggja niður
starf organista í núverandi mynd. Í
hans stað hyggst stjórn Skálholst
ráða e.k. tónlistarstjóra sem hafa
skal yfirumsjón með tónlistarmálum
á Skálholtsstað, í nánum tengslum
við m.a. embætti söngmálastjóra
Þjóðkirkjunnar, Tónskóla Þjóðkirkj-
unnar og Sumartónleika í Skálholti
ásamt Skálholtsskóla. Vitnaði stjórn-
arformaður í röksemdafærslu sinni
nánast orðrétt í greinargerð vegna
úttektar söngmálastjóra Þjóðkirkj-
unnar á tónlistarstarfi í Skálholti,
sem hann hafði verið beðinn um að
gera fyrr á þessu ári og lá fyrir í
drögum í júní s.l. „Hvað þið (þ.e.
sóknirnar) gerið er ekki okkar mál“
voru orð eins stjórnarmanns á fund-
inum, aðspurðir um framtíðarsýn
þeirra á tónlistarstarf í prestakallinu.
Okkur var einnig gert ljóst að á þess-
um fundi væru þeir ekki komnir til
samninga. „Enginn samnings-
grundvöllur við sóknirnar“, „Við er-
um ekki hér til að semja við ykkur“
voru orð sem dundu á okkur. Ekkert
okkar vissi að búið væri að ákveða að
hrófla við stöðu organistans, hvað þá
að honum hafði þá þegar verið sagt
upp störfum. Það má því nærri geta
að okkur var brugðið við þessar frétt-
ir.
Vígslubiskup hefur sagt í fjöl-
miðlum (Fréttablaðið 18. sept.) að
ákvarðanir um að segja Hilmari upp
störfum hafi verið gerðar í fullu sam-
ráði við sóknarnefndirnar. Þeirri full-
yrðingu hafa allar sóknarnefndirnar
mótmælt í bréfi til biskups Íslands og
stjórnar Skálholts, sem vonlegt er.
Einnig segir vígslubiskup, m.a. í út-
varpsviðtali á Rás 1 22. september og
í Morgunblaðinu 20. sept. að vænt-
anlegur tónlistarstjóri skuli fyrst og
fremst aðlaga tónlistarstarfið þörfum
ferðafólks, Skálholtsskóla og þeirra
sem vilja dvelja á staðnum. Hann vék
ekki einu orði að því að söfnuðurinn
megi búast við aukinni þjónustu
þessa starfsmanns. Framganga
stjórnar Skálholts, samkvæmt ofan-
greindu getur vart talist samboðin
leiðtogum þjóðkirkjunnar.
Sérstakt áhyggjuefni eru klausur
úr greinargerð Harðar Áskelssonar
söngmálastjóra. Sá hluti í grein-
argerð hans sem fjallar um fjármuni
er fara til organistastarfsins gæti
beinlínis gefið ástæðu til að efast um
ályktunarhæfni hans í starfi: „Ekki
verður séð að þeir fjármunir sem
kirkjan leggur sérstaklega til þessa
starfsþáttar skili sér í blómlegra
starfi í Skálholti en gengur og ger-
ist“. Þvílík öfugmæli !
Þá segir Hörður í greinargerð
sinni að það sé ástæða til að yf-
irstjórn kirkjunnar endurskoði
„ýmsa þætti í mótun dagskrár og
framkvæmd Sumartónleika í Skál-
holti“. Framkvæmdastjóri Sum-
artónleika í Skálholti hafði engar
spurnir fengið af því að verið væri að
þinga um málefni Sumartónleikanna
er ég innti hann eftir því fyrir
skömmu. Íhlutun yfirstjórnar kirkj-
unnar í dagskrá Sumartónleikanna
hlýtur að teljast vera róttæk aðgerð.
Ekki þótti ráðamönnum ástæða til að
senda framkvæmdarstjóra eintak af
umræddri greinargerð Harðar.
Hvert skyldi álit íslensks listafólks
vera á svona vinnubrögðum?
Sóknarbörn bera mikinn kvíðboga
fyrir framtíðarstarfi í sóknarkirkjum
sínum. Við horfum fram á vetur án
þátttöku Skálholtskórs í tónlist-
arflutningi. Við sjáum fram á að allt
starf Barna- og Kammerkórs Bisk-
upstungna leggst niður. Við búum
okkur undir þá raun að gera börnum
okkar grein fyrir ástæðum þess, og
einnig að ástsæll kórstjóri þeirra, fé-
lagi og trúnaðarvinur til margra ára
hafi þurft að hverfa af vettvangi á
miðjum vetri. Nú blasir við, að
óbreyttu, að í Skálholti verður í hug-
um sóknarbarna ekki lengur sókn-
arkirkja heldur ferðamannakirkja,
gistiheimili, leikvöllur kirkjuvaldsins.
Hefði stjórn Skálholts unnið til-
lögur að breyttu fyrirkomulagi tón-
listarstarfs í góðri samvinnu við nú-
verandi organista, sóknarnefnd
Skálholtssóknar og fulltrúa hinna
sóknanna í prestakallinu, hefði án efa
fundist farsæl niðurstaða þar sem
kirkjan fengi áfram notið óumdeildra
hæfileika Hilmars Agnarssonar.
Enn er von. Stjórn Skálholts getur
ennþá dregið uppsögn Hilmars til
baka og óskað eftir samvinnu við
hann, sóknarnefnd og aðra hlutaðeig-
andi.
25. september,
Sóknarnefnd Skálholstsóknar,
Ingólfur Guðnason, formaður.
Gylfi Haraldsson, gjaldkeri.“
Greinargerð frá Sóknarnefnd Skálholtssóknar
!"##$!%"##&#! '
( )*)
(
+(,-./
! " ""
#
STAÐALBÚNAÐUR: 2.0 lítra - 158 hestöfl, fjórhjóladrif,
hiti í speglum, hraðastillir (PLUS), hiti í sætum (PLUS),
hiti í framrúðu (PLUS), sjálfvirk loftkæling (PLUS),
kastarar í stuðara (PLUS), sóllúga (LUX), aðgerðastýri
(LUX) og leðurinnrétting (LUX).www.subaru.is
Forester2.590.000,- Forester PLUS2.790.000,- Forester LUX 3.090.000,-
Opið: Mánudaga - föstudaga kl. 9:00–18:00.Sævarhöfða 2 Sími 525 8000 www.ih.is
Akureyri
461-2960
Njarðvík
421-8808
Höfn í Hornafirði
478-1990
Reyðarfirði
474-1453
Fyrir þennan pening færðu sjálfskiptan jeppling sem stendur sig
betur en aðrir þegar kemur að aksturseiginleikum, afli, öryggi
og endingu. Hann er hvorki of stór né of lítill, situr vel á vegi en hefur
samt meiri veghæð en aðrir jepplingar. Hann er á svipuðu verði
og venjulegir fólksbílar en þrátt fyrir það er vélin í Forester 158
hestöfl sem er meiri kraftur en í flestum dýrari jepplingum.
Umboðsmenn
um land allt
Subaru Forester hefur verið valinn besti jepp-
lingurinn 3 ár í röð af tímaritinu Car and Driver.
2.590.000,-
Subaru Forester er ódýrari en Toyota RAV4,
Honda CR-V og allir hinir jepplingarnir. Samt
stendur hann sig betur. *
Vöggusæn
gur
vöggusett
PÓSTSENDUM
Skólavörðustíg 21 ● sími 551 4050 ● Reykjavík
Fréttir
í tölvupósti