Morgunblaðið - 12.11.2006, Qupperneq 24

24 SUNNUDAGUR 12. NÓVEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
G
erður Kristný
Guðjónsdóttir
segist ekki hafa
verið viss um að
hún gæti skrif-
að fyrir börn
áður en hún
reyndi það
fyrst. Samt finnst henni ekki svo
ýkja mikill munur á því að vera barn
og að vera fullorðinn.
Land hinna týndu sokka er nýj-
asta bók Gerðar Kristnýjar og sver
sig í ætt við margar aðrar norrænar
barnabækur að því leyti að hún
fjallar um það þegar vandamál full-
orðna fólksins bitna á börnunum.
„Aðalpersóna bókarinnar, hinn átta
ára gamli Þorgeir, á mömmu sem er
enn leið yfir því að hafa týnt hundi
þegar hún var lítil. Af ótta við að
hann lendi í því sama bannar hún
honum að eignast hund. Bókin
fjallar líka um þennan ofboðslega
keppnisham sem íþróttir geta geng-
ið út á, oft á kostnað ánægjunnar,
samanber nýlegar fréttir af jafn-
öldrum Þorgeirs, sem gráta sig í
gegnum fimleikateygjur,“ segir hún.
Land hinna týndu sokka er jafn-
framt tíunda bók Gerðar og þriðja
barnabókin hennar, hinar tvær eru
Marta smarta, sem hún fékk Bóka-
verðlaun barnanna fyrir árið 2002,
og Jóladýrin. „Það var mjög ánægju-
legt að fá þessi verðlaun, því ég var
ekki alveg viss um að ég gæti skrifað
fyrir börn eða hvort fólk hefði áhuga
á því að kaupa barnabók eftir mig.
Venjan er sú að hafa myndir af höf-
undi á bókarkápum og ég var ekkert
spennt fyrir því að hafa mynd af mér
á Mörtu smörtu og sleppti því þess
vegna,“ segir hún.
Bókaormur
Gerður hóf ferilinn með því að
skrifa fyrir fullorðna, en segir það
alltaf hafa blundað í sér að skrifa
fyrir börn, því barnabækur hafi vak-
ið áhuga hennar sjálfrar á bókum á
yngri árum. „Ég lá í bókum sem
krakki og var því mjög ánægð þegar
ég varð vör við að börn höfðu gaman
af því sem ég skrifaði. Þótt fólk geti
skrifað er ekki endilega víst að það
geti skrifað fyrir börn. Í þannig
skrifum þarf að vera viss tónn sem
höfðar til barna og síðan þarf höf-
undurinn að muna eftir því hvernig
er að vera barn. Sem betur fer er
enginn sérstakur munur á því að
vera barn og fullorðinn, að minnsta
kosti ekki í mínu tilviki. Ég hef enn
gaman af því að leika mér með mat-
inn minn. Það var því ekki sér-
staklega stórt stökk að fullorðnast.“
Í Landi hinna týndu sokka leyfir
þú þér ýmsan galsa í textanum, þótt
þú sért að skrifa fyrir börn, og sum-
ar hugmyndirnar er bara á færi full-
orðinna að skilja.
„Ég passa mig á því að ég hafi
sjálf alltaf gaman af sögunum mín-
um. Þess vegna fær apinn í sögunni
til dæmis að vitna í Sölku Völku.
Svoleiðis má alveg. Guðrún Helga-
dóttir hefur líka sagt, að barnabæk-
ur séu bækur sem börn geta líka les-
ið og hún hlýtur nú að vita hvað hún
syngur.“
Hugmyndin að baki bókinni varð-
ar týnda hluti, missi og það að finna
sjálfan sig, af hverju kom hún upp?
„Til að byrja með var ég að reyna
að finna nýja sögu fyrir hann Viðar
sem fjallað er um í Jóladýrunum.
Texti í myndabók er ekki ólíkur
ljóði. Hann þarf að vera knappur og
hafa sterkan endi. Mér datt í hug að
fjalla um það hvað verður um allt
dótið sem við týnum og sú saga hlóð
sífellt utan á sig þar til hún var orðin
að heilli skáldsögu.“
Skrifað í fríum
Gerður skrifaði Land hinna týndu
sokka á nokkrum mánuðum og
kveðst hafa verið búin að útfæra
söguna talsvert vel áður en hún
byrjaði.
Ertu vön því að vinna þannig?
„Nei, alls ekki. Ég var ritstjóri
Mannlífs allt til loka ársins 2004 þeg-
ar ég ákvað að segja upp hjá Fróða
og helga mig alfarið skrifunum. Áð-
ur skrifaði ég bækurnar mínar í frí-
um og um helgar og fékk því raun-
verulega aldrei langan samfelldan
tíma til að einbeita mér að þeim. Í
upphafi árs 2005 tók ég til við að
skrifa Myndina af pabba, sögu
Thelmu Ásdísardóttur, sem kom út
um haustið sama ár. Í byrjun þessa
árs stóð ég svo allt í einu frammi fyr-
ir því að hafa samfelldan tíma svo
langt sem augað eygði og geta gert
það sem mig lystir. Eftir að hafa
skrifað Land hinna týndu sokka fal-
aðist Alþingi eftir mér í sumarvinnu
við að skrifa handrit að skólaþingi,“
segir Gerður, en skólaþing hafa ver-
ið starfrækt á sumum Norðurlönd-
unum til þess að fræða ungt fólk um
starfsemi þjóðþinganna. „Á skóla-
þingi er efstu bekkjum grunnskól-
anna leitt fyrir sjónir hvernig lýð-
ræðið virkar í reynd og hvernig
frumvörp eru lögð fyrir þingið. Ég
samdi meðal annars persónulýsingu
á hverjum þingmanni, skrifaði frum-
vörp, samdi bréf, tölvupóst og sím-
hringingar lobbýista og kverúlanta
sem reyna að hafa áhrif á þingmenn-
ina. Ég vona bara að skólaþingið eigi
eftir að komast í framkvæmd. Nú
hef ég tekið til við nýja skáldsögu
fyrir fullorðna, auk þess sem ég er
að yrkja ljóð í þriðju ljóðabókina
Ekki svo stórt stökk
að fullorðnast
Morgunblaðið/Ásdís
Gerður Kristný segir það
alltaf hafa blundað í sér
að skrifa fyrir börn og í
nýjustu barnabókinni
sinni fjallar hún um það
þegar vandamál fullorðna
fólksins bitna á börn-
unum. Helga Kristín Ein-
arsdóttir ræddi við Gerði
Kristnýju um lífshlaup
hennar, skáldskap og
blaðamennsku og draum-
inn um að vera rithöf-
undur í fullu starfi.
lífshlaup