Morgunblaðið - 22.12.2006, Blaðsíða 29
vín
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 22. DESEMBER 2006 29
Eftir Steingrím Sigurgeirsson
sts@mbl.is
N
ú eru margir að leita að góðu
víni með góðum mat. Þar er af
mörgu að taka en hér eru
nokkrar hugmyndir.
Ég hef á síðustu vikum
fjallað um allmörg vín frá Toskana á Ítalíu og
þá ekki síst þau fjölmörgu góðu vín af svæðinu
Chianti Classico sem eru í boði hér á landi. Þá
umfjöllun má finna í gagnasafni mbl.is, en
Chianti-vínin eru einhver bestu matarvín sem
hægt er að hugsa sér. Vín frá húsum á borð
við Fonterutoli, Fontodi og Rietine. Hér er
eitt til viðbótar í hæsta gæðaflokki úr smiðju
markgreifans Piero Antinori.
Badia a Passignano Chianti Classico Ris-
erva 2001 er ansi mikið og feitt Chianti-vín,
kryddað og heitt með þurru tei og dökku
súkkulaði. Langt og þykkt með mildum tann-
ínum. 3.090 krónur. 18/20
Þá yfir til Ástralíu og meistara Lehmanns
og toppvínsins hans.
Peter Lehmann Stonewell 2000 er dúnd-
urvín, í nefi kókos-konfekt, sultuávöxtur með
bláber og krækiber að uppistöðu og þykkur,
þykkur vanilluhjúpur. Ástralskur Shiraz af
gömlum vínvið eins og hann gerist hvað best-
ur. Fyrir þá sem eiga rjúpur og vilja vín sem á
við lyngbragð og þykkar rjómasósur. 3.390
krónur. 19/20
Það er þó Frakkland sem er það land sem
framleiðir hvað mest af vínum sem eiga við á
hátíðlegum tækifærum. Bestu vín Champ-
agne, Bordeaux og Búrgund eru einfaldlega í
sérflokki þegar kemur að hátíðarvínum.
Við skulum fara yfir til Bordeaux, nánar til-
tekið til Pessac-Léognan og víngerðarhússins
Chateau Smith Haut Lafitte, en eigendur
þess, hjónin Bernard og Daniel Cathiard,
sóttu Ísland heim í sumar.
Saga Smith Haut Lafitte og Cathiard-
hjónanna er um margt merkileg. Þetta er 72
hektara landareign og þar af er vínviður rækt-
aður á 55 hekturum. Vínrækt hefur verið á
ekrunum frá því á fjórtándu öld, nánar tiltekið
1365. Það var svo á nítjándu öld að skoskur
aðalsmaður að nafni Smith festi kaup á eign-
inni, byggði þar glæsilegt óðalssetur og gaf
víngerðarhúsinu það nafn sem það ber enn í
dag.
Cathiard-hjónin keyptu Smith Haut Lafitte
árið 1990 og hafa komið víninu í flokk þeirra
allra eftirsóttustu í heimi. Daniel Cathiard
hafði áður verið einn af frægustu íþrótta-
mönnum Frakklands en hann var í ólympíuliði
Frakka í svigi ásamt Jean-Claude Killy á ár-
unum 1965–68.
Þess má geta til gamans að rauðvínið var á
58. sæti á lista bandaríska víntímaritsins Wine
Spectator yfir 100 bestu vín ársins.
Hið hvíta Chateau Smith Haut Lafitte 2003
er blanda úr þrúgunum Sauvignon Blanc og
Sémillon, tignarleg angan af eik og suðrænum
ávöxtum, þarna er eldspýtustokkur og sætt
greip. Hvítvín fyrir humar. 4.990 krónur. 19/
20
Hið rauða Smith Haut Lafitte 2003 er ekki
síður árennilegt þótt það sé ungt að aldri fyrir
Bordeaux-vín í þessum gæðaflokki. Þungur og
dökkur ilmur, kaffi (cappuccino) og svört ber í
bland við þykka eik og vanillu. Þyrfti að bíða í
nokkur ár en annars er best að umhella því 6–
12 klukkustundum fyrir neyslu yfir í karöflu.
Smellur flott að hreindýri. 5.590 krónur. 19/20
En þá yfir að öðru af hinum klassísku vín-
gerðarhéruðum Frakklands, Rónardalnum
suður af borginni Lyon, ein helsta uppspretta
franskra rauðvína og heimasvæði einnar
þekktustu vínekru Frakklands, Hermitage.
Chapoutier Belleruche Cotes du Rhone
2005 er flottur, klassískur Cotes du Rhone, sá
besti sem ég smakkað af þessum árgangi. Ber
og blóm mynda uppistöðuna. Maður fær vínið
í glasið og hugsar, já nákvæmlega svona eiga
klassa Cotes du Rhone að vera, mikið vín og
flókið þótt það sé ódýrt. Kirsuber, hindber og
sveskjur, rósir, fjólur, örlítil vanilla og bak-
aður pæ, tannín sem bíta og segja manni að
vínið verði líklega á toppnum eftir ár eða eða
tvö. Vonandi hafa einhverjir þolinmæði, þetta
er ekki dýrt vín til að kaupa nokkrar flöskur
af og leggja til hliðar. Fær aukapunkta í ein-
kunn fyrir verðið. 1.490 krónur. 18/20
Chapoutier La Bernardine Chateauneuf
du Pape 2004 angar af lakkrís og kryddi í
bland við svartan ávöxtinn. Þurrt í munni með
löngu, þéttu bragði og mildum tannínum.
3.290 krónur. 18/20
Chapoutier Monier de La Sizeranne
Hermitage 2003 – dökkt á lit, nefið með dökk-
um berjaávexti, kryddi, tóbaki og reyk, í
munni þurrt og tannískt með þurrkuðum
ávexti, stífum en þó mjúkum tannínum. Stórt
og mikið um sig en þó án þess að verða grodd-
aralegt, elegans og fágun út í gegn. Frábært
núna og mun lifa og þroskast í áratug í viðbót.
Þetta er vínið fyrir þá sem gera rjúpuna í
meira módern stíl, bringurnar eldaðar rauðar
og lítill eða enginn rjómi í sósunni. 5.170 krón-
ur. 19/20
Og loks klassíker, sem alltaf yljar manni um
hjartaræturnar, líbanska vínið Chateau Mus-
ar. Þessu víni er stundum líkt við betri vín
Rónardalsins í Frakklandi en er samt um flest
einstakt og óviðjafnanlegt. Maður þekkir það
alltaf um leið – það getur ekki falið sig innan
um önnur. Það á við um Musar 1999 sem önn-
ur – fjóshaugur, reykur, tjara og tóbak gjósa
upp úr glasinu og í munni vel samofinn ávöxt-
ur og eik, kryddað en jafnframt með sætum
ávexti, fínlegt og sveitalegt í senn. 2.590 krón-
ur. 18/20
Hátíðarvín með góðum mat
Eftir Árna Matthíasson
arnim@mbl.is
Sinn er siður á hverju heimili og víða geramenn sér dagamun fyrir jólin meðstyrktu víni, sérrí eða púrtvín eru sjálf-
sagt algengustu slík vín hér á landi, en til er
grúi slíkra vína víða að. Nú er það svo að sum
vín verða vinsæl um stund, jafnvel í áratugi
eða hundruð ára, eins og t.d. marsala og
madeira, gleymast síðan að mestu utan heima-
héraðsins, en svo snúa þau aftur eins t.a.m.
katalónskt jólamuscat sem sneri aftur í sviðs-
ljósið eftir að hafa nánast horfið af markaði í
hundruð ára og er nú fastur liður í jólahaldi
víða í Evrópu.
Jólamuscat það sem hér er nefnt til sög-
unnar kemur frá Jean Luc Pujol, sem ræktar
vín í Roussillon-héraði í S-Frakklandi og var
áður hluti af Katalóníu. Ekki er heitara, þurr-
ara eða sólríkara vínhérað að finna þar í landi,
en þessar aðstæður henta einkar vel til vín-
gerðar og þá sérstaklega til að rækta lífrænt
vín eins og Pujol hefur gert í gegnum árin.
Sá siður að rækta sérstakt jólavín, jólamus-
cat, tíðkaðist á fjórtándu öld, en þá var Kata-
lónía umfangsmikið konungsríki. Vínið er
ræktað úr muscat-þrúgum og fyrsta uppskera
hvers hausts notuð. Mestu skiptir að hafa
ávöxtinn og ferskleikan í víninu sem mestan,
enda bragðast það sem franskt sumar, sólríkt
og ilmandi, en til að styrkja vínið er notaður
hreinn vínandi. Ferskleikinn gerir að verkum
að það geymist ekki vel og á helst ekki að
drekka það eldra en sex mánaða gamalt.
Eftir að konungsríkið Katalóna leystist upp
hætti jólamuscat að sjást nema heima í héraði
þar sem menn brugguðu það fyrir sig og sína
og ekki eru mörg ár síðan vínbændur þar tóku
að framleiða það aftur með góðum árangri, en
óheimilt er að selja jólamuscat fyrr en þriðju
helgi í nóvember. Best er að drekka vínið kalt.
Franskt sumar
á flöskum
Morgunblaðið/Björg Sveinsdóttir
Lífrænn Vínbóndinn Jean Luc Pujol hampar
muscat-þrúgu af ekrunum í Russillon.