Morgunblaðið - 03.03.2007, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. MARS 2007 33
HINN 5. janúar sl. úrskurðaði
umhverfisráðherra um vegagerð í
Barðastrandarsýslu og heimilaði
svokallaða leið B frá Þórisstöðum í
Þorskafirði að Kraká á Skálanesi í
andstöðu við úrskurð Skipulags-
stofnunar. Umhverfisráðherra
virðist ekki draga mikil neikvæð
umhverfisáhrif leiðar B í efa í úr-
skurði sínum, en þar stendur með-
al annars: „Ráðu-
neytið telur að
lagning Vest-
fjarðavegar um Teigs-
skóg muni hafa áhrif
á landslag til lang-
frama og skera sund-
ur heildstætt og fjöl-
breytt vistkerfi og
sérstaka landslags-
heild, sem ekki verður
endurheimt með
ræktum skógar á öðr-
um stað. Að auki er
Teigsskógur á nátt-
úruminjaskrá … sem
felur í sér ákveðna stefnumörkun
um verndargildi svæðisins.“
Það er því fyrir ofan minn skiln-
ing og reyndar fjölmargra annarra
hvernig umhverfisráðherra kemst
að þeirri niðurstöðu að heimila leið
B eftir úrskurð Skipulagsstofn-
unar og umsagnir Umhverfisstofn-
unar, Skógræktar ríkisins, Forn-
leifaverndar, þrennra
náttúruverndarsamtaka, fræði-
manna í Breiðafjarðarnefnd, sér-
fræðinga um birkiskóga og margra
fleiri. Slíkt væri sjálfsagt efni í
fræðigrein, þar sem öll opinber
bréfaskrif milli aðila yrðu brotin til
mergjar, þar á meðal hvernig um-
ferðaröryggistölur eru
notaðar til end-
anlegrar ákvörðunar í
þessu máli af hálfu
ráðuneytisins.
Nýlega hafa birst í
fjölmiðlum tölur um
að jarðgangaleið sé
mun dýrari en leið B.
Þar er annars vegar
byggt á nokkuð lengri
jarðgöngum undir
Hjallaháls en ég tel að
þörf sé á og hins veg-
ar óuppfærðum tölum
um kostnað við leið B.
Auk þess var kostnaður vegna úr-
skurðar ráðherra ekki talinn með.
Í Framkvæmdafréttum Vegagerð-
arinnar, 4. tbl. 2007, birtist grein
eftir mig og sundurliðaður kostn-
aður við leið B og jarðgangaleiðir
(sjá: http://www.vegagerdin.is/
vefur2.nsf/Files/fr458-04-2007/
$file/fr458-04-2007.pdf).
En lítum á kostnað við leið B
eftir úrskurð ráðherra. Hann var
mikill fyrir og jókst enn. Þótt
menn telji jarðgöng dýr, er leið D
með 2.950 m tvíbreiðum jarð-
göngum undir Hjallaháls (leið G)
einfaldlega orðin ódýrari en leið B.
Þar munar um 500 mkr., sam-
kvæmt nýjustu útreikningum mín-
um. Leið HG með tvíbreiðum
göngum undir bæði Hjallaháls og
Gufudalsháls er aðeins 400 millj-
ónum dýrari en leið B+3. áfangi.
Gangaleiðin er líka 7,25 km styttri
og þar af leiðandi öruggari sam-
kvæmt óhappatíðniútreikningum
og ætti því að velja miðað við þær
forsendur sem umhverfisráðherra
gekk út frá í úrskurði sínum. Tek-
ið skal fram að Vegagerðin er ekki
alveg samála niðurstöðum mínum.
Þar sem gangaleiðin HG er mun
styttri en leið B+3 mætti hún þess
vegna vera talsvert dýrari. Miðað
við áætlaða umferðaraukningu
Vegagerðarinnar um veginn og
arðsemisútreikninga með 5% vöxt-
um, má gangaleiðin vera um 370
Mkr. dýrari en leið B+3. Með
frekari samgöngubótum á vest-
anverðum Vestfjörðum má gera
ráð fyrir að talsvert af þeirri um-
ferð sem nú fer um Ísafjarðardjúp
fari um suðurfirðina. Ef t.d. 60%
núverandi umferðar um Djúpið
færi suðurleiðina mætti leið HG
vera um 720 Mkr. dýrari en leið
B+3.
Hér á meira að segja eftir að
bæta við fórnarkostnaði vegna
mikilla neikvæðra umhverfisbreyt-
inga af völdum leiðar B. Ósnortið
land, firði, eyjar og sker og ósnort-
inn Teigsskóg og ótruflað arn-
arvarp má örugglega meta til fjár,
en ég kann því miður engar að-
ferðir til þess. Þar er örugglega
um háar fjárhæðir að ræða, en
OECD (Efnahags- og framfara-
stofnun Evrópu) hefur bent Ís-
lendingum á mikilvægi kostnaðar-
og ábatagreiningar við ákvörðun-
artöku þar sem náttúruverðmæti
eru í húfi.
Öll helstu náttúruverndarsamtök
á landinu, Fuglavernd, Landvernd,
Náttúruverndarsamtök Íslands og
Náttúruvaktin, hafa sent sameig-
inlega áskorun til allra alþing-
ismanna um að „samgöngur á
Vestfjörðum séu bættar í sátt við
náttúruna“.
Ég hef ekki heyrt í neinum sem
er á móti veggöngum í Gufudals-
sveit, annaðhvort undir báða háls-
ana eða Hjallaháls eingöngu. Í við-
tölum við ýmsa sem hafa haldið
leið B stíft á lofti hefur komið
fram að þeir myndu fremur vilja
styttri jarðgangaleið, en telja hins
vegar að jarðgöng kæmu seint. En
hví ætti svo að þurfa að vera?
Gangaleið hefur einfaldlega alla
kosti umfram leið B, ekki síst frá
sjónarmiði kostnaðar og nátt-
úruverndar. En af einhverjum
ástæðum kjósa ráðamenn að taka
jarðgöng út fyrir sviga, eins og nú
er gert í samgönguáætlun í stað
þess að velja hagstæðustu leiðina
hverju sinni án tillits til þess hvers
eðlis framkvæmdin er, vegur, brú
eða jarðgöng.
Hvernig í ósköpunum ætla ráða-
menn þjóðarinnar, þar á meðal
samgönguráðherra og Alþingi, að
réttlæta það fyrir landslýð að valin
sé leið sem er mun dýrari en önn-
ur, lengri og með minna umferð-
aröryggi og sérlega umhverfisspill-
andi þar að auki? Getur einhver
svarað þessu?
Leið B
Gunnlaugur Pétursson fjallar
um samgöngumál og vegagerð »Hvernig ætla ráða-menn þjóðarinnar
að réttlæta það að valin
sé leið sem er mun dýr-
ari en önnur, lengri og
sérlega umhverfisspill-
andi þar að auki?
Gunnlaugur Pétursson
Höfundur er verkfræðingur.
Stefán E. Matthíasson: „Það
er ljótt að skrökva, Siv“
Ebenezer Þ. Böðvarsson:
„Brosi ekki framan í eftirlits-
myndavélar“
Aðsendar greinar á mbl.is
www.mbl.is/greinar
MORGUNBLAÐIÐ hefur
tekið í notkun nýtt móttöku-
kerfi fyrir aðsendar greinar.
Formið er að finna ofarlega á
forsíðu fréttavefjarins
www.mbl.is undir liðnum
„Senda inn efni“.
Í fyrsta skipti sem formið er
notað þarf notandinn að skrá
sig inn í kerfið með kennitölu,
nafni og netfangi, sem fyllt er út
í þar til gerðan reit. Næst þegar
kerfið er notað er nóg að slá inn
netfang og lykilorð og er þá not-
andasvæðið virkt.
Ekki er hægt að senda inn
lengri grein en sem nemur
þeirri hámarkslengd sem gefin
er upp fyrir hvern efnisþátt.
Þeir sem hafa hug á að senda
blaðinu greinar í umræðuna eða
minningargreinar eru vinsam-
legast beðnir að nota þetta
kerfi. Nánari upplýsingar eru
gefnar í síma 569 1210.
Nýtt mót-
tökukerfi
aðsendra
greina
smáauglýsingar
mbl.is
BMW3 lína
www.bmw.is
Sheer
Driving Pleasure
Með bílinn handa þér
Bíll á mynd: BMW 318i með 17” álfelgum og krómlistum.
* BMW 318i kr. 3.790.000.
Útborgun 30% eða kr. 1.137.000.
Lán í 84 mánuði.
Kr. 39.990* á mánuði.
B&L - Grjóthálsi 1 - 110 Reykjavík - Sími 575 1200 - www.bl.is