Morgunblaðið - 25.05.2007, Blaðsíða 12
12 FÖSTUDAGUR 25. MAÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
TÆPUM 33.000 tonnum af botnfiski
var landað í Færeyjum fyrstu fjóra
mánuði ársins. Það er rúmlega 7.000
tonnum minni afli en sömu mánuði í
fyrra. Minna hefur nú veiðzt af öllum
fiskitegundum, en mestur er sam-
drátturinn í þorski, ýsu og ufsa.
Ekki hefur verið landað jafnlitlu af
ýsu á þessu tímabili síðan 1977 og
leita verður allt aftur til ársins 1994
til að sjá minni þorskafla. Þótt minna
hafi veiðzt af ufsa í ár, er aflinn þó
mikill samanborðið við önnur ár.
Þessar upplýsingar koma fram hjá
færeysku hagstofunni.
Magnið minnkaði um 15%
Verðmæti landaðs afla hefur ekki
minnkað í samræmi við magnið.
Verð á flestum fiskitegundum er nú
hærra en á sama tíma í fyrra. Verð-
mæti landaðs afla nú var 4,7 millj-
arðar íslenzkra króna, en var 4,9
milljarðar króna í fyrra. Samdrátt-
urinn er því aðeins tæp 3%, en magn-
ið minnkaði um 15%.
Meðalverð fyrir þorsk var 40
krónum hærra nú en á sama tíma í
fyrra og verð á ýsu var 32 krónum
hærra.
Sé litið á allt síðasta ár var landað
um 90.000 tonnum af þorski, ýsu og
ufsa að verðmæti 8,9 milljarðar
króna. Í verðmætum talið er um
samdrátt upp á um 100 milljónir ís-
lenzkra króna að ræða, eða 1%, en í
magni er samdrátturinn 11.000 tonn,
eða 11%.
Minna var landað af öllum þremur
fiskitegundunum og hefur ekki verið
landað jafnlitlu af þorski síðan 1994.
Sé miðað við verðmæti skilaði þó ein-
ungis þorskurinn minna en árið áð-
ur.
Hátt fiskverð á síðasta ári
Útflutningur á slægðum fiski
dróst saman frá árinu áður. Samtals
voru flutt út 15.000 tonn af þorski,
ýsu og ufsa, þar af bróðurparturinn
ýsa. Þetta er 10.000 tonnum minni
útflutningur en árið 2005 og hefur
ekki verið minni síðan árið 2001. Um
12.000 tonn af þessum fiski voru flutt
utan eftir að hafa fyrst verið landað í
Færeyjum, en bátarnir sigldu með
3.000 tonn.
Fiskverð var hátt á síðasta ári.
Meðalverð á þorski var hærra en
nokkru sinni áður og verð á ýsu það
hæsta í fimm ár. Verð á ufsa hefur
ekki verið hærra í átta ár.
!"
#! $% $
$% $
&$
!"#
$$%
'
" !!
$&'
' '#%$
' '&##
"!
'
"!(
$%&
'
'#%'
'
)! '%
)"""!
( ' )'((
)!&
( )'
('
Verulegur samdráttur
í veiðum við Færeyjar
Samdráttur í aflaverðmæti aðeins tæp
3% en magnið minnkaði um 15%
Í HNOTSKURN
»Sé litið á allt síðasta ár varlandað um 90.000 tonnum
af þorski, ýsu og ufsa að verð-
mæti 8,9 milljarðar króna.
»Minna var landað af öllumþremur helztu fiskiteg-
undunum og hefur ekki verið
landað jafn litlu af þorski síð-
an 1994.
»Meðalverð á þorski varhærra en nokkru sinni áð-
ur og verð á ýsu það hæsta í
fimm ár. Verð á ufsa hefur
ekki verið hærra í átta ár.
DAGSKRÁIN Óskalög sjó-
manna, skemmtun og
fjöldasöngur, verður haldin
í þriðja sinn, þann 31. maí,
fimmtudaginn fyrir sjó-
mannadaginn, og að þessu
sinni í Félagsheimilinu
Festi. Flutt verða gömul og
sígild sjómannalög eins og
Síldarvalsinn, Allt á floti
alls staðar, Á sjó, Þórður
sjóari, Ship ohoj, Síðasta
sjóferðin að ógleymdum
Simba sjómanni ásamt
mörgum öðrum perlum. Þá verður
glænýtt sjómannalag flutt en það er
eftir gítarleikara Meðbyrs, Þröst
Harðarson. Þá mun Gylfi Ægisson
tónlistarmaður flytja vinsælustu lög-
in sín eins og Stolt siglir fleyið mitt,
Gústi guðsmaður, Minning um mann
o.fl.
Að sögn Rósu Signýjar Baldurs-
dóttur, sem hefur skipulagt Óskalög
sjómanna, eru þau til heiðurs ís-
lensku sjómönnunum, fjölskyldum
þeirra og íslensku sjómannalögun-
um. ,,Nafnið er sótt í hinn sívinsæla
útvarpsþátt sem sendur var út í ára-
tugi hjá Ríkisútvarpinu. Svo
skemmtilega vill til að sá þáttur var
einmitt sendur út á fimmtudögum.
Hafið stendur okkur nærri enda ótal
mörg frábær lög sem fjalla um
tengslin við það á einn eða annan
hátt. Tónlist þessi geymir m.a. róm-
antík síldaráranna og minnir okkur á
að við Íslendingar eigum gjöfulum
fiskimiðum og duglegum sjómönnum
mikið að þakka, segir Rósa Signý.
Flytjendur Óskalaga sjómanna
eru: Rósa Signý Baldursdóttir, Dag-
bjartur Willardsson, Inga Björk
Runólfsdóttir, Inga Þórðardóttir,
Björn Erlingsson, Einar Friðgeir
Björnsson, Halldór Lárusson og
Þröstur Harðarson en hljómsveitina
kalla þau Meðbyr.
Sem fyrr mun veitingahúsið Salt-
húsið selja mat í tengslum við Óska-
lög sjómanna á Salthúsinu fyrir tón-
leikana. Forsala aðgöngumiða
verður í Festi þriðjudaginn 29. maí
kl. 20 – 21.
Óskalög sjómanna
flutt í Festi
Tónlist Hljómsveitin Meðbyr í góðum gír.
ÚR VERINU
RAUNVÍSINDADEILD
www.hi.is
ÍS
L
E
N
S
K
A
/S
IA
.I
S
/H
S
K
3
77
86
0
5/
07
MATVÆLA- OG NÆRINGAFRÆÐI
Umsóknarfrestur er til 5. júní
MATVÆLA- OG
NÆRINGARFRÆÐISKOR
Þrjár námslínur eru í boði:
■ Næringarfræði
■ Matvælavinnsla
■ Matvælaefnafræði
Matvæla- og næringafræðingar eru mjög eftirsóttir á vinnumarkaði þar sem
þeir sinna mikilvægum störfum sem tengjast matvælaframleiðslu, manneldi,
heilbrigðisþjónustu, rannsóknum, stjórnun, ráðgjöf og markaðsmálum.
Nánari upplýsingar er að finna á heimasíðu skorarinnar:
www.raunvisindi.hi.is/page/matvskor
LÍTILL efna-
hagslegur ávinn-
ingur er af at-
vinnuhvalveiðum
Íslendinga sam-
kvæmt skýrslu
sem Þorsteinn
Siglaugsson hag-
fræðingur hefur
gert fyrir Nátt-
úruvernd-
arsamtök Íslands
og Alþjóðadýraverndunarsamtökin,
International Fund for Animal
Welfare. Telur Þorsteinn að lítið
þurfi að gerast til valda miklum
skaða og alvarlegust verði áhrifin á
ímynd landsins, sem erfitt verði að
byggja upp aftur.
Meðal helstu áhættuþátta nefnir
Þorsteinn pólitíska áhættu, þ.e. að
erlend stjórnvöld geti gripið til við-
skiptabanns eða annarra aðgerða
sem geta skaðað viðskiptahagsmuni.
Almenningsálitið sé mismunandi
eftir markaðssvæðum, mest sé and-
staðan í Bretlandi, Bandaríkjunum,
Þýskalandi og víðar í N-Evrópu.
Andstaðan sé lítil í S-Evrópu. Bend-
ir Þorsteinn jafnframt á að fjár-
mögnun íslenskra fyrirtækja geti
orðið erfiðari þar sem hvalveiðar
geti orðið áhættuþáttur í mati
banka, margir erlendir bankar hafi
markað sér ákveðna umhverf-
isstefnu.
Kostnaður 750 milljónir
Samkvæmt skýrslunni settu ís-
lensk stjórnvöld 750 milljónir króna
í verkefni tengd hvalveiðum og
kynningu á málstað Íslendinga í
hvalamálinu á árunum 1990 til 2006.
Telur Þorsteinn ljóst að þetta sé
mikill kostnaður í ljósi þess hve
tekjur af sölu hvalkjöts á Íslandi
séu litlar.
Í skýrslunni kemur fram að árið
1985 nam útflutningur á hvalkjöti
340 milljónum króna, sem jafngildir
1,4 milljörðum króna á verðlagi
dagsins í dag. Þetta jafngilti 0,6% af
útflutningi Íslands árið 1985 en
hlutdeild hvalkjöts hafði stöðugt
farið minnkandi, var t.d. 1,6% árið
1951.
Engir markaðir fyrir hvalkjöt
hafi fundist enn og verulegur vafi sé
á að það gerist héðan af. Samkvæmt
skýrslunni rúmar árlegur markaður
innanlands fyrir sölu hvalkjöts um
26 tonn og tekjur framleiðenda ár-
lega eru um 20 milljónir króna.
Af samtölum sínum við ýmsa að-
ila í viðskiptalífinu kemst Þorsteinn
að þeirri niðurstöðu að áhættan,
sem tekin sé með hvalveiðum, sé of
mikil í ljósi þeirra hagsmuna sem í
húfi séu, einkum með atvinnu-
hvalveiðum. Áhyggjur viðskiptalífs-
ins af frekari hvalveiðum hafi verið
vel rökstuddar.
Lítill ávinningur talinn af
hvalveiðum í atvinnuskyni
Morgunblaðið/ÞÖK
Hvalveiðar Samkvæmt nýrri skýrslu fyrir Náttúruverndarsamtök Íslands
er lítill efnahagslegur ávinningur fyrir þjóðarbúið af hvalveiðum.
Þorsteinn
Siglaugsson