Morgunblaðið - 16.06.2007, Blaðsíða 25

daglegt líf
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 16. JÚNÍ 2007 25
Gríptu augnablikið og lifðu núna
Og1
fyrir stórar
fjölskyldur
Viltu geta hringt ótakmarkað milli allra
heimasíma innanlands? Vertu með
Heimasíma, GSM og Internet fjölskyldunnar
í Og1 – og sparaðu bæði tíma og peninga.
Farðu á www.vodafone.is, komdu við
í verslun okkar eða hringdu í 1414 og
skráðu þína fjölskyldu í Og1.
Heimasími, GSM, og Internet
– allt á einum stað
F
í
t
o
n
/
S
Í
A

F
I
0
2
1
9
8
2
Ætli skógarþrösturinnog auðnutittlingurinnséu ekki vinsælustugarðfuglarnir í huga
fólks og mjög velkomnir en flestir
vilji vera lausir við hettumáva og
sílamáva,“ segir Steinar Björg-
vinsson, garðyrkjufræðingur og
áhugamaður um fugla, í samtali við
Daglegt líf.
Steinar fjallaði nýlega um samspil
fugla, skordýra og gróðurs í Grasa-
garðinum í Laugardal og leiðbeindi
gestum og gangandi um það hvernig
laða mætti fugla að görðum með
réttu plöntuvali.
Gott fuglalíf er í Laugardalnum
þar sem skráðar hafa verið um sjötíu
fuglategundir og þar hafa verið sett-
ir upp nokkrir varpkassar og fugla-
böð.
Greni vinsælt til hreiðurgerðar
Að sögn Steinars eru til tré og
runnar sem eru vel fallin til að laða
að sér fuglalíf, en það eru einkum
trjá- og runnategundir sem þroska
með sér ber á haustin sem fuglar
sækja í. „Þetta eru til dæmis reyni-
tré, rifs, hlíðaramall og yllir, sem er
einkar vinsæll meðal þrasta. Fyrstu
berin koma á yllinn í ágúst og ber
eru að þroskast fram í október á teg-
undum á borð við gráreyni. Svo er
grenið alltaf vinsælt sem varpstaður
á vorin hjá skógarþröstum, svart-
þröstum og auðnutittlingum því það
er sígrænt og þétt en lauftrén laufg-
ast tiltölulega seint miðað við varp-
tíma.“
Hreiðurkassar og varphús úti í
görðum og uppi í trjám eru mikið að-
dráttarafl fyrir smáfulgana en ekki
líkar öllum sama húsahönnunin.
Þegar skógarþrestir kjósa sér opin
hús með palli og þaki, kjósa star-
arnir sér lokuð híbýli með pínulitlu
gati til að troðast í gegnum, að sögn
Steinars.
Feitmeti, flot, brauð og epli
Fuglar eru líka afskaplega fljótir
að finna það út hverjir eru góðir hús-
bændur og binda gjarnan tryggð
sína við garða sem hafa eitthvert
góðgæti í boði, sér í lagi ef kalt er í
veðri. „Við getum laðað fuglana til
okkar með fóðrun á veturna og á
vorin. Best er að gefa þeim kolvetna-
ríkt fæði, til dæmis feitmeti af kjöti,
flot, brauð og kökur og svo finnst
þeim ávextir, til dæmis eplabitar,
einkar ljúffengir. Þrestir og starar
eru sérstaklega ginnkeyptir fyrir
fitu, sérstaklega ef kalt er í veðri.
Auðnutittlingar og snjótittlingar
sækja fremur í fræ og korn sem líka
er orkuríkt. Tilbúið fuglafóður, sem
selt er í verslunum, hentar alls ekki
öllum fuglategundum. Það hentar
t.d. ekki þröstum og störum heldur
miklu fremur auðnutittlingum og
snjótittlingum með gogg sem vinnur
á hörðu fræi,“ segir Steinar.
Bannað að hrófla
við staranum
Starinn er ekki aufúsugestur í öll-
um íslenskum görðum, en að mati
Steinars byggist sú „þjóðtrú“ á mis-
skilningi og fordómum í garð star-
ans. „Ég hef ekki kynnst þessu fári
út í starann erlendis. Starinn verpir
gjarnan í þakskeggjum húsa og það
er auðvitað þekkt að staraflóin
kemst í hús og bítur fólk, en það er
ekki að hreiðrinu því þá fer flóin á
flakk til að finna sér önnur fórn-
arlömb. Starinn verður því að fá að
unga út í friði ef hann er á annað
borð byrjaður að verpa,“ segir
Steinar.
ekki algengt. Strangt til tekið er
starinn alfriðaður á Íslandi sem þýð-
ir að bannað er að hrófla við hreiðr-
um og ungum. Það versta, sem fólk
gerir, er að loka fyrir hreiðrin með
spýtu eða öðru til að móðirin komist
Hún söng dirrindí …
Morgunblaðið/Eyþór
Garðyrkjufræðingurinn Laða má litla fugla í garðinn m.a. með varp-
húsum, fóðrun og réttu trjátegundunum.
Snjallir Fuglar eru fljótir að finna út hverjir eru góðir húsbændur og binda
gjarnan tryggð við garða sem hafa eitthvert góðgæti í boði.
Fuglahús Starrinn vill hafa sín hús sem mest lokuð á meðan þrösturinn vill
hafa sín hýbýli opin, helst bara með palli, þaki og tilheyrandi.
Það getur verið af-
skaplega notalegt að
vakna á morgnana við
fuglasöng. Jóhanna Ingv-
arsdóttir spurði Steinar
Björgvinsson, garðyrkju-
fræðing og fuglaáhuga-
mann, hvernig laða mætti
fugla að görðum með
réttu plöntuvali.
Hass veldur bæði geðklofa og þung-
lyndi. Margir halda það meinlaust
efni, en hass getur kallað fram geð-
klofa, geðtruflanir og þunglyndi.
Fjöldi rannsókna sýnir að því meira
hass sem fólk reykir, því meiri er
hættan á að það verði veikt á geði,
segir á fréttavef Berlingske Ti-
dende í dag.
Rannsóknir sýna að hass kallar
fram geðtruflanir og geðklofa hjá
fólki, sem hefði ekki orðið veikt ef
það hefði ekki reykt hass. Það
hrekur útbreidda skýringu á fylgni
milli hassreykinga og geð-
sjúkdóma, að hún sé vegna þess að
fólk, sem sé veikt fyrir, noti efnið til
þess að deyfa sjúkdómseinkenni.
Átta af hverjum tíu hassreyk-
ingamönnum með geðklofa veikjast
vegna notkunarinnar á efninu.
Í Danmörku þýðir það að um
1500 manns þjást nú af geðklofa
vegna hassreykinga. Það er því
áhyggjuefni að fjórir af hverjum tíu
strákum og þrjár af hverjum tíu
stelpum milli 16 og 20 ára segjast
hafa prófað að reykja hass, sem
gerir hass að öðru vinsælasta vímu-
efni Danmerkur á eftir alkóhóli.
Hass hættulegra
en haldið var