Morgunblaðið - 19.06.2007, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 19. JÚNÍ 2007 15
unum á deildinni. „Hér voru
strákpjakkar saman á stofu sem eru
fullorðnir menn í dag. Þeir voru
stundum að stríða okkur, helltu vatni
í rúmið sitt og létu okkur skipta á
fyrir sig. Svo höfðu þeir gaman af því
að stríða okkur á tækninni. Þegar
þráðlausir símar komu til sögunnar
fóru þeir að koma til manns með
sjónvarpsfjarstýringu í hönd, og
segja að það væri síminn til manns.
Maður svaraði í símann, en enginn
var á línunni. En þá voru þeir
hlaupnir skríkjandi inn á stofu.“
Sögur fyrir sársauka
En það er ekki allt skemmtilegt á
spítalanum. Sumt er erfitt og sárs-
aukafullt, eins og það að skipta um
umbúðir á sárum. Dagný kann ráð
við því. Hún semur við börnin svo all-
ir fái eitthvað fyrir sinn snúð.
„Stundum notum við skemmtilegar
aðferðir, eins og að segja þeim sögur
sem maður skáldar á staðnum. Svo
hættir maður þegar sagan er orðin
mjög spennandi, en þau fá að heyra
framhaldið næst þegar skipt er um
umbúðir. Þegar sagan heldur áfram
við næstu skiptingu man maður ekk-
ert hvernig byrjunin var. Þau eru
hins vegar með það á hreinu og leið-
rétta mann í sífellu, sjá til þess að
framhaldið sé örugglega í samræmi
við fyrri hlutann, enda gengur ekki
að aðalpersónan hafi annað nafn í
seinni hlutanum en byrjuninni.“
Þetta segir hún hafa dugað vel, enda
verður eftirvæntingin eftir framhaldi
sögunnar sársaukanum yfirsterkari.
Dagný telur börnin að mörgu leyti
takast betur á við veikindi en full-
orðna því þau dreifi huga sínum bet-
ur, gleymi því slæma en muni það
góða.
Er nokkur friður fyrir þeim?
Mannleg samskipti og traust eru
aðalatriði í huga Dagnýjar. „Einu
sinni var ég ásamt hjúkrunarnema
hjá barni sem ég hafði náð ágætlega
til. Barnið spurði mig að símanúm-
erinu heima hjá mér. Ég gaf barninu
númerið en neminn hváði og spurði
hvort ég gerði þetta virkilega, hvort
þau hringdu þá ekki án afláts. „Nei,
það gera þau ekki,“ sagði ég „en þau
eru að prófa mig, vilja vita hvort
þessi kona sé bara í vinnunni eða
hvort hún sé í alvöru vinur þeirra.“
Þau prófa mann til, krakkarnir, og
svo fara þau að treysta manni,“ segir
Dagný.
Margir halda sambandi
Dagný segir börnin hafa verið
mun meira ein áður fyrr en nú tíðk-
ast, sérstaklega börn utan af landi.
„Þá dreif maður sig í vinnuna til þess
að hugsa um sín börn eins og hluta af
fjölskyldunni. Stundum tók ég jafn-
vel börn heim með mér. Þau voru
sum utan af landi og ef þau voru fær
um að fara út tók ég þau bara heim
með mér. Þau kynntust mínum börn-
um og léku sér við þau.“
Dagný segist þekkja nokkra
gamla sjúklinga og halda sambandi
við suma þeirra. „Það er mjög oft
sem fyrrverandi sjúklingar heilsa
upp á okkur hérna. Ætli það sé ekki
þess vegna sem maður er hérna
ennþá, en auðvitað er starfsandinn
hér líka góður,“ segir Dagný.
Þekking barnalækna mikil
Pétur Lúðvígsson starfar við
barnaspítalann og er sérfræðingur í
heila- og taugalækningum barna.
Hann segir það gefandi að með-
höndla börnin sem koma þangað inn,
enda fái flest þeirra fullan bata. „En
maður reynir að forðast það að taka
vinnuna of mikið með sér heim. Það
er nauðsynlegt til þess að komast í
gegnum hina erfiðari tíma.“
Hann segir þekkingu og menntun
íslenskra barnalækna góða. Á fyrstu
árum barnadeildar voru að sjálf-
sögðu ekki sérfræðimenntaðir
læknar á öllum helstu sviðum barna-
lækninga starfandi þar, en í dag seg-
ir Pétur að svo sé. Í þeim tilfellum
sem það vantar upp á þekkinguna
segir Pétur barnalækna hins vegar
eiga gott samstarf við aðra sérfræð-
inga á viðkomandi sviði, auk þess að
eiga samskipti við erlenda starfs-
bræður sína. Menn standi því alls
ekki berskjaldaðir þegar eitthvað
komi upp á.
Nútíminn gerir nýjar kröfur
En nú liggur beint við að spyrja
Pétur á hvaða sviðum barnaspítalinn
þurfi helst að sækja fram, hvað þurfi
að bæta. Í því samhengi nefnir hann
ekkert ákveðið sérfræðisvið, en segir
þess í stað að vaxtarbroddurinn í
þjónustu spítalans á næstu árum
þurfi að vera í alhliða þjónustu við
fjölskyldur veikra barna, ekki síst
hinna langveiku. „Meðferð lang-
vinnra sjúkdóma er mjög umfangs-
mikil,“ segir Pétur og heldur áfram.
„Hún kemur inn á svo mörg svið.
Hún tekur til foreldranna og jafnvel
systkinanna. Fjölskyldan þarf að fá
allan stuðning og alla áfallahjálp sem
hægt er að veita. Þarna eru helstu
vaxtarmöguleikarnir hjá okkur.“
Pétur segir sjúkrahúsið og sam-
félagið ekki lengur aðskilin á sama
hátt og áður. „Börn liggja ekki eins
lengi inni og áður og heimsóknar-
tíminn er ekki afmarkaður.
Nútíminn gerir meiri kröfur um al-
hliða stuðning og hjálp. Okkar fólk
vinnur frábæra vinnu, en gott væri
að bæta við það og útfæra það enn
betur.“
Pétur segir góðar niðurstöður úr
viðhorfskönnunum foreldra ánægju-
efni, en samt þurfi að líta á neikvæðu
svörin sem foreldrarnir gefi til að sjá
hvernig þjónustuna megi bæta.
„Veikindi barna eru fjölskyldumál.
Ef við ætlum að meðhöndla vanda-
málin frá byrjun til enda, þá verðum
við að taka mið af þessum þáttum,“
segir Pétur að lokum.
Morgunblaðið/G. Rúnar
Akútherbergið Björn Lúðvígsson heila- og taugasérfræðingur, Dagný Guðmundsdóttir
sjúkraliði og Ragnheiður Sigurðardóttir, hjúkrunarfræðingur og deildarstjóri vökudeildar.
Fríður flokkur Árið 1965 var barnadeild stækkuð og flutt í E-álmu Landspítalans. Þá var nafnið
Barnaspítali Hringsins tekið upp í þakklætis- og virðingarskyni við kvenfélagið. Húsbúnaður,
tækjakostur, áhöld og leikföng voru þá og eru enn að mestu fjármögnuð af Hringskonum.
Afþreying Alltaf hefur verið reynt að gera börnunum lífið léttara á meðan veikindi dynja yfir.
Hér sést forláta fiskabúr sem sett hafði verið upp árið 1965. Í dag er fiskabúrið í anddyrinu
margfalt stærra, eins og táknmynd fyrir það hvernig aðstaðan hefur stækkað og batnað.
» „Svo hættir maður þegar sagan er orðin mjögspennandi, en þau fá að heyra framhaldið næst
þegar skipt er um umbúðir. Þegar sagan heldur
áfram man maður ekkert hvernig byrjunin var.“
SIGURÐUR Valur Sveinsson er
þjóðinni vel kunnur sem handbolta-
kappi og þjálfari. Sem barn þjáðist
Sigurður af sjúkdómnum „perthes“
sem leggst á mjaðmaliðinn og eyðir
liðkúlunni. Hann var í meðferð á
barnadeild frá tveggja og hálfs árs
aldri og töldu læknar lengi vel að
hann myndi aldrei ganga. Læknar
vildu ekki setja Sigurð í spelkur af
ótta við að skaða á honum bakið, en
mæltu með því að haldið væri á
honum.
Þannig fór því að Sigurður gekk
ekkert um árabil, en krakkarnir í
Vogahverfinu þar sem hann bjó
drógu hann um í forláta trébíl sem
smiðir í Völundi höfðu gert handa
honum. Fáa hefur á þeim tíma
grunað að við stýrið sæti framtíðar-
stjarna í handbolta.
Samkvæmt frásögn Ingu Val-
borgar Einars-
dóttur, móður
Sigurðar, sagði
Kristbjörn
Tryggvason yf-
irlæknir við hana
þegar sonur
hennar var út-
skrifaður að
hann skyldi ekki
fara í íþróttir.
„Hann getur lif-
að eðlilegu lífi, en íþróttamaður
verður hann aldrei.“ Kristbjörn
hafði gert sitt besta fyrir Sigurð, en
í það skiptið vanmat hann eigin ár-
angur. Siggi Sveins var í landslið-
inu í handbolta í 19 ár, skoraði 730
mörk í landsleikjum og keppti á
tvennum Ólympíuleikum ásamt því
að sigra í B-keppninni margfrægu í
París 1989.
„Verður aldrei íþróttamaður“
Sigurður Valur
Sveinsson
„ÞAÐ kom stungusending inn fyr-
ir vörnina,“ segir Daði Laxdal
Gautason, 13 ára leikmaður
Gróttu í 4. flokki í knattspyrnu.
„Ég hljóp á eftir boltanum en það
kom varnarmaður í mig og við
lentum í samstuði. Þegar hann
stóð upp steig hann á bakið á mér
í takkaskónum.“ Daði harkaði
það þó af sér, fór aftur inn á eftir
dálitla hvíld og megnaði að skora
mark. Eftir leikinn þótti ástæða
til að kanna meiðslin betur, en þá
kom í ljós að rifa var á öðru nýra
hans. Daði var lagður inn á
Barnaspítala Hringsins í tvær
vikur en er nú útskrifaður og
stundar golf á meðan hann jafnar
sig.
„Mig hefði aldrei grunað að
það gæti verið svona skemmtilegt
að liggja í tvær vikur. Maður fær
allt sem maður vill, ýtir bara á
bjöllu og biður um það sem mað-
ur þarf.“ Daði segir að það væri
óneitanlega þægilegt að hafa slíkt
þjónustukerfi
heima við, en
viðurkennir að
það sé reyndar
ekki í boði.
„Klukkan hálf-
átta mátti bjóða
mér upp á popp
og síðan frost-
pinna áður en
ég fór að sofa.
Þannig að mað-
ur gat alveg látið dekra við sig.“
Daði kynntist starfsfólkinu vel.
„Rúna, Erna, Eva og Ragnhildur
hjúkrunarkonur voru frábærar.
Kristján læknir og yfirlæknirinn
Þráinn líka, ég var farinn að
þekkja alla þarna. Þráinn er líka
í golfinu, ég held ég sé með lægri
forgjöf en hann,“ grínast Daði.
En hvaða einkunn gefur hann
spítalanum eftir vistina? „Hik-
laust 9,7,“ segir þessi hressi
strákur og hlær, en eins og les-
endur vita námundast það í tíu.
Nýrað rifnaði í fótboltaleik
Daði Laxdal
Gautason