Morgunblaðið - 19.06.2007, Blaðsíða 28

28 ÞRIÐJUDAGUR 19. JÚNÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
FORMLEGUM viðræðum Ís-
lendinga og Kínverja um fríverslun
verður haldið áfram síðar í þessum
mánuði. Ekki hafa fengist nægilega
skýrar upplýsingar frá
stjórnvöldum um um
hvað á nákvæmlega að
semja og viðræður
ríkjanna vekja því
margar spurningar. Ís-
land er eitt örfárra
ríkja sem hafa við-
urkennt Kína sem
markaðshagkerfi í
skilningi Alþjóða-
viðskiptastofnunar-
innar (WTO), með
samkomulagi ríkjanna
hinn 1. maí 2005. Evr-
ópusambandið hefur
ekki viljað viðurkenna
Kína sem markaðshagkerfi af marg-
víslegum ástæðum. Má þar helst
nefna áhrif stjórnvalda á fyrirtækj-
arekstur í landinu, skort á löggjöf
sem verndar einkarétt, skattaíviln-
anir stjórnvalda fyrir kínversk fyr-
irtæki, hindranir á því að evrópsk
fyrirtæki geti tekið þátt í opinberum
innkaupum í Kína og almennar
hindranir fyrir evrópsk fyrirtæki á
þeim markaði. Loks má nefna að
Evrópusambandið hefur áhyggjur af
vaxandi viðskiptahalla milli Evrópu
og Kína. Þegar framangreint er haft
í huga vekur þetta frumkvæði ís-
lenskra stjórnvalda óneitanlega at-
hygli.
Með þessari viðurkenningu hafa
Íslendingar jafnframt skuldbundið
sig til að beita ekki undirboðstollum
á vörur frá Kína nema að uppfylltum
mjög ströngum kröfum um að sann-
að hafi verið að undirboð hafi átt sér
stað, skv. reglum WTO. Evrópusam-
bandið hefur hins vegar nýtt sér
undanþáguákvæði í bókun WTO
vegna aðildar Kína að stofnuninni
sem slakar á þessum ströngu sönn-
unarkröfum og lagt undirboðstolla á
vörur frá Kína, t.d. stálvörur og skó-
fatnað.
Íslendingar búnir að
skuldbinda sig til að beita
ekki undanþáguákvæðinu
Í fyrrnefndu samkomulagi frá 1.
maí 2005 er sérstaklega tekið fram
að Íslendingar muni
ekki beita áðurnefndu
undanþáguákvæði í
viðskiptum ríkjanna.
Þetta samkomulag
þýðir því í reynd að ís-
lenskur iðnaður er mun
berskjaldaðri gagnvart
innflutningi á ódýrum
vörum frá Kína en iðn-
aður annars staðar í
Evrópu. Ekki þarf að
fara mörgum orðum
um hversu erfitt það er
fyrir iðnaðinn hér á
landi að keppa við iðn-
aðarvörur frá Kína þar
sem framleiðslukostnaðurinn er
miklu lægri en hér en þann mun má
aðallega rekja til þess að kjör launa-
fólks í Kína eru allt önnur en hér á
landi.
Ísland milliliður fyrir
viðskipti milli Kína og
meginlands Evrópu?
Töluvert hefur borið á þeirri um-
ræðu hér að hagstæð skilyrði gætu
orðið til þess að Ísland yrði milliliður
fyrir viðskipti milli Kína og meg-
inlands Evrópu. Einnig gæti verið
hagkvæmt að flytja hálfunnar vörur
frá Kína til Íslands, fullvinna þær
hér og selja í öðrum Evrópulöndum.
Ekki er þó gefið að málið sé alveg
svo einfalt því að samkvæmt svoköll-
uðum upprunareglum, sem gilda á
Evrópska efnahagssvæðinu, verður
að vera á hreinu hvaðan varan kem-
ur. Ef varan kemur frá Kína er hún
meðhöndluð sem innflutningsvara
þaðan. Þá vakna einnig spurningar
um hvernig Evrópusambandið muni
bregðast við reyni Íslendingar að
fara þessa leið, þ.e. fá íslenskt upp-
runavottorð á slíkar vörur og selja
þær áfram til annarra Evrópulanda.
Hvaða áhrif kynnu slíkar ráðstafanir
að hafa á aðild okkar að EES-
samningnum?
Áhyggjur íslenskra
verktakafyrirtækja
Fríverslunarviðræður ríkjanna
snúast ekki bara um vörur heldur
líka þjónustu. Verktakafyrirtæki
hér á landi hafa lýst áhyggjum af því
að kínversk byggingarfyrirtæki fái
aðgang að íslenskum markaði, þ.e.
geti selt þjónustu sína milli land-
anna. Eins og fyrr greinir eru kjör
launafólks allt önnur í Kína en hér á
landi og mjög erfitt er fyrir íslensk
stjórnvöld að fylgjast með því hvaða
laun og starfskjör þeir starfsmenn
hafa sem koma hingað á vegum er-
lendra fyrirtækja.
Þeirri spurningu er ósvarað
hversu mikinn aðgang Kínverjar
fengju fyrir vinnuafl sitt hér á landi.
Þó svo að íslensk stjórnvöld hafi
upplýst að fyrirhugaður fríversl-
unarsamningur við Kína taki ekki til
frjálsra fólksflutninga milli landanna
yrði kínverskum fyrirtækjum hér á
landi engu að síður heimilt, skv.
þjónustusamningum, að flytja inn til
landsins stjórnendur viðkomandi
fyrirtækja svo og aðra sérfræðinga.
Vakna því spurningar eins og t.d.
hversu margir mega þessir sérfræð-
ingar vera og hvernig skilgreiningu
á sérfræðingi er háttað í viðkomandi
fyrirtæki.
Hvað felst í fríverslunar-
samningi við Kína?
Sigurður B. Halldórsson fjallar
um fyrirhugaðan fríversl-
unarsamning við Kína og hvaða
áhrif hann mun hugsanlega
hafa á íslenskt atvinnulíf
»… að íslenskur iðn-aður er mun ber-
skjaldaðri gagnvart inn-
flutningi á ódýrum
vörum frá Kína en iðn-
aður annars staðar í
Evrópu.
Sigurður B.
Halldórsson
Höfundur er lögfræðingur
Samtaka iðnaðarins.
SÍÐASTA sumar fór ég margar
ferðir frá Reykjavík til Akureyrar
og til baka. Eftir eina ferðina hafði
ég á orði að það vekti athygli mína
hversu tillitssamir
flutningabílstjórar
væru upp til hópa í
umferðinni. Þeir gæfu
alltaf merki til að
hleypa manni framúr
auk þess sem þeir
vöruðu mann við ef
það var ekki óhætt að
fara framúr. Ég var
ekki orðin starfs-
maður flutningasviðs
SVÞ á þessum tíma
og hafði engra hags-
muna að gæta – og
það sem meira er –
sagan er sönn!
Ófáar ferðirnar hef ég farið með
Norðurleið frá Reykjavík í Hrúta-
fjörð og til baka. Í þessum ferðum
voru sömu bílstjórarnir undir stýri
áratugum saman. Maður þekkti þá
og spjallaði við þá eins og kunn-
ingja sína. Ég var örugg – ég
treysti þeim. Þeir þekktu leiðina og
þeir þekktu bílinn. Sú staðreynd að
þessir bílstjórar voru jafn reyndir
og raun ber vitni skipti mig öllu
máli.
Því er ég að skrifa svo persónu-
legan texta í blöð? Hvers vegna er
ég að segja frá þessu? Ég geri það
vegna þess að ég tel
ástæðu til að benda á
að það skiptir máli
hverjir sinna starfi at-
vinnubílstjóra. Það
skiptir okkur öll máli
að þeir sem keyra
stóra bíla, hvort held-
ur það eru flutn-
ingabílar eða rútur
með farþega, byggi
upp reynslu og þekk-
ingu á akstri slíkra
bíla. Það gerir okkur
öll öruggari í umferðinni. Þess
vegna skiptir það okkur öll máli að
það að vera flutningabílstjóri sé
eftirsóknarvert starf.
Þetta er m.a. ástæðan fyrir því
að nú hefur flutningasvið SVÞ
hrundið af stað kynnningarátaki
undir kjörorðinu ... á ferðinni fyrir
þig. Ímynd og ásýnd atvinnugrein-
ar skiptir öllu máli. Það á við um
flutningastarfsemi sem aðra starf-
semi. Atvinnugrein með neikvæða
ímynd er ekki eftirsóknarverð.
Starf sem hefur á sér neikvætt orð-
spor er ekki eftirsóknarvert. Með
þessu átaki viljum freista þess að
breyta umræðunni og minna á að
vöruflutningar eru nauðsynlegur
hlekkur í gangverki samfélagsins.
Það vill gleymast að traustir land-
flutningar eru forsenda þess að
hægt er að halda uppi atvinnulífi
og þjónustu um allt land sem nú-
tíma Íslendingar geta sætt sig við.
Það er nauðsynlegt að almenningur
líti ekki á vöruflutningabílana á
þjóðvegunum sem óþægilega ógnun
heldur sem samherja sem gera lífið
í landinu þægilegra. Við viljum að
vöruflutningabílstjórar geti áfram
verið stoltir af starfi sínu og geti
borið höfuðið hátt. Um leið hvetj-
um við þá til að sýna gott fordæmi
og vera til fyrirmyndar í umferð-
inni.
Undanfarin misseri höfum við öll
heyrt sögur af mistökum flutn-
ingabílstjóra í umferðinni. Af um-
ræðunni mætti ráða að atvinnubíl-
stjórar séu upp til hópa vondir
menn. Síðast var Staksteinum
Morgunblaðsins varið í að gagn-
rýna þetta kynningarátak og bent á
að flutningabílstjórar væru til
vandræða í umferðinni. Það er
slæmt fyrir heila atvinnugrein að
sitja undir slíkum yfirlýsingum. Ég
efast ekki um að í þessari stétt eins
og öðrum megi finna einstaklinga
sem eru ekki til fyrirmyndar. Ég
er hins vegar sannfærð um að hin-
ir, sem vanda sig og eru til fyr-
irmyndar í umferðinni, eru í mikl-
um meirihluta. Það skiptir miklu
máli að þessir menn fái að njóta
sannmælis þannig að við getum
áfram notið starfskrafta þeirra.
Það er ekki síst þess vegna sem
farið var af stað í átakið ...við erum
á ferðinni fyrir þig.
Atvinnubílstjórar ...
á ferðinni fyrir þig
Signý Sigurðardóttir skrifar
um atvinnubílstjóra » Ímynd og ásýnd at-vinnugreinar skiptir
öllu máli. Það á við um
flutningastarfsemi sem
aðra starfsemi.
Signý Sigurðardóttir
Forstöðumaður Flutningasviðs SVÞ –
Samtaka verslunar og þjónustu
Gríptu augnablikið og lifðu núna
Og1
fyrir blandaðar
fjölskyldur
Viltu geta talað við GSM vin í klukkustund á dag, án
mínútugjalds? Vertu með Heimasíma, GSM og Internet
fjölskyldunnar í Og1 – og sparaðu bæði tíma og peninga.
Farðu á www.vodafone.is, komdu við í verslun okkar
eða hringdu í 1414 og skráðu þína fjölskyldu í Og1.
Heimasími, GSM, og Internet
– allt á einum stað
F
í
t
o
n
/
S
Í
A

F
I
0
2
2
0
3
4

 
  

    



 

  
 

Fréttir
í tölvupósti
mbl.is
smáauglýsingar