Morgunblaðið - 27.09.2008, Qupperneq 17

Morgunblaðið - 27.09.2008, Qupperneq 17
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 27. SEPTEMBER 2008 17 ERLENT ÞESSI mynd, sem er að vísu aðeins tölvugerð, var birt opinberlega í fyrradag en hún sýnir risavaxna, þrí- hyrnda byggingu, sem á að rísa í París. Í henni eiga að vera skrifstofur og verslanir á ótal hæðum en alls verður húsið 211 metra hátt. Höfundar þess eru sviss- nesku arkitektarnir Jacques Herzog og Pierre de Meuron en þeir teiknuðu meðal annars Hreiðrið, aðal- leikvanginn á Ólympíuleikunum í Peking. Áætlað er, að húsið verði risið og fullklárað ein- hvern tíma á árinu 2014 og margir spá því, að það eigi eftir að verða jafnmikið kennileiti í borginni og Eiffel- turninn. AP Keppinautur Eiffelturnsins Eftir Svein Sigurðsson svs@mbl.is SÚ ákvörðun John McCains, forsetaframbjóð- anda repúblikana, að gera hlé á kosningabar- áttu sinni vegna ástandsins í bandarískum efnahagsmálum og hugsanlegra björgunarað- gerða stjórnvalda er mjög umdeild. Sjálfur vill hann vafalaust að hún verði túlkuð þannig, að með henni sýni hann þá ábyrgð að vilja ekki eyða tíma sínum í dægurþras og ríg á þessum alvarlegu tímum, en aðrir og þá einkum and- stæðingar hans segja, að hún endurspegli vax- andi örvæntingu. Barack Obama, frambjóðandi demókrata, hefur lengst af haft nokkurt fylgi umfram McCain í skoðanakönnunum en eftir flokksþing repúblikana og eftir að McCain kynnti Sarah Palin, ríkisstjóra Alaska, sem varaforsetaefni sitt snerist dæmið við. Um stund voru þau á mikilli siglingu en virðast nú hrekjast undan því efnahagslega óveðri, sem geisar í Bandaríkj- unum. Ekkert tilhlökkunarefni að ræða efnahagsmálin Þegar McCain ákvað að fresta kosningabar- áttunni skoraði hann á Obama að gera slíkt hið sama. Hann vísaði því hins vegar á bug með þeim orðum, að nú sem aldrei fyrr skipti það landsmenn máli að vita hvað frambjóðendurnir hefðu fram að færa og hvernig þeir hygðust stýra þjóðarskútunni að loknum kosningum. Þá hafnaði hann því einnig að fresta fyrstu sjón- varpskappræðum þeirra, sem áttu að fara fram í Mississippi-háskóla í gærkvöld. Kannanir sýna, að aðeins 14% kjósenda eru hlynnt því að gera hlé á kosningabaráttunni og aðeins 10% töldu rétt að fresta sjónvarpskapp- ræðunum, þeim fyrst af þremur. Í gærkvöldi áttu þær að snúast um utanrík- ismál en Obama var hins vegar búinn að lýsa yfir, að efnahagsmálin yrðu í fyrirrúmi, annað væri ekki hægt við þessar aðstæður. McCain hefur oftar en einu sinni látið hafa eftir sér, að efnahagsmálin væru „ekki mín sterka hlið“ og það kemur sér ekki vel fyrir hann nú. Þar fyrir utan hefur allur hans ferill í þeim efnum ein- kennst af kröfum um, að slakað verði sem mest á eftirliti hins opinbera með fjármálalífinu. Það er því ekki víst, að hann hafi hlakkað sérstak- lega til kappræðnanna við Obama. Um miðjan dag í gær tilkynnti McCain, að hann myndi mæta til kappræðnanna hvernig sem á stæði með björgunaráætlun stjórnvalda en hún var þá í uppnámi, ekki síst vegna and- stöðu sumra þingmanna repúblikana. Segja McCain vera óútreiknanlegan þegar mest á ríður Ákvörðun McCains hefur einnig kynt undir þeim áróðri demókrata, að McCain sé óútreikn- anlegur og ekki treystandi á ögurstund. Er nefnt sem dæmi, að eftir að Rússar réðust inn í Georgíu hafi hann næstum því verið búinn að lýsa yfir stríði við Rússa og hann hafi skyndi- lega aflýst flokksþingi repúblikana að hluta vegna fellibyls. Þá hafi hann valið sér varafor- setaefni sem flestir kjósendur telji ekki hæfa. Joe Klein, fréttaskýrandi hjá bandaríska tímaritinu Time, segir, að ákvarðanir McCains ráðist nú af örvæntingu og ástæðan aðeins ein: skoðanakannanirnar. Undir það tekur Ben Smith hjá fréttaveitunni Politico og hann segir, að auðvelt sé að túlka ákvörðun McCains sem svo, að hann hafi meiri áhyggjur af skoðana- könnunum en efnahagskreppunni. Segir hann, að verði sú skoðun ofan á hjá kjósendum, þá hafi orðið alger tímamót í kosningabaráttunni. McCain farinn að örvænta? Sakaður um að hafa meiri áhyggjur af skoðanakönnunum en fjármála- kreppunni og hann hafi af þeim sökum gert hlé á kosningabaráttunni Reuters Ábyrgð eða örvænting McCain er hann kynnti þá ákvörðun að fresta baráttunni. EVRÓPSKI tungumáladagurinn var í gær, 26. september, en hann hefur verið haldinn hátíðlegur frá árinu 2001, sem var evrópskt tungumálaár. Er það tilgangur hans að fanga fjölbreytileika tungu- mála í álfunni og hvetja til mála- náms. Þótt Evrópuríkin séu aðeins nokkrir tugir, þá er málafjöldinn þar yfir 200. Dagsins hefur verið minnst með ýmsum hætti og fræðimenn hafa lagt sitt lóð á vogarskálarnar. Einn af þeim er Rolf Theil, prófessor í málvísindum við Óslóarháskóla, en á heimasíðu sinni tínir hann til 10 tungumál, sem hann segir merkileg fyrir ýmissa hluta sakir, til dæmis fallegasta málið, það léttasta og það merkilegasta. Lítur listinn hans þannig út: Fegursta málið: Fulfulde í Vestur-Afríku. Hljómar svo vel og sem dæmi er nefnt að orðið yfir hagl er mallumallore. Erfiðasta málið: Grænlenska. Orða- og setningamyndun ótrúlega flókin. Léttasta málið: Mandarín-kínverska. Reglulegt og fram- burður auðveldur. Móðurmál flestra: Mandarín-kínverska. Móðurmál fæstra: Amurdag í Ástralíu. Það kann einn maður. Mikilvægasta málið: Enska, nýtist flestum sem sam- skiptamál. Elsta letrið: 5.000 ára gamalt fleygletur í Mesópótamíu. Merkilegustu hljóðin: Kyrrahafsmál þar sem tungu- broddur er látinn snerta efri vör. Kurteislegasta málið: Kóreska, sama orðið getur táknað ótalmörg kurteisisstig. Undarlegasta málið: Piraha, sem talað er í skógum við Amazon. Undarleg orð og enn undarlegri hljóð. svs@mbl.is Topp tíu í tungumálunum Talar hún eitt erf- iðasta málið? MELAMÍN, efnið, sem fundist hef- ur í kínverskum mjólkurafurðum og valdið sjúkleika þúsunda barna, hef- ur nú einnig fundist í kínversku sæl- gæti. Framleiðendur nokkurra vinsælla sælgætistegunda hafa orðið að inn- kalla þær og nú blasir við að það er ekki aðeins mjólkuriðnaðurinn sem er í uppnámi, heldur einnig sælgæt- isiðnaðurinn í Kína. Talsmaður framkvæmdastjórnar ESB kynnti í gær þá ákvörðun að banna algerlega allan innflutning á vörum frá Kína fyrir börn ef þær innihalda mjólk eða mjólkurduft. svs@mbl.is Sælgætið líka óætt Sarah Palin hleypti augljóslega nýju lífi í baráttu McCains til að byrja með en henni er nú fundið það til for- áttu að hafa enga reynslu af utanríkis- málum, að hafa varla komið út fyrir landa- mærin og hafa fengið sitt fyrsta vegabréf á síðasta ári. Repúblikanar hafa reynt að bæta úr þessu með því að leiða Palin á fund er- lendra ráðamanna í heimsókn en margir hafa hent á lofti þau ummæli hennar í viðtali við ABC-sjónvarpið, að það jafn- gilti nokkurri reynslu í utanríkismálum að búa í Alaska og eiga Rússland fyrir nágranna. Sagði hún, að það væri jafnvel hægt að sjá til Rússlands frá eyju við Alaska. Er hún var síðar spurð út í þessi ummæli, áréttaði hún þau og bætti við, að næstu nágrannar Alaska væru „erlend ríki“. Alaska á raunar aðeins eiginleg landamæri að einu ríki, Kanada. Bill McAllister, talsmaður Palin, hefur reynt að rétta hennar hlut nokkuð og minnt á, að hún hafi í fyrrahaust rætt við forseta Íslands, Ólaf Ragnar Grímsson, meðal annars um orkumál. Repúblikanar vísa á bug ásökunum um reynsluleysi Palin en það þykir ekki traustvekjandi, að enn hefur hún ekki viljað sitja fyrir svörum með fréttamönn- um. Efast um reynslu Palin SJÓRÆNINGJAR hafa á sínu valdi flutningaskip, Faina, við strönd Sómalíu en skipið var á leið til Kenía með vopnafarm, þ. á m. 33 stóra skriðdreka af gerðinni T-72 en þeir eru smíðaðir í Rússlandi. Skipið er í eigu Úkraínumanna en skráð í Bel- ize og er 21 maður í áhöfninni, að sögn fréttavefjar BBC. Talið er að sómalskir sjóræningjar hafi nú á valdi sínu meira en tug skipa í höfn- inni Eyl í héraði er nefnist Puntland og er hálf-sjálfstætt. Sagt er að þrír bátar með vopnaða menn innanborðs hafi skyndilega umkringt skipið um 200 mílur frá ströndinni á fimmtudag og hertekið það. Varnarmálaráðherra Úkraínu, Júrí Jekanúrov, staðfesti að auk skriðdrekanna hefði verið „umtals- vert magn af skotfærum“ um borð. Vestræn herskip hafa öðru hverju efnt til aðgerða gegn sjóræningjum á svæðinu en ekki hefur verið raun- veruleg ríkisstjórn við völd í Sómalíu í 17 ár. Er landið oft kallað dæmi um „hrunið ríki“ en þar geisa stöðugt átök milli fjölmargra vígahópa. Fjöldi fólks hefur að undanförnu flú- ið stærstu borg landsins, Mogad- ishu. Bandarískt herskip er nú sagt vera á leið í áttina að Faina. Rússar sögðu í gær að eitt af herskipum þeirra hefði lagt af stað frá Eystra- salti í vikunni. Myndi það fá það hlut- verk að vernda rússneska borgara og skip. kjon@mbl.is Vopnaflutn- ingaskipi rænt Sjóræningjar klófestu 33 skriðdreka Reuters Rænt Skipið BBC Trinidad í Muscat í Oman fyrir skömmu, eitt af mörg- um sem sjóræningjar hafa hertekið. ORÐRÓMUR er á kreiki á banda- rískum bloggsíðum um að Barack Obama hyggist fá varaforsetaefni sitt, Joe Biden, til að draga sig í hlé af heilsufarsástæðum. Muni Hillary Clinton þá taka við. Sagt er frá þessu í breska götu- blaðinu Daily Mail. Fullyrt er að val Johns McCains á Sarah Palin hafi aukið svo áhugann á framboði Mc- Cains að Obama hyggist bregðast við með þessum hætti. Flestir viðmælendur Daily Mail vísa málinu á bug sem algerum til- búningi. Talsmenn Obama hafa ekki tjáð sig enn um málið. kjon@mbl.is Tekur Clinton við?

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.