Morgunblaðið - 14.10.2008, Page 1

Þ R I Ð J U D A G U R 1 4. O K T Ó B E R 2 0 0 8
STOFNAÐ 1913
281. tölublað
96. árgangur
Landsprent ehf.
MBL.IS
Morgunblaðið
hvar sem er
hvenær sem er
Leikhúsin
í landinu >> 37
MENNING
VERÐUR ÍSLENSKAN
AFTUR NÓGU GÓÐ?
DAGLEGTLÍF
Íslensku kokkana
langar í þýskt gull
Morgunblaðið/Hilma Steinarsdóttir
Við vinnu Einar Jónsson, starfs-
maður Bílaþjónustunnar á Þórshöfn.
„OKKUR vantar fólk á flesta vinnu-
staði í bænum. Það vantar hjúkr-
unarfræðing, æskulýðs- og menn-
ingarfulltrúa og reyndar fólk í flest
störf í bænum til sjós og lands,“ seg-
ir Björn Ingimarsson, sveitarstjóri í
Langanesbyggð.
Þórshöfn er eitt þeirra sveitarfé-
laga sem hafa þurft að glíma við
fólksfækkun á undanförnum árum.
Bankarnir sem nú eru komnir í
þrot, Glitnir, Kaupþing og Lands-
bankinn, lánuðu ekki íbúum á lands-
byggðinni til íbúðakaupa, hvorki í
krónum né erlendri mynt.
Björn segir flest sveitarfélögin á
landsbyggðinni lítt hafa fundið fyrir
þenslutímum undanfarinna ára. Þau
séu að mörgu leyti vel búin til þess
að takast á við bankakreppuna sem
fyrirsjáanlegt er að hafi umtalsverð
áhrif á íslenskt samfélag á næstu ár-
um. „Sparisjóðurinn hefur þjónað
atvinnulífinu hér myndarlega og
stutt við atvinnulífið, sem er blóm-
legt. Við finnum lítið fyrir krepp-
unni,“ segir Björn. Halldór Hall-
dórsson, formaður Sambands
íslenskra sveitarfélaga, segir sveit-
arfélög á landsbyggðinni hafa tekist
á við mikið samdráttarskeið á sama
tíma og þenslutímar einkenndu lífs-
ins gang á höfuðborgarsvæðinu. Þau
geti gegnt lykilhlutverki í uppbygg-
ingarstarfi á næstu árum.
magnush@mbl.is | 6
Finna hvorki þenslu né kreppu
Eftir Guðna Einarsson
gudni@mbl.is
„ÞAÐ er mikil heift í heildsölum. Þeir
verða fyrir ómældu tjóni því þeir eru
álitnir vera vanskilamenn. Þeir segj-
ast eiga peninga en fá ekki gjaldeyri.
Fólk í útlöndum skilur það almennt
ekki. Viðskiptasambönd sem hafa
varað í áratugi eru að flosna upp,“
segir Knútur Signarsson, fram-
kvæmdastjóri Félags íslenskra stór-
kaupmanna, en að hans sögn gekk
heildsölum yfirleitt illa að fá gjaldeyri
í gær.
„Það er hugsanlegt að menn hafi
fengið eitthvað og þá miðað við geng-
isvísitölu 200, en flestir hafa ekki
fengið neitt eftir því sem ég hef
heyrt,“ segir Knútur. Þeir sem eitt-
hvað hafi fengið af gjaldeyri flytji inn
matvöru, lyf og þess háttar. Menn fái
þau svör að ekki sé til gjaldeyrir.
Hagar, eitt stærsta innflutnings-
fyrirtæki landsins, gat sent fyrstu
greiðslur sínar um hríð til útlanda í
gær. Finnur Árnason, forstjóri Haga,
sagði að standa hefði átti skil á þeim í
síðustu viku. Hann sagði að valdir
hefðu verið úr reikningar til að borga
og greiðslurnar farið í gegnum Seðla-
bankann. Bankinn temprar flæði
gjaldeyris og njóta greiðslur fyrir t.d.
matvöru og lyf forgangs.
Finnur sagði að erlendir birgjar
hefðu brugðist drengilega við, með
því fororði að seinkun á greiðslum
yrði ekki oft og að þær drægjust ekki
lengi. Hann sagði Haga eiga langa og
góða viðskiptasögu hjá flestum birgj-
unum. „Það verður að tryggja nægt
framboð af gjaldeyri,“ sagði Finnur.
Viðskiptasambönd tapast
 Heildsölum hefur gengið illa að fá
gjaldeyri  Fyrstu greiðslur frá Högum Í HNOTSKURN»Seðlabankinn sendi inn-lánsstofnunum tilmæli um
tímabundna temprun á útflæði
gjaldeyris á föstudaginn var.
»Forgangsafgreiðsla er ágjaldeyri vegna vöru- og
þjónustuinnflutnings. Í for-
gangsflokki eru t.d. matvara,
lyf og olíuvörur.
» Íslensk fyrirtæki hafa átterfitt með að standa í skil-
um vegna gjaldeyrisskorts.
 Bankakreppa | 2-6 og 12-16
STÍGAMÓT verða með opið hús frá kl. 12-14 út þessa viku til að efla sam-
kennd meðal fólks og eru allir velkomnir sem vilja líta inn, rabba við
náungann og fá sér súpu í leiðinni. Húsakynni Stígamóta eru við Hverf-
isgötu 115, við hlið lögreglustöðvarinnar. Hefðbundin starfsemi Stígamóta
verður lögð til hliðar rétt á meðan. Að sögn Rúnu Jónsdóttur, talskonu
Stígamóta, var þetta úrræði samtakanna til að leggja sitt af mörkum til að
efla samkennd og skapa vettvang fyrir fólk í miðri efnahagslægðinni. Góð
stemning skapaðist í gær þegar Stígamótakonur opnuðu fyrsta daginn.
Stígamót með opið hús í hádeginu út vikuna
Morgunblaðið/Golli
 „Með þessu bréfi viljum við sýna
íslensku þjóðinni skilyrðislausan
stuðning okkar við að þetta mik-
ilvæga verkefni verði leitt til
lykta.“
Svo segir í bréfi, sem þeir Vlad-
ímír Ashkenazy tónlistarmaður,
Ólafur Elíasson listamaður, Peer
Teglgaard Jeppesen arkitekt og
Jasper Parrott ráðgjafi hafa sent
frá sér um Tónlistar- og ráðstefnu-
húsið í Reykjavík. Segja þeir, að
spurningar hafi vaknað um framtíð
þess í því efnahagslega ofviðri, sem
nú geisi á Íslandi, en það sé ekki
ætlun þeirra að hverfa frá verkefn-
inu eins og aðrir hafi gert. Segja
þeir, að Íslendingar og íslensk
menning eigi húsið skilið. » 4
Styðja Tónlistarhúsið
 Stór bandarísk-
ur fjárfestingar-
sjóður hefur lýst
yfir áhuga á
skuldum Baugs
við Kaupþing og
eru fulltrúar hans
væntanlegir til
landsins í dag til
þess að funda með
skilanefnd bankans, samkvæmt
heimildum Morgunblaðsins.
Breski kaupsýslumaðurinn Phil-
ip Green er ennþá á landinu en
hann hefur fundað með skilanefnd-
um Kaupþings og Landsbankans. Á
föstudaginn kom Green ásamt Jóni
Ásgeiri Jóhannessyni, Gunnari Sig-
urðssyni og Ingibjörgu Pálmadótt-
ur á fund skilanefndar Kaupþings.
Mun Green hafa viljað kaupa skuld-
ir Baugs á 5% af raunvirði en tekið
var heldur dræmt í þær hugmyndir
hans. Hugsanlega er um fyrsta út-
spil að ræða til þess að kanna samn-
ingsstöðuna.
Allt aðrar verðhugmyndir hafa
verið nefndar milli bandaríska
sjóðsins og skilanefndar Kaup-
þings. Samanlagðar skuldir Baugs
við Kaupþing og Landsbankann
hlaupa á hundruðum milljarða
króna. thorbjorn@mbl.is
Green vildi kaupa skuldir
Baugs með 95% afslætti
Philip Green