Fréttablaðið - 09.05.2009, Blaðsíða 32

Fréttablaðið - 09.05.2009, Blaðsíða 32
32 9. maí 2009 LAUGARDAGUR M ikið umrót á sér nú stað í bíla- iðnaði heimsins. General Mot- ors, sem í ára- tugi var stærsti bílaframleiðandi heims, kann fyrir lok þessa mánaðar að vera tekinn til gjaldþrotaskipta, og Chrysler, sá minnsti af bandarísku „risun- um þremur“, er nú þegar í gjald- þrotsmeðferð. Ford er sá eini af Detroit-risunum sem sér fram á að geta bjargað sér upp á eigin spýt- ur í gegnum kreppuna miklu sem skollin er á og kemur sérstaklega hart niður á skuldsettum bílafram- leiðendum. Bezta vonin sem Chrysler á um að eiga sér framhaldslíf er að til- boð Fiat Group SpA, stærsta bíla- framleiðanda Ítalíu, um að yfir- taka Chrysler í áföngum og stýra endurreisn fyrirtækisins upp úr rústum gjaldþrotsins, gangi eftir. Samkomulagið felur í sér að Fiat fái til að byrja með tuttugu pró- senta hlut í „nýja Chrysler“ á móti sjúkratryggingasjóði starfsmanna Chrysler og öðrum kröfuhöfum. Hlutur Fiat hækki svo í áföngum í 35 prósent og gerist félagið meiri- hlutaeigandi frá árinu 2013. Marchionne fullur metnaðar En Sergio Marchionne, forstjóri Fiat, ætlar ekki að láta þar við sitja. Hann á nú í viðræðum um að Fiat yfirtaki einnig Evrópudeild GM, en uppistaðan í henni er þýzku Opel- verksmiðjurnar. Til hennar heyra líka Vauxhall, systurmerki Opel í Bretlandi, og sænsku Saab-verk- smiðjurnar. Hugmynd Marchionne er að gera úr fyrirtækjunum þrem- ur – Fiat Auto, Opel og Chrysler – eina samsteypu. Hún myndi með ársframleiðslu upp á meira en sex milljónir bíla (miðað við sölutöl- ur ársins 2008) veita Volkswagen- samsteypunni samkeppni um að vera annar stærsti bílaframleið- andi heims á eftir Toyota. Þau tíðindi urðu reyndar hjá Volkswagen í vikunni, að áform Porsche-sportbílasmiðjunnar þýzku um að stækka hlut sinn í VW úr 51 í 75 prósent runnu út í sandinn vegna fjármögnunar- vandkvæða. Þess í stað verða fyr- irtækin tvö sameinuð í einu sam- eiginlegu eignarhaldsfélagi. Með því verður Porsche aðeins eitt af hinum mörgu merkjum VW-sam- steypunnar. Auk VW eru þau Audi, Skoda og Seat, að viðbættum sport- og lúxusbílamerkjunum Lamborg- hini, Bentley og Bugatti. Þá á VW líka kjölfestuhlut í Scania-vöru- bílasmiðjunni sænsku. Störf gegn ríkisábyrgðum Lykilatriði í áformum Marchi- onne um yfirtöku Fiat á Opel er að honum takist að sannfæra þýzka ráðamenn, bæði í sambandsríkis- stjórninni í Berlín og í þeim sam- bandslöndum (fylkjum) Þýzkalands þar sem Opel-verksmiðjur eru, um að áformin skili því að sem flest störf haldist í Þýzkalandi. Á móti ætlast Marchionne til að rausn- arleg lán með þýzkri ríkisábyrgð fáist til að fjármagna verkefnið. Marchionne vonast til að það dugi til að fá viðkomandi þýzka ráðamenn á sitt band að lýsa fyrir þeim sýn sinni um að stofna stór- an, nýjan, evrópskan bílaframleið- anda, sem geti nýtt sér alþjóðlega stærðarhagkvæmni til að standa vel að vígi í samkeppninni á heims- markaði. Á fimmtudag var fullyrt í þýzkum fjölmiðlum að þýzk stjórn- völd væru tilbúin með viðbragðsá- ætlun ef til gjaldþrots GM skyldi koma. Samkvæmt þeirri áætlun er gert ráð fyrir að mun fleiri störf myndu tapast í Þýzkalandi við slíkt gjaldþrot en ef áform Fiat um yfir- töku á Evrópudeild samsteypunnar gengju eftir. Reyndar hafa fleiri aðilar sýnt áhuga á Opel, ekki sízt austur- rísk-kanadíski íhlutaframleiðand- inn Magna. En Fiat þykir vera í mun sterkari stöðu eins og sakir standa. „Draumahjónaband“ „Við munum læra ýmislegt af hvor öðrum,“ segir Marchionne um samruna Opel og Fiat í viðtali við Financial Times í vikunni. „Þetta yrði algert draumahjónaband iðn- aðarlega.“ Marchionne höfðar einnig til Evrópuhugsjónarinnar: „Þetta er raunverulegt tækifæri til að sýna að Evrópusambandið virki sem bandalag,“ hefur FT eftir honum. „Ef við gerum þetta ekki ber það vott um að okkur hafi mistekizt að koma á skilvirkum innri markaði Evrópu.“ Fái Marchionne sitt fram verð- ur hið nýja, sameinaða fyrirtæki sett á markað strax í sumar, og þá undir nýju nafni. „Mér finnst Fiat/Opel hljóma vel,“ segir hann. „En ef þeir vilja hafa Opel-nafnið á undan er það líka allt í lagi mín vegna.“ Samlegðaráhrif Að sögn Marchionne fælist mesti ávinningurinn af þessum samruna Fiat og Opel í samlegðaráhrifum í framleiðslu minni og meðalstórra bíla. Þau myndu skapa möguleika á að spara kostnað. En þau munu líka óhjákvæmilega fela í sér fækk- un starfa og lokun einhverra fram- leiðslueininga, sem gerir málið pólitískt viðkvæmt þegar stjórn- málamenn og forsvarsmenn verka- lýðsfélaga eru komnir með hendur í spilið. Evrópudeild GM rekur nú tíu verksmiðjur (þar sem ýmist eru framleiddar vélar og aðrir íhlutir eða heilir bílar eru settir saman) – þar af eru fjórar í Þýzkalandi eins og áður segir. Fiat heldur úti ellefu verksmiðjum í fjórum Evrópulönd- um. Aðkoma Fiat að Chrysler yrði í formi stjórnunar og með því að leggja til bílvélar og aðra tækni fyrir minni bíla, sem Chrysler skortir tilfinnanlegast til að eygja aftur möguleika á að öðlast þá sam- keppnishæfni sem þarf til að fyr- irtækið nái að verða arðbært á ný, að gjaldþrotameðferð og skuldaaf- skriftum afstöðnum. Yfir átta millj- arðar Bandaríkjadala töpuðust á rekstri Chrysler í fyrra. Nærri þriðjungs samdráttur varð í sölu bíla fyrirtækisins (af merkjunum Chrysler, Dodge og Jeep) á síðast- liðnu ári miðað við árið á undan. Það er af sem áður var. Fyrir 25 árum framleiddu „risarnir þrír“ enn átta af hverjum tíu bílum sem seldust í Bandaríkjunum. Á árinu 2008 var þetta hlutfall orðið vel innan við helmingur. Sporin hræða Fyrri reynsla evrópskra bílafram- leiðenda af yfirtöku á bandarískum er ekki góð. Daimler-Benz, fram- leiðandi Mercedes-Benz, yfirtók áttatíu prósenta hlut í Chrysler árið 1998. Þær vonir sem bundnar voru við hið sameinaða fyrirtæki Daim- lerChrysler rættust aldrei og í maí 2007 fór svo að Chrysler var aftur selt út úr samsteypunni til fjárfest- ingarfélags fyrir brot af því fé sem Daimler hafði lagt því til. Enn verr fór fyrir Renault frá Frakklandi er fyrirtækið fór á átt- unda áratugnum í samstarf við American Motors Corporation (AMC), en það var þekktast fyrir framleiðslu Jeep-jeppanna. Því samstarfi var slitið árið 1987 þegar Chrysler keypti AMC. Setur þrýsting á aðra Samrunaævintýri Fiat-forstjórans er þó talið setja stóraukinn þrýst- ing á aðra meðalstóra bílafram- leiðendur að huga að því að snúa bökum saman. Er þar sérstaklega horft til frönsku keppinautanna PSA, sem framleiðir Citroën og Peugeot, og Renault. Renault á nú þegar í samstarfi við japönsku Nis- san-verksmiðjurnar. Hvað sem úr verður er ljóst að miklir umbrotatímar eru nú í bíla- iðnaði heimsins. Gamlir risar falla og nýir munu rísa. Umbrotatímar í bílaiðnaðinum Skuldsettir bílaframleiðendur standa illa í heimskreppunni sem skollin er á og horfur eru á mikilli uppstokkun í þessum lykiliðnaði hins hnattvædda hagkerfis. Að sögn Auðuns Arnórssonar ætlar Fiat sér að koma út úr kreppunni sem stærsti sigurvegarinn. Metnaður til að mynda risasamsteypu Fiat Group Automobiles (Fiat, Alfa Romeo, Lancia, Abarth, Fiat Professional) verður skilið frá móðurfélaginu Fjöldi seldra bíla: 2,15 millj. (2008) Starfsmenn: 53.000 (31.12. 2008) Nýtt fyrirtæki á að verða til við yfirtöku á: Evrópudeild GM Í fyrstu Opel (seinna líka Saab og Vauxhall) Fjöldi seldra bíla: 1,46 millj. (2008) Starfsmenn: 26.000 (maí 2009) Yfirtaka í fyrstu á 20% upp í 35% hlut, stefnt að meirihluta frá árinu 2013 Fjöldi seldra bíla: 2,01 millj. (2008) Starfsmenn: 54.000 (maí 2009) GAMALL RISI FELLUR Merki General Motors flagnar af reykháfi á bílaverksmiðju í Janesville í Wisconsin, þar sem framleiðslu hefur verið hætt. NORDICPHOTOS/AFP MÖRG STÖRF Í HÚFI Unnið að smíði Opel Insignia-bílum í verksmiðju Opel í Rüsselsheim í Þýzkalandi. 26.000 manns starfa hjá Opel í Þýzkalandi, sem er um helmingur alls starfsfólks Evrópudeildar GM. NORDICPHOTOS/AFP
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96

x

Fréttablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.