Skinfaxi - 01.11.1954, Síða 17

SKINFAXI
113
inn, eins og ég gat um fyrr. Allir vita, að hjá þessari
skyldu verður ekki komizt, eins og ástand heims-
málanna hefur verið og er i dag. Segja mætti ef til
vill, að flestir liti á herskylduna sem illa, en óhjá-
lcvæmilega nauðsyn, sem ekki verður umflúin.
En þrátt fyrir hinn ömurlega, neikvæða tilgang
lierskyldunnar, mun mönnum undantekningarlítið
bera saman um, að liún sé mikill uppeldisskóli. Pilt-
arnir húa þar að ýmsu leyti við mjög sterkan en
hollan aga, og verða að temja sér stundvísi, skvldu-
rækni og hvers konar reglusemi út í yztu æsar. Hafi
sumir húið við litla stjórn og laus tök á unglingsár-
um, mótast með þeim sem öðrum venjur, sem mjög
æskilegar eru i fari hvers manns. Piltarnir koma því
yfirleitt á margan liátt sterkari úr skóla lierskyld-
unnar, og hæfari til þess að heyja lifsbaráttuna sem
nýtir og drenglundaðir þjóðfélagsþegnar.
Eins og ósjálfrátt kemur fram í hugann samanburð-
ur á þessari uppeldisaðstöðu og aðstöðunni hér heima.
Guði sé lof fvrir það, að við Islendingar höfum enga
herskyldu, og þurfum vonandi aldrei að senda æsku-
menn okkar á vígvelli. Hér er um meiri blessun og
forréttindi að ræða en ég liygg að flestir geri sér ljóst.
Ég fyrirverð mig ekki fyrir að játa, að ég tel að sú
þjóð, sem ekki þarf að skylda æskumenn sina til
tveggja ára herskyldustarfa, njóti mikillar náðar og
hlessunar æðri máttarvalda.
En hafa menn almennt gert sér Ijóst, hvílík þjóðar-
blessun þetta er? Og hefur íslenzk æska gert sér ljóst,
hvílíkra forréttinda hún nýtur, í þessu tilliti, umfram
æsku nágrannaþjóðanna? Ég hygg ekki.
En vinnur þá islenzk æska nokkur sambærileg fórn-
arstörf við æsku annarra þjóða, í þágu ættjarðar sinn-
ar? Það verður að viðurkenna, að svo er ekki. Á henni
hvílir engin kvöð né skylda í þvi tilliti.
Þegar þelta er allt athugað gaumgæfilega, koma
8