Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1957, Blaðsíða 21
hafið með slíkum yndisþokka,
sem hlaut að vekja hrifningu.
Hvasst var og skipið hallaðist
mikið á bakborða. Ekkert hljóð
heyrðist frá neinni vél, en vind-
urinn þaut í reiða og rám og
öldugjálfrið verkaði svæfandi á
mig. Mér hafði verið sagt að
Christian Radich væri hrað-
skreiðasta seglskip sinnar teg-
undar og ég trúði því á þessari
stundu. Himininn var heiður og
í gegnum seglin sá ég stjörnurn-
ar. Það var sjón, sem ég gleymi
aldrei. Mér varð ljóst að hvað
sem fyrir kæmi, myndi ég aldrei
iðra þess, sem ég hafði ráðizt í.
Jafnvel þótt skipstjórinn yrði
sjóðandi vondur. Ég gæti tekið
því öllu, þetta var þess virði.
Um kl. 9 morguninn eftir kom
Espenak bátsmaður niður i
seglageymsluna, með þremur
mönnum til að hefja vinnu. Þeg-
ar þeir komu auga á mig, spurðu
þeir hvort ég væri einn af kvik-
myndamönnunum, og þegar ég
neitaði því, sagði bátsmaðurinn:
„Þú ert laumufarþegi". Ég ját-
aði og þegar bátsmaðurinn hafði
virt mig fyrir sér um hríð, sagði
hann: „Ég held við ættum að
fara og heilsa upp á .skipstjór-
ann“.
Skipstjórinn var þrekinn mað-
ur, um sjötugt. Þetta var síðasta
ferðin hans og hann hafði aldrei
fengið laumufarþega um borð í
skip sitt. Þegar hann spurði mig
hvers vegna ég hefði tekið upp
á þessu, svaraði ég því til að ég
hefði dáðst að skipi hans og að
eina ieiðin til að fá að fljóta
með, hefði verið þessi, sem ég
tók.
„Jæja, en hvað eigum við að
gera við þig?“ Ég svaraði, að ég
væri fús til að vinna hvaða verk
sem væri. „Við eigum einskis
úrkosta", sagði skipstjórinn.
„Við töpum tveim dögum ef við
förum að snúa við. Við höfum
vind og straum með okkur og
svo erum við ekki á venjulegri
siglingaleið, og þar að auki halda
öll venjuleg skip sig langt frá
okkur vegna þess að hér er um
seglskip að ræða“. Ég brosti feg-
inn. Þetta var nákvæmlega sem
óg hafði vonast eftir, en skip-
stjórinn virtist ekki vera ánægð-
ur með ástandið. „Við verðum
að bíða og sjá hvað hægt verður
að gera við þig, en fyrst um sinn
ert þú undir umsjá bátsmanns-
ins. Þú verður að vinna eins og
skipsmaður og taka þína vakt“.
Þeir ákváðu að setja mig á
bakborðsvaktina, sem þýddi að
ég varð að taka vaktir, stýra,
og rifa segl, í stuttu máli vinna
öll skipsverk. Ég var svo glaður
Laumufarþeginn við skipsstörf
lengst t. v.
að ég átti erfitt með að leyna því.
Mér var fengin koja, slcápur og
vaktnúmer, og fékk að auki við-
urnefnið „laumufarþeginn". Mér
þótti gaman að sjá viðbrögð skip-
verjanna. Flestum þeirra fannst
þetta mjög spennandi og tóku
að spyrja mig spjörunum úr um
mín fyrri ævintýri án þess að
detta í hug að þetta var mitt
stærsta ævintýri. Skipstjórinn,
skipverjar og kvikmyndatöku-
fólkið tóku þessu vel, og ég vil
segja það norskum sjómönnum
til verðugs hróss, að aldrei í sög-
unni hefur verið farið betur með
neinn laumufarþega. Ég varð
auðvitað að vinna eins og hinir,
en ég hafði sömu réttindi og aðr-
ir skipverjar, og þegar ég var
orðinn tóbakslaus, deildu þeir
sínum skammti með mér.
Þriðju nóttina, sem ég var um
borð, var ég kallaður upp á dekk
um kl. 2. Þetta varð mér ógleym-
anleg nótt, því þá kom í ljós
hversu litla þekkingu ég hafði
í raun og veru á meðferð segla
og því, sem að þeim laut.
Vindurinn hafði snúizt og við
áttum að klifra upp í reiðann og
hagræða seglunum. Það var kom-
ið rok og slagviðri, og við urð-
um að bjarga toppseglunum.
Ég hafði aldrei komið upp í
reiða á „fullrigger" og vildi
ógjarnan missa af þessu tæki-
færi, klifraði strax upp með hin-
um. Piltarnir ráðlögðu mér að
líta sem minnst niður á meðan
ég hengi í reiðanum og halda
mér vindmegin við reiðann, því
þá ætti ég ekki eins á hættu að
falla í sjóinn, en i þessum stonni
og sjó hefði verið útilokað að
bjarga þeim, sem félli fyrir borð
ofan úr reiða.
Þegar við komum upp að stór-
sigluránni, urðum við að sleppa
hinni tiltölulega öruggu fótfestu
reipstiganna og feta okkur hægt
eftir ránni. Friðrik og annar
Norðmaður Thor að nafni, höfðu
mig á milli sín og gáfu mér góð
ráð á víxl.
Undir ránni var kaðall, sem
við héldum jafnvæginu á, um leið
og við gripum seglin og kaðal-
inn, sem lá yfir ránni. Ég gat
ekki varizt þeirri hugsun hvern-
ig fara mundi ef kaðallinn væri
fúinn. Við áttum að ná seglun-
um að ránni og binda þau við
hana. Skipið hófst upp á öld-
unum og vált þvínæst á hliðina,
stormurinn færðist í aukana og
hann hvein í seglum og reiða,
en sjólöðrið þeyttist yfir okkur.
Við vorum tíu hæðir uppi. Ýmist
slengdist ég að ránni eða frá
henni og varð að grípa dauða-
haldi í kaðlana svo ég þeyttist
ekki út í ólgandi hafið.
Ég var hálfdofinn af kulda og
allt sem ég snerti við var hált og
blautt. Mér fannst þetta vera
barátta upp á líf og dauða. Pilt-
arnir hafa víst séð hvernig mér
leið því Thor öskraði í eyra mér:
„Við höfum allir gengið í gegn-
221