Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1962, Page 8
seinasta aborranetiö mitt þarna hjá
nesoddanum. Ef svo hefði ekki vilj-
að til mundu herrarnir hafa fengið
erfiða nótt. Stormurinn verður norð-
lægur í nótt, og báturinn ykkar
hefði dregið legufærin svo sannar-
lega sem ég heiti Elgur. Og svo hefði
ykkur rekið á land áður en þið
hefðuð getað hagrætt seglum. Dýpið
er þrjátiu faðmar úti fyrir hólman-
um, og þið hafið ekki nógu langa
festi til þess að liggja á svo djúpu.
Ég hef lent þannig í strand einu
sinni. Við komum frá Messina og ætl-
uðum til Genúa. Þá fengum við fár-
viðri með slíkum sjó, að við urðum að
leita næsta skjóls, er finnanlegt var,
það var undir lítilli eyju, sem Molton
heitir úti fyrir Sardiníu. Við höfð-
um ekki fyrr varpað akkeri en hann
snarsnerist á áttinni og kom vitlaus
norðaustan. Greco Tramontana, eða
eitthvað þess háttar, er það kailað
á Miðjarrðarhafinu. Skipið lagðist á
hliðina og rak á land. Annað akkerið
fór til fjandans, en liitt hélt ekki.
Þetta var fyrsta skipið mitt og herr-
arnir mega trúa því að ég skældi
eins og flengdur krakki, alveg eins
og rassskelltur strákur. Og þarna
komu strax bændur í sauðskinns-
kuflum á vettvang til að „bjarga“.
Já, þeir voru klæddir sauðargærum
þó um hásumar væri, og ég varð að
ógna þeim með byssu til að halda
þeim í hæfilegri fjarlægð, svo áfjáð-
ir voru þeir. Já, það var nú í þá
daga. — En herrarnir drekka ekk-
ert. Þó ábyrgist ég gæði rommsins".
„Skipstjórinn hefur auðsjáanlega
viða farið og mikið reynt, en okk-
ar reynzla nær ekki út fyrir Eystra-
saltið. Er það annars ekki satt, sem
sagt er, að hlutfallslega flest skip
farist í Eystrasalti?"
„Jú, það er satt, en það stafar af
'lélegum útbúnafíi. En annars er
Eystrasalt ekki til þess að spauga
með, þó það sé ekki annað en smá-
pollur. Nei, en Indlandshafið, það
er haf. Ég sigldi þar með Charles
Heddle, annó 1845,....“
„Afsakið. Hvað gamall er skip-
stjórinn?"
„Fullra sjötíu og fimm ára. —
Það sér á, en afsakið mig augna-
blik. Ég heyri að hann er farinn
208
að veina. — Ég skal strax koma til
baka“.
Elgur skipstjóri hraðaði sér upp
á þiljur og staðnæmdist nokkra stund
við stjórnborð hjá stýrishúsinu. Sið-
an gekk hann hröðum skrefum fram
á skipið.
Hann er þá ekki einn um horð,
ályktuðum við. Sonur hans iiggur
auðsjáanlega veikur hér í skipinu.
Engin vein eða kveinstafi gátum við
þó greint.
Læknirinn, vinur minn, opnaði
káetudyrnar og gekk svo hátt upp
í stigann að hann gat séð yfir skip-
ið. Brátt kom hann niður aftur föl-
ur á vanga.
„Þetta er ekki heilbrigt“, sagði
hann. „Nú stendur skipstjórinn
þarna uppi og talar og patar upp í
' loftið. Hann er kolhrjálaður, ann-
að kemur ekki til greina. Við verðum
að hafa gætur á honum. Heldurðu
ekki að réttast sé fyrir okkur að
sigla burt strax í kvöld, eða að
minnsta kosti strax í dögun? Við
erum tveir að vísu, en engu að síð-
ur getum við lent í vandræðum
með hann“.
„Við skulum sjá hvað setur“.
Nú gekk Elgur skipstjóri þungum
skrefum aftur eftir skipinu, klifraði
niður stigann og haðst afsökunar á
því hve lélegur gestgjafi hann væri.
„Er sonur skipstjórans hér um
borð?“
„Um borð? Nei, langt frá. O, nei,
svo er ekki. Hann drukknaði í
Dleagoaflóa fyrir tuttugu og fimm
árum siðan. Það var prýðilegur
piltur, sjómaður niður í tær og svo
fallegur, þvi mega herrarnir trúa.
En honum líður ekki vel, og skil
ég ekki hverju það sætir. Hann kall-
ar nú miklu oftar en bann gerði áð-
ur. Ég er sá eini, sem getur sefað
hann og fróað lionum, en herrarnir
hafa auðvitað engan áhuga fyrir
því. Ég var víst að tala um Charles
Heddle. Já, það var franskt brigg-
skip. Ég sigldi á því sem vikadreng-
ur. Við lentum í þeim mesta og
merkilegasta stormbyl, sem nokkur
hefur sloppið lifandi úr. Það var
reglulegur hvirfilvindur, sem stóð
frá 23. til 27. febrúar. Við lensuðum
eftir öllum strikum áttavitans fimm
umferðir og oftast með tólf hnúta
hraða á klukkustund, og höfðum þó
engin segl uppi. Hefði skipstjórinn
vitað eitthvað um hvirfilvinda
hefði honum máske tekizt að kom-
ast út úr hringnum, en i þá daga
voru menn svo lítið lærðir. Nú eru
til bækur um alla hluti. Nú hljóðar
hann aftur. Þetta er undarlegt. En
hann var ástfanginn af stúlku dreng-
vesalingurinn, og margt bendir til
þess að hann liafi svipt sjálfan sig
lífi“.
„Var hún honum ótrú?“
„Herrar mínir, heyrið þið nú.
Hvað er trúfesti? Viljið þið gjöra
svo vel og skilgreina það fyrir mig?
Tryggð eða trúfesti er hlutur eða
hugtak, sem mennirnir hafa fundið
upp, þess vegna er hún raunveru-
lega ekki til. Allar slíkar uppfinn-
ingar mannanna eru hlutir, sem
leiða þá sjálfa í glötun, vegna þess
að þær eru draumórar eða heila-
spuni. Ef karl og kona eru ástfang-
in hvort af öðru, verulega ástfang-
in, þá eru þau einnig hvort öðru
trú. En ef annar aðilinn fellir hug
til einhverrar nýrrar persónu, þá
er hann talinn ótrúr, en er þó um
leið orðinn trúr hinum nýja aðila.
Og þó nú svo að umrædd persóna
gefi sér aldrei lausan tauminn, held-
ur gangi alla æfi með sínum fyrsta
elskhuga, getur hún ekki með réttu
kallast honum trú, ef hún þráir
einhvern annan í leynum buga síns.
Nei, trúfesti er i rauninni ekki til,
af því að hún er mannleg uppfinn-
ing og þess vegna ekki annað en
hugarórar. Það er aðeins tvennt,
sem ekki er hugsmíði mannanna eða
uppfinning, það er ást og frelsi. Og
þetta tvennt er öllum uppfinningum
betra. Er ekki rommið í lagi? Jú,
ég skyldi halda það. Skál, og af-
sakið að ég er ónýtur að drekka
með ykkur. En nú er hann annars
farinn að livessa. Heyrið þið hvern-
ig niðar við skipshliðina?
Skipið skalf fyrir snöggri vind-
hviðu.
„Hann stendur beint upp á inn-
siglinguna, en duflið hérna heldur
stórskipi svo herrarnir þurfa ekki
að vera hræddir. Og festi herranna
var ný, það sá ég. Já, já, nú kem ég-
VÍKINGUR