Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1962, Blaðsíða 20

ið? Hvað yrði um mig? Yrði ég
dæmdur fyrir manndráp? Ég
leit upp úr þessum þönkum mín-
beint framan í mig — og það
var eins og ég kæmi upp úr
köldum og kolgrænum sjónum,
sem umlykti okkur.
Ég gekk hægt að hvílu vél-
stjórans, dró tjaldið frá og laut
yfir hann. Maðurinn lá á bak-
inu. Munnurinn var galopinn
og augun starandi.
Hann er dáinn, hugsaði ég.
Ég hef drepið hann. Guð hjálpi
mér. Ég svipti tjaldinu alveg
frá, þreif í hann — og hann
lifnaði.
„Er nokkuð að þér?" hrópaði
ég, „ertu ósærður?"
„Hvað kom fyrir?" spurði
hann og reis upp.
„Ekkert", sagði ég „það er
glás".
Svo þaut ég yfir að hvílu mat-
sveinsins og ræsti hann með
miklum gauragangi. „Það er
kominn morgunn og hádagur,
helvítis skítbrasarinn þinn. —
Komdu þér upp eins og lifandi
manni sæmir".
Skotið hafði farið niður úr
þilfarinu um tvo cm aftan við
hnakkann á vélstjóranum og
kúlan fannst aldrei.
/. J.
A YFIRREIÐ
Víða hefi ég komið, sem velkominn
gestur,
með viðhvæm og dýrmæt frœ.
En óskaði þó, að uppskerubrestur,
yrði á hverjum bæ.
Skipatækniii á nýju
þróunarstigi
Hinn alkunni „víkingur" Pétur
Hoffmann var, sennilega á árinu 1937
norður í landi og stundaði fiskkaup.
Kristján nokkur Ólafsson, hagyrðing-
ur, hafði grun um að Pétur „stund-
aöi" fleira en fiskkaupin. Varð þá
til þessi vísa:
Þegar stopult þykir sótt,
Þyrst i sopann verður.
Og hefir opió" hverja nótt,
Hoffmanns-dropa-Gerður.
220
Aldrei fyrr hefur þróunin í
skipasmíði staðið á jafn háu
stigi og einmitt nú. Einna
gleggst kemur þetta fram í
smíði olíuflutningaskipa, sem sí-
fellt eru smíðuð stærri og
stærri.
Fyrir örfáum árum 24000
tonna deadweight olíuflutninga-
skip mikið undur og risastórt.
Nú er algeng sjón að sjá 60 og
70000 smálesta olíuflutninga-
skip í förum um heimshöfin.
En það eru ekki einungis olíu-
flutningaskipin sem stækka
heldur og vöruflutningaskipin,
og þá sér í lagi þau skip, er fást
við flutning á málmgrýti.
Þá tíðkast það meira en
nokkru sinni, að skip eru sér-
hæfð þ. e. smíðuð fyrir ákveðna
flutninga. Þannig eru til sérstök
skip, sem flytja fljótandi loft-
egundir (eldfimt gas)1. Flytja
skipin þær ýmist undir háum
þrýstingi eða kæla þær niður.
Minna má á hinn heimsfræga
flota íshafsskipa Lauritzens fé-
lagsins, og sérstök skip fyrir
sykur-, sements-, bíla- og blaða-
pappírsflutninga. Með vaxandi
sérhæfingu gera skipaeigendur
stöðugt meiri kröfur til aukins
þraða.
Árið 1952 smíðaði Burmaister
og Wain fyrstu tvígengisvélina
með loftforhlöðum. Með tilkomu
þeirrar vélar nýttust möguleik-
arnir á því að nota dieselvélina
í miklu stærri skip en fram að
þeim tíma tíðkaðist. Gufuhverf-
illinn var einráður í öllum
stærri olíuflutningaskipum, en
nú er farið að nota dieselvélina
í skip sem eru allt að 80000 tonn
að stærð. Dieselvélin verður sí-
fellt háþrýstari, en það þýðir að
stærð þeirra verður litlum tak-
mörkunum sett.
Algengur ganghraði nýrra
skipa er nú að verða 21 til 24
sjómílur. Jafnframt er unnið að
því að fullkomna vélarnar við
lestun og losun skipa til þess að
stytta dvöl þeirra sem mest í
höfnum. Það er ekki á höfunum
sem tafirnar verða heldur í
höfnunum sjálfum.
1 mörgum löndum er erfitt að
fá sjómenn til starfa á skipun-
um. 1 Danmörku t. d. er mikill
skortur á stýrimönnum og vél-
stjórum. Þessi mannekla veldur
því, að rík áherzla er nú lögð
á aukna sjálfvirkni og skipu-
lagningu um borð í skipunum
til þess að reyna að komast af
með færri menn.
Tvö skip, „Sírius", franskt
51000 tonn, og „Kinkasan
Maru", japanskt 9800 tonn,
vekja eftirtekt vegna aukinnar
sjálfvirkni.
Á „Síriusi" er sérstakur
hljóðeinangraður klefi, í klefan-
um eru öll stjórntæki vélanna
og allir mælar,, sem vélstjórimi
þarf að fylgjast með. Verður
vinnustaður vélstjórans mun
geðfelldari með þessu fyrir-
komulagi heldur en í venjulegu
mótorskipi.
í „Kinkasan Maru" er sama
fyrirkomulag, en auk þess er
fjarstýrisútbúnaður á stjórn-
palli. Skipinu er ætlað að sigla
þröngar siglingaleiðir, og er þá
talið heppilegra að stjórna vél-
unum frá stjómpalli.
Vegna tækjanna hefur þegár
tekizt að fækka mönnum á
VÍKINGUB